Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; elektrik üretimi ve tüketiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması ve çevrenin korunması amaçlarıyla tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının, lisans sahibi tüzel kişiler tarafından yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin takip, ispat ve ifşa edilmesi ile tüketicilere yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin belgelendirilmek suretiyle tedarik edilmesine imkân sağlayan bir yenilenebilir enerji kaynak garanti sisteminin oluşturulması ve bu sistemin ayrım gözetmeyen, objektif, şeffaf bir şekilde işletilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir..

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik; üretim, tedarik ve şarj ağı işletmeci lisansı sahibi tüzel kişilerin yenilenebilir enerji kaynak garanti sistemine katılımına ilişkin hükümleri, yenilenebilir enerji kaynak garanti sistemi ile organize yenilenebilir enerji kaynak garanti piyasasının oluşturulması ve işletilmesine ilişkin esasları, Piyasa İşletmecisinin görev ve yetkileri ile lisans sahibi tüzel kişilerin hak ve yükümlülüklerini kapsar.

(2) Bu Yönetmelik, 12/5/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamındaki üreticileri kapsamaz.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik; 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun 5 inci maddesi ile 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 11 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Belgelendirilebilir üretim miktarı: Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi gerçekleştirilen lisanslı üretim tesislerine ait ünite çıkışlarında PYS’de kayıtlı sayaç olması durumunda bu sayaçlar kullanılarak elde edilen, ünite çıkışlarında sayaç olmaması durumunda ise tesis adına PYS’de kayıtlı sayaçlardan elde edilen uzlaştırmaya esas veriş miktarını,

b) DUY: 14/4/2009 tarihli ve 27200 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğini,

c) Fatura dönemi: Bir takvim ayının ilk günü saat 00:00’da başlayıp aynı ayın son günü saat 24:00’da biten süreyi,

ç) Görevli tedarik şirketi: Dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya son kaynak tedariki yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik şirketini,

d) Hesap: Kayıt veri tabanında yer alan, YEK-G sistemine kayıtlı tüzel kişi adına oluşturulan; ihraç, transfer, itfa, ilga ve iptal edilen her bir YEK-G belgesine ilişkin tüm bilgiler ile YEK-G sisteminin işletimine ilişkin gerekli diğer bilgileri muhafaza eden, sahibine tasarruflarındaki YEK-G belgesine ilişkin işlemleri gerçekleştirme ve izleme yetkisini veren elektronik kaydı,

e) Hesap sahibi: Kayıt veri tabanında adına hesap açılan YEK-G sistem kullanıcılarını,

f) İfşa: Tedarikçiler tarafından tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin, şarj ağı işletmecileri tarafından şarj hizmetine konu elektrik enerjisinin belirli bir miktar veya oranının, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin ve YEK-G belgesi vasıtasıyla belgelendirildiğinin, fatura ve/veya başka bir bildirim aracı ile açıklanmasını,

g) İhraç: Kayıt veri tabanında yer alan hesap sahibi tüzel kişilik tarafından YEK-G belgesi ihraç başvurusunu müteakiben, YEK-G sistem kullanıcılarına ait belgelendirilebilir üretim miktarı dikkate alınarak YEK-G belgesinin Piyasa İşletmecisi tarafından elektronik bir belge olarak düzenlenmesini,

ğ) İlga: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta bulunan bir YEK-G belgesinin üretim dönemi bitiş tarihinden itibaren 12 ay geçmesine rağmen itfa edilmemiş olması sebebiyle, Piyasa İşletmecisi tarafından tekrar başka bir hesaba transfer edilemeyecek şekilde elektronik olarak iptal işlemini,

h) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı, yönetmelik, tebliğ, genelge, Kurul kararları ve lisansları,

ı) İptal: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta bulunan bir YEK-G belgesinin, ihraç ve transfer sürecinde oluşabilecek hatalar ile YEK-G sisteminin işletilmesi kapsamında oluşabilecek diğer hususlar sebebiyle Piyasa İşletmecisi tarafından gerçekleştirilecek iptal işlemini,

i) İtfa: Kayıt veri tabanında yer alan hesapta bulunan bir YEK-G belgesinin, belirli bir yenilenebilir enerji tüketimi ile ilişkilendirilip ifşa amacıyla kullanılmak üzere, hesap sahiplerinin talebi doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından başka bir hesaba transfer edilmesi engellenecek şekilde elektronik olarak sonlandırılması işlemini,

j) Kayıt veri tabanı: Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem kullanıcılarına ilişkin olarak her bir tüzel kişiye ait oluşturulan kayıt bilgilerini, açılacak hesapları, belgelendirilebilir üretim miktarına ilişkin verileri, YEK-G belgesi içeriğine ilişkin bilgileri ve YEK-G sisteminin işletilmesi kapsamında gerekli olabilecek diğer bilgileri içeren veri tabanını,

k) Kontrat: Organize YEK-G piyasasında, belirli bir yenilenebilir enerji kaynağına ilişkin YEK-G belgesini eşleşilen fiyat üzerinden teslim alma veya teslim etme yükümlülüğü doğuran sözleşmeyi,

l) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,

m) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,

n) Merkezi uzlaştırma kuruluşu: YEK-G sistem kullanıcıları arasındaki ilgili mevzuat ile belirlenen, mali işlemleri yürütmek üzere kullanılan, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre merkezi takas kuruluşu olarak yetkilendirilen kuruluşu,

o) Merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşması: Piyasa İşletmecisi ile merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında imzalanacak ve tarafların teminat yönetimi ve ödemelere ilişkin görev ve sorumluluklarını içeren anlaşmayı,

ö) Merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı anlaşması: Piyasa İşletmecisi tarafından hazırlanarak, YEK-G sistem kullanıcıları ile merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında teminat yönetimi ve nakit takas hizmetlerine ilişkin olarak imzalanacak olan anlaşmayı,

p) Mükerrer sayım: Kayıt veri tabanında yer alan bir hesapta bulunan YEK-G belgesine esas belgelendirilebilir üretim miktarına ilişkin olarak 1 MWh birim enerji miktarı için birden fazla YEK-G belgesi ihraç edilmesi veya bir YEK-G belgesinin YEK-G sistem kullanıcıları tarafından birden fazla kez itfa amacıyla kullanılmasını,

r) Organize YEK-G piyasası: Piyasa İşletmecisi tarafından organize edilip işletilen ve YEK-G belgesinin piyasa katılımcıları arasında alış-satışının gerçekleştirildiği piyasayı,

s) Organize YEK-G piyasası katılım anlaşması: Piyasa katılımcılarının organize YEK-G piyasasına katılımına ve Piyasa İşletmecisinin organize YEK-G piyasası işletimine ilişkin koşul ve hükümlerin yer aldığı standart anlaşmayı,

ş) Piyasa İşletmecisi: Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketini,

t) Piyasa katılımcısı: Lisans sahibi tüzel kişilerden bu Yönetmelik kapsamında organize YEK-G piyasası katılım anlaşmasını imzalayan tüzel kişiyi,

u) PYS: DUY kapsamında tanımlanan Piyasa Yönetim Sistemini,

ü) Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimi bulunduğu veya iletim sistemine doğrudan bağlı olduğu veya organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğini haiz olduğu için tedarikçisini seçme hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiyi,

v) Tedarikçi: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri ile tedarik lisansına sahip şirketi,

y) Transfer: YEK-G belgesinin kayıt veri tabanında yer alan hesaplar arasında transfer edilmesi amacı ile Piyasa İşletmecisi tarafından gerçekleştirilen elektronik devir işlemini,

z) Usul ve Esaslar: YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası İşletim Usul ve Esasları,

aa) Üretim dönemi bitiş tarihi: Yenilenebilir enerji kaynaklarından herhangi bir uzlaştırma döneminde üretilen elektrik enerjisinin içinde bulunduğu ilgili fatura döneminin son günü saat 24:00’ı,

bb) YEK-G ikili anlaşması: YEK-G sistem kullanıcıları arasında özel hukuk hükümlerine tabi olarak YEK-G belgesinin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmayı,

cc) YEK-G ikili anlaşma piyasası: YEK-G sistem kullanıcıları arasında, YEK-G belgesinin elektrik enerjisi ile birlikte veya enerjiden bağımsız olarak alış-satışının Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmalar yoluyla gerçekleştirildiği piyasayı,

çç) YEK-G sistem kullanıcısı: Lisans sahibi tüzel kişilerden bu Yönetmelik kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen YEK-G sistemine katılmak üzere YEK-G sistemi katılım anlaşmasını imzalayan tüzel kişiyi,

dd) YEK-G sistemi: Bu Yönetmelik kapsamında oluşturulacak sisteme kayıtlı üretim tesislerinde üretilen elektrik enerjisi için YEK-G belgesinin ihraç edilmesini, transferini, tüketiciler lehine itfa edilmesini, ilga veya iptal işlemlerini içeren ve Piyasa İşletmecisi tarafından yönetilen sistemi,

ee) YEK-G sistemi katılım anlaşması: YEK-G sistem kullanıcılarının YEK-G sistemine katılımına ve Piyasa İşletmecisinin YEK-G sistem işletimine ilişkin koşul ve hükümlerin yer aldığı standart anlaşmayı,

ff) YEK-G sistemi katılım taahhütnamesi: YEK-G sistem kullanıcılarına ait bir üretim tesisinin aynı takvim yılı için; YEK-G sistemi dışında enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan diğer sertifika piyasalarına aktif kayıtlı olmadığına ve YEK-G sisteminde ilgili üretim tesisinin katılım statüsü pasife alınma işlemi gerçekleştirildikten sonra enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan diğer sertifika piyasalarına kayıtlı olabileceğine dair ilgili YEK-G sistem kullanıcısı tarafından Piyasa İşletmecine verilen taahhütnameyi,

gg) YEK-G uzlaştırma: YEK-G sisteminin ve organize YEK-G piyasasının işletilmesinden doğan alacak ve borç tutarlarının hesaplanması, geçmişe dönük düzeltme yapılması, hesaplamaya ilişkin itirazların değerlendirilmesi ve ilgili alacak-borç bildirimlerinin hazırlanması işlemlerini,

ğğ)Yenilenebilir enerji kaynak garanti belgesi (YEK-G belgesi): Tüketiciye tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğine dair kanıt sağlayan ve ihraç edilen, her biri 1 MWh elektrik üretimine tekabül eden elektronik belgeyi,

hh) Yenilenebilir enerji kaynak garanti piyasası (YEK-G piyasası): YEK-G sistem kullanıcıları arasında, YEK-G belgesinin elektrik enerjisi ile birlikte veya elektrik enerjisinden bağımsız olarak alış-satışının gerçekleştirildiği YEK-G ikili anlaşması piyasası ile piyasa işletim lisansına sahip merkezî bir aracı tüzel kişilik tarafından organize edilip işletilen organize YEK-G piyasasını,

ıı) Yenilenebilir enerji kaynakları (YEK): Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, dalga, akıntı ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarını,

ii) Yeşil tarife: Elektrik Piyasası Kanununun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında, yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla Kurul tarafından belirlenen tarifeyi,

jj) Seans: Kontratların; alım, satım için işleme açık olduğu zaman dilimini,

kk) Şarj ağı işletmecisi: Elektrikli araç kullanıcılarına, şarj ağına erişim açarak şarj hizmeti sağlayan ve şarj ağının işletmesini gerçekleştiren lisans sahibi tüzel kişiyi,

ll) Yeşil şarj istasyonu: 2/4/2022 tarihli ve 31797 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Şarj Hizmeti Yönetmeliği kapsamında, şarj hizmetine konu elektrik enerjisinin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin belgelendirilmesi amacıyla söz konusu elektrik enerjisinin tamamı için YEK-G belgesi itfa edilen şarj istasyonunu,

ifade eder.

(2) Bu Yönetmelikte geçen ve birinci fıkrada yer almayan tanım ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.

İKİNCİ BÖLÜM

YEK-G Belgesi ve YEK-G Sistemi, Taraflar, Tarafların Hak ve Yükümlülükleri

YEK-G belgesi ve sistemine ilişkin esaslar

(1) YEK-G belgesi; tedarikçiler tarafından tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin ve bu elektrik enerjisinin kaynak türünün tüketiciye ispat ve ifşa edilmesi ile YEK-G belgelerinin ticaretinin yapılabilmesi amaçlarıyla Piyasa İşletmecisi tarafından ihraç edilir.

(2) YEK-G sistemi aşağıda belirtilen genel esaslar çerçevesinde işletilir:

a) YEK-G sisteminde, YEK-G belgesi ihraç kuruluşu Piyasa İşletmecisidir.

b) Piyasa İşletmecisi YEK-G sistemi ile kayıt veri tabanını kurmak, işletmek ve yönetmek ile yükümlüdür.

c) YEK-G belgesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanslı üretim tesislerinde üretilen belgelendirilebilir üretim miktarı dikkate alınarak ve ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından talep edilmesi halinde ihraç edilir.

ç) Her 1 MWh belgelendirilebilir üretim miktarı için 1 (bir) adet YEK-G belgesi ihraç edilir.

d) YEK-G belgesi, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin üretim dönemi bitiş tarihinden itibaren 12 ay süreyle geçerlidir.

e) İhraç edilecek her bir YEK-G belgesi Türkçe ve İngilizce olarak Usul ve Esaslarda belirtilen bilgileri içerir.

YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcıları

(1) YEK-G sistem kullanıcıları, Piyasa İşletmecisiyle YEK-G sistemi katılım anlaşması imzalamış ve 9 uncu maddede belirtilen kayıt işlemlerini tamamlamış olan;

a) Üretim lisansı sahibi,

b) Tedarik lisansı sahibi,

c) Şarj ağı işletmeci lisansı sahibi,

tüzel kişilerden oluşur.

(2) YEK-G sistem kullanıcılarından organize YEK-G piyasasında işlem yapmak isteyen tüzel kişiler ayrıca Piyasa İşletmecisi ile organize YEK-G piyasası katılım anlaşması imzalar.

(3) Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamındaki üreticiler YEK-G sistem kullanıcısı olamaz.

(4) Aynı takvim yılı içinde YEK-G sistemi dışında enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan diğer sertifika piyasalarına aktif kaydı olan bir üretim tesisi için YEK-G sisteminde üretim tesisi kayıt işlemi gerçekleştirilmez.

(5) Birden çok kaynaklı elektrik üretim lisansı sahipleri, tesiste kullanılan enerji kaynaklarının tamamının yenilenebilir olması halinde, YEK-G sistemine ve organize YEK-G piyasasına katılabilir.

YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcılarının hak ve yükümlülükleri

(1) Tedarikçiler, tüketiciler lehine gerçekleştirecekleri YEK-G belgesi itfa işlemine ilişkin hususları, tüketici ile gerçekleştirecekleri sözleşmelerde belirtmekle yükümlüdür. Sözleşmelerde YEK-G belgesi ihracına esas ilgili yenilenebilir enerji kaynak türü ya da türleri, YEK-G belgesinin süresi ile Usul ve Esaslarda düzenlenen diğer hükümlere de yer verilir.

(2) Tedarikçiler, tüketicilere ifşa ile yükümlü oldukları YEK-G belgelerini tüketimleri nispetinde ispat etmek ve belgelemekle yükümlüdür.

(3) YEK-G sistem kullanıcıları, YEK-G ikili anlaşma piyasasında gerçekleştirdikleri YEK-G belgesi ticaretini Piyasa İşletmecisine bildirmekle yükümlüdür.

(4) YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcıları, YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletilmesi ile ilgili olarak Kurum veya Piyasa İşletmecisi tarafından istenebilecek her türlü bilgi ve belgeyi zamanında ve doğru bir şekilde vermekle yükümlüdür.

(5) Görevli tedarik şirketleri, yeşil tarifeyi tercih eden tüketicilere tedarik ettikleri elektrik enerjisinin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin ispatını yalnızca organize YEK-G piyasasından temin ettikleri YEK-G belgesinin itfası ile sağlayabilir ve bunu tüketicilerin faturalarına özel bir işaret koymak suretiyle ifşa eder. Yeşil tarifeye ilişkin tüketici faturalarına ilave edilecek işaretin standardı Kurum tarafından belirlenir. Bu kapsamda itfa edilen YEK-G belgesi için Kurum tarafından düzenlenen tarifelere ilave olarak tüketiciden ayrıca bir ücret alınmaz.

(6) YEK-G sistem kullanıcısı ve/veya piyasa katılımcısı olan şarj ağı işletmecileri, üretim lisansı sahibi sistem katılımcılarına tanınanlar hariç olmak üzere bu Yönetmelik ile Usul ve Esaslar kapsamında sistem kullanıcılarına ve piyasa katılımcılarına tanınan hak ve yükümlülüklere sahiptir.

(7) Üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, sahip oldukları yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerine ilişkin kayıt işlemini gerçekleştirebilmek için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesini Piyasa İşletmecisine sunmakla yükümlüdür. YEK-G sistemi katılım taahhütnamesine aykırı hareket edildiğinin tespiti halinde ilgili tüzel kişinin YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasasında işlem yapması engellenir. Söz konusu ihlal, Piyasa İşletmecisi tarafından Kuruma raporlanır ve Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde işlem tesis edilir.

(8) YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcıları, Yönetmelik ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirdikleri faaliyetlerini YEK-G sistemine ve/veya organize YEK-G piyasasına zarar vermeyecek ve ilgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak şekilde yürütmek ile yükümlüdür.

(9) Şarj ağı işletmecileri, yeşil şarj istasyonlarından şarj hizmeti alan kullanıcılara YEK-G belgelerini itfa ve ifşa etmekle yükümlüdür.

Piyasa İşletmecisinin hak ve yükümlülükleri

(1) YEK-G sisteminin işletilmesi kapsamında; YEK-G belgelerinin ihraç edilmesi, YEK-G belgesi ve YEK-G sistem kullanıcılarına ilişkin kayıt veri tabanının oluşturulması ve yönetilmesi ile ihraç edilen YEK-G belgelerinin ilgili hesaplara yönelik transfer, iptal, itfa ve ilga edilmesine ilişkin işlemlerin yürütülmesi yetkisi Piyasa İşletmecisine aittir.

(2) Piyasa İşletmecisi;

a) YEK-G belgelerinin ticaretinin gerçekleştirilmesini teminen organize bir YEK-G piyasası kurar ve işletir.

b) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının güvenilir bir şekilde işlemesini temin için gerekli piyasa yazılım ve donanım altyapısını ve veri tabanını kurar. YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasasında oluşabilecek arıza ve bakım hallerinde 16 ncı madde hükümleri uygulanır.

c) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasını tüm katılımcılara karşı rekabet ortamına uygun olarak eşit, tarafsız ve şeffaf bir şekilde işletir ve söz konusu piyasaların bu Yönetmeliğin amaçları dışında kullanılmasının önüne geçmek için gerekli önlemleri alır.

ç) Organize YEK-G piyasası işletiminde katılımcıların risklerini yönetmek üzere piyasa katılımcılarından teminat almak ve temerrüt halinde gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

d) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletilmesi kapsamında Kurum tarafından istenebilecek her türlü bilgi ve belgeyi zamanında ve doğru bir şekilde vermek zorundadır.

(3) Piyasa İşletmecisi mükerrer sayımı önlemek için YEK-G sistemi dışında enerjinin niteliğine dair bilgi vermeyi amaçlayan diğer sertifika piyasalarını dikkate almak suretiyle gerekli tüm önlemleri alır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YEK-G Sistemine Katılım, YEK-G Belgesi İhracı ve Uygulama Esasları

YEK-G sistemine katılıma ilişkin işlemler

(1) YEK-G sistemine katılım sağlamak isteyen lisans sahibi tüzel kişilerin Piyasa İşletmecisine kayıt yaptırmaları ve Piyasa İşletmecisi kayıt veri tabanında hesap açtırmaları zorunludur. İlgili tüzel kişilerin kaydının yapılabilmesi için;

a) DUY’un ilgili maddelerine göre tüzel kişilik kaydını tamamlamış olması,

b) Üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin, portföyünde yer alan üretim tesislerinin en az birinin veya bir ünitesinin kabulünün yapılmış olması ve başvuru yaptığı an itibarıyla kendisi ile ilişkili uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerine ilişkin kayıtlarını tamamlamış olması,

c) YEK-G sistemi katılım anlaşması imzalaması,

ç) Yenilenebilir kaynaktan enerji üreten üretim tesisi kaydı için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesini imzalaması,

d) Usul ve Esaslarla belirlenen diğer yükümlülüklerini yerine getirmiş olması,

esastır.

(2) Şarj ağı işletmeci lisansı sahibi tüzel kişiler, DUY’un 26 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirlenen belgelerle birlikte kayıt işlemleri için Piyasa İşletmecisine başvurur.

(3) Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanslı üretim tesislerinden gerçekleştirdikleri elektrik enerjisi üretimleri için YEK-G belgesi ihraç etmek isteyen YEK-G sistem kullanıcılarının, bu üretim tesislerini YEK-G sistemine her bir takvim yılı için kaydetmeleri zorunludur. Kayıt işleminin gerçekleştirilebilmesi için tesisin PYS’de ilgili YEK-G sistem kullanıcısı adına kayıtlı olması ve ilgili tesis için YEK-G sistemi katılım taahhütnamesinin imzalanmış olması gerekir. Yıl içerisinde YEK-G sistemi katılım statüsü pasife alınan üretim tesisleri, aynı takvim yılı için tekrar YEK-G sistemine katılamaz.

(4) Kayıt işlemleri ile ilgili olarak başvuru usulü, talep edilecek bilgi ve belgeler, başvuruların değerlendirilmesi, süreler, kayıtların güncellenmesi, kayıtların pasife alınması ve YEK-G sistem kullanıcılarının yükümlülükleri ile kayıt sürecine ilişkin diğer hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

(5) Bu madde ve Usul ve Esaslarda tanımlanan kayıt sürecinin tamamlanmasını müteakip, ilgili YEK-G sistem kullanıcısına Piyasa İşletmecisi tarafından kayıt veri tabanında hesap açılması suretiyle YEK-G sistemine katılım sağlanmış olur.

YEK-G belgesi ihracı

(1) Elektrik enerjisi üretimini yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı olarak gerçekleştiren ve YEK-G sistem kayıt sürecini tamamlamış olan lisanslı üretim tesisi sahibi tüzel kişilerin bu üretim tesislerinde üretilen belgelendirilebilir üretim miktarı için YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunmaları halinde, DUY kapsamındaki nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihinden itibaren Usul ve Esaslarda belirtilen süre içerisinde, ilgili fatura dönemi için Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G belgesi ihraç edilir.

(2) Birinci fıkra kapsamında yapılan başvurularda, DUY kapsamındaki geçmişe dönük düzeltme işlemlerine ilişkin hükümler de dikkate alınır.

(3) Piyasa İşletmecisi tarafından ihraç edilen YEK-G belgeleri, kayıt veri tabanında yer alan ve YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunan ilgili üretim lisansı sahibi tüzel kişiye ait hesaba aktarılır.

(4) YEK-G belgesi ihracı için Piyasa İşletmecisine yapılacak başvuru usulü, talep edilecek bilgi ve belgeler, başvuruların değerlendirilmesi, süreler ve YEK-G belgelerinin ihracına ilişkin diğer hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

YEK-G belgesine ilişkin uygulama esasları

(1) YEK-G belgesi ticareti, YEK-G sistem kullanıcıları arasında olmak kaydıyla;

a) Enerji tedarikinden bağımsız olarak organize YEK-G piyasasında,

b) Enerji tedariki ile birlikte veya enerji tedarikinden bağımsız olarak YEK-G ikili anlaşma piyasasında,

gerçekleştirilebilir.

(2) YEK-G sistem kullanıcıları; tedarikçisini seçmemiş olanlar dahil olmak üzere serbest tüketiciler adına enerji tedariki ile birlikte veya enerji tedarikinden bağımsız olarak Piyasa İşletmecisine YEK-G belgesi itfa bildiriminde bulunabilir.

(3) Görevli tedarik şirketleri kendi portföyleri içerisinde yer alan ve yeşil tarifeden yararlanan tüketicilere düzenlenen tarife kapsamında tedarik ettiği enerjiyi YEK-G belgeleri ile kanıtlamakla yükümlüdür.

(4) Görevli tedarik şirketleri, yeşil tarife kapsamındaki YEK-G belgelerini sadece organize YEK-G piyasasından temin eder.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Organize YEK-G Piyasasına İlişkin Hükümler

Organize YEK-G piyasasına ilişkin genel hükümler

(1) Organize YEK-G piyasasına ilişkin işlemler aşağıdaki genel hükümler çerçevesinde yürütülür:

a) Organize YEK-G piyasasında eşleşmeler, tekliflerin teklif defterinde yer aldıktan hemen sonra eşleşebileceği ve ticari işlemin gerçekleşebileceği sürekli ticaret yöntemi ile gerçekleşir.

b) Sürekli ticaret metodunda açılacak kontratlar seans süresince işlem görür.

c) Seans, seans süreleri, işlem görecek kontratlar, kontratların açılış ve kapanış zamanları, kontratlara teklif verme süreleri ve piyasaya ilişkin diğer süreçler Usul ve Esaslarda düzenlenir.

ç) Organize YEK-G piyasasında sonuçlandırılan her bir işlemde Piyasa İşletmecisi ilgili piyasa katılımcısına taraftır.

Organize YEK-G piyasası teklifleri

(1) Piyasa katılımcıları, Piyasa İşletmecisi tarafından açılan kontratlara Usul ve Esaslarla belirlenen teklif tiplerine göre teklif sunabilir.

(2) Kontratlara sunulan tekliflerde bulunması zorunlu hususlar, Usul ve Esaslarda düzenlenir.

(3) Organize YEK-G piyasasına sunulan tüm tekliflerin yapısı ve diğer gerekli tüm bilgiler Usul ve Esaslarla belirlenerek Piyasa İşletmecisi tarafından PYS aracılığıyla piyasa katılımcılarına bildirilir.

(4) Piyasa katılımcılarının organize YEK-G piyasasında işleme açılan kontratlar için tekliflerini bildirmeleri, tekliflerin güncellenmesi, iptal edilmesi, askıya alınması, teklif defterinde sıralanması ile tekliflere ilişkin diğer hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

Organize YEK-G piyasası tekliflerinin eşleşmesi ve ticari işlem onayı

(1) Piyasa katılımcılarının organize YEK-G piyasasına sundukları tekliflerin aktif olarak kaydedilmesinin ardından tekliflerin eşleştirilmesine ilişkin işlemler aşağıda belirtilen şekilde yürütülür:

a) Teklifler, her bir kontrat türü için kendi içlerinde ayrı ayrı değerlendirilir.

b) Aynı kontratlar için verilen tekliflerden, en iyi fiyatlı teklif önceliklidir.

c) Aynı kontratlar için verilen eşit fiyatlı tekliflerden, ilk önce kaydedilen teklif önceliklidir.

ç) Alış teklifi için fiyatı en yüksek olan, satış teklifi için fiyatı en düşük olan teklifler teklif defterinde en iyi fiyatlı teklif olarak gösterilir.

d) Eşleşme fiyatı, eşleşen tekliflerden ilk kaydedilen teklifin fiyatıdır.

(2) Eşleşen teklifler en iyi fiyatlı teklif sırasından çıkarılır ve Piyasa İşletmecisi, ilgili piyasa katılımcılarına ticari işlem onaylarını PYS üzerinden bildirir. Kısmen eşleşme olması durumunda, eşleşmemiş kalan miktar, seans süresince teklif defterinde yer alır.

Organize YEK-G piyasasında tekliflerin ve işlemlerin iptali

(1) İşleme taraf olan en az bir piyasa katılımcısının başvurusu üzerine veya resen Piyasa İşletmecisi tarafından;

a) Piyasa İşletmecisinden kaynaklı bilgisayar, yazılım veya diğer teknolojik altyapılardan kaynaklanan hataların ortaya çıkması durumunda,

b) Piyasa bozucu veya haksız menfaat elde etmeye yönelik teklif ve işlemlerin tespit edilmesi durumunda,

ilgili tekliflerin ve/veya gerçekleşen işlemlerin tamamı veya bir kısmı iptal edilir.

(2) İptal ve/veya diğer işlemlere ilişkin iptal gerekçesi ve/veya gerekli bilgilendirme PYS aracılığıyla piyasa katılımcılarına duyurulur.

Organize YEK-G piyasası kapsamında arıza ve bakım prosedürleri

(1) Piyasa İşletmecisinin piyasa faaliyetlerinin yürütülmesinde kullandığı bilgisayar, yazılım veya diğer teknolojik altyapılarda işlemlerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesini engelleyecek nitelikte problem oluşması, PYS’de bakım yapılması veya Piyasa İşletmecisinin kullandığı iletişim hatlarının kesilmesi durumunda PYS arıza ve bakım prosedürleri uygulanır.

(2) Piyasa İşletmecisi; PYS’nin arızalanması, PYS’de bakım yapılması halinde bu Yönetmelik hükümleri doğrultusunda tamamlanması gereken süreçlerin belirlenen sürede tamamlanamayacağının ortaya çıkması durumunda süreçlerin tamamlanabilmesi için yeni süreler belirler veya ilgili kontratı askıya alır. PYS arıza prosedürlerinin sona erme zamanı Piyasa İşletmecisi tarafından organize YEK-G piyasası katılımcılarına duyurulur.

(3) Piyasa İşletmecisi ve her bir piyasa katılımcısı, PYS arıza veya bakım prosedürlerinin geçerli olduğu durumlarda derhal ulaşılabilecek en az bir kişi belirler ve bu kişinin iletişim bilgilerini birbirine sağlar.

(4) Piyasa İşletmecisi PYS’nin arızalanmaması için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. PYS arıza prosedürlerinin yürütülmesi sonucunda ortaya çıkan ilave maliyetlerden ve zararlardan Piyasa İşletmecisi sorumlu tutulamaz.

Organize YEK-G piyasasında itiraz süreci

(1) Organize YEK-G piyasası katılımcıları, ticari işlem onaylarına ilişkin bildirimlerde sadece Piyasa İşletmecisi kaynaklı hata bulunması durumunda Usul ve Esaslarda belirtilen sürelerde itirazda bulunabilir. İtirazlar sadece hatanın Piyasa İşletmecisinden kaynaklanması durumunda kabul edilir. İtirazların kabul veya reddedilmesi ile itiraz sonucu yapılacak düzeltmelere ilişkin hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

(2) Yapılan itiraz, piyasa katılımcısının ödeme ve diğer yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Kendisine tanınan süre içinde itirazda bulunmayan piyasa katılımcısı, ticari işlem onaylarını tüm içeriğiyle birlikte kabul etmiş sayılır. Yapılan ticari işlem onayları, itiraz süresinin tamamlanmasından sonra içerdikleri miktarlar çerçevesinde sözleşme niteliği kazanır.

(3) Bir kontrata ilişkin birden çok sayıda itiraz olması durumunda, Piyasa İşletmecisi itirazları değerlendirerek itirazın bu Yönetmelikle belirlenen esaslara aykırılık içerdiğine dair ciddi şüphe oluşması halinde ilgili kontratı askıya alır ve piyasa katılımcılarına gerekli duyuruyu yapar.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Mali Hususlara İlişkin Hükümler

Piyasa İşletmecisinin sorumlulukları

(1) Piyasa İşletmecisi;

a) Merkezi uzlaştırma kuruluşunun belirlenerek katılımcıların bu hususa ilişkin olarak bilgilendirilmesinden,

b) Teminat ve ödeme işlemlerinin yürütülmesi amacıyla Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşunun tüm taraflarca kullanılabilmesi amacıyla, merkezi uzlaştırma kuruluşu ile anlaşma yapılmasından,

c) Piyasa katılımcılarının sunması gereken teminat tutarlarının doğru şekilde hesaplanmasından,

ç) Piyasa katılımcılarının, sunmaları gereken teminat tutarları hakkında düzenli ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,

d) Piyasa İşletmecisi adına sunulan elektronik teminat mektuplarının elektronik olarak muhafazasından ve kendisine sunulan elektronik teminat mektupları hakkında merkezi uzlaştırma kuruluşunun bilgilendirilmesinden,

e) Merkezi uzlaştırma kuruluşunun, piyasa katılımcılarının sunmakla yükümlü oldukları teminat tutarları ve alacakları/borçları hakkında, düzenli ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,

f) Her bir katılımcının mevcut teminat tutarı ile sunmakla yükümlü olduğu teminat tutarını karşılaştırarak, gerekmesi halinde ilgili piyasa katılımcısına PYS üzerinden ve/veya merkezi uzlaştırma kuruluşu aracılığıyla teminat tamamlama çağrısında bulunulmasından,

g) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan teminat yönetimi ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından alınacak olan hizmet bedeline ilişkin oranlar ile merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan TL cinsinden nakit teminatların nemalandırılması hizmeti karşılığında tahsil edilecek olan fon yönetim komisyonu oranının piyasa katılımcılarına duyurulmasından,

ğ) Kendi nam ve hesabına, merkezi uzlaştırma kuruluşunda gerekli hesapların açılmasından,

h) Alacağın devri sözleşmeleri kapsamında yapılacak ödemeler ile ilgili olarak merkezi uzlaştırma kuruluşunun zamanında ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,

ı) Elektronik sistemlerinde yapacağı planlı bakım ve güncellemeler hakkında önceden merkezi uzlaştırma kuruluşunun bilgilendirilmesinden,

sorumludur.

Piyasa katılımcılarının sorumlulukları

(1) Piyasa katılımcıları;

a) Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşunda kendi namına, teminat ve ödemelere ilişkin işlemlerin gerçekleşmesine yönelik olarak teminat ve nakit hesabının zamanında ve doğru şekilde açılmasından,

b) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulacak olan elektronik teminat mektubu dışındaki diğer teminatları saklama ve nakit takas hizmetine ilişkin merkezi uzlaştırma kuruluşu katılımcı anlaşmasının imzalanmasından,

c) Piyasa İşletmecisi tarafından fatura ödeme işlemlerinin yürütülmesi amacıyla aracı bankalarda, kendi namına, ödemelere ilişkin işlemlerin gerçekleşmesine yönelik olarak nakit hesabının zamanında ve doğru şekilde açılmasından,

ç) Piyasa İşletmecisi tarafından kendilerine bildirilen faturalara ilişkin olarak ödemelerin zamanında ve doğru bir şekilde yapılmasından,

d) Piyasa İşletmecisi namına sunmaları gereken teminat tutarının bu Yönetmelikte yer alan ilgili maddeler gereğince sunulmasından,

e) Ödeme yükümlülüklerini teminat altına almak için Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşunda, adlarına açılmış olan teminat hesaplarına, Piyasa İşletmecisi tarafından bildirilen miktardaki teminatın zamanında yatırılmasından,

f) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan teminat yönetimi ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak kendilerinden talep edilen hizmet bedelinin merkezi uzlaştırma kuruluşuna zamanında yatırılmasından,

sorumludur.

Merkezi uzlaştırma kuruluşunun sorumlulukları

(1) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasası ile ilgili olarak belirlenen merkezi uzlaştırma kuruluşu;

a) Teminat işlemleri ile fatura ve temlik ödemelerinin, zamanında ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi için Piyasa İşletmecisi, piyasa katılımcıları ile iletişimi sağlayacak olan alt yapının kurulması ve kurulan sistemin işletilmesi, gerektiğinde ihtiyaç duyulan geliştirilmelerin yapılmasından,

b) Piyasa İşletmecisi adına sunulan elektronik teminat mektubu dışındaki diğer teminatların kabulü ve muhafazasından,

c) Teminatlara ilişkin gerçekleşen işlemlerin izlenmesinden,

ç) Piyasa İşletmecisinin, piyasa katılımcılarının teminat hesaplarında gerçekleştirilen işlemler ve mevcut teminat seviyesi hakkında zamanında ve doğru şekilde bilgilendirilmesinden,

d) Bir piyasa katılımcısının organize YEK-G piyasasına ilişkin olarak sunmuş olduğu teminat tutarının, ilgili katılımcının sağlaması gereken teminat seviyesinin altına düşmesi durumunda, ilgili piyasa katılımcısına sunması gereken teminat tutarına ilişkin teminat tamamlama çağrısı bildiriminin yapılmasından,

e) Temerrüde düşen piyasa katılımcısına ilişkin temerrüt faizinin hesaplanması ve buna ilişkin olarak Piyasa İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,

f) Piyasa katılımcıları tarafından ödenmesi gereken hizmet bedelleri ve fon yönetim komisyonları hakkında piyasa katılımcılarının bilgilendirilmesinden,

g) Teminat ve ödeme işlemlerinin yürütülmesi amacına yönelik olarak Piyasa İşletmecisi ile merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşmasının imzalanmasından,

ğ) Piyasa katılımcılarının elektronik teminat mektubu dışındaki diğer teminatlarını saklama, teminat yönetimi, nemalandırma ve nakit takas hizmetine ilişkin merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı anlaşmasının imzalanmasından,

h) Teminat yönetimi, fatura ve temlik ödemelerine ilişkin gerçekleşen işlemlerle ilgili olarak Piyasa İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,

ı) Piyasa İşletmecisi tarafından, piyasa katılımcılarına ilişkin olarak kendilerine gönderilen katılımcı bazındaki ticari işlemler ve teminat kullanımı gibi ticari sır niteliğindeki bilgi ve verilerin üçüncü kişilerle paylaşılmamasından,

i) Piyasa İşletmecisi dışında yetkili merciler tarafından merkezi uzlaştırma kuruluşuna gelen haciz, iflas ve tedbir işlemlerinde gerekli işlemlerin uygulanması ve Piyasa İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,

j) Teminat olarak kabul edilecek menkul kıymetlerin değerleme katsayılarının Piyasa İşletmecisinin uygun görüşüyle belirlenmesi ve uygulanmasından,

k) Elektronik sistemlerinde yapacağı planlı bakım ve güncellemeler hakkında en az on gün önceden Piyasa İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,

l) Nakit takası, tahsilat, teminat yönetimi ve benzeri iş ve işlemlerin, bu Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuatta belirtilen gün ve saatlerde yerine getirilmesinden,

m) Piyasa İşletmecisi tarafından kendisine bildirilen temliknameler kapsamındaki ödemelerin doğru bir şekilde yapılmasının takibinden ve yapılan ödemelere ilişkin olarak Piyasa İşletmecisinin bilgilendirilmesinden,

sorumludur.

(2) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından teminatlar ve fatura ödemelerine ilişkin olarak kullanılan bilgisayar, yazılım ya da teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde arızalanması ve ilgili mevzuat doğrultusunda tamamlanması gereken süreçlerin bildirilen süre zarfında tamamlanamayacağının ortaya çıkması durumunda, alınan tedbirler ve öneriler hakkında merkezi uzlaştırma kuruluşu, Piyasa İşletmecisini ivedilikle bilgilendirir ve bu arızanın ivedilikle çözümlenmesi için her türlü tedbiri alır.

(3) Piyasa katılımcıları tarafından TL cinsinden sunulan nakit teminatlar en iyi gayret esası ile nemalandırılır. Nemalandırmaya ilişkin usul ve esaslar merkezi uzlaştırma kuruluşunun yasal sorumluluğunda olup söz konusu nemalandırma işlemi günün piyasa koşullarına göre en iyi gayret gösterilmek suretiyle merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından gerçekleştirilir. Nema tutarı, fon yönetim komisyonu, banka ve sigorta muameleleri vergisi ve yasal yükümlülükler düşülerek ilgili piyasa katılımcısı hesabına bir sonraki iş günü aktarılır.

(4) Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından sunulan teminat saklama ve nakit takas hizmetine ilişkin olarak, merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından alınacak olan hizmet bedeline ilişkin oranlar ile fon yönetim komisyonu oranı piyasa işletmecisinin görüşü alınarak ve merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından belirlenerek katılımcılara duyurulur. Bu oranlarda değişiklik olması durumunda, Piyasa İşletmecisi değişen oranları, bu oranların geçerlilik tarihinden en geç bir ay önce PYS aracılığıyla yayınlar.

(5) Piyasa katılımcısının, söz konusu aylık hizmet komisyonunu tebliğ tarihini takip eden altı iş günü içerisinde ödememesi durumunda uygulanacak hükümler merkezi uzlaştırma kuruluşu-katılımcı anlaşmasında yer alır.

Teminatlara ilişkin genel esaslar

(1) Piyasa İşletmecisi, piyasa katılımcılarından organize YEK-G piyasası işlemleri kapsamında, bu piyasada gerçekleştirdikleri işlemlere ait ödemelerine ilişkin oluşabilecek mali risklere dair teminat alır. Piyasa katılımcıları tarafından, söz konusu ödemelerin Usul ve Esaslarda belirtilen sürelerde yapılmaması durumunda, söz konusu fatura ödemeleri için ilgili piyasa katılımcısının teminatına başvurulur.

(2) Teminat yükümlülüğü, teminat türleri, teminat olarak kabul edilecek değerler, teminat süreçleri ve teminat tutarlarının hesaplanmasına ilişkin hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

(3) Piyasa İşletmecisi teminat ve ödemelerin yürütülmesi işlemlerini merkezi uzlaştırma kuruluşu aracılığı ile yerine getirir. Piyasa İşletmecisi ve merkezi uzlaştırma kuruluşu arasında yapılan merkezi uzlaştırma kuruluşu anlaşmasıyla, merkezi uzlaştırma kuruluşunun görev ve sorumlulukları belirlenir.

(4) Piyasa katılımcıları, Usul ve Esaslarda belirtilen teminat olarak kabul edilebilecek kıymetlerden oluşan elektronik teminat mektubu dışındaki tüm teminatlarını merkezi uzlaştırma kuruluşuna, elektronik teminat mektuplarını Piyasa İşletmecisine sunar.

(5) Merkezi uzlaştırma kuruluşu nezdinde Piyasa İşletmecisi adına katılımcı bazında piyasa faaliyetlerine ilişkin bulundurulan teminatlar amacı dışında kullanılamaz, haczedilemez, rehnedilemez, idari mercilerin tasfiye kararlarından etkilenmez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamaz.

Uzlaştırma bildirimleri

(1) Uzlaştırma hesaplamaları sonucunda YEK-G sistem kullanıcılarının her fatura dönemi için Piyasa İşletmecisine ödeyecekleri ya da Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem kullanıcılarına ödenecek tutarları içeren uzlaştırma bildirimleri, Usul ve Esaslarda belirlenen usul ve sürelerde YEK-G sistem kullanıcılarına duyurulur.

(2) Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcılarına duyurulan, YEK-G sistemine ve organize YEK-G piyasasına ilişkin uzlaştırma bildiriminde asgari olarak aşağıda belirtilen kalemler yer alır:

a) Katılımcının YEK-G belgesi satış miktarı ve alacak dökümü.

b) Katılımcının YEK-G belgesi alış miktarı ve borç dökümü.

c) Fatura ödemelerine ilişkin gecikme zammı kalemleri.

ç) Katılımcılara tahakkuk ettirilecek piyasa işletim ücreti.

d) YEK-G düzeltme kalemi.

(3) Piyasa katılımcılarının uzlaştırma bildirimlerinde tespit ettikleri hatalara ilişkin itirazların bildirim süreleri, itirazların değerlendirilmesi, itiraz sonucu ve resen yapılacak düzeltmelere ilişkin hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

Faturalama işlemleri

(1) YEK-G sistem kullanıcılarının Piyasa İşletmecisine ödeyecekleri ya da Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem kullanıcılarına ödenecek tutarlara ilişkin faturalarda bulunacak asgari fatura kalemleri, faturaların düzenlenme süreleri, fatura tebliğ tarihi, faturalara istinaden borç/alacak bilgilerinin merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirimi, tahakkuktan vazgeçme sınırı ile faturalara ilişkin diğer hususlar Usul ve Esaslarda düzenlenir.

Ödemeler ve tahsilat

(1) YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasası faaliyetleri kapsamında iletilen faturaların bedelleri ile merkezi uzlaştırma kuruluşuna yapılacak hizmet bedelleri Usul ve Esaslarda belirtilen süreler içerisinde ödenir.

(2) Piyasa İşletmecisi, merkezi uzlaştırma kuruluşu ve YEK-G sistem kullanıcılarının ödemelerine ilişkin yükümlülükleri, ödemelerde merkezi uzlaştırma kuruluşu ve aracı banka kullanılmasına ilişkin hususlar, ödemelerde teknik problemler oluşması durumunda yapılacak bilgilendirmeler ve uygulanacak arıza prosedürleri Usul ve Esaslarda düzenlenir.

Fatura ödemelerinin yapılmaması

(1) YEK-G sistem kullanıcılarının, faturadan kaynaklanan net borcunun, Usul ve Esaslarda belirtilen süre içerisinde ödenmeyerek temerrüte düşülmesi halinde, ödenmesi gereken tutara temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi oranı, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen faiz oranıdır. Merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından günlük olarak hesaplanan temerrüt faizi tutarlarının aylık toplamları faturaya esas değer olarak kabul edilir. Temerrüt faizine ilişkin bedeller ilgili ayın uzlaştırma bildiriminde gecikme zammı kalemi olarak belirtilir ve her ay sonu itibarıyla ilgili YEK-G sistem kullanıcısının faturasına yansıtılır. Piyasa İşletmecisinin YEK-G sistem kullanıcılarına ödeme yapmaması durumunda da Piyasa İşletmecisine bu fıkra hükümleri uygulanır.

(2) Piyasa katılımcıları, sunması gereken YEK-G teminatı tutarlarının üzerinde TL cinsinden nakit teminatının bulunması ve sunması gereken toplam tutarın üzerinde olan teminat tutarının veya piyasa katılımcıları serbest cari hesabında bulunan paranın ilgili fatura bildirimine ilişkin piyasa katılımcıları borcunu karşılayacak seviyede olması durumunda, piyasa katılımcıları borcu, sunması gereken fatura işlem teminatı tutarlarının üzerindeki TL cinsinden nakit teminattan otomatik olarak karşılanır ve piyasa katılımcıları temerrüde düşmez.

(3) YEK-G sistem kullanıcısının, söz konusu fatura bedelini, Usul ve Esaslarda belirtilen süre içerisinde ödememesi durumunda, YEK-G sistem kullanıcısının ayrıca bir ihtara gerek olmaksızın temerrüde düştüğü kabul edilir. Temerrüde düşen piyasa katılımcısına ilişkin, yasal yollar saklı kalmak üzere aşağıdaki işlemler yapılır:

a) Organize YEK-G piyasası kapsamında faaliyetlerine devam etmesine izin verilmez ve YEK-G sisteminde işlem yapma yetkisi kaldırılır.

b) Piyasa katılımcısının Usul ve Esaslar uyarınca yatırmış olduğu teminat, temerrüde düşülen borç tutarı kadar merkezi uzlaştırma kuruluşu veya Piyasa İşletmecisi tarafından kullanılarak borçlarına mahsup edilir.

c) YEK-G sistem kullanıcısı hakkında ivedilikle Kuruma bilgi verilir ve mevzuata uyulmaması kapsamında Elektrik Piyasası Kanununun 16 ncı maddesi çerçevesindeki gerekli yaptırımlar Kurum tarafından başlatılır.

ç) Bu fıkra kapsamında ilgili süreçlerin uygulandığı YEK-G sistem kullanıcısı hakkında tüm piyasa katılımcılarına PYS aracılığıyla bilgi verilir.

(4) Ödemeler ve teminatlara ilişkin yükümlülüklerin belirtilen süreler içinde Piyasa İşletmecisi ve merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından kullanılan bilgisayar, yazılım ya da teknolojik altyapının beklenmedik bir şekilde arızalanması ve merkezi uzlaştırma kuruluşuyla ilgili olan arızaların Piyasa İşletmecisine geçerli sebeplerle raporlanması halinde, Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistem kullanıcısına temerrüt faizi uygulanmaz.

(5) YEK-G sistem kullanıcılarına uygulanacak asgari temerrüt matrahı ve asgari temerrüt faizi tutarı Piyasa İşletmecisi tarafından PYS aracılığıyla duyurulur. Asgari temerrüt matrahının altındaki tutarlara temerrüt cezası uygulanmaz.

(6) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasalarına ilişkin olarak DUY 132/E maddesinin beşinci fıkrası ile 132/İ maddesinin yedinci fıkrası kapsamında ve organize toptan doğal gaz satış piyasasına ilişkin Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası İşletim Usul ve Esaslarının 10.7.6. maddesi kapsamında haklarında işlem tesis edilen YEK-G sistem kullanıcılarının YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasasında faaliyette bulunması, bu Yönetmelik ile Usul ve Esaslarında yer alan düzenlemeler uyarınca kısmen veya tamamen engellenebilir.

(7) Piyasa İşletmecisi tarafından işletilen veya yan hizmetler piyasası hariç olmak üzere mali uzlaştırma ile diğer mali işlemleri yürütülen piyasalara ilişkin fatura ödeme yükümlülüklerini ve bu Yönetmelik kapsamındaki teminat yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde temerrüt hali sona erer.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Piyasa İşletmecisi tarafından alınacak ücretler

(1) Piyasa İşletmecisi tarafından YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletimine ilişkin YEK-G sistem kullanıcıları ve piyasa katılımcılarından alınacak piyasa işletim ücretleri her yıl Kurul tarafından onaylanarak ilan edilir. İlgili ücretlerin belirlenmesine ve tahsiline ilişkin hükümler 22/12/2015 tarihli ve 29570 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Piyasa İşletim Gelirinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde düzenlenir.

Devir ve temlik

(1) Bu Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerle ilgili olarak yapılan devir, temlik ve taşınır rehinleri Piyasa İşletmecisine karşı hüküm ifade etmez. Bu Yönetmelik kapsamındaki alacak ve haklar ise ancak Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen hususlara uygun olarak ve Piyasa İşletmecisinden onay almak kaydıyla rehin ve temlik edilebilir.

Raporlama

(1) YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının işletilmesine ilişkin Kurul tarafından onaylanacak bilgiler Piyasa İşletmecisi tarafından Şeffaflık Platformunda yayımlanır.

Usul ve Esaslar

(1) YEK-G sisteminin ve kayıt veri tabanının kurulması, işletilmesi ve yönetilmesi ile organize YEK-G piyasasının işletimine ilişkin hususlar ile tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin ifşa ve ispat yükümlülüğüne ilişkin hususlar, Kurul tarafından onaylanarak yürürlüğe giren YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası İşletimi Usul ve Esaslarında belirlenir.

Yeşil tarife kapsamında YEK-G belgesi itfa işlemleri

(1) 1/8/2020 tarihinden organize YEK-G piyasasının faaliyete geçeceği tarihe kadar yeşil tarifeden yararlanan tüketicilerin tüketimleri sebebiyle itfa edilecek YEK-G belgeleri, ilgili dönemde portföyünde yer aldıkları görevli tedarik şirketleri tarafından YEK-G sisteminin işletmeye girmesini müteakip toplu olarak en geç bir ay içerisinde itfa edilir.

(2) Birinci fıkra kapsamında itfa edilecek YEK-G belgeleri, Piyasa İşletmecisi tarafından bir defaya mahsus olmak üzere Elektrik Üretim Anonim Şirketi mülkiyetindeki yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim santrallerinden ihraç edilir ve ilgili görevli tedarik şirketinin hesabına ücretsiz olarak transfer edilir.

Geçiş dönemi ihraç işlemleri

(1) Piyasa İşletmecisi, 1/3/2021-31/5/2021 tarihleri arasında YEK-G sistem kullanıcıları tarafından gerçekleştirilen üretimler için belgelendirilebilir üretim miktarını DUY kapsamındaki Mayıs 2021 nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihinden itibaren hesaplar ve PYS aracılığıyla ilgili YEK-G sistem kullanıcılarına duyurur. YEK-G sistem kullanıcıları, bu fıkra kapsamında Piyasa İşletmecisi tarafından hesaplanan belgelendirilebilir üretim miktarlarının bildirimini müteakip Piyasa İşletmecisine YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunabilirler.

Geçiş dönemi itfa işlemleri

(1) 1/1/2021-31/5/2021 tarihleri arasında tüketicilerin gerçekleştirdikleri tüketimleri sebebiyle itfa edilecek YEK-G belgeleri, tedarikçiler tarafından DUY kapsamındaki Mayıs 2021 nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihinden itibaren itfa bildirimine konu edilir.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik 1/6/2021 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.