Doğa Elçin / DergiPark, 2018, Sayı 33

verilecek kararı etkileyecek olan bu sorunlara, "ön sorun" denilmektedir. Bu çalışmada, ön sorunun tanımından başlayarak, ön sorunun çözümüne uygulanacak hukuka dair tartışmalara yer verilmiştir. Ön sorunun çözümüne uygulanacak hukuka dair bazı mahkeme kararları incelenmiştir. Ardından ön soruna ilişkin olarak, özel hüküm içeren bazı milletlerarası/ uluslarüstü sözleşmeler ve düzenlemeler değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ön sorun, ön mesele, asıl ... MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA ÖN SORUN Preliminary Question İn Privarte International Law Yrd. Doç. Dr. Doğa ELÇİN* Geliş Tarihi: 14.09.2017 Kabul

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

sorunlarda olduğu gibi, her şey olabilir. Bir meselenin, ön sorun olması için, bir başka sorun ile belirli bir ilişki içinde olması gerekmektedir. Bu ilişki ... B. Kavram ve Tanım 1. Kavram Anlamı ile “Ön Sorun” 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nun 222 ilâ 225 maddeleri arasında düzenlenen “Hadise” müessesesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 163 ve 164. maddeleri ile yerini “Ön sorun” kurumuna bırakmıştır. Aslında bu iki kurum, her ... incelenebileceğinden söz edilmektedir. “Ön sorun” kelimesi ise, içerdiği anlam itibariyle “hadise” olarak ifade edilen ve “olay” manasına gelen bir sözcük değildir. Ön

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

II. GENİŞ ANLAMDA ÖN SORUN VE DAR ANLAMDA ÖN SORUN KAVRAMI Prensip olarak ön sorun kavramı, geniş anlamı ile bir dava içinde çözüme ulaştırılması gereken her sorunu kapsamı içine alan bir terimi ifade etmektedir.(84) Bu bağlamda geniş anlamda ön sorun kavramı içinde bekletici sorun da yer almaktadır ... , bu da geniş anlamda bir ön sorun niteliği taşımaktadır.(85) Bununla birlikte, dar anlamda ön sorun ise, bekletici sorunu kapsamı içine almamaktadır.(86) Dar anlamda ön sorun, derdest bir dava sırasında, yargılama esnasında ortaya çıkan ve davanın çözümlenmesi için bizzat esas mahkemesi tarafından karara

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

İkinci Bölüm 6100 SAYILI HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE DÜZENLENEN ÖN SORUN HALLERİ I. GENEL OLARAK Medeni yargılama hukukunda, ön sorun kurumu ile ilgili normları incelediğimizde, 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yasal düzenlemeleri arasında bazı farklılıkların olduğu görülmektedir. 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nda ön sorun, daha önceki açıklamalarımızda da ifade ... sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nu incelediğimizde, ön sorunlar (HMK.md. 163-164) hakkındaki usûle göre çö zümlenecek meseleler arasında farklılık olduğu

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

C. Ön Sorunun 1086 Sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu ile 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Düzenlenme Şekli Medeni yargılama hukukunda ön sorun kurumu, 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nun Beşinci Faslı’nda “Hadise” üst başlığı altında md. 222 ila 225 hükümleri arasında ... , “Bekletici Sorun”, “Bekletici Mesele” veya “Mesele-i Müstehire” müessesesi Kanun’da düzenlenmediği için, doktrinde ve uygulamada bekletici sorun yerine ön ... yerine, ön sorun ifadesinin kullanılmasının doğru olmadığına ve bu kavramlar arasında farklılık olduğuna temas edilmekte idi.(42) Gerçekten de ön sorun ile

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

ortaya çıkan ve ön sorun oluşturan taleplerin genellikle tahkikat aşamasında ortaya çıktıkları ifade edilmekle birlikte bunun kesin bir kural olmadığına ... belli bir usûl kesiti içinde ileri sürülmeleri gerektiğinden, ön sorunların ortaya çıkış anları için bir genelleme yapılabilmesi mümkün olmamaktadır. Bununla birlikte ön sorun oluşturan taleplerin yargılama sırasında ortaya çıktıkları muhakeme aşamaları hangisi olursa olsun, mahkemenin ön sorun teşkil ... . Nitekim Yargıtay’ın bu konu ile ilgili birçok kararı incelendiğinde, temyiz mahkemesinin de yargılama sırasında ortaya çıkan ön sorunlar hakkında bir karar

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

D. Ön Soruna İlişkin Talep ve Ön Sorun Kararının Hukuki Niteliği Medeni yargılama hukukunda davanın açılması ile başlayan ve yargılamanın sona ... zamanda bir usûlî talep içermektedir.(52) Bu bağlamda derdest olan bir davada, yargılama sırasında davaya ilişkin bir ön sorun ortaya çıkması halinde, ilgili taraf, duruşma sırasında sözlü olarak veya dilekçe vermek suretiyle, bu ön sorunun çözüme kavuşturulmasına dair davaya bakan mahkemeden usûlî bir ... başka cepheden bakıldığında, aynı zamanda muhakeme sırasında ortaya çıkan ön sorunları (HMK.md.28/3, md.66, md.100/1) meydana getirmektedir. Bununla

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

getirmekle birlikte, bunların hepsi ön sorun olarak nitelendirilmemektedir. 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nda “hadise” üst başlığı altında düzenlenen bu kurum, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda “ön sorun” üst başlığı altında yeniden tanzim edilmiştir. Bununla birlikte 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nda ön sorunların bağlı olduğu usûle göre, çözüme kavuşturulacak olan hallerin sayısı daha fazla iken, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda bu sayının azaldığı görülmektedir. Ancak 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda yer almayan ön sorun halleri doktrinde ve uygulamada

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

Üçüncü Bölüm 6100 SAYILI HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU HÜKÜMLERİ ÇERÇEVESİNDE DÜZENLENMEYEN ÖN SORUN HALLERİ I. GENEL OLARAK Medeni yargılama hukukunda, muhakeme sırasında ortaya çıkan muhtelif ön sorun halleri, sadece 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda açık bir şekilde belirtilenler ile ... esasa ilişkin nihai bir karar verilinceye kadar geçirdiği aşamalar içerisinde birden fazla ön sorunun ortaya çıkma ihtimali oldukça yüksektir. Daha önceki açıklamalarımızda da ifade ettiğimiz gibi, esas dava hakkında bir karar verilebilmesi için, bu ön sorunların çözümü sağlanmadan, asıl hedefe ulaşmak mümkün değildir

Seda Özmumcu / On İki Levha Yayıncılık, Mayıs 2019

D. İlk İtirazlar Hakkında Karar Verilmesi ve Ön Sorun Olarak İncelemeye Konu Edilmesi 1086 sayılı Kanun döneminde, Hukuk Usûlü Muhakemeleri ... Kanunu’nun 117.maddesinin 3. fıkrasında “İlk itirazlar, ön sorunlar gibi incelenir ve karara bağlanır.” biçiminde dili sadeleştirilerek yer verilmiştir. Bu ... Muhakemeleri Kanunu’nda düzenlenen ön sorunların tabi olduğu hükümlere göre incelenecek ve karara bağlanacaktır. Bununla beraber HMK.md.163 hükmü, yargılama sırasında davaya ilişkin bir ön sorun ortaya çıkarsa, ilgili tarafın bunu dilekçe vermek suretiyle veya duruşma sırasında sözlü olarak ileri sürebileceğini