Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Bilirkişilik Yönetmeliği

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmelik, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında ve kamu kurum ve kuruluşları, mahkemeler ile tüzel kişilerin talepleri üzerine bilirkişilik, eksperlik, hakemlik ve teknik müşavirlik hizmetlerinde görev alacak Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası üyesi bilirkişilerin, seçimi, nitelikleri, ücretlerinin belirlenmesi, bilirkişilik görevinin sona ermesi, bilirkişilerin çalışma esaslarının belirlenmesi ile bilirkişilik hizmetinin bilimsel, teknik ve etik kurallara göre aksatılmadan yapılmasının sağlanması için işbirliği ve eşgüdümün geliştirilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Kapsam

(1) Bu Yönetmelik, bilirkişilik görevi yapacak Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odasına üye mühendisleri kapsar.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 39 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Birlik (TMMOB): Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğini,

b) Bilirkişi: Oda’ya kayıtlı ve bilirkişi yetki belgesine sahip üyeyi,

c) Bilirkişilik hizmeti: Bilimsel, teknik ve ekonomik açılardan, yerinde ve/veya dosya üzerinde gereken incelemeler yapılarak, kıymet ve fiyat takdiri, nitelik, kusur ve durum saptanması için rapor düzenlenmesi ile gereken hallerde bunların dışındaki belirleme ve saptamaların yapılmasını,

ç) Bilirkişi Yetki Belgesi: Oda tarafından düzenlenen bilirkişi meslek içi eğitimini başarıyla tamamlayanlara verilen belgeyi,

d) Oda: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasını,

e) OYK: Oda Yönetim Kurulunu,

f) Şube: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası şubesini,

g) Temsilcilik: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası il temsilciliklerini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Bilirkişilere İlişkin Hükümler

Bilirkişilerde aranacak nitelikler

(1) Bilirkişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

b) Medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip olmak,

c) En az üç yıl mesleki deneyim ve Oda üyeliği geçmişine sahip olmak,

ç) Odadan disiplin cezası almamış olmak,

d) Zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas gibi yüz kızartıcı, şeref ve haysiyeti kırıcı suçlardan yahut ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak,

e) Oda tarafından düzenlenen bilirkişi meslek içi eğitimini başarıyla tamamlayarak, Bilirkişi Yetki Belgesi almış olmak,

f) Odaya borcu bulunmamak.

(2) Kamulaştırma bilirkişiliği yapacak olanlarda yukarıda sayılan koşullara ek olarak başvurulan ilde ikamet etme şartı aranır.

Bilirkişisi olmayı engelleyen özel durumlar

(1) Aşağıdaki nitelikleri üzerinde taşıyanlar, kamulaştırma bilirkişisi olamazlar.

a) Oda Yönetim Kurulu, Onur Kurulu ve Denetleme Kurulu üyesi olanlar,

b) TMMOB Yönetim Kurulu, Yüksek Onur Kurulu ve Denetleme Kurulu üyesi olanlar,

c) Şube yönetim kurulu üyesi olanlar,

ç) İl temsilcisi, temsilci yardımcısı ve yürütme kurulu üyesi olanlar,

d) Başvurunun yapıldığı yıl kamulaştırma veya mülk bilirkişisi olanlar,

e) Gerçekleştirdiği kamulaştırma bilirkişiliği hizmetleri sırasında, yaptığı bildirim ile resmi kurum ve kuruluşlardan alınan bildirim arasında, kendi bildirimi lehine fark olduğu Oda tarafından saptananlar,

f) İş bu Yönetmeliğin 15 inci maddesi hükmü kapsamında en az beş yıl yeniden seçilmemek üzere bilirkişilikten çıkarılanlar.

(2) Nitelikleri yönünden uygun ve bilirkişi olmayı engelleyen özel durumları olmayan üyelere ait başvuru sayısının yasal olarak olması gereken asgari sayıdan az olması durumunda,

a) Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerindeki kısıtlar dikkate alınmaz,

b) Bir ilde kamulaştırma bilirkişiliği için yapılan başvuru sayısının ya da başvuru yapanlardan nitelikleri uygun olanların sayısının o il için belirlenmesi gereken asgari sayıdan az olması durumunda, o ilde oturan ve başvuru yapmamış üyelerden bilirkişi olma koşullarını taşıyanlar, Şube ve Temsilciliklerin de görüşü alınarak, OYK tarafından re’sen atanabilir.

Bilirkişilik başvuruları

(1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen niteliklere sahip ve bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılan bilirkişisi olmayı engelleyici durumu bulunmayanlar bilirkişilik için başvuruda bulanabilirler. Başvurularda bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi dikkate alınmaz.

(2) Kamulaştırma bilirkişiliği başvuruları 1 Ağustos ile 15 Ekim tarihleri arasında Oda internet sayfasında belirtilen başvuru sistemi üzerinden yapılır. Bu tarihlerden sonraki başvurular dikkate alınmaz.

Bilirkişi seçiminde yetki

(1) OYK, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince kamulaştırma davalarında görevlendirilecek bilirkişiler ile mahkeme ve diğer kamu kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılacak talep üzerine görevlendirilecek bilirkişileri bu Yönetmelik hükümlerine göre seçer. OYK bu yetkisini kullanırken, şube ve temsilcilik görüşlerini, kendi görev alanları ile sınırlı olmak üzere dikkate alır.

Bilirkişilerin seçimi

(1) Kamulaştırma bilirkişisi olmak üzere başvuruda bulunan bilirkişi adayları, 100 puan üzerinden yapılacak bir değerlendirme ile seçilirler.

(2) 100 puanın;

a) 10’u Oda üyelik tarihine, 50’si ise son on yılda, yapılan bilirkişilik durumuna bağlı olarak hesaplanır. Bu puanlara ilişkin hesaplama, Ek-1’deki esaslar doğrultusunda yapılır.

b) Geriye kalan 40 puanın 25’i temsilcilik/şube tarafından, 15’i ise Genel Merkez tarafından; üyelerin bölüm ve uzmanlık dalları, kurum ve kuruluşlar arasındaki dağılım, daha önce bilirkişilik yapanların Oda kurallarına uyup uymadıkları, bilirkişiler arasındaki iletişim ve dayanışmaya gerekli özeni gösterip göstermedikleri, Oda çalışmalarına olan katkıları gibi konular dikkate alınarak yapılan puanlama ile belirlenir. Şube örgütlenmesi bulunmayan Ankara ili için, 40 puanın tamamına ilişkin değerlendirme Genel Merkezce yapılır.

(3) Şube ve temsilcilikler, OYK’ca uygun görülmesi halinde, illerinin ve kayıtlı üyelerinin özelliklerini dikkate alarak, bilirkişi olacakların seçimine ilişkin illeri ile sınırlı ek kısıtlamalar getirebilir.

Bilirkişilerin çalışma ilkeleri ve sorumlulukları

(1) Bilirkişiler, bilim ve tekniğin gereklerini yerine getirmek, yürürlükteki mevzuata uymak, meslektaşlarıyla ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak, mesleki davranış ve meslek etik ilkelerine uymakla yükümlüdürler.

(2) Kamulaştırma bilirkişisi olarak seçilenler, bilirkişilik hizmetinin kamu yararı doğrultusunda, bilimsel, teknik ve etik kurallara göre aksatılmaksızın yapılmasına yönelik işbirliği ve eşgüdümün geliştirilmesi amacıyla müştereken imzaladıkları bir protokol dâhilinde görev yaparlar.

(3) Bilirkişilik yapan meslek mensubu hazırladığı rapora kimlik bilgilerinin yanında Oda sicil numarasını da yazmakla yükümlüdür.

Bilirkişilerin tarafsızlığı

(1) Bilirkişilerin görevlerini tam bir tarafsızlık içinde yapmaları esastır.

(2) Uyuşmazlığın tarafları ve bunların usul ve füruu, karı-koca, üçüncü derece dâhil kan ve kayın hısımları ve mal sahipleri ile menfaat ortaklığı olanlar bilirkişilik görevi üstlenemezler. Belirtilen nedenlerden dolayı bilirkişilik yapamayacak olan meslek mensubu durumu Odaya bildirmek zorundadır.

Bilgi verme yükümlülüğü

(1) Bilirkişiler, yaptıkları bilirkişilik hizmeti ile ilgili olarak Oda tarafından istenildiği takdirde hazırladıkları raporun bir kopyasını ve her türlü bilgiyi yazılı olarak vermekle yükümlüdürler. Oda, bilirkişilerden aldığı raporlar hakkında üçüncü kişilere bilgi aktaramaz.

Bilirkişilik ücreti

(1) Bilirkişilik ücreti, TMMOB tarafından her yıl düzenlenerek yayımlanan asgari ücret tarifesinde gösterilen ücretten daha az olamaz.

Odaya yapılacak bildirimler

(1) Bilirkişi seçilen üyeler, her türlü bilirkişilik hizmetlerinden dolayı edindikleri bilirkişilik ücretlerinin ayrıntılı dökümünü Adalet Bakanlığının Ulusal Yargı Ağı Projesinden (UYAP) haziran ve aralık aylarında olmak üzere yılda iki dönem halinde almak, şube ve temsilcilikler aracılığı ile Odaya bildirmekle yükümlüdürler.

(2) Belirtilen dönemlerde bildirimde bulunmayan üyeler bilirkişi listelerinden çıkarılır.

Bilirkişilerin görevden alınması

(1) Oda tarafından görevlendirilen bilirkişiler aşağıda sayılan durumlarda, İl temsilciliklerinin veya Şubelerin gerekçeli önerisi üzerine veya doğrudan doğruya OYK kararı ile görevden alınırlar.

a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen niteliklerin bulunmadığının veya kaybedildiğinin tespit edilmesi halinde,

b) Oda organları tarafından bilirkişilikle bağdaşmayan tutum ve davranışlarda bulunulduğunun tespiti halinde,

c) Bilirkişilik görevinin yerine getirilmesinde kusurlu davranıldığının tespiti halinde,

ç) Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklere uyulmadığının tespiti halinde,

d) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin 1 inci fıkrasında belirtilen kamulaştırma bilirkişisi olmayı engelleyen özel durumların ortaya çıkması halinde.

(2) Birinci fıkrada sayılan nedenlerle görevden alınan bilirkişiler beş yıl süre ile bilirkişilik görevi yapamazlar.

Kamulaştırma davalarında bilirkişilik

(1) Oda tarafından kamulaştırma davalarında bilirkişi olarak görev alacak üyelerin belirlenmesi ve listelerin hazırlanmasında, 24/11/2006 tarihli ve 26356 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kamulaştırma Davalarında Bilirkişi Olarak Görev Yapacakların Nitelikleri ve Çalışma Esaslarına İlişkin Yönetmelik hükümler uygulanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bilirkişi Belgelendirme Kurulu, Eğitim ve Bilirkişi Yetki Belgesi

Bilirkişi belgelendirme kurulu

(1) Bilirkişi belgelendirme kurulu, bilirkişilik alanında OYK’nın karar alma sürecini hazırlayan, bu Yönetmelikle ilgili düzenlemeler hakkında OYK’ya görüş ve öneriler sunan, eğitimlerin hazırlıklarını, gerçekleştirilmesini ve değerlendirmesini yapan, OYK kararı ile oluşturulan süreli bir kuruldur.

(2) Kurul, OYK kararı ile bir OYK üyesinin başkanlığında bilirkişi yetki belgesi alma koşullarına sahip Oda üyeleri arasından iki yıllık çalışma dönemi için belirlenen yedi üyeden oluşur. Kurul Odanın yazılı çağrısı ile toplanır. Kurulda kararlar oy çokluğuyla alınır. Kurul üyesinin kuruldan ayrılması durumunda OYK bir ay içerisinde yeni üyenin atamasını yapar.

(3) Kurul oluşumunda üniversitelerden temsilcilerin de yer alması gözetilir.

Belgelendirme kurulunun görevleri

(1) Belgelendirme Kurulunun görevleri şunlardır;

a) Gerekli durumlarda, bilirkişilik alanındaki meslek içi eğitimleri, üniversitelerin işbirliği ve katkısıyla programlamak ve bu programlara ilişkin esasları belirleyerek OYK’ya öneride bulunmak,

b) Bilirkişilik belgelendirme sürecinde oluşabilecek itirazları değerlendirmek ve OYK’ya görüş bildirmek,

c) Belgelendirme çalışmalarına ilişkin önerileri almak, değerlendirmek, geliştirmek, ilgili mevzuatın geliştirilmesine yönelik katkıda bulunmak.

Eğitim

(1) Bilirkişilik için başvuruda bulunanlardan, Bilirkişi Yetki Belgesine sahip olmayanlar, Oda tarafından düzenlenecek olan Bilirkişi Meslek İçi Eğitimine katılmak ve başarıyla tamamlayarak Bilirkişi Yetki Belgesi almak zorundadır.

(2) Bilirkişi Meslek İçi Eğitim Seminerine, kamulaştırma bilirkişiliği talebi olmayan, ancak Bilirkişi Yetki Belgesi almak isteyenlerin, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin (f) bendi dışındaki koşulları taşımaları, eğitimi düzenleyecek Genel Merkez, şube veya temsilciliğe eğitim tarihinden önceki bir tarihte başvurmaları halinde katılabilirler. Bilirkişi adaylarının, ikametleri dışındaki başka bir ilde düzenlenen Bilirkişi Meslek İçi Eğitimine katılmaları mümkündür.

(3) Bilirkişi Meslek İçi Eğitimi, Bilirkişi Yetki Belgesi verilmesi, yenileme, eğitim ile sicil işleri ve benzeri işlemler Oda tarafından ücret karşılığı yerine getirilir. Ücrete ilişkin esaslar OYK’ca illerin durumları ve bilirkişilik talepleri dikkate alınarak belirlenir ve duyurulur.

(4) İhtiyaç duyulması halinde yılın çeşitli dönemlerinde bilirkişi eğitimleri düzenlenebilir. Eğitim tarihlerinin belirlenmesinde, Bilirkişi Yetki Belgesi bulunmayan başvuru sahiplerinin durumu dikkate alınarak, bilirkişilik başvurularının tamamlanması esas alınır.

(5) Bilirkişi eğitimleri kamulaştırma bilirkişiliği dışındaki bilirkişilik, eksperlik, hakemlik, teknik müşavirlik gibi Oda disiplinleri ile ilgili bilimsel ve teknik konuları kapsayacak şekilde düzenlenebilir.

Bilirkişi yetki belgesi

(1) Bilirkişi Yetki Belgesi, Oda tarafından düzenlenen bilirkişi meslek içi eğitimini başarıyla tamamlayanlara verilir.

Bilirkişi yetki belgesinin geçerliliği ve süresi

(1) Bilirkişilik yetki belgesinin geçerlilik süresi alındığı tarihten itibaren beş yıldır. Bilirkişi yetki belgesinin bilirkişilik hizmetinin verileceği yıl Oda tarafından onaylanması zorunludur.

Bilirkişi yetki belgesinin iptali

(1) Bilirkişi Yetki Belgesi aşağıdaki durumların tespiti halinde OYK tarafından iptal edilir.

a) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen niteliklerin kaybedilmesi halinde,

b) Oda organları tarafından bilirkişilikle bağdaşmayan tutum ve davranışlarda bulunulduğunun tespiti halinde,

c) Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklere uyulmadığının tespiti halinde.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Mevcut bilirkişi belgelerinin geçerliliği

(1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce alınmış olan Bilirkişi Yetki Belgeleri 31 Aralık 2014 tarihine kadar geçerlidir.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu yürütür.

Ek-1