Meltem Ece Oba / On İki Levha Yayıncılık, Mart 2020, Sayfa: 485 - 491

bulunmaktadır ve bir tasarruf işlemi olan alacağın devri sözleşmesini alacak hakkını devir borcu altına sokan ve sadece bir borçlandırıcı işlem olan “alacağın ... III. Türk Hukuku Bakımından Değerlendirme Türk hukukunda yabancılık unsuru içeren alacağın devri sözleşmelerine uygulanacak hukuk belirlenirken, maddi hukuk hükümleri uyarınca alacağın devri sözleşmesinin niteliğinin anlaşılmış olması hem meselenin vasıflandırılması hem de ilgili bağlama noktasının tespiti açısından önem taşır. Bu nedenle öncelikle ana hatlarıyla Türk borçlar hukukunda alacağın devri sözleşmesinin niteliğine yer verilecektir. “Türk

Meltem Ece Oba / On İki Levha Yayıncılık, Mart 2020, Sayfa: 461 - 462

Meltem Ece Oba* Özet Teknolojik gelişmelerle beraber artan sınır ötesi ticarî faaliyetlerin bir sonucu olarak yabancılık unsuru içeren alacağın devri sözleşmelerine günümüzde sıklıkla rastlanılmaktadır. Bu çalışmada, yabancılık unsuru içeren alacağın devri sözleşmesine uygulanacak hukuk konusu ... bu kurallar ve Türk doktrinindeki görüşler ışığında Türk hukuku bakımından alacağın devri sözleşmesine uygulanacak hukuk meselesi tartışılacaktır. Bu bölümde ilgili düştüğü ölçüde ve genel hatlarıyla maddi hukuk hükümlerine de yer verilecektir. Anahtar Kelimeler: Alacağın devri sözleşmesine uygulanacak

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

III. Türk Hukukunda Alacağın Devrinin Sözleşme ile Engellenebileceği Öngörülen BK 183/I Hükmünün Yerindeliğinin Değerlendirilmesi A. Tarihsel ... teorisi. Müşterek hukuk döneminde, alacağın devrinin sözleşme ile engellenip engellenemeyeceği sorunu araştırma konusu olduğunda, bu iki teori birbirine alternatif olarak gelişmişti. Mutlak etki teorisi çerçevesinde, sözleşme özgürlüğü prensibi gerekçe gösterilerek alacağın devrinin sözleşme ile ... (§ 399) ve İsviçre Borçlar Kanunu’nda (aOR 183; OR 164) alacağın devrinin sözleşme ile engellenebileceği genel bir hüküm ile kabul edilmiş ve mutlak etki

Meltem Ece Oba / On İki Levha Yayıncılık, Mart 2020, Sayfa: 469 - 474

arasındaki hukukî ilişki tarafların aralarındaki sözleşmeye uygulanacak hukuka tâbidir. Bu kapsamda, tarafların alacağın devri sözleşmesinden doğan yükümlülükleri(25) alacağın devri sözleşmesinin geçerliliği(26) borçlunun devreden yani eski alacaklıya ödeme yapması halinde devredenin devralana karşı sorumlu ... gerekecektir. Ayrıca, daha sıkı ilişkili bir hukukun tespiti halinde bu hukukun uygulanması da gündeme gelebilir(28). Alacağın devri sözleşmesinin şekline uygu ... işleminde ayrılık sistemini benimseyen hukuk sistemleri açısından alacağın devri sözleşmesine uygulanacak hukuk belirlenirken borçlandırıcı işlemin mi yoksa

Meltem Ece Oba / On İki Levha Yayıncılık, Mart 2020, Sayfa: 491 - 492

SONUÇ Bu çalışmada ekonomik hayatta pek çok görünüm biçimi olan alacağın devri sözleşmesi temel özellikleri bakımından tanıtılmış ve ardından uygulanacak hukuk, Roma I Tüzüğü ve İMÖHK çerçevesinde incelenmiştir. Sınır ötesi işlemlerin sayıca arttığı günümüzde, ticarî hayatın ihtiyaçlarına cevap ... çerçevesinde alacağı devreden ve devralan arasındaki ilişki hakkında tarafların alacağın devri sözleşmesine uygulanacak hukuku seçmiş olmaları halinde bu hukukun; böyle bir hukuk seçimi bulunmadığı takdirde, alacağın devri vaadi sözleşmesine uygulanacak hukukun yetkili olması gerektiği kanaatindeyiz. Alacağı

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

taraftan alacaklı ile borçluya alacağın devrini sözleşme ile engelleme olanağı tanındığı, böylece mutlak etkinin benimsenmesi yönünde açık bir yasal tercihte bulunulduğu noktalarını vurgulamak önem taşır. Çünkü, teorik olarak, alacağın devrinin sözleşme ile engellenebilmesi olanağı, alacağın devri özgürlüğü prensibi ile doğrudan doğruya çatışma içindedir. Bu yüzdendir ki, alacağın devrinin sözleşme ile engellenmesinin mümkün olup olmadığı, bu hususta açık bir yasal ... ) değil, BK 183/I hükmüne dayanmaktadır. BK 183/I hükmü sayesinde alacağın devrinin sözleşme ile engellenebileceği konusunda tereddüt edilmezken; bu konuda

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

göre, (alacaklının kendisi ile borçlu adına yetkisiz temsilci sıfatıyla yaptığı) devir yasağının kaldırılması konusundaki sözleşme ile alacağın devri sözleşmesi aynı anda kurulmuştur. Devir yasağının kaldırılması konusundaki sözleşmenin borçlunun onayıyla geçmişe etkili hüküm doğurması sonucu, devir yasağı alacağın devri sözleşmesinin kurulduğu anda kalkmış olmaktadır. O hâlde, askıda hükümsüz durumdaki alacağın devri sözleşmesi de borçlunun onayı ile geçmişe

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

genişletmektedir. Bununla birlikte, elbette ki, iki taraflı alacağın devri sözleşmesinin geçerlilik şartları arasına borçlunun rızasının bir tamamlayıcı unsur ... bilinmemektedir. Borçlunun alacağın devrini sözleşme ile engellemekteki menfaatlerin korunması da kamu menfaatini ilgilendirmekte olup bu korumanın yeterli ölçüde ... kaynaklanmaktadır: Aynı devir yasağı kararlaştırılması ihtimalinde olduğu gibi, cari hesap kararlaştırıldığında da hesaba kaydedilen para alacaklarının devri sözleşme ... devrinin sözleşme ile engellenmesi olgusuna odaklanılarak karşılaştırma yapıldığında, cari hesabın devir yasağından farkı şudur: Devir yasağı her durumda

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

b. Alacağın Devri Özgürlüğünün Sözleşmeden Kaynaklanan Engellere Karşı Korunmasının Kamu Menfaati Gereği Olduğu Görüşü (1) Müşterek Hukuktaki Görüşler Seuffert, 1868 tarihli makalesinde, alacağın devri özgürlüğünün sözleşme ile sınırlandırılması sorununu kamu menfaati yönünden de irdelemektedir. Yazar, döneminin hukuk hayatında, malvarlığı değerlerini olabildiğince kısıtlamalardan kurtararak devir kabiliyeti tanıma yönünde göz ardı edilemez bir ... etmektedir. Bu çerçevede, alacağın devir kabiliyetinin sözleşme ile ortadan kaldırılabileceği düşüncesinin, dönemine ait işlem hayatı gereklilikleriyle uyumlu

Burcu Erbayraktar / On İki Levha Yayıncılık, Ocak 2021

sona ereceği kararlaştırılmış, alacağın varlığı devredilmesi bozucu koşuluna bağlanmış olabilir. Alacağın devrinin sözleşmeyi sona erdirme hakkının ... hükmünde alacağın devrinin sözleşme ile engellenebileceği düzenlenmektedir. Bu hükümde geçen sözleşme deyimi geniş yorumlanacak olursa, bozucu koşul veya ... alacağın devrinin sözleşme ile engellenmesine izin verilmiş olması, Türk hukuku bakımından böyle bir imkânın mevcut olup olmadığı konusunda tartışma ... ihlali oluşturmayan seviyeye çekilir. Söz gelimi, alacağın varlığının devredilmesi bozucu koşuluna bağlanması veya alacağın devrinin sözleşmeyi sona