2015 Yılı Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı Uygulama Usul ve Esasları

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Usul ve Esasların amacı; görece az gelişmiş bölgelerde, büyüme ve çevrelerine hizmet verme potansiyeli yüksek il merkezlerinin ekonomik ve sosyal kalkınmasına, mevcut kamu yatırımlarına ilave olarak sağlanan proje destekleriyle ivme kazandırılması ve kalkınmanın anılan il merkezlerinin etki alanındaki çevre yerleşmelere de yayılması için Diyarbakır, Elazığ, Erzurum, Gaziantep, Malatya, Sivas, Şanlıurfa ve Van'da yürütülecek olan "Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı"nın (CMDP) 2015 yılı ödeneğinden verilecek hibe ve desteklerin türleri, sınırları, şartları, kapsamı, kullanımı, harcanması ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

(1) Bu Usul ve Esaslar kapsamında; 30/12/2010 tarihli ve 2010/41 sayılı, 28/12/2011 tarihli ve 2011/43 sayılı, 13/04/2012 tarihli ve 2012/02 sayılı, 20/12/2013 tarihli ve 2013/33 sayılı, 17/10/2014 tarihli ve 2014/31 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararları kapsamında kaynak aktarılmış olan ve devam eden projeler ile bu Usul ve Esaslara göre belirlenecek projeler desteklenecektir.

Dayanak

(1) Bu Usul ve Esaslar; 26/12/2014 tarihli ve 29217 sayılı Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 6583 sayılı 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun E Cetvelinin 18’inci maddesine, 641 sayılı Kalkınma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinin ( ) bendine ve 17/10/2014 tarihli ve 29148 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 30/09/2014 tarihli ve 2014/6841 sayılı 2015 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı Eki 2015 Yılı Programı hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;

(a) Ajans: Erzurum'da Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansını, Diyarbakır ve Şanlıurfa'da Karacadağ Kalkınma Ajansını, Van'da Doğu Anadolu Kalkınma Ajansını, Gaziantep'te İpekyolu Kalkınma Ajansını, Elazığ ve Malatya’da Fırat Kalkınma Ajansını, Sivas’ta Orta Anadolu Kalkınma Ajansını,

(b) Bakanlık: Kalkınma Bakanlığını,

(c) Değerlendirme Komisyonu: Programın yürütüldüğü ilin Valisinin başkanlığında, belediye başkanı, Ajans Genel Sekreteri, sanayi ve ticaret odası başkanlarından oluşan komisyonu,

(ç) Devam Eden Projeler: 30/12/2010 tarihli ve 2010/41 sayılı, 28/12/2011 tarihli ve 2011/43 sayılı, 13/04/2012 tarihli ve 2012/02 sayılı ve 20/12/2013 tarihli ve 2013/33 sayılı, 17/10/2014 tarihli ve 2014/34 sayılı Yüksek Planlama Kurulu Kararları kapsamında kaynak aktarılmış olan ve devam eden projeleri,

(d) Eş finansman: Program kapsamında desteklenen projelerde harcanmak üzere yararlanıcı tarafından taahhüt edilen nakdi katkıyı,

(e) Fizibilite Raporu: Projenin uygulama safhası dâhil yatırım, faaliyet, işletme vb. giderler ile projeden elde edilebilecek gelirler çerçevesinde hazırlanan, projenin fayda ve maliyet analizini içeren ve her bir projenin ekonomik, teknik, mali ve idari açıdan yapılabilirliğini ortaya koyan raporu,

(f) Özel Hesap: Bakanlığın bütçesinde cazibe merkezleri için tefrik edilen ve Ajanslara bu Usul ve Esaslar ile aktarılan kaynağın tahakkuk ettirildiği ilgili Ajans adına kamu bankaları nezdinde açılan hesap ile Program kapsamında desteklenen her bir proje için Ajans tarafından aktarılan kaynağın tahakkuk ettirildiği proje yararlanıcısı adına kamu bankaları nezdinde açılan hesabı,

(g) Program: Cazibe Merkezlerini Destekleme Programını,

(ğ) Program İzleme Raporu: Program kapsamında yürütülen projeler için proje bazında izleme faaliyetleri sonuçlarını ve Programın uygulanması ile ilgili olarak Ajansın genel değerlendirmesini içeren raporu,

(h) Proje Bilgi Formu: Fizibilitesi Program kapsamında hazırlanması öngörülen projelerin ön değerlendirmesi amacıyla hazırlanan teklif formunu,

(ı) Proje İlerleme Raporu: Projelerdeki fiziki ve nakdi gerçekleşmeler ile uygulamada karşılaşılan sorunları içeren, Bakanlıkça belirlenen standart forma göre ikişer aylık dönemler halinde yararlanıcı tarafından hazırlanan raporu,

(i) Proje Tamamlama Raporu: Projenin tamamlanmasının ardından üç ay içerisinde yararlanıcı tarafından hazırlanan ve projedeki fiziki ve nakdi gerçekleşmeleri, uygulamada karşılaşılan sorunları ve proje sonucunda üretilen hizmetlerin devamlılığının nasıl sağlanacağını içeren raporu,

(j) Yararlanıcı: Projesi başarılı bulunan ve Program kapsamında destek almaya hak kazanan kurum veya kuruluşları

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Genel Esaslar

Kaynak Kullandırılması

(1) 26/12/2014 tarihli ve 29217 sayılı Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 6583 sayılı 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun E Cetvelinin 18’inci maddesine istinaden Programa tahsis edilen 94.400.000 TL kaynak Bakanlık tarafından iller bazında Programdaki ilerlemeler ile Ajansların ve/veya yararlanıcıların kaynak kullanım kapasiteleri dikkate alınarak kullandırılır.

(2) Bakanlık, Program İzleme ve Proje İlerleme Raporlarındaki yıllık harcama öngörüleri doğrultusunda ve Ajansın talebi üzerine gerekli kaynağı ilgili bütçe tertibinden Ajans özel hesabına aktarır.

(3) Bakanlığın bütçe kaynaklarını etkili kullanmak amacıyla Program kaynağında kesinti yapma yetkisi saklıdır.

Öncelik Alanları

(1) 2015 yılında Program ile Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi’nde (2014-2023) bölgesel çekim merkezleri için ortaya konulan öncelik alanları dikkate alınarak belirlenen Ek-1’deki Proje Konularında destek sağlanacaktır.

Program Yönetimi

(1) Program kapsamında verilecek desteğin yönetilmesi ile projelerin hazırlanması, yürütülmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve onaylanmasına ilişkin hususlarda bu Usul ve Esaslar ’da düzenleyici hükmün yer almadığı durumda 5449 sayılı Kanun, ilgili mevzuat ve resmi yazışmalar ile belirlenen usul ve esaslar uygulanır.

(2) Yukarıda atıf yapılan mevzuat ile Ajans yönetim kuruluna tanınmış olan karar, onay, satın alma, kiralama gibi yetki ve görevler sadece bu Programın gerektirdiği işlemler için Ajans Genel Sekreteri tarafından kullanılır veya kullandırılır.

(3) Ajans ve yararlanıcı aktarılan kaynağın atıl kalmaması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

(4) Programın duyurulması ve bilgilendirme için gerekli tedbirler Ajans tarafından alınır. Bu kapsamda Ajans, bu Usul ve Esasların yürürlüğe girmesini takiben bir ay içinde ilgili kuruluşlardan Ek-2’deki Proje Bilgi Formu kullanılarak hazırlanan proje fikirlerini alır.

Programa Yeni Proje Alınması

(1) Bu Usul ve Esaslar ile Ajanslara tahsis edilen kaynak öncelikle devam eden projelerin tamamlanması için kullandırılacaktır.

(2) Devam eden projelerin yararlanıcıları, bu Usul ve Esasların yürürlüğe girmesini müteakip bir ay içerisinde projelerin 2015 yılı kaynağı ile tamamlanabilmesi için projeler kapsamında yürütülecek faaliyetleri iş kalemi bazında netleştirecek, gerekli olan kaynak miktarını Ajansa bildirecektir.

(3) Program uygulamasının önceki yıllarda başladığı illerde, uygulama imkânı kalmamış ve ilerleme kaydedilmeyen projelerin kapsamdan çıkarılmasına ilişkin talepler bu Usul ve Esasların yürürlüğe girmesini müteakip bir ay içerisinde yararlanıcılar tarafından hazırlanır ve Ajansın görüşleri ile birlikte Bakanlığın onayına sunulur.

(4) Ajansın devam eden projeler için ödenek tahsisini müteakip yeterli kaynağın kalması halinde, 6’ncı maddede belirtilen öncelikli alanlarla sınırlı olmak kaydıyla güdümlü proje desteği usulüyle yeni projelere destek verilebilir.

(5) Desteklenebilecek proje fikirleri, ilin ve bölgenin önceliklerini dikkate alarak ajans tarafından ilgili kamu, özel ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte belirlenir. Belirlenen proje fikirlerine ait Proje Bilgi Formları ön değerlendirme yapmak üzere Değerlendirme Komisyonuna sunulur.

(6) Değerlendirme Komisyonu tarafından desteklenmeye değer bulunan projelere ait bilgiler, Komisyon görüşleri ile birlikte Ajans tarafından Ek-3’teki Proje Listesi Formuna işlenerek Bakanlığa gönderilir. Bakanlığın uygun görmesi halinde proje konusuna göre ilgili Bakanlık ve kamu kurumlarının görüşü alınır ve Ek-4’teki Fizibilite Raporu Formatı kullanılarak kapsamlı bir fizibilite raporu hazırlanır.

(7) Fizibilite raporları Ajans Genel Sekreteri tarafından Değerlendirme Komisyonunun onayına sunulur. Değerlendirme Komisyonunca onaylanan fizibilite raporları Bakanlığın onayına sunulur.

(8) Kamu kurum ve kuruluşlarının yararlanıcı olduğu projelerde eş finansman şartı aranmaz.

(9) Programa bu Usul ve Esaslarla dahil olan Elazığ, Malatya ve Sivas illerinde 2015 yılında proje fikirlerinin geliştirilmesi ve fizibilite raporlarının hazırlanmasına yönelik çalışmalar yürütülecektir.

Fizibilite Raporları ve Proje İzin İşlemleri

(1) Programa ancak fizibilite raporu bulunan ve Değerlendirme Komisyonunda kabul edilen projeler dâhil edilir. Fizibilite raporu hazır olmayan proje önerilerinde ise Ajans tarafından uygun görüldüğü takdirde maliyeti Program kaynağından karşılanmak üzere fizibilite raporu yararlanıcı tarafından hazırlanılır ya da hazırlattırılır. Fizibilite raporunda ekonomik ve mali açıdan yapılabilirliği ortaya konulmayan projeler, etüdü program kaynağıyla gerçekleştirilmiş olsa dahi program kapsamına alınmaz.

(2) İzin (imar, ruhsat vb.), kurul kararı (koruma kurul kararı vb.) veya onay (ÇED vb.) alınması gibi usuller içeren projelerde ilgili izin, onay veya karar sürecinin tamamlandığını tevsik eden belgeler fizibilite raporu ile birlikte Ajansa gönderilir. Mezkûr belgeler olmadan yapılan başvurular ilgili belgeler tamamlanıncaya kadar Ajans tarafından Değerlendirme Komisyonu onayına sunulmaz.

(3) Devam eden projelerde daha önce kamulaştırma giderlerinin karşılanması amacıyla aktarılan kaynağa ilave olarak kamulaştırma için Program ödeneği kullandırılamaz. Yeni proje tekliflerinde kamulaştırma ve gayrimenkul alımı içeren proje bileşenleri Program kapsamında desteklenmez. Bu kalemlere ait giderler yararlanıcı tarafından karşılanır.

(4) Fizibilite raporlarında öngörülmeyen iş kalemlerine kaynak aktarılamaz. Ajans tarafından aktarılan kaynak, yararlanıcı tarafından sadece projelerin gerektirdiği harcamalarda kullanılır veya kullandırılır.

(5) Proje teklifleri ve fizibilite raporlarında, projenin hayata geçirilmesi ile sunulacak hizmetlerin ve oluşturulacak altyapının sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından sağlam bir işletme ve yönetim modeli ortaya konulmalıdır. Proje değerlendirmelerinde işletme ve yönetim modeline ilişkin hususlar özellikle dikkate alınır.

Proje Hesapları

(1) Bu Usul ve Esaslar kapsamında gerçekleştirilecek her türlü kaynak aktarımı ve ödeme için Ajans ve yararlanıcı tarafından açılan özel hesaplar, sadece Program kapsamındaki ödemeler için kullanılır. Özel hesaplarda oluşan nemalar sadece proje kapsamında kullanılabilir. Yararlanıcılar tarafından açılan özel hesaplara tahakkuk ettirilen tutarlar emanet hesaplarında izlenir.

Yazışmalar

(1) Programa ilişkin bilgi, belge ve yazışmalar ilgili yararlanıcının tabi olduğu yasal süreler boyunca saklanmak ve gerektiğinde izleme, gözetim ve denetimden sorumlu kurum ve şahıslara ibraz edilmek zorundadır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İzleme ve Denetim

İzleme

(1) Proje bazında izleme faaliyetleri sonuçlarını ve Programın uygulanması ile ilgili olarak Ajansın genel değerlendirmesini içeren Ek-5’deki Program İzleme Raporu ikişer aylık dönemler halinde Ajans tarafından Bakanlığa ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına sunulur. Proje İlerleme ve Tamamlama Raporları, Program İzleme Raporu ekinde Bakanlığa ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına iletilir.

(2) Ek-6’daki Proje İlerleme ve Tamamlama Raporlarında projelerdeki fiziki ve nakdi gerçekleşmelere, uygulamada karşılaşılan sorunlara ve projenin tamamlanma zamanı veya maliyetleri üzerinde etki eden/edebilecek risklere yer verilir.

(3) Ajanslar Program kaynakları ile bu kaynaklardan yapılan harcamaları ayrı muhasebe kayıtlarında tutmakla yükümlüdür.

(4) Program kapsamında gerçekleştirilen mal ve hizmet alımı ve yapım işleri için proje sorumlusu yararlanıcıların Ek-7'deki Görünürlük Kurallarına uymaları ve projelerini görünür kılmak ve tanıtmak için önlem almaları gerekir. Görünürlük kurallarına uyulup uyulmadığı Ajans tarafından takip edilir. Uyulmadığının tespit edilmesi halinde sorumluları hakkında idari işlem yapmaya, harcamaları iptal etmeye ve/veya projeyi durdurmaya Ajans yetkilidir.

Denetim

(1) Projeler kapsamında gerçekleştirilen tüm iş ve işlemlerin denetimi, proje yürütücüsü kurum ve kuruluşun tabi olduğu denetim mevzuatı uyarınca gerçekleştirilir. Denetim raporları, programlama çalışmalarında yararlanılması amacıyla bilgi için Bakanlığa gönderilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Diğer Hususlar

Tereddütlerin Giderilmesi

(1) Bu Usul ve Esaslarda yer alan hükümlerin yürütülmesinde ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilmesinde Bakanlık yetkilidir. Ancak, proje sahibi yararlanıcıların uyguladıkları projelerle ilgili girdiği yüklenmeler ve yaptıkları sözleşmeler kapsamında ortaya çıkacak hukuki ihtilaflar yararlanıcı tarafından takip edilir. Yararlanıcı tarafından yürütülen sözleşmeler kapsamında proje uygulayıcısından kaynaklanan mali ve teknik sorunlarda Bakanlık ve Ajanslara her hangi bir sorumluluk atfedilemez.

Ajans Bütçesi

(1) Program için Ajansa aktarılan kaynak, 5449 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat ile Ajansın yılı bütçesi itibarıyla tabi olduğu limit hesaplamalarına dahil edilmez.

Geçici Hüküm

(1) Devam eden projelerin maliyetlerine ilişkin aşağıdaki hususlar geçerlidir:

(a) Maliyet artışı gerekçesiyle sadece bir kez ilave kaynak talep edilebilir.

(b) Proje maliyetinin yüzde 10'una kadar olan maliyet artışı için Ajansa, yüzde 10 ve üzerindeki maliyet artışı için Bakanlığa gerekçe raporu sunulur.

(c) Gerekçe raporunun Ajans veya gerektiğinde Bakanlık tarafından onaylanmasının ardından ek maliyetin en fazla yüzde 90'ı Ajans tarafından karşılanır.

(ç) Ajans gerekçe raporu onaylanmadan yararlanıcıya ek kaynak aktaramaz. Yararlanıcı tarafından gerekçe raporu onaylanmadan proje maliyetinin üzerinde yüklenmeye girişilmesi durumunda ek maliyetin tamamı yararlanıcı tarafından karşılanır.

(d) Projelerin yürütülmesi sırasında ortaya çıkabilecek maliyet artışı hariç değişiklik ve/veya proje kalemleri arasında kaynak aktarımı ihtiyacı, projenin amacını ve ana faaliyetlerini değiştirmemek ve öncesinde Ajansa gerekçesi ile birlikte bilgi verilmek kaydıyla yararlanıcı tarafından gerçekleştirilir.

(e) Devam eden projelerde kullanılmak üzere Ajans hesabına aktarılan, ancak 18 ay boyunca harcama yapılmaksızın bekletilen ihale edilmemiş işlere ait ödenekleri, gerekli görüldüğü takdirde Bakanlığın teklifi üzerine merkezi bütçeye gelir olarak kaydetmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Yürürlük

(1) Bu Usul ve Esaslar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Usul ve Esaslardaki hükümleri Kalkınma Bakanı yürütür.

Ekler