3656 Devlet Memurları Aylıklarının Tevhid ve Teadülüne Dair Kanun

Maaşlı Devlet memurlarının (Hâkimler ve muallimler dahil, subaylar ve askerî memurlar hariç) dereceleri ve her dereceye aid maaş asıllarile tutarı aşağıdaki cetvelde gösterilmiştir:

Tekaüd ve harcırah hesaplarında ve muhtelif kanunların maaş asıllarına taallûk eden hükümlerinin tatbikinde bu cetvelin ikinci sütununda yazılı mikdarlar ve emsal hasılına aid hükümlerde de üçüncü sütundaki rakamlar esastır.

Umumî muvazeneye dahil dairelerin birinci madde mevzuuna giren teşkilât kadroları bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde yazılı olduğu şekilde değiştirilmiştir.

Maaşlı memuriyetlere ilk defa girenlerin menşelerine ve tahsillerine göre alınabilecekleri dereceler aşağıda gösterilmiştir:

A) Orta mekteb mezunlarından talib bulunmadığı takdirde Memurin Kanununa göre memur olabilecekler 15 inci dereceye,

B) Orta mekteb mezunu olanlar 14 üncü dereceye,

C) Lise veya muadili mekteblerden veya orta tahsille aynı zamanda meslek tahsili veren en az beş yıllık veya orta mekteb tahsilini ikmalden sonra en az iki yıllık meslek mekteblerinden mezun olanlar 13 üncü dereceye,

D) Lise derecesinde bir tahsil üzerine en az bir yıllık meslekî tahsil yapmış veya kurs görmüş veyahud beş yıllık meslek mektebi tahsili üzerine en az iki yıllık daha yüksek bir meslek tahsilini bitirmiş veya orta tahsilini bitirdikten sonra en az dört yıllık meslek mekteblerinden mezun olanlar mesleklerine aid memuriyetlerde 12 nci dereceye,

(Lise veya muallim mektebini bitirdikten sonra imtihanla orta tedrisat muallimliği ehliyetnamesi almış olanlar maarif mesleğine bu derece ile alınabilirler.)

E) Altı yıldan az tahsilli yüksek mekteb mezunları 11 inci dereceye,

1- Bunlardan askerlik hizmetini ifa etmeden memuriyete intisab edecekler altı ay müddetle 12 nci dereceye alınırlar.

2- Tahsil müddetinin üç yıldan eksik veya fazla olması halinde eksiği ilk terfi müddetine eklenir ve fazlası ilk terfi müddetinden indirilir.

3- Yüksek bir mekteb tahsilini ikmal ve diploma istihsal eyledikten sonra yurdda veya yurd haricinde ayrıca doktora tahsilini yaparak muayyen tezini kabul ettirmiş ve buna aid vesikayı da Maarif Vekâletine tasdik ettirmiş olanlar girebilecekleri derecenin bir derece yükseğine alınabilirler.

F) Altı yıllık yüksek mekteb mezunları 10 uncu dereceye,

G) Lise tahsilini yurdda ikmal edenlerden yüksek tahsilini gerek memleketimizde ve gerek yabancı bir memlekette bitirdikten sonra mesleğin muayyen bir şubesinde ayrıca ihtisas yaparak ihtisaslarını hususî kanunlarında yazılı şekilde tasdik ettirenler 9 uncu dereceye,

H) Yukarıdaki fıkralara göre 15, 14, 13, 12, 11 ve 10 uncu dereceye girecekler arasında mesleklere göre İcra Vekilleri Heyetince tesbit edilecek yabancı dillerden birine ve 9 uncu dereceye alınabilecekler arasında bu dillerden ikisine hakkile vukufları kezalik İcra Vekilleri Heyeti kararile teşkil edilecek bir komisyon huzurunda imtihanla sabit olanlar bir derece yukarısına alınabilirler.

Kadroda açık yer bulunmaması dolayısile tahsillerine göre girebilecekleri dereceden daha aşağı derecede bir memuriyete alınanlar dairelerinde ilk açık vukuunda girebilecekleri derecelere tercihan tayin olunurlar.

Devlet memuriyetine bidayeten alınırken yabancı bir dil bilmedikleri halde memuriyete geçtikten sonra öğrendikleri veya bir dil bildiklerinden dolayı bir üst dereceye alınanlardan bilâhara bir dil daha öğrendikleri üçüncü maddenin (H) fıkrasında yazılı şartlar dairesinde sabit olanlara yapılacak nizamname ile tesbit olunacak nisbetlerde ve bir defaya mahsus olmak üzere nakdî mükâfat verilebilir.

Devlet memurluğuna ilk defa alınacak olanlardan Umumî Müfettişlik, Riyaseti Cümhur Dairesi Memurlukları, hususî kalem müdürlükleri, mütercimlikler, elçilikler, valilikler ve hukuk müşavirliklerine bu kanunun 3 üncü maddesinde yazılı kayıtlara tâbi tutulmaksızın kadrodaki derece maaşı ile memur tayini caizdir. Bu memuriyetlerde bulunanların muayyen terfi müddetlerini doldurdukça aynı vazifelerin yüksek derecelerine terfileri de yapılabilir. Şu kadar ki bunların bulundukları bu dereceler tekaüdlük hesabında ve diğer memuriyetlere nakil ve tahvillerinde mükteseb hak sayılmaz. Bu gibilerin tahvil ve tekaüdlüklerinde tahsil vaziyetlerine ve hizmet müddetlerine göre iktisab edebilecekleri derece maaşları esastır. Evvelce Devlet memuriyetinde bulunduğu halde bilâhara ayrılmış ve en az beş seneyi müstemirren memurluk haricinde geçirmiş olanlar da bu vazifelere aynı suretle tayin olunabilirler. Şu kadar ki dairesinin bağlı bulunduğu vekâlete tâbi alelûmum teşkilât haricinde diğer bir vekâlet teşkilâtına dahil yukarıda sayılı memuriyetlerden birine ilk defa olarak tayin edilecek her hangi bir derecedeki Devlet memurları hakkında da birinci fıkra hükmü tatbik olunabilir.

Bu madde hükmüne göre yapılacak tayin ve terfiler adı geçen vazifelerin filen ifasile mukayyeddir.

Yukarı dereceye terfi için en az dört sene bir derecede bulunmuş ve bu kadar müddet o derece maaşını filen almış olmak şarttır. Yüksek mektebden mezun olanlar için bu müddet üç senedir.

Müddetini ikmal etmeden mafevk derecede bir memuriyete tayini icab edenler müddetlerinin hitamına kadar eski derece maaşlarını alırlar.

Her ne suretle olursa olsun bir dereceden fazla terfi caiz değildir. Şu kadar ki, yedinci ve daha yukarı derecelerden birine aşağıdaki derecede kadroya göre memuriyet olmadığı veya ehil memur bulunmadığı takdirde iki derece aşağıdaki memurların tayini caizdir. Bu suretle iki derece yukarıdaki memuriyete tayin olunanlar eski derecelerinde bir terfi müddeti dolduruncaya kadar o derece maaşını, bir terfi müddetince de aradaki derece maaşını aldıktan sonra tayin edildikleri derece maaşını alırlar.

Altıncı ve daha aşağıdaki derecelerdeki memuriyetlere bu dereceler karşılık gösterilmek şartile daha aşağı derece ile memur tayini caizdir.

Altıncı maddede yazılı hükümler mahfuz kalmak üzere beşinci ve daha yukarı derecelerdeki memuriyetlere tayin edilebilmek için yüksek mektebden mezun olmak şarttır.

Ehliyetleri ve sicilleri itibarile terfie hak kazandıkları halde kadroda münhal yer bulunmamak sebebile bir derecede iki terfi müddeti geçirmesine rağmen terfi edemeyenlere her derecede bir defaya mahsus olmak üzere üst derece maaşı verilir.

Alelûmum maaşlı veya daimî ücretli hizmetlere aid kadroların teşkilât kanunlarına bağlanması şarttır. Ancak muvakkat müddetlerle ifası icab eden ve daimî mahiyet arzetmiyen hizmetlerin bütçe kanunlarına bağlı (E) cetvellerine dahil tertiblerden alınacak kadrolarla idaresi caizdir.

Bütçe Kanununa bağlı (D) cetveli yalnız 19 uncu maddede yazılı müstahdemlerle nakil vasıtaları kadrolarına inhisar eder.

Daimî olarak Ankara da bulunan maaşlı memurlardan 1, 2 ve 3 üncü derecelere dahil olanlara 60; 4 ve 5 inci derecelere dahil bulunanlara 30; 6, 7 ve 8 inci derecelere dahil bulunanlara 22; 9, 10, 11, 12 ve 13 üncü derecelere dahil bulunanlara 15; 14 ve 15 inci derecelere dahil olanlara 10 lira her ay maaşlarına ilâveten muvakkat tazminat verilir. Bu tazminat kazanç ve İktisadî buhran vergilerine tâbi değildir.

Devlete aid mebanide ve memurine tahsis edilen meskenlerde oturanlara ve mıntaka merkezleri Ankarada olan müfettişlerden Ankarada ikamet etmiyenlere bu tazminat verilmez. Mezuniyet veya muvakkat memuriyetle Ankaradan ayrılanlara ayrıldıkları müddetin yalnız üç ayı için bu tazminat verilir.

Bir memuriyete açıktan vekâleten tayin edilenlere almakta oldukları vekâlet maaşı nisbetinde muvakkat tazminat verilir.

7 nci madde mucibince müddetini ikmal etmeden yukarı derecelere tayin edilenlerin alacakları muvakkat tazminat, almakta oldukları maaş derecesine tekabül eden tazminattır.

Muvakkat tazminat maaşlar hakkındaki tediye usulleri dairesinde tediye olunur.

Bu tazminat borç için hacz edilemez.

Vazife ve memuriyetlerine müteallik hususattan dolayı işten el çektirilerek maaşları kat olunan alelûmum memurlara tahkikat veya muhakeme neticesinde men’i muhakeme veya beraet kararı verildiği veya haklarındaki takibat umumî af ile kaldırıldığı surette kat’i olunan maaşları tutarının yarısı verilir.

İşten men edildikleri suçtan dolayı haklarında yapılan tahkikat veya muhakeme sırasında memuriyet vazifelerine müteallik diğer suçları zuhur eden memurlar hakkında bu madde hükmünün tatbik edilebilmesi için bunların bütün suçlarından men’i muhakeme veya beraet kararı almaları veya umumî af ile takibatın kalkması lâzımdır.

Ücretli vazifelere ilk alınacak memurlar tahsil derecelerine ve diğer vasıflarına göre girebilecekleri maaşlı memurluk derecesinin ancak bir üst derecesine aid maaş tutarile tayin olunabilirler.

Bunların terfileri de maaşlı memurların terfilerindeki hükümlere tâbi olup 6 ncı madde hükmü bunlar hakkında da tatbik olunur.

Hususî bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren memuriyetlere Devlet teşkilâtına dahil vazifelerde müstahdem olanlar arasından kanundaki esaslar dairesinde ve ehliyet dereceleri bakımından terfian veya naklen getirilecek kimse bulunmadığı takdirde, bu memuriyetlere hariçten Devlet memuriyetlerinde hiç bulunmamış veya memuriyetle alâkaları en aşağı beş senedenberi kesilmiş; bilgi, ihtisas ve tecrübelerile mütemayiz kimselerin, kadrodaki derece maaşlarile, bu kanunda yazılı kayıtlarla mukayyed olmaksızın, İcra Vekilleri Heyeti kararile tayinleri caizdir.

Bu gibiler muayyen terfi müddetlerini doldurdukça yine ihtısaslarile alâkadar diğer ihtisas mevkilerine nakil ve terfi edebilirler. Şu kadar ki bu dereceler bunlar için mükteseb hak teşkil etmez. Bu memuriyetler haricindeki memuriyetlere nakil ve tahvillerde ve tekaüdlüklerde tahsil vaziyetlerine ve hizmet müddetlerine göre iktisab edilebilecek derece maaşı esastır.

İhtisas mevkileri teşkilât kanunlarına bağlı cetvellerde gösterilir. Bu kabil maaşlı memuriyetler bağlı (2) sayılı cetvelde gösterilmiştir.

Bu memuriyetlerde istihdam edileceklere bu kanunun umumî hükümleri dairesinde almakta oldukları derece maaşını iktisab edinciye kadar, muvakkat tazminat verilmez.

Bu madde hükmü ücretlilere de şamildir.

Ücretli vazifelerde bulunanlardan bir terfi müddetini dolduranlar ücretlerinin tekabül ettiği derecedeki maaşlı memuriyetlere ve doldurmıyanlar bir derece aşağıdaki memuriyetlere naklolunabilirler.

Ücretli bir vazifeye nakledilecek maaşlı memurlardan bulundukları derecede bir terfi müddeti dolduranlar iki ve bu müddeti doldurmıyanlar bir üst dereceye aid maaş tutarının tekabül ettiği ücretleri alabilirler.

Bunların geçtikleri maaşlı veya ücretli memuriyet derecesindeki terfi müddetinin mebdei nakledildikleri tarihtir.

Ücretlilerden Ankarada bulunanlara almakta oldukları ücret derecesinin bir derece dunundaki maaşlı memurların muvakkat tazminatı, maaşlılar hakkındaki umumî hükümler dairesinde verilir.

Vekâletler teşkilâtından ve memuriyet derece ve aylıkları kanunla tesbit edilen müesseselerden birinden diğerine memur nakli aid olduğu vekilin muvafakatine bağlıdır. Ancak tayinleri mahallerine aid memuriyetler arasındaki nakil ve tahviller tayine salâhiyettar olan makamların müsaadesile yapılır.

İstifa edenler hakkında dahi üç ay müddetle bu hüküm tatbik edilir.

Bu madde hükmü ücretlilere de şamildir.

Meslekî tahsil görerek mesleklerine aid daire ve vazifelere intisab edenler ile bu kanunun 6 ncı ve 13 üncü maddelerinde yazılı vazifelere alınanlar müstesna olmak üzere bidayeten Devlet memuriyetine alınacakların müsabaka imtihanına ve birden fazla talib bulunmadığı takdirde ehliyet imtihanına girip kazanmaları şarttır.

Umumî, mülhak, hususî bütçelerle belediyeler bütçelerinden ve bunlara tâbi teşekküllerden maaş ve ücret almakta olan memurların hususî bir kanunda aksine sarahat olmadıkça bulundukları müesseselerin içinde ve dışında maaşlı veya ücretli ayrıca bir vazife almaları caiz değildir.

788 sayılı Memurin Kanununun 8 inci maddesile 1496 sayılı kanunun birinci maddesi hükümleri ücretli memurlara da şamildir.

Maaşlı veya ücretli memurların uhdelerinde maaşlı veya ücretli yalnız bir daimî muallimlik bulunabilir. Şu kadar ki aslî vazifesi maaşlı olanların uhdesindeki maaşlı muallimlikten alacakları para, ücret itibar olunur. Bu suretle ilâveten bir muallimlik deruhde edenlere muallimliğin ücret veya maaş tutarının üçte ikisi verilir.

Muallimlerden uhdelerinde rektörlük, dekanlık, müdürlük, baş muavinlik, muavinlik, baş muallimlik, lâboratuar, mühendis mektebi ve san’at okulları atelye şefliği gibi ücretli idarî bir vazifede bulunanların iki muallimliği cemetmeleri caizdir. Bunların idarî vazifelerine aid ücretlerinin ve muallimlik maaş veya ücretlerinden mikdarı fazla olanlarının tamamı ve ikincisinin üçte ikisi verilir. (Müderris, profesör, doçent tabirleri bu kanuna göre muallimlik ifadesinde dahildir).

Yukarıda sayılı idarî vazifeleri olmıyanlara üç muallimlik verilebilir. Bunlar maaş veya ücretlerinden mikdarı fazla olanının tamamını ve tayin sırasile de İkincisinin üçte ikisini ve üçüncüsünün üçte birini alırlar.

Tabibler; iki meslekî vazifeyi veya biri idarî, diğeri meslekî, maaşlı veya ücretli iki vazifeyi deruhde edebilirler. Serbest tabib bulunmıyan vilâyet ve kazalardaki tabiblerin zaruret halinde o vilâyet ve kazaya aid üç muhtelif meslekî hizmeti deruhde etmeleri caizdir. Bu takdirde bunların alabilecekleri ücret ve maaş nisbetleri muallimler hakkında yukarıda konulan hükümlere göre hesap edilir.

Mühendisler ve veterinerler hakkında da bu hükümler tatbik olunur. 900 sayılı kanun hükümleri mahfuzdur.

Odacı, kolcu, bekçi, evrak müvezzii, gemi mürettebatı, ücretli ve aidatlı tahsildar, daktilo ve steno gibi müteferrik müstahdemler bu kanun hükümlerine tâbi değildirler.

Ücretle müstahdem memurların harcırahları maaşlı memurların harcırah hükümlerine tevfikan ve işbu kanunun 1 inci maddesinde yazılı derece aylıkları esas tutularak hesap edilir.

İnhilâl vuku bulan memuriyetlerde vekil istihdamı halinde Maaş Kanununun 8 inci maddesi mucibince verilecek vekâlet maaş veya ücretinin müddeti azamî altı aydan ibarettir.

Hususî kanunlarında sarahat olmadıkça ihtisas ve komisyon ücreti ve makam tahsisatı ve tahsisatı maktua ve hakkı huzur gibi namlarla maaşlı veya ücretli memurlara ayrıca umumî, mülhak ve hususî bütçelerden hiç bir meblâğ verilmez.

Ancak kanunun tahmil etmediği munzam bir vazifeyi münferiden ifaya memur edilenlere muayyen çalışma saatleri haricindeki mesailerine mukabil İcra Vekilleri Heyetince takdir olunacak bir ücret verilebilir. Şu kadar ki bir veya muhtelif dairelerin her hangi bir işi için teşkil edilecek komisyonlara memur edilip bu komisyonların bulundukları mahallin gayri yerlerden celbedilecek olanlara yalnız harcırah ve İcra Vekilleri Heyetince tayin olunacak miktarda masarifi zaruriye verilir.

Mülhak bütçeli idarelerle hususî idare ve belediyeler dahi bu kanun hükümlerine tabidir. Ancak İcra Vekilleri Heyetince varidatları müsaid görülmeyen belediyeler için bu kanunun birinci maddesinde yazılı derecelerin dununda memuriyet ihdasına mahallî belediye meclisleri salâhiyetlidir.

Hususî idarelerle belediyeler memurlarının kadroları İcra Vekilleri Heyetince tasdik olunur.

1683 sayılı Askerî ve Mülkî Tekaüd Kanununun mer’iyetinden evvelki hükümlere göre maaş alan alelûmum mütekaidin ile eytam ve eramil ve hidematı vataniye tertibinden maaş, alan zevata maaş asıllarile tahsisatı fevkalâdeleri birleştirilmek suretile bir kalem olarak ahkâmı mevcudeye göre verilir.

Bu suretle maaş alan mütekaidlerden olup da umumî, mülhak ve hususî bütçelerden veya tediye edilmiş sermayesinin en az yarısı Devlete aid olan müesseselerle memuriyet derece ve aylıkları kanunla tesbit edilmiş olan müesseselerden tahsisat veya ücret alanların bu vaziyetleri devam ettikçe tekaüd maaşları tahsisatı fevkalâdeleri ilâve edilmeksizin verilir.

1683 numaralı Tekaüd Kanunu hükümlerine göre tekaüd maaşı tahsis edilenlerden yukarıda yazılı daire ve müesseselerden tahsisat veya ücret alanlar hakkında da mezkûr kanunun 70 inci maddesi hükmü tatbik olunur.

Alelûmum mütekaidlerden maaşlı bir hizmete tayin edilenlerin (bu maaşlı hizmetlerde ücretle çalışsalar dahi) tekaüd maaşları tamamen kesilir. Harb malûlleri bu madde hükmünden müstesnadır.

900 numaralı kanun hükmü ve 2921 sayılı kanunun 36 ncı maddesi hükümleri mahfuzdur.

Alelûmum mütekaidler hakkında bu hükümlerin tatbik edilebilmesi için bunların aldıkları tekaüd maaşile ücret veya tahsisat mecmuunun 50 liradan aşağı düşmemesi şarttır.

Devlet memurları maaşatının tevhid ve teadülüne dair olan 18 mayıs 1929 tarih ve 1452 sayılı kanun ile bu kanunun bazı maddelerini değiştiren 1476, 1738, 2041, 3139, 3234 ve 3391 sayılı kanunlarla 1804 sayılı kanunun birinci maddesi, 2291 sayılı kanunun 27 nci maddesi ve 2310 sayılı kanunun maaş ve temsil tahsisatlarına aid hükümlerinden gayri hükümleri ve 2658 sayılı kanunun ikinci maddesinin bu kanunun 11 inci maddesile temin edilen hükmü ve 3500 sayılı kanunun 11 inci maddesi hükmü ve 1511, 1533, 1612, 1614, 1617, 1624, 1834, 1911, 2006, 2021, 2197, 2201, 2202, 2203, 2225, 2287, 2293, 2368, 2393, 2408, 2411, 2467, 2470, 2524, 2527, 2529, 2530, 2531, 2541, 2773, 2777, 2782, 2787, 2795, 2797, 2800, 2825, 2849, 2865, 2883, 2885, 2890, 2953, 2996, 2997, 3007, 3012, 3013, 3017, 3045, 3046, 3049, 3051, 3127, 3154, 3184, 3201, 3203, 3223, 3224, 3225, 3230, 3232, 3237, 3252, 3312, 3314, 3326, 3361, 3380, 3393, 3397, 3406, 3407, 3408, 3409, 3412, 3429, 3452, 3484, 3505, 3507, 3546, 3552, 3568, 3571, 3604, 3608, 3611, 3612, 3613, 3614, 3621, ve 3636 sayılı kanunlara bağlı, umumî muvazeneye dahil, kadro cetvelleri ve 1939 malî yılı Muvazenei Umumiye Kanununun 19 uncu maddesi ve diğer kanunların bu kanuna muhalif hükümleri kaldırılmıştır.

Riyaseti Cümhur teşkilâtı hakkındaki 2180 sayılı kanunun 13 üncü ve mezkûr kanunun 3011 sayılı kanunla değiştirilen 14 üncü ve Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü hakkındaki 2291 saplı kanunla İstanbul Üniversitesi hakkındaki 2928 sayılı kanunun ve bunların ek ve tadillerinin asistan, doçent ve profesörlerin hizmete alınış ve terfilerile müze ve rasathane teşkilâtı hakkındaki 2530 saplı kanunun mütehassısların hizmete alınış ve terfilerine dair hükümleri ile 3459 saplı kanun hükmü ve Cümhur Başkanlığı Filârmonik Orkestrası teşkilât ve Orkestra mensublarının terfi ve tecziyeleri hakkındaki 3045 saplı kanunun Orkestra mensublarının hizmete almış ve terfilerine dair hükümleri ve Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi teşkilâtı hakkındaki 2822 sayılı kanunun 3080 sayılı kanunla değiştirilen 28 inci maddesi ve 3201 sayılı Emniyet Teşkilâtı Kanununun 24 ve 47 nci ve Büyük Millet Meclisi teşkilâtı hakkındaki 3552 saplı kanunun 5,6 ve 7 nci maddeleri ve 3007 sayılı kanunun ve 1702 sayılı kanunla ek ve zeyillerinin maaş ve terfilere dair olan hükümleri hariç olmak üzere diğer maddeleri hükümleri mahfuzdur.

Bu kanun, 2556 sayılı Hâkimler Kanununda yazılı haller haricinde hâkimler ve müddeiumumilerle muavinleri ve bu sınıftan sayılanlar hakkında da tatbik olunur.

Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme Umum Müdürlüğü memur ve müstahdemlerinin ücretleri hakkındaki 2847 ve 3173 sayılı kanunların hükümleri mahfuz olup muvakkat tazminattan da halen tatbik edilmekte olan esaslara göre verilir. Şu kadar ki hizmete alınışta tahsil dereceleri esasına göre verilecek ücretler bu kanundaki mikdarları ve birinci dereceye verilen azamî ücret mikdarı bu kanundaki azamî haddi geçemez. San’atkâr ve işçilerin hizmete almışında mezkûr kanunların hükümleri tatbik olunur.

Mütekaidlerin ücretli bir vazifeye alınmaları halinde bunlara en çok, tekaüdlüklerine mesnet olan memuriyet veya rütbe dereceleri maaşına tekabül eden ücret verilebilir.

Bu kanunun ikinci maddesine bağlı teşkilât kadrolarında yapılan değişiklik dolayısile ellerine geçecek para mikdarı evvelkinden az olanlar aradaki farkı, terfi suretile telâfi edinciye kadar almakta devam ederler.

Yukarıki fıkra şümulüne giren veya girmeyenlerden birinci maddede yazılı cetvelde yapılan tadilât dolayısile maaş asılları değişmiş olanların gerek evvelki, gerek yeni derecelerinde geçen hizmet müddetleri eski maaş asıllarına en yakın üst maaş derecesinde geçmiş sayılır.

Gerek 1452 saplı kanuna bağlı kadro cetvelinin ilk tatbiki dolayısile maaş mikdarları azalanlardan halen bu vaziyeti muhafaza edenlerin ve gerek bu kanuna istinaden maaş mikdarları indirilenlerin tekaüd maaşlarının hesabında evvelce aldıkları maaş mikdarları esastır.

Halen ücretle müstahdem olan memurlar hakkında aşağıdaki hükümler tatbik edilir.

A- Halen ücretle müstahdem olanların tahsil derecelerine ve bu kanuna tâbi dairelerle aylıkları kanunla tesbit olunan müesseselerde ve hususî mekteplerin tayin ve murakabesi Maarif Vekâletine aid bulunan muallimliklerinde ve bunlardan başka bankalar ve fabrikalar gibi malî ve sınaî müesseselerde ücret ve maaşla geçen müddetlerin mecmuuna ve yüksek tahsil görenlerin her iki ve görmiyenlerin her üç senede bir terfi esaslarına ve bu kanunun 12 nci maddesindeki hükümler dahilinde ücretleri tesbit edilir.

B- Halen ücretle müstahdem olan mütekaidlerin tekaüdlüklerine mesned olan memuriyet veya rütbe derecelerine, ücretle istihdam edildikleri müddet için yüksek tahsilleri bulunup bulunmadığına göre yukariki esas dahilinde hesap edilecek derece faiklan ilâve edilmek suretile iktisab edebilecekleri dereceler tayin olunur.

C- Yüksek tahsil veren bir mektepte iken harb sebebile askerliğe çağırılarak yedek subay rütbesini kazanmış olanlar için (A) fıkrasındaki terfi müddetlerinin hesabında her iki hizmet senesi bir derece terfi müddeti itibar edilerek iktisab edebilecekleri dereceler tayin edilir.

D- Ücretle müstahdem iken askerlik hizmetine girerek vazifesile irtibatı kesilmiş bulunanların askerliğe çağırılmazdan evvelki hizmetleri (A) bendi mucibince hesap edilmek suretile iktisab edebilecekleri derece ile yeniden hizmete alınmaları caizdir.

E- (A) bendi mucibince tesbit edilen derecelerde bu kanunun neşri tarihinde müstahdem olup hizmet müddetleri üç sene ve daha ziyade olanlardan ehliyetleri vekâletlerince tasdik edilenlerin bir üst dereceye geçirilmeleri caizdir.

Ancak bu dereceler terfi ve tahvillerde mükteseb hak teşkil etmez.

F- A, B, C ve D bendleri mucibince dereceleri tesbit edileceklerin almaları icab eden ücret halen almakta oldukları ücret mikdarından fazla olanlar almakta oldukları ücretleri muhafaza ederler ve bu ücretler birinci maddede yazılı maaş derecelerinden birine tetabuk ediyorsa o dereceye ve etmiyorsa buna en yakın dereceye halen almakta oldukları ücretle dahil olmuş sayılırlar.

G- A, B, C, D ve E bendleri mucibince tesbit edilecek ücret memurun almakta olduğu aylıktan noksan ise aradaki fark memurun aylığından her ay yirmi beşte biri indirilmek suretile 25 ayda izale edilir. Ancak memurların talebi üzerine bu farkın daha evvel de izalesi caizdir. Bu farkın izalesine kadar bu gibilere muvakkat tazminat verilmez.

Şu kadar ki bu kesilecek farkın 1 kânunusani 1939 tarihinden sonra yapılan tayin veya terfilerden mütevellid kısmı varsa bu kısım taksitlendirilmeyerek derhal kesilir.

H- İnhisarlar Umum Müdürlüğü kadrosuna dahil olup bu kanunun neşri tarihinde müstahdem olanlar halen almakta oldukları ücretleri muhafaza ederler.

1939 malî yılı Muvazenei Umumiye Kanununa bağlı (E) cetveline dahil tertiblerden alınan kadrolardan daimî mahiyeti haiz bulunanları da ihtiva eden ve 13 üncü maddede yazılı ücretli memuriyetleri gösteren ve bu kanunun 9 uncu maddesine göre teşkilât kanunlarına eklenmesi icab eden daimî ücretli kadrolara müteallik lâyihalar en geç 1 ikinci teşrin 1939 tarihine kadar Büyük Millet Meclisine verilir. Bu lâyihalar kanuniyet kesbedinciye kadar muvazenei umumiyeye dahil (D) ve (E) cetvellerile tayin edilen kadrolar içindeki ihtisas mevkileri İcra Vekilleri Heyetince tayin olunur ve bu mevkilerde halen müstahdem bulunanların birinci derecedeki ücret mikdarını geçmemek üzere almakta oldukları ücretlerle istihdamlarına devam olunabilir.

Bu madde hükmü mülhak bütçeli idarelerle belediye ve hususî idareler hakkında da tatbik olunur.

Kadroları 1939 bütçelerine merbut cetvelde ayrıca gösterilen maaşlı memurlar bu kanun mevzuundan hariçtir. Bunların maaş ve tahsisatları birleştirilerek ahkâmı mevcudeye göre kendilerine verilir.

Yüksek mekteb mezunu olmayıp, da bu kanunun mer’iyeti tarihinde Devlet hizmetinde müstahdem bulunan maaşlı ve ücretli memurların bu kanundaki esaslar dairesinde 3 üncü dereceye kadar ve bunlardan halen üçüncü ve daha yüksek derecede olanların bir derece daha yukarı terfileri caizdir.

Bu kanunun mer’iyete girdiği tarihte vazife başında bulunan memurların bilfiil maaşını almakta oldukları derecedeki terfi müddetleri, 15 ve 20 sene kaydi olmaksızın 1452 sayılı kanunla ve kezalik bu kanunun mer’iyete girdiği tarihte vazife başında bulunan maiyet memurları için 1700 sayılı kanunun 3 üncü maddesile kabul edilmiş olan terfi müddetlerine göre hesap olunur.

Muhtelif dairelerin teşkilât kanunlarile 1452 sayılı kanun hükümleri haricinde olarak ücretlilerin maaşa geçebilmelerine veya hariçten alınacakların muayyen derecelere tayinlerine ve maaş emsal hasılının tamamı veya maaş emsal hasılının fazla veya eksiğinin ücret olarak verilebileceğine dair olan salâhiyetler kaldırılmıştır.

3499 sayılı Avukatlık Kanununun 5 inci maddesi hükmü mezkûr kanunun 8 inci muvakkat maddesinde gösterilen müddet içinde Devlet, umumî ve hususî ve mülhak bütçeli idarelerin avukatları hakkında tatbik edilinciye kadar bu avukatlar bu daireler haricinde kalan müesseselerin avukatlıklarını deruhde edebilirler. Bu takdirde bunların ücretleri tam olarak verildiği gibi bunlar tayin şartları müsaid olduğu takdirde serbest iş almağa da devam edebilirler.

1 eylül 1929 tarihinden evvel maaşlı Devlet memuriyetinde bulunmuş olanlardan bu kanunun mer’iyeti tarihinden sonra yeniden memuriyete alınacakların filen aldıkları maaş ve bu maaşın mevcud derecelerden birine tekabül etmemesi halinde buna en yakın üst derece maaşı kendileri için mükteseb hak sayılır. Evvelce bu maaşta geçirdikleri müddetler yeni girdikleri derecede geçmiş sayılır.

Yukarıki fıkrada yazılı olanların evvelce bulunmuş oldukları memuriyete yahud bunun maaşça muadili olan diğer her hangi bir memuriyete alınmaları da caizdir. Şu kadar ki, bu suretle alınanların yeni maaşları eskisinden yüksek ise mafevk dereceye terfi için bu maaşla muayyen müddeti ikmal etmeleri şarttır.

Muhtelif dairelerin teşkilât kanunlarında mevcud ve maaş emsal hâsılının veya emsal hâsıl fazlası veya eksiğinin ücret olarak verilebileceği yolundaki salâhiyetlere müsteniden tayin edilmiş olanlardan halen müstahdem bulunanlara bu gün verilmekte olan ücretler ile muvakkat tazminatları aynı vazifede kaldıkları müddetçe şahıslarına münhasır olmak üzere verilmesine devam olunabilir.

Bu kanuna bağlı (1) numaralı cetveldeki memuriyetlerden 1939 malî yılı zarfında mevkuf tutulacaklar bağlı (3) sayılı cetvelde gösterilmiş ve bu cetvel 1939 malî yılı Muvazenei Umumiye Kanununa bağlı (L) işaretli cetvel yerine konulmuştur.

Mülhak bütçeli idarelerle hususî idare ve belediyelerin teşkilât kadroları bu kanun hükümleri dairesinde tadil edilinciye kadar bu idarelere aid ve halen mer’i olan kadroların tatbikına devam olunur. Ancak mülhak bütçeli idarelerin bu kanun hükümleri dairesinde tanzim edilecek teşkilât kadroları en geç 1 teşrinisani 1939 tarihine kadar Büyük Millet Meclisine ve belediye ve hususî idareler teşkilât kadroları da kezalik aynı tarihe kadar İcra Vekilleri Heyetine tevdi edilmiş olmak şarttır.

Bu kanunun neşrinden evvel ücretle istihdam edilmiş olanların bu kanunun neşrinden sonra tekrar ücretli veya maaşlı bir vazifeye tayinlerinde girebilecekleri dereceler bu kanunun hükümlerine ve tahsil vaziyetlerde geçmiş hizmet müddetlerine göre tayin edilir. Şu kadar ki bunların girebilecekleri derecenin ücreti son aldıkları ücret mikdarından fazla olamıyacağı gibi maaşlı memuriyetlerde dahi bunun bir aşağı derecesi esas tutulur.

15 inci madde mucibince 1939 malî yılında ücretli memurlara verilecek muvakkat tazminat, ücretlerin taallûk ettiği tertiblerden verilir.

Yurdda yüksek tahsilini bitirdikten sonra bu kanunun neşri tarihine kadar, yabancı memlekette ayni tahsili yapmış veya yapmakta bulunmuş olanların ikinci tahsil için geçirdikleri müddet birinci terfi müddetlerinden indirilir. Ancak bu müddet, üç seneden fazla olamaz.

8 inci madde hükmünün tatbikında geçecek terfi müddetlerinin mebdei bu kanunun neşri tarihinden hesap olunur.

Bu kanun neşri tarihinden muteberdir. Ancak bu kanun mucibince emsal hasıllarının artmasından ve derecelerin ilgasından dolayı tediyesi icab eden fazlalarla ücretlilere verilecek muvakkat tazminat ve ikinci muvakkat madde mucibince yapılacak derece intibakı ve bunun neticesi olarak tenzili lâzım gelen farkların kesilmesi 1 eylül 1939 tarihinden başlar.

Bu kanun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.

Devlet Memurları Aylıklarının Tevhid ve Teadülüne Dair Kanun 1 Sayılı Cetvel