BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen Hazine ve Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkilerin, 6/11/1981 tarihli ve 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanunundan doğan ve süresi içinde ödenmeyen para cezası dışındaki kamu alacaklarının korunmasında, takip ve tahsilinde Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünce kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
(1) Bu Yönetmelik; 6183 sayılı Kanunda belirtilen Hazine ve Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilerce kullanılan yetkilerin Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünce kullanılmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
(1) Bu Yönetmelik, 6/11/1981 tarihli ve 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanununun 7 ve 8 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Borçlu: 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanunundan doğan kamu alacağını ödemekle yükümlü olan gemi sahibi, kaptan, işleten, gemi kiralayanı gibi gerçek, tüzel kişileri veya bunların kanuni temsilcileri ya da bunlar tarafından yetkilendirilen gemi acentesi olarak faaliyet gösteren kuruluşları,
b) Gemi acentesi: Yaptıkları anlaşmalarla gemi sahibi, kaptan, işleten veya gemi kiralayanı nam ve hesabına hareket eden ve üçüncü kişi ve kuruluşlara karşı bunların haklarını koruyan, anlaşmadaki yükümlülüklerini yerine getiren ve karşılığında ücret alan kişi veya kuruluşu,
c) Gemi Sağlık Resmi Kanunu alacağı: 2548 sayılı Kanundan doğan; serbest sağlık resmi, transit sağlık resmi ve gemi sağlık cüzdanı bedelinden oluşan kamu alacağını,
ç) Genel Müdürlük: Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünü,
d) Tahsil dairesi: Genel Müdürlüğün tahsilatla görevli ünitesini, servisini, icra memurlarını, memurlarını,
e) Ünite: Genel Müdürlüğün tahsilatla görevli sağlık denetleme merkezlerini,
ifade eder.
(2) Birinci fıkrada yer almayan, ancak 9/5/2008 tarihli ve 26871 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gemi Sağlık Resmi Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yer alan diğer tanımlar bu Yönetmelik için de yapılmış sayılır.
İKİNCİ BÖLÜM
Kurum Alacaklarının Korunmasına İlişkin Yetkiler
Teminat isteme
(1) Tahsil dairesi, Türkiye’de ikametgâhı bulunmayan borçlunun durumu, alacağın tahsilinin tehlikede olduğunu gösteriyor ise borçludan mevzuatta belirtilen teminatı isteyebilir.
Şahsi kefalet ve acente sorumluluğu
(1) Genel Müdürlük alacaklarının tahsili ile ilgili olarak 6183 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen teminatı sağlayamayan borçluların, borç ödemede hüsnüniyetli ve malî gücü yüksek olan muteber bir şahsı müteselsil kefil ve müşterek müteselsil borçlu olarak göstermesi hâlinde, şahsi kefaleti ve gösterilen şahsı kabul edip etmeme konusunda tahsil dairesi yetkilidir.
(2) 31/10/2005 tarihli ve 25982 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gemi Acenteleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca yetki belgesi olan veya yetkilendirilen acenteler, Genel Müdürlük birimlerinde işlem yapabilirler. Acenteler yükümlendiği gemiler için gemi sağlık resminden ve buna bağlı kanuni ve akdi gecikme zamlarının ödenmesinden sorumludur.
İhtiyatî haciz
(1) İhtiyatî haciz, Genel Müdürlük alacakları ile ilgili olarak 6183 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde belirtilen sebeplerin bulunması hâlinde, hiçbir süreye bağlı kalmaksızın ünite sorumlusunun kararıyla derhâl uygulanır.
(2) Haklarında ihtiyati haciz uygulanan borçlular, haczin yapıldığı tarihten, gıyapta yapılan hacizlerde ise haczin tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde yetkili vergi mahkemesinde dava açabilir. Borçlu tarafından, ihtiyati hacze karşı 7 gün içinde ihtiyati haczin iptali için dava açılmış olsa bile, hüküm kesinleşinceye kadar ihtiyati haciz devam eder.
(3) İhtiyati hacze karşı 7 günlük dava açma süresinin geçmesinden sonra alacaklı tahsil dairesince ödeme emrinin tebliği ile ihtiyati haciz kesin hacze çevrilir.
(4) Yükümlünün Türkiye’de ikametgâhı olmaması durumunda ve yurt dışına çıkışı nedeniyle hileli yollara sapması ihtimalleri varsa, borcuna karşılık teminat göstermesi istendiği halde belli müddette teminat veya kefil göstermemiş yahut şahsi kefalet teklifi veya gösterdiği kefil kabul edilmemişse, takip konusunda, hiçbir süreye bağlı kalmaksızın ünite sorumlusu tarafından geminin limandan çıkışının da engellenmesi yetkili liman başkanlığından istenir. Borcun ödendiği veya borcun tutarı kadar teminat gösterildiği takdirde yetkili liman başkanlığınca gemi serbest bırakılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Ödeme ve Tecile İlişkin Yetkiler
Ödeme ve makbuz
(1) Genel Müdürlük alacaklarının, Gemi Sağlık Resmi Kanunu Uygulama Yönetmeliğine göre belirtilen sürelerde ödenmesi esastır.
(2) Ödeme, alacaklı tahsil dairesinin icra memurları ile yetkili ve sorumlu memurları tarafından verilecek makbuz karşılığında yapılır. Makbuz karşılığı yapılmayan ödemelerle, icra memurları ile yetkili ve sorumlu memurlardan başkasına yapılan ödemeler alacağa mahsup edilemez.
(3) Genel Müdürlük alacaklarının tahsilinde 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde yer alan belgeler kullanılır.
(4) Genel Müdürlük, ödemenin özel ödeme şekilleri kullanılmak suretiyle yapılması zorunluluğunu getirmeye yetkilidir. Bu yetki, Genel Müdürlük alacağının türü, ödeme zamanı ve bulunduğu safhalar itibarıyla topluca veya ayrı ayrı kullanılabilir.
Özel ödeme şekilleri
(1) Genel Müdürlük alacakları, anlaşmalı olduğu bankalar aracılığı ile ödenir.
(2) Genel Müdürlük, bu maddenin birinci fıkrası gereğince ödeme yapılmasına izin verdiği takdirde, ödemenin;
a) Borçlu hesabından Genel Müdürlüğün anlaşmalı olduğu bankalarındaki hesabına aktarma suretiyle,
b) Genel Müdürlüğün anlaşmalı bankalarındaki hesaplarına ödeme suretiyle,
c) Banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanmak suretiyle,
yapılmasını düzenlemeye yetkilidir.
(3) Bankalarca tahsil edilen veya banka kartı, kredi kartı ve benzeri kartlar kullanımı karşılığı olarak ödenmesi gereken paralar süresi içinde Genel Müdürlük hesaplarına intikal ettirilmediği takdirde, söz konusu alacak, bu bankalardan aktarılması gereken tarihten tahsil edildiği tarihe kadar hesaplanacak gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
Tecil ve taksitlendirme
(1) Genel Müdürlük alacağının vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi, Genel Müdürlük borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, borçlu tarafından yazı ile istenmiş ve teminat gösterilmiş olmak şartıyla, Genel Müdür ya da yetkisini devrettiği makamlarca, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil faizi alınarak tecil olunabilir.
(2) Tecil edilmesi için yazılı talepte bulunulan Genel Müdürlük alacağının toplamı ellibin Türk Lirasını aşmadığı taktirde teminat şartı aranmaz. Bu tutarın üzerindeki alacakların tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı ellibin Türk Lirasını aşan kısmın yarısıdır. Bakanlar Kurulunca teminat aranılmamasına ilişkin tutarın değiştirilmesi durumunda belirlenen bu tutara göre işlem yapılır.
(3) Tecile ilişkin usul ve esasları, tecil edilecek Genel Müdürlük alacaklarını tür ve tutar olarak, borçlunun faaliyetine devam edip etmediğini esas alarak, taksit zamanları ile diğer şartları Genel Müdürlük belirler.
(4) Tecil faizi, Maliye Bakanlığının belirlediği oranlarda uygulanır.
(5) Tecil faizi oranında değişiklik yapılması hâlinde, bu değişikliğin Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten önce tecil edilen alacaklara, değişikliğin yapıldığı tarihe kadar eski oranlar, değişiklik tarihinden itibaren ise belirlenen yeni oran üzerinden tecil faizi uygulanır. Ancak, tecil faizi oranının yükselmesi hâlinde değişikliğin yayımı tarihinden önce yapılan veya henüz sonuçlandırılmamış taleplere istinaden yapılacak tecillerde ise eski oranlar üzerinden tecil faizi alınır.
(6) Tecilde ödemeler, borç aslı ve ferîlerine orantılı olarak mahsup edilir.
(7) Tecil şartlarına uyulmaması, değerini kaybeden teminatın veya mahcuz malların tamamlanmaması ya da yerlerine başkalarının gösterilmemesi hâllerinde alacak muaccel olur.
(8) Tecilin bozulması durumunda, tahsil edilmiş bulunan tecil faizlerinin, tecile konu toplam borç içindeki gecikme zammına isabet eden bölümü irat kaydedildikten sonra, kalan tutar gecikme zammına mahsup edilir.
Gecikme zammı
(1) Genel Müdürlük alacaklarının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren tahsil tarihine kadar geçen süreye gecikme zammı uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Alacakların Cebren Tahsiline İlişkin Yetkiler
Mal varlığı araştırması
(1) Genel Müdürlük alacaklarının takibinde haczolunacak malların tespiti amacıyla yapılacak mal varlığı araştırmasının şekli, alanı ve kapsamı ile araştırma yapılacak alacağın türü ve tutarını Genel Müdürlük belirler. Bu yetki alacaklı tahsil dairesi itibarıyla da kullanılabilir.
Takip işlemlerine yetkili tahsil dairesi
(1) Takip işlemleri, Genel Müdürlük ilgili ünitesince yapılır.
(2) Borçlu veya malları başka mahallerde bulunduğu takdirde, takip işlemleri Genel Müdürlüğün o mahaldeki ilgili ünitesince niyabeten yürütülür.
Haciz kâğıtlarını imzalama yetkisi
(1) Haciz işlemleri, yetkili ünite amirince onaylanan haciz kâğıtlarına dayanılarak yapılır.
(2) Bu kâğıtların şekli ve içeriğine ilişkin bilgiler Genel Müdürlükçe tespit edilir.
Köylerde haciz
(1) Köylerde ve 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanunu uygulanan bucaklarda menkul mal haczi, haciz kâğıtları üzerine ilgili tahsil dairesi memurlarınca yapılır.
Üçüncü şahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczi
(1) 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine istinaden düzenlenen haciz bildirileri, alacaklı tahsil dairesince, posta veya memur eliyle tebliğ edilir.
(2) Kendisine haciz bildirisi tebliğ edilen üçüncü şahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı veya haczin tebliğinden önce borcun ödendiği veya malın tüketildiği ya da kusuru olmaksızın telef olduğu veya alacağın borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğu gibi bir iddiada ise durumu, haciz bildirisinin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde tahsil dairesine yazılı olarak bildirmek zorundadır. Üçüncü şahsın süresinde itiraz etmemesi hâlinde, mal elinde ve borç zimmetinde sayılır ve hakkında 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Bu bildirim adi posta veya özel kargo yoluyla gönderilmiş ise bildirimin Genel Müdürlük kayıtlarına intikal ettiği tarih, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi aracılığı ile gönderilmiş ise postaya verildiği tarih, bildirim tarihi olarak kabul edilir.
(3) Genel Müdürlük, haciz bildirilerini elektronik ortamda tebliğ edebilir. Bu tebliğlere elektronik ortamda cevap verilebilir. Elektronik ortamda yapılacak tebliğe ve cevapların elektronik ortamda verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir ve bu hususlar tebliğ ile duyurulur.
(4) Tahsil dairesince düzenlenen haciz bildirileri, Genel Müdürlük borçlusunun hak ve alacaklarının bulunabileceği bankaların şubelerine doğrudan veya ilgili ünite aracılığı ile tebliğ edilebileceği gibi Genel Müdürlükçe belirlenen ve tebliğ ile duyurulacak tutarın üzerindeki Genel Müdürlük alacakları için doğrudan bankaların genel müdürlüklerine de tebliğ edilebilir. Haciz bildirisi bankanın genel müdürlüğüne de tebliğ edilmiş ise tüm şubelerini kapsayacak şekilde beyanda bulunma yükümlülüğü bankanın genel müdürlüğüne aittir.
Gayrimenkullerde değer tespiti
(1) Genel Müdürlük alacaklarına karşılık teminat olarak gösterilen veya satışına karar verilen gayrimenkullerin değer tespiti, uzman gerçek veya tüzel kişilerin hazırlamış olduğu kıymet takdir raporu dikkate alınarak gayrimenkul satış komisyonu tarafından belirlenir.
(2) Gayrimenkul satış komisyonu, uzman gerçek veya tüzel kişilerin hazırlamış olduğu kıymet takdir raporunu kabul edip etmemekte serbesttir. Komisyon gerekli gördüğü hâllerde yeniden kıymet takdir raporu isteyebileceği gibi, teknik elemanları bulunduğu bir komisyon marifetiyle değer tespiti yaptırabilir.
Mahcuz malların satış ilanlarında yer, süre ve satış şekillerini belirleme yetkisi
(1) Gayrimenkul satışı, satışı yapacak ünite tarafından, açık artırma tarihinden en az 15 gün önceden başlamak şartıyla ilan edilir.
(2) Genel Müdürlük, ilanların yer, süre ve şekillerine ilişkin esasları belirler.
(3) İlanda; satışın yapılacağı yer, gün, saat ve satılacak gayrimenkulün durumu ile vasıfları gösterilir.
(4) İlanın birer örneği borçluya, vekil veya mümessiline ve gayrimenkulün tapu sicilinde hakkı kayıtlı bulunanlardan adresi belli olanlara tebliğ olunur.
(5) Gayrimenkul satış ilanı gayrimenkulün bulunduğu mahaldeki gazetelerin birinde aralıklı olarak iki defa ilan edilir. Gayrimenkulün bulunduğu mahalde gazete yayımlanmıyor ise ilan, gayrimenkulün bulunduğu mahallin bağlı olduğu ilçe veya ilde yayın yapan bir gazetede yayımlanır.
(6) Biçilen rayiç değeri, Genel Müdürlük belirlenen limitin üstünde olan gayrimenkullerin satış ilanları, mahalli gazeteden başka, ayrıca Türkiye genelinde yayın yapan gazetelerin birinde yayınlanır.
(7) Menkul mal satış komisyonu, satılacak menkul malın niteliğini, cinsini, türünü, özelliklerini, satışa esas tutarını ve diğer satış şartlarını dikkate alarak uygun göreceği araçlar ile açık artırma tarihinden en az 15 gün önceden başlamak suretiyle ilan edebilir.
Takibin iflasa dönüştürülmesine karar verme yetkisi
(1) Genel Müdürlük alacaklarının tahsili için açılmış bulunan takibin, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümleri dairesinde iflas yolu ile takibe dönüştürülmesi alacaklı ünitece istenir.
Suçların takibine ilişkin ihbarda bulunma yükümlülüğü
(1) 6183 sayılı Kanunun 110 ilâ 114 üncü maddelerinde yazılı suçların ihbarı, ilgili ünitece Cumhuriyet Savcılığına yapılır.
Hapisle tazyikte bulunma yetkisi
(1) 6183 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesi gereğince 7 günlük süre içinde borcunu ödemeyip mal bildiriminde bulunmayan borçlular hakkında, hapisle tazyik kararının alınmasını sağlamak amacıyla icra mahkemesi hâkimliğine ilgili ünitece yazılı talepte bulunulur.
Mahcuz malların muhafazası
(1) Mahcuz malların muhafazasında Adalet Bakanlığına bağlı depo ve garajların yanı sıra özel şahıslar tarafından açılan depo ve garajlar da kullanılabilir. Genel Müdürlük, uygun gördüğü ünitelerde mahcuz malların muhafazasında depo ve garaj kurabilir.
(2) Özel şahıslar tarafından açılan depo ve garajlarda muhafaza altına alınan mahcuz malların muhafaza ücretlerinin ödenmesinde üst sınır olarak, 13/7/1987 tarihli ve 19516 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mahcuz Malların Muhafaza Edileceği Adalet Bakanlığı Depo ve Garajlarının Çalıştırılmasına Dair Yönetmeliğe istinaden çıkarılan ücret tarifesinde belirtilen ücret miktarları uygulanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Kimlik belgesi
(1) 6183 sayılı Kanunu uygulamakla görevli Genel Müdürlük personeline, görevleri sırasında ilgililere gösterilmek üzere Genel Müdürlükçe onaylanmış ve fotoğraflı bir kimlik belgesi verilir.
Görevlendirme yetkisi
(1) Ünite yetkilisi, 6183 sayılı Kanuna göre yürütülecek işlemlerde gerekli gördüğü takdirde, ünitede görevli uygun gördüğü personeli görevlendirebilir ya da Genel Müdürlüğün onayı ile ilgili personel ünitede yetkilendirerek görevlendirilebilir.
Tebligat usulleri
(1) Aksine hüküm bulunmadıkça 6183 sayılı Kanunda yazılı sürelerin hesaplanmasında ve tebliğlerin yapılmasında 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uygulanır.
(2) 2548 sayılı Kanun gereğince yapılacak bildirimler hakkında, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri ile 6183 sayılı Kanunun 79 uncu maddesine istinaden, usulleri Genel Müdürlükçe belirlenecek elektronik tebligata ilişkin hükümler saklıdır.
(3) Genel Müdürlük, ilan yolu ile yapılacak tebliğlerde, tespit edeceği borç tutarını da dikkate alarak ilanın şeklini ve hangi vasıtalarla yapılacağını belirler.
Artırmalara katılamayacak olanlar
(1) Alacaklı tahsil dairesince 6183 sayılı Kanun gereğince paraya çevrilecek malların artırmasına, o ünitede görev yapan Genel Müdürlük çalışanları, ne kendi adlarına ne de diğer kimseler ad ve hesabına katılamayacakları ve bu artırmalardan mal satın alamayacakları gibi bu malları üçüncü şahıslar aracılığıyla veya üçüncü şahıslara satın aldırıp onlardan 5 yıl süre ile teferruğ suretiyle dahi satın alamazlar, her ne suretle olursa olsun iktisap edemezler. Bu yasak, bunların eşlerini ve üçüncü derece de dâhil olmak üzere bu dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarını da kapsar.
Alt mevzuat hükümlerinin uygulanması
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten sonra Genel Müdürlükçe her türlü alt mevzuat yönerge, genelge ve diğer düzenlemeler Genel Müdürlük internet sitesinde de yayımlanarak uygulanır.
Yönetmelikte düzenlenmeyen haller
(1) Bu Yönetmelikte düzenlenmeyen hallerde 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce açılmış olan icra takiplerinin sonuçlandırılması
(1) 6/6/2008 tarihinden önce 2548 sayılı Gemi Sağlık Resmi Kanunu gereği tahakkuk eden ve bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce başlatılan, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre başlatılmış olan Genel Müdürlük alacaklarına dair, icra takipleri İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre, takip edilerek sonuçlandırılır.
Yürürlük
(1) Sayıştay görüşü alınan bu Yönetmelik hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.