BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, yerli ve yabancı yapımcıların birlikte gerçekleştirecekleri ortak yapım sinematografik eserlerin onaylanmasına ilişkin esasları ve Türkiye’de ticari amaçlı film çekmek isteyen yerli ve yabancı yapımcılar ile yabancı yapımcılar adına çalışan yerli yapımcıların uymaları gereken usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik; yerli ve yabancı yapımcıların gerçekleştirecekleri ikili ve çok taraflı ortak yapımların nitelikleri, başvuru şekli ve onaylanması, yapımcıların yapım sonrasında tabi olacakları esaslar ile Türkiye’de ticari amaçlı film çekmek isteyen yerli ve yabancı yapımcılar ile yabancı yapımcılar adına çalışan yerli yapımcılara ilişkin hükümleri kapsar.
Dayanak
Bu Yönetmelik 14/7/2004 tarihli ve 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanunun 14 üncü maddesi ile 7/4/2004 tarihli ve 5115 sayılı Sinematografik Ortak Yapım Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
Sinematografik eser: Sinema sanatına özgü dil ve yöntemlerle meydana getirilen, herhangi bir uzunlukta ve formatta olan belgesel, kurmaca, canlandırma ve deneysel türlerdeki eserleri,
Ticari amaçlı film: Maddi kazanç elde etmek amacıyla üretilen sinematografik eserleri,
Yapımcı: Sinematografik eserleri üreten gerçek veya tüzel kişileri,
Yerli yapımcı: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yapımcıları veya merkezi Türkiye’de bulunan tüzel kişileri,
Yabancı yapımcı: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan yapımcıları veya merkezi Türkiye’de bulunmayan tüzel kişileri,
Ortak yapımcılar: Bir ortak yapım sinematografik eseri meydana getirmek için bir araya gelmiş yapımcıları,
İkili ortak yapım: İki yapımcının birlikte meydana getirdikleri sinematografik eserleri,
Çok taraflı ortak yapım: İkiden fazla yapımcının birlikte meydana getirdikleri sinematografik eserleri,
Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu: Bakanlık Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan; ülke içinde üretilen ya da ithal edilen sinema filmlerinin ticari dolaşıma ve gösterime sunulmadan önce, gösterim ve iletim biçimleri dikkate alınarak kayıt ve tescile de esas olacak biçimde kamu düzeni, genel ahlak ile küçüklerin ve gençlerin ruh sağlığının korunması, insan onuruna uygunluk ve Anayasa’da öngörülen diğer ilkeler doğrultusunda denetleyen Kurulu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sinematografik Ortak Yapımlara İlişkin Hükümler
Ortak yapıma ilişkin esaslar
Bu Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilecek ortak yapımlar aşağıdaki nitelikleri taşımak zorundadır.
a) İkili ortak yapımlarda, yerli yapımcının katılım payı %10’dan az olamaz.
b) Çok taraflı ortak yapımlarda tarafların katılım payı oranları en az %5 en çok %80 olmalıdır.
c) Kurmaca türdeki ortak yapımlarda oyuncuların ve teknik ekibin en az %10’u Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmalıdır.
d) Eserin üretiminde çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı elemanların sosyal güvencelerine ilişkin yükümlülükler yerine getirilmelidir.
e) Ortak yapım sinematografik eserlerin jeneriklerinde, tanıtım ve reklam malzemelerinde ortak yapımcı ülkelerin her birinin adı açıkça belirtilmelidir.
f) Bir ortak yapımın yerli film olarak kabul edilebilmesi için ise aşağıdaki niteliklerden en az birini taşıması aranır:
1) Yerli yapımcının katılım payı en az %51 olmalıdır.
2) Yerli yapımcının teknik ve sanatsal katkısı, Ek-1’de gösterilen ulusal film teknik ve sanatsal katkı ölçüm puanının asgarisini sağlamalıdır.
Başvuru
Ortak yapımın onaylanması için başvurular, Ek-2’de belirtilen ortak yapım başvuru usulüne uygun olarak çekimlerin başlama tarihinden en az iki ay önce Bakanlığa sunulur.
Bakanlık, başvuruyu ve ilgili belgeleri alır ve herhangi bir eksiklik olup olmadığını kontrol eder. Herhangi bir eksiklik olması halinde durum başvuru sahiplerine yazılı olarak bildirilir ve on beş gün içerisinde giderilmesi istenir. Herhangi bir eksikliğin olmaması halinde en geç yedi gün içerisinde başvuru diğer tarafa gönderilir.
Değerlendirme
Bakanlık, en fazla mali katkı sağlayan tarafın görüşünü bildirmesinden itibaren en geç bir ay içerisinde değerlendirmeyi yapar, kararını verir ve sonucu on gün içerisinde başvuru sahiplerine bildirir. En çok mali katkıyı sağlayan taraf ile Bakanlığın olumlu görüş vermesi halinde ortak yapım onayı verilmiş sayılır.
Değerlendirme ölçütleri
Bakanlık, sinema eserlerine ortak yapım statüsü kazandırmak amacıyla yapılan başvuruları değerlendirirken,
a) Başvuran yapımcıların yeterli teknik ve mali olanaklara ve profesyonel niteliklere sahip olması,
b) Yerli yapımcının ilgili alan meslek birliğine üye olması,
c) Sinematografik eserin, ortak yapıma katılan ülkelerin kültürel ve sanatsal değerlerini içermesi,
d) Genel ahlak ile küçüklerin ve gençlerin ruh sağlığını olumsuz etkilememesi, ulusları rencide etmemesi, insan onurunu zedelememesi, şiddete özendirmemesi veya pornografik öğeler içermemesi,
ölçütlerini göz önünde bulundurur.
Ülkeye giriş
Ortak yapımın kabulü halinde, sinema eserlerinin üretiminin Türkiye’de gerçekleştirilecek olan herhangi bir aşamasında çalışacak sanatçı ve teknik personelin yurda giriş-çıkışı ve çalışma izni ile kullanılacak ham film, teknik araç-gereç, dekor, kostüm, reklam ve benzeri malzemelerin yurda giriş ve çıkışı konusunda ilgili kamu kurum ve kuruluşları nezdinde yapılacak girişimlerde Bakanlık yardımcı olur.
Teslim edilmesi gereken materyaller
Yerli yapımcı film tamamlandıktan sonra iki ay içerisinde Bakanlığa;
a) Filmin dili Türkçe ise;
1) Bir dijital betakam kopyasını,
2) Bir DVD kopyasını veya Bakanlık tarafından belirlenecek herhangi bir dijital formatta kopyasını,
b) Film yabancı bir dilde çekilmiş ise;
1) Dijital betakam formatında, orijinal ve Türkçe altyazılı birer kopyasını,
2) DVD formatında veya Bakanlık tarafından belirlenecek herhangi bir dijital formatta orijinal ve Türkçe altyazılı birer kopyasını,
teslim etmekle yükümlüdür.
Yukarıda belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde Bakanlıkça yerli yapımcıya bir ay süre verilir. Yükümlülüğün bu süre içerisinde de yerine getirilmemesi halinde yerli yapımcı iki yıl süreyle yeni bir ortak yapımda yer alamaz. Bu husus yabancı ortaklara da ayrıca bildirilir.
Film negatifleri ve dilleri
Filmlerin orijinal negatifleri ortak yapımcıların müşterek mülkiyetindedir ve tarafların birlikte kararlaştırdıkları bir yerde saklanır. Taraflar negatiflere serbestçe erişme hakkına sahiptir.
Festivallere ve yarışmalara katılım
Festivallere ve yarışmalara katılım aşağıda belirtilen esaslara göre olur.
a) Ortak yapımcılar, başka yönde karar vermedikleri sürece ortak yapım sinematografik eser, uluslararası festivallere ve yarışmalara, katkısı çok olan ortak yapımcının ülkesi adına katılır.
b) Eşit katılımla yapılan filmler yönetmenin ülkesi adına katılır.
c) Ortakların her biri kendi ülkelerindeki festivallere katılma hakkına sahiptir.
Film ihracatı
Ortak yapım, filmlere kota uygulayan bir ülkeye ihraç edilirse;
a) Normal koşullarda katılım payı yüksek olan ülkenin kotasına,
b) Yapımcıların eşit katılımı söz konusuysa ihraç edilen ülkeye en iyi koşullarda ihraç edebilecek ülkenin kotasına,
c) Yukarıda belirtilen iki hükmün uygulanamadığı durumlarda, yönetmeni sağlayan ülkenin kotasına,
dahil edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Türkiye’de Ticari Amaçlı Film Çekmek İsteyen Yerli ve Yabancı Yapımcılara İlişkin Hükümler
Yerli yapımcılara verilecek çekim izinleri
Türkiye’de ticari amaçlı film çekmek isteyen yerli yapımcılara çekim izinleri, çekim yapılacak mahallin en büyük mülki idare amiri tarafından verilir.
Yabancı yapımcılara verilecek çekim izinleri
Türkiye’de ticari amaçlı film çekmek isteyen yabancı yapımcılar ve bunlar adına çalışan yerli yapımcılar Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğünden çekim izni almak zorundadır.
İzin talebiyle başvuruda bulunan yabancı yapımcılar ve bunlar adına çalışan yerli yapımcılar, Ek-3’te bir örneği bulunan başvuru formu ve eki belgeleri yurt dışındaki Türkiye Cumhuriyeti temsilcilikleri aracılığıyla gönderebilirler veya doğrudan Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğüne teslim edebilirler.
Bu amaçla yapılan başvuruların değerlendirilmesi sonucunda uygun bulunanlar için yapım takviminde belirtilen süre boyunca geçerli olacak izin belgesi düzenlenir.
Ancak bu izin, çekimin gerçekleştirileceği mahallin en büyük mülki idare amirliğinden, özel izin gerektiren mahaller söz konusu olduğunda; o mahallin bağlı olduğu kamu kurum veya kuruluşundan ayrıca izin alma zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Mihmandar çalıştırılması
Türkiye’de gerçekleştirilecek yabancı film çekimlerinde Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan en az bir mihmandarın çalıştırılması zorunludur.
Çekim izninin iptali
Çekim izni için verilen bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun anlaşılması halinde iznin verildiği yetkili makam tarafından çekim izni iptal edilir ve çalışmalar durdurulur.
Diğer hükümler
Bu Yönetmelik hükümleri, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun veya üçüncü şahısların yalnızca bu Kurum yayınlarında kullanılmak üzere üreteceği, ithal edeceği veya Kurumun yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişilerle ortak yapım veya sipariş verme yoluyla meydana getirecekleri filmler hakkında uygulanmaz.
Ancak, 4/4/1988 tarihli ve 88/12839 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türkiye’de İlmî Araştırma İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler ile Yabancı Basın-Yayın Mensuplarının Tâbi Olacakları Esaslara ilişkin hükümler saklıdır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
4/9/1986 tarihli ve 19211 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sinema, Video ve Müzik Eserleri Yapımcıları ile Film Çekmek İsteyen Yabancılarla Yapılacak Ortak Yapımlar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.