Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim ve Kültür Yayınları Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Yönetmeliğin amacı; Millî Eğitim Bakanlığının kuruluş, amaç ve görevleri doğrultusunda yayımlanacak ders kitapları hariç, her türlü basılı yayın ile basılı olmayan bilim, sanat ve kültür eserleri, CD, DVD, e-kitap ve benzeri manyetik depolama üniteleri ve Bakanlık internet sitelerinde hizmete sunulan elektronik yayının seçimini, incelenmesini ve bu işlemlerin yapılabilmesi için Bakanlık bünyesinde yayın kurullarının oluşturulmasını, bu kurulların çalışma usul ve esasları ile görev ve yetkilerini ve basım-yayım-yayın, hizmet alımına ilişkin diğer usul ve esaslarını düzenlemektir.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakan: Millî Eğitim Bakanını,

b) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,

c) Daire Başkanı: Ders Kitapları ve Yayımlar Daire Başkanını,

ç) Daire Başkanlığı: Ders Kitapları ve Yayımlar Daire Başkanlığını,

d) Derleme: Telif eser üzerindeki haklar saklı kalmak kaydıyla, ansiklopediler ve antolojiler gibi muhtevası seçme ve düzenlemelerden oluşan ve bir düşünce yaratıcılığı sonucunda ortaya konulan eseri,

e) Elektronik yayın: Yayıma hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her türlü elektronik ortamda okunulması ve yararlanılması amacıyla sunulmuş şeklini,

f) Genel Müdür: Destek Hizmetleri Genel Müdürünü,

g) Genel Müdürlük: Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,

ğ) İşlenme eser: Diğer bir eserden faydalanarak oluşturulmuş, oluşturulan eserden bağımsız olmayan, işleyen yazarın özgünlüğünü taşıyan fikir ve sanat ürünlerini,

h) Manyetik depolama üniteleri: Yayıma hazırlanmış veya basılmış kitap ve derginin her türlü elektronik ortamda okunabilmesi amacıyla CD, DVD, e-kitap ve benzeri şekillerde depolanmış şeklini,

ı) MEB Döner Sermaye İşletmesi: Millî Eğitim Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesini,

i) Süreli yayın: Millî Eğitim Bakanlığının belirli aralıklarla yayımladığı dergi, bülten, mecmua ve benzerini,

j) Telif eser: Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserler ile doğrudan meydana getirilen fikir mahsullerini,

k) Tercüme eser: Yazıldığı dilden, başka bir dile aynen çevrilen eseri,

l) Yayım: Kitap, dergi ve benzeri eserlerin basılıp dağıtılmasını ve elektronik ortamlarda hizmete sunulmasını,

m) Yayın: Kitap, dergi ve benzeri eserler ile elektronik eserleri,

n) Yayın Alt Kurulu: Yayın Danışma Kurulu üyeleri arasından seçilen ve alanları itibarıyla uzman üyelerden oluşan kurulu,

o) Yayın Danışma Kurulu: Millî Eğitim Bakanlığınca oluşturulan kurulu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Yayın Kurulları, Eserlerin İncelenmesi, Seçilmesi, Yayımlanması ve Temel İlkeler

Yayın kurullarının oluşturulması ve süresi

(1) Yayın Danışma Kurulu, Bakanlık onayı ile oluşturulur. Yayın Danışma Kurulu üyeleri Bakanlıkça görevlendirilir. Bu üyeler; eğitim, bilim, kültür, sanat, edebiyat, düşünce ve çocuk yayınları alanlarında Bakanlık personeli arasından ve/veya Bakanlık dışından uzman kişilerden seçilir. Genel Müdür ve Daire Başkanı, Yayın Danışma Kurulunun doğal üyesi olup bu kurul doğal üyeler dahil on bir üyeden oluşur.

(2) Yayın Alt Kurulu; Daire Başkanının teklifi, Genel Müdürlüğün onayı ile Yayın Danışma Kurulu üyeleri arasından seçilen en az beş üyeden oluşur. Gerektiğinde her türlü yayın veya inceleme için birden fazla Yayın Alt Kurulu oluşturulabilir. Daire Başkanı, Yayın Alt Kurullarının başkanıdır.

(3) Yayın Danışma Kuruluna Bakan veya vekili, Yayın Alt Kurullarına da Genel Müdür başkanlık edebilir.

(4) Yayın kurulları ve üyelerinin görevleri, gerektiğinde Bakanlık tarafından sona erdirilir. Herhangi bir nedenle yayın kurulu üyeliğini boşaltan üyelerin yerine Bakanlıkça yeniden görevlendirme yapılır.

Toplantı ve karar

(1)Yayın Danışma Kurulu, ihtiyaç duyulduğunda Daire Başkanlığının belirleyeceği gündem ve takvimle üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kurul, kararlarını toplantıya katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile alır.

(2) Yayın Alt Kurulu; Daire Başkanlığının belirleyeceği gündem ve takvimle üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını toplantıya katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile alır. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oy kullandığı taraf çoğunlukta sayılır.

(3) Kurul kararları Bakanlık Makamının onayına sunulur. Kurulların sekretaryasını Daire Başkanlığı yürütür.

Yayın kurullarının görev ve yetkileri

(1) Yayın Danışma Kurulu; Bakanlığın yayın politikaları, yayın projeleri ve yapılmasında eğitim hizmetleri açısından fayda görülen yayın faaliyetleri hakkında tavsiye kararı alır.

(2) Yayın Alt Kurulu, Bakanlık yayın politikaları ile bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesindeki ilkeler doğrultusunda aşağıdaki görevleri yerine getirir:

a) Yayımlanması isteğiyle Bakanlığa gönderilen veya Bakanlık adına hazırlatılması istenilen eserleri inceleyerek veya inceleterek yayımlanıp yayımlanamayacağı hususunda görüş bildirmek.

b) Bakanlıkça yayımlanan eserleri inceleyerek veya inceleterek bu eserlerin baskılarının yeniden yapılması konusunda görüş bildirmek.

c) Millî kültürün yaygınlaştırılması, yükseltilmesi ve tanıtımına yönelik ihtiyaç duyulan tür ve alanlarda telif ve tercüme eserler ve gerektiğinde doğrudan temin edilecek eserler konusunda Genel Müdürlüğe teklifte bulunmak.

ç) Bakanlığa hibe edilen eserleri inceleyerek görüş bildirmek.

İncelemede usul

(1) Yayın Kurullarının eserleri inceleme usulleri:

a) Yayımlanması talebiyle Genel Müdürlüğe gönderilen eserler; amaç, konu, sunuş tarzı, yazım kuralları ve yayın ilkelerine uygunluk bakımından incelenir. Yayın Danışma Kurulunun tavsiyeleri doğrultusunda Genel Müdürlükçe seçilen eserler 9 uncu maddeye göre değerlendirilmek üzere Yayın Alt Kuruluna sunulur. Yayın Alt Kurulu, seçilen eserleri ve diğer dokümanları incelenmek ve yazılı görüşlerini almak üzere gerektiğinde konunun özelliğine göre Bakanlık dışından uzmanlardan hizmet satın alınmasını teklif edebilir.

b) Eseri inceleyen uzmanların verdiği gerekçeli rapor yeterli görülmezse veya süresi içinde incelenip Bakanlığa teslim edilmezse eser başka inceleyicilere de gönderilebilir. Alınan raporlar Yayın Alt Kurulunda değerlendirilir ve eserin yayımlanıp yayımlanmayacağı teklifi bu rapora göre düzenlenir.

c) Yayın Kurulları üyelerine ait eserlerin görüşülmesiyle ilgili toplantılara eser sahibi üye katılamaz.

ç) Satın alınmak üzere incelenmesi istenen eğitim, bilim, kültür, sanat, edebiyat, düşünce ve çocuk yayınları alanlarındaki eserler, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesindeki esaslar göz önünde bulundurularak Yayın Alt Kurulu tarafından incelenir. Yayın Alt Kurulu görüşlerini bir raporla Daire Başkanlığına bildirir.

Eser hazırlatma, baskı, yayım ve temin usulü

(1) Bakanlık adına kendisinden eser hazırlaması istenen gerçek ya da tüzel kişiler Bakanlıkla yapılan protokol çerçevesinde ve protokolde belirtilen süre içerisinde çalışmayı tamamlayıp Bakanlığa sunarlar. Protokol hükümlerine uyulmadığı takdirde, Bakanlık, yapılan protokolü iptal ederek bu gerçek ya da tüzel kişilerden işi geri alma ve başka bir hazırlayıcıya verme hakkına sahiptir.

(2) Yayın Alt Kurullarınca uygun görülen eserlerden hangilerinin hangi yöntemle yayımlanacağı, basılacak eserlerin dizileri ve baskı sayıları; CD, DVD, e-kitap gibi elektronik ortamda hazırlanacak eserler ve internet sitelerinde yayımlanacak eserler ile bunların yayım süreleri Genel Müdürlüğün teklifi üzerine Bakanlık onayına bağlıdır.

(3) Eserlerin baskı ve yayım öncesi iş ve işlemleri Daire Başkanlığınca, gerektiğinde bu iş ve işlemlerle birlikte baskılarının MEB Döner Sermaye İşletmesince yapılması Genel Müdürlüğün onayı ile gerçekleştirilir.

(4) Yerli, yabancı, özel ve kamu sektörü ile şahıslardan gelen proje ve eserlerden Yayın Alt Kurulunca değerlendirilerek uygun bulunanların telif hakları Daire Başkanlığının önerisi üzerine Genel Müdürlüğün onayı ile MEB Döner Sermaye İşletmesince satın alınır.

(5) Bakanlığın süreli yayınlarına ait her türlü iş ve işlemler Genel Müdürlüğün onayı ile yürütülür.

Değerlendirme ilkeleri

(1) Eserlerin incelenmesinde, seçiminde, hazırlanmasında, sadeleştirilmesinde ve tercüme edilmesinde göz önünde bulundurulacak temel ilkeler şunlardır:

a) Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununa uygun olması.

b) Kişileri, aile kurumunu veya toplumun belirli bir kesimini küçük düşürücü bilgi ve yorumlara yer vermemesi.

c) Millî kültürümüzün geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına, tanıtımına ve insanlığın ortak değerlerine katkıda bulunacak nitelikte olması, toplumsal yararlılığı göz önünde bulundurması.

ç) Hitap ettiği hedef kitlenin seviye, öncelik, ihtiyaç ve beklentilerine uygun olması.

d) Toplumun çağdaşlaşmasına, gelişmesine, demokratikleşmesine, birlikte yaşamasına katkı sağlayıcı nitelikte olması.

e) Ülke dışında yaşayan vatandaşlar ile akraba topluluklara yönelik hazırlanacak eserlerin, onların kültürel kimliklerini, millî ve manevi değerlerini, duyarlıklarını korur ve güçlendirir nitelikte olması.

f) Benzer içerikli eserler arasında özgün ve yeni yönlerinin olması.

g) Görsel ve çizimlerin eserin içeriğine uygun olması.

ğ) Dil ve anlatımın, Türkçenin ses ve söz varlığını tüm zenginliği ile yansıtması.

h) Eserin, bilimsel yöntemlere veya ait olduğu sanat dalının özelliklerine göre hazırlanması.

ı) Ülkemiz ile Türk Cumhuriyetleri ve ortak kültür bağlarımız bulunan ülkeler arasında kültür alışverişini sağlayıcı ve dostluk bağlarını güçlendirici nitelikte olması.

i) Tarihimizi, bugüne ulaşan kültürel zenginliğimizi işleyici, tanıtıcı, geliştirici ve gelecek nesillere taşıyıcı nitelikte olması.

j) Çocuklara yönelik hazırlanmış olan eserlerin çocukların sosyal, duygusal, zihinsel ve ahlaki gelişimlerini destekleyici nitelikte olması.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Başvuru şartları

(1) Eserlerinin yayımlanması için başvuruda bulunanlar, eserlerini muhteva, imla, terim, dil, harita, resim, şekil, nota ve benzeri hususlar bakımından dizgisine veya baskısına başlanabilecek şekilde hazırlayıp, bilgisayar ortamında yaygın kullanımı olan bir kelime işlemci yazılımı ile yazılmış iki basılı nüsha hâlinde ve ayrıca elektronik depolama ortamında kaydedilmiş olarak özgeçmişlerini de içeren bir başvuru yazısı ile birlikte Genel Müdürlüğe teslim eder.

Yayım şartları

(1) Eserlerinin yayımlanmasını isteyenler;

a) 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun ilgili hükümlerine göre, eserinin üzerinde başka kurum ve kuruluşlar ile kişilerin haklarının bulunmadığına ve bu hususta her türlü hukuki sorumluluğu üstlendiklerine dair taahhütnameyi,

b) Muhtemel maddi hataların düzeltilmesi, ihtiyaç duyulması hâlinde tashih ve redaksiyon yapılması, kapak tasarımı ve iç sayfa tasarımı konusunda Bakanlığın tasarruf yetkisini kabul ettiklerini belirtir izin belgesini,

c) Yayımlanması ve ücret ödenmesi uygun görülen eserinin basılı manyetik depolama ürünleri vasıtasıyla ve internet sitesinde elektronik ortamda çoğaltma ve yayma hakkını Bakanlığa devrettiğine dair belgeyi,

Bakanlığa vermekle yükümlüdür.

Eserlerin temsil ve basım hakları

(1) Yayımlanması uygun görülen telif eser ve işleme eserler üzerindeki işleme ve temsil hakları eser sahiplerine ve işleyene; çoğaltma, yayma ve umuma iletim hakları ise Bakanlığa aittir.

Mükerrer baskı kararı ve yayım hakkının iadesi

(1) Eserin mükerrer baskısının yapılmasına Genel Müdürlük karar verir.

(2) Sözleşmede belirtilen miktar veya süre sona ermeden yayım hakkının eser sahibine iadesine, yapılmış baskısının 9/10’unun bitmiş olması şartıyla Bakanlıkça karar verilir.

Birimlerce hazırlanan eserlerin incelenmesi

(1) Bakanlık birimleri, kendi görev alanlarına ilişkin yayımlamayı planladıkları eserlerin, bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde incelenmesini talep edebilir. İlgili Bakanlık birimleri buna ilişkin taleplerini Genel Müdürlüğe iletir.

Toplantı, harcırah ve yayın faaliyetlerine ait giderler

(1) Yayın Danışma Kurulu ve Yayın Alt Kurulunun Bakanlık personeli olmayan üyelerine, 23/8/2006 tarihli ve 2006/10932 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre toplantı ücreti ödenir.

(2) Memuriyet mahalli dışında yapılan toplantılara katılan Yayın Danışma Kurulu ve Yayın Alt Kurulu üyelerine 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre yol masrafı, gündelik ücreti ödenir. Yayın faaliyetlerine ait benzeri diğer giderler MEB Döner Sermaye İşletmesi tarafından ödenir.

Yayımlanacak eserlere ilişkin ödemeler

(1) Bu Yönetmelik hükümlerince yayımlanacak eğitim, bilim, kültür, sanat, edebiyat, düşünce ve çocuk edebiyatı eserlerinin işlenme hak ve ücretleri ile bu eserlerle ilgili her türlü inceleme, redaksiyon, derleme, edisyon, tashih ve benzeri ödemeler, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hesaplanır ve MEB Döner Sermaye İşletmesince ödenir.

(2) Resmî görev gereği hazırlanmış eserlere ücret ödenmez.

Yayın kurulu kararı gerekmeyen durumlar

(1) Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmeliğe göre ücret ödenmeyecek olan yayınlarda yer alacak metinler veya eserler için Yayın Alt Kurulu görüşü alınması zorunlu değildir.

Yayın numarası

(1) Bakanlık birimlerince hazırlanan her türlü eser için baskıdan önce Genel Müdürlükten yayın numarası alınır.

Hüküm bulunmayan durumlar

(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında hüküm bulunmayan hususlarda, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Ödenecek Telif ve İşlenme Ücretleri Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Geçiş hükmü

(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş olan yayın kurullarının faaliyetleri ve bu kurullara üyelikler bu Yönetmeliğin yayımı tarihinde yürürlükten kalkar.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.