Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği (mülga)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

(1) Bu Yönetmeliğin amacı, yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

(1) Bu Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (p) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) AKTS: (Avrupa Kredi Transfer Sistemi) (European Credit Transfer System- ECTS): Öğrencilerin yurt dışında aldıkları ve başarılı oldukları ders kredilerinin, bir yükseköğretim kurumundan diğerine transfer edilmesini sağlayan Avrupa Komisyonu tarafından geliştirilmiş geçerli ve kabul edilen işlemler bütününü,

b) Başkan: Yükseköğretim Kurulu Başkanını,

c) Denklik: Yurtdışında tanınan bir yükseköğretim kurumundan alınan ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına eşdeğer olduğunun tespit edilmesini,

ç) Denklik belgesi: Denkliği talep edilen diplomanın Türkiye’de hangi alan ve düzeyde tanındığını gösterir belgeyi,

d) Denklik birimi: Yükseköğretim Kurulu bünyesinde yer alan ve denklik başvurularının kabulü, incelenmesi ve Kurul kararlarının uygulanmasına yönelik işlemlerin yapıldığı birimi,

e) Genel kurul: Yükseköğretim Genel Kurulunu,

f) Komisyon: Diploma Denklik Komisyonunu,

g) KPDS: Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavını,

ğ) Tamamlama eğitimi: Denklik verilebilmesi için öğrencinin mezun olduğu programın içerik bakımından Türkiye’deki eşdeğer programa göre zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlerin aldıkları eğitimi,

h) Tanıma: Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun, faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamları ve Kurul tarafından akademik derece vermeye yetkili bir kurum olarak kabul edilmesini,

ı) Seviye tespit sınavı: Denklik verilebilmesi için mezun olunan programın eğitim düzeyi ve içeriğinin yapılan inceleme sonucu yeterli bulunmaması durumunda yapılacak sınavı,

i) Uzaktan eğitim: Derslerin bir kısmının veya tamamının aynı ortamda bulunma zorunluluğu olmaksızın iletişim teknolojileri kullanılarak yapıldığı eğitim programını,

j) Yürütme kurulu: Yükseköğretim Yürütme Kurulunu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Denklik İşlemleri

Başvuru usulü ve aranacak belgeler

(1) Denklik başvurusu aşağıdaki belgelerle şahsen ya da posta yolu ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına yapılır.

a) Ek-1’de sunulan başvuru formu,

b) T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı fotokopisi,

c) Bir önceki eğitim-öğretime ilişkin Türkiye’den alınan diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı veya belgenin alındığı kurum, noter ya da Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti,

ç) Yurtdışında alınan lise diplomalarının denklik belgesinin aslı veya noter ya da Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti (Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında çalışacak yabancı uyruklu öğretim elemanları ile kamu kurum ve kuruluşları, devlet ve vakıf üniversiteleri tarafından yürütülen veya desteklenen Ar-Ge projeleri, TÜBİTAK tarafından koordine edilen uluslararası programlar çerçevesinde desteklenen Ar-Ge projelerinde çalışacak yabancı uyruklu araştırmacılardan bu belge istenmez),

d) Denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ile noter ya da Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti ve onaylı tercümesi,

e) Denkliği talep edilen yüksek öğrenim süresi içinde alınmış olan tüm derslerin notlarını ve ders saatlerini gösteren not çizelgesi aslı (offical transkript), Avrupa Birliğine üye ülkelerden alınan diplomalar için Diploma Eki aslı (supplement) ve noter ya da Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı tercümeleri,

f) Mezun olunan yükseköğretim kurumuna başka bir yükseköğretim kurumundan transfer edilen dersler var ise bu dersleri gösterir not çizelgesi (offical transkript) aslı ve Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi,

g) Denkliği talep edilen yükseköğrenim süresince kullanılan pasaportların asılları veya giriş-çıkış tarihlerini ve işlem gören sayfaları havi okunaklı Türk Dış Temsilcilikleri ya da noter tarafından onaylanmış sureti,

ğ) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olmak üzere çift vatandaşlık hakkına sahip olup, orta öğrenimlerini Türkiye’de tamamlayanlardan, öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi (ÖSYS) yükseköğretim programları ve kontenjanları (ÖSYS) kılavuzunda yer alan yurtdışındaki üniversitelerde öğrenim gören ve diploma denklik talebinde bulunanlardan yükseköğretime başlanılan yıl itibarı ile ilgili yılda ön lisans ve lisans için yerleştirmeye esas olan üniversite yerleştirme sonuç belgesi.

Yabancı uyrukluların denklik başvurusunda aranacak belgeler

(1) Yabancı uyrukluların ön lisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarına denklik başvurusunda bulunabilmeleri için; 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç), (d), (e), (f) bentlerine ek olarak aşağıdaki koşullardan birini de sağlamış olması gerekir.

a) Türkiye’de üç aydan fazla ikamet izni bulunup, çalışma izni almak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına müracaat eden yabancı uyruklulardan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili kurumlarca denklik belgesi talebinde bulunulmuş olması,

b) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçmek üzere başvuruda bulunanların bu hususu belgelemiş olması,

c) Bir yükseköğretim kurumunda yabancı uyruklu öğretim elemanı sıfatıyla ders vermek üzere sözleşme yapılmış ve sözleşmeleri vize edilerek onaylanmış olması,

ç) Kamu kurum ve kuruluşları, devlet ve vakıf üniversiteleri tarafından yürütülen veya desteklenen Ar-Ge projeleri ile TÜBİTAK tarafından koordine edilen uluslararası programlar çerçevesinde desteklenen Ar-Ge projelerinde araştırmacı olarak çalışacağının belgelenmiş olması.

Diploma denklik komisyonu

(1) Diploma Denklik Komisyonu, Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından görevlendirilen genel kurul üyelerinin birinin başkanlığında ve genel kurul tarafından seçilen öğretim üyeleriyle birlikte en az üç kişiden oluşur. Komisyon gerektiğinde görüş sormak maksadıyla alt komisyonlar kurabilir.

Diploma denklik talebinin değerlendirilmesi

(1) Denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren alındı belgesi verilir. Başvuruda eksik belgeler var ise tamamlanması istenir.

(2) Yönetmelikte öngörülen belgelerle yapılan diploma denklik başvurusunun ön incelemesi 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hususlara uygunluk yönünden denklik birimi elemanları tarafından yapılır ve bir ön inceleme raporu hazırlanarak Komisyona sevk edilir. Diploma denklik incelemesi Komisyonca 8 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi, ikinci fıkrası ve 9 uncu maddelerine uygunluk yönünden yapılır. Komisyon tarafından yapılan inceleme sonucu hazırlanan rapor Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşülerek karara bağlanır.

İnceleme ve değerlendirme usul ve esasları

(1) Başvurular aşağıda belirlenen ilkeler çerçevesinde incelenir:

a) Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olup olmadığı, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri tahrifatın bulunup bulunmadığı,

b) Belgelerin başvuran kişiye ait olup olmadığı,

c) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Kurul tarafından tanınması halinde; denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer olup olmadığı, Türk yükseköğretiminde aynı veya benzer bir program bulunmuyor ise bu bentte sayılan diğer şartların sağlanması halinde eğitim düzeyi açısından Türk yükseköğretimine eşdeğer olup olmadığı incelenir, unvan kullanılması gerektiği durumlarda Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesi gereğince inceleme yapılır.

(2) Komisyonca gerekli görülmesi halinde diplomanın uluslararası düzeyde veya ikili anlaşmalarla tanınan bir üniversiteden alınmış olmasına rağmen mezuniyet diploması ve diğer belgelerinin gerçek olup olmadığı, eğitim programının türü, niteliği, düzeyi konusunda başvuru sahibinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından 4 üncü maddede belirtilen belgeler dışında da bilgi ve belge istenebilir.

İnceleme sonucu yapılacak işlemler

(1) Yapılan inceleme sonucunda;

a) Diplomanın alındığı kurumun ilgili ülke makamları ve YÖK tarafından tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere mezun olduğu düzeye göre ön lisans denklik belgesi, lisans denklik belgesi veya yüksek lisans denklik belgesi verilir.

b) ÖSYS Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının kılavuzda yer alan programlarına Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yerleştirilen öğrencilerin alacakları diplomalara 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca yapılacak inceleme sonucunda denklik belgesi verilir.

c) Mezun olunan lisans programının Türkiye’deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere; Türkiye’deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olduğunu belgelemeleri halinde denklik belgesi verilir. Tamamlama eğitimine katılmak isteyen öğrencilerin hangi üniversitelerde bu eğitimi alacakları, tamamlama eğitiminin süresi ve öğrencinin almak zorunda olduğu dersler Komisyonca belirlenir. Bu amaçla gerektiğinde konunun uzmanı kişilerden oluşan alt komisyonlar kurulabilir.

ç) Mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinin yeterli bulunmaması durumunda, başvuru sahibi usul ve esasları Kurul tarafından belirlenen seviye tespit sınavına tabi tutulur.

1) Seviye tespit sınavı öğrenim süresince kazanılması gereken en az bilgi düzeyinin tespitine yönelik olup, başarılı olabilmek için gereken asgari puan Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir. Seviye tespit sınavları ihtiyaç durumuna göre Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek üniversitelerin ilgili birimleri veya ÖSYM tarafından, Yükseköğretim Kurulunca belirlenen tarihlerde ve yılda en az bir kez yapılır.

2) Hukuk, tıp doktorluğu, diş hekimliği, mühendislik ve öğretmenlik alanında hangi ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından alınan diplomaların denklik işleminin seviye tespit sınavında başarılı olma şartı aranmadan yapılacağı Genel Kurul tarafından belirlenerek resmi internet sitesinde ilan edilir.

3) Eczacılık alanındaki diplomaların denklik işlemlerinde: Yapılan denklik incelemesi sonucunda eğitim düzeyi, süresi ve mezun olunan programın Türkiye’deki eşdeğer programa göre alınması gereken zorunlu derslerinde eksiklik bulunmadığında, Kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde oluşturulacak bir jüri önünde ilmi hüviyetini ispat etmesi sonucunda denklik belgesi verilir. Yapılan denklik incelemesi sonucunda eğitim düzeyi, süresi ve mezun olunan programın Türkiye’deki eşdeğer programa göre alınması gereken zorunlu derslerinde eksiklik bulunanların ise Kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde zorunlu eksik derslerin ve eksik olan sürenin tamamlatılarak mesleki bilgiyi ölçen bir sınavın Kurulca belirlenecek eczacılık fakültesinde oluşturulacak bir heyet tarafından yapılması sonucunda denklik belgesi verilir.

4) Öğretmenlik alanında alınan diplomalar değerlendirilirken, alan bilgisi yetersiz görülenler seviye tespit sınavına tabi tutulurlar. Alan bilgisi yeterli görülen ancak öğretmenlik formasyon eğitiminin yetersiz olduğu sonucuna ulaşılan diplomalar için, ilgili alanda diploma denklik belgesi düzenlenerek bu belgenin üzerine "Bu belge sahibi adına yukarıda belirtilen alanda öğretmenlik belgesi düzenlenebilmesi için, ilgilinin öğretmenlik meslek bilgisi alanında yapılan seviye tespit sınavında başarılı olması gerekmektedir." şeklinde şerh konulur. Seviye tespit sınavında başarılı olanların denklik belgelerinde yer alan bu şerh kaldırılarak öğretmenlik alanını da içeren yeni bir denklik belgesi verilir.

d) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışındaki yurt dışı üniversitelerin yabancı dil ve edebiyat programları, bu dillerin öğretmenlik programları ile mütercim-tercümanlık programlarından alınan diplomaların denklik işlemi, mezun olunan program ülkenin ana dili ile aynı değil ise başvuru sahibinin mezun olduğu programla ilgili yabancı dilde KPDS sınavından yüz üzerinden en az (70) puan veya uluslararası geçerliliği bulunan sınavlardan eşdeğer kabul edilen puan almış olması şartı aranır.

e) Yapılan inceleme sonucu denkliği talep edilen yükseköğretim programının Türk yükseköğretim programına eşdeğer görülmemesi halinde diploma denklik talebi, gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir.

f) Diploma alınan programın Türkiye Cumhuriyetinin varlığı ve bağımsızlığı ve milletin ve ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği aleyhinde unsurlar taşıması halinde alınan diplomalara denklik verilmez.

g) Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olmadığı, üzerinde tahrifat yapıldığı ve belgelerin kişiye ait olmadığı tespit edildiğinde denklik işlemi yapılmaz ve bu kişiler hakkında yasal işlem yapılmak üzere Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.

Uzaktan eğitim denklik işlemleri

(1) Uzaktan eğitim programlarından alınan diplomalar; diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir kurum olması, bir üst eğitime girişte kabul edilmesi, program kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer örgün öğretim programı kredi toplamına uygun olması, örgün öğretimde belirlenen program kazanımları ile aynı programın uzaktan öğretiminin program kazanımlarının uyarlı olması ve uzaktan eğitim programının ölçme ve değerlendirme sisteminin denetlenebilir nitelikte olması, yurtdışında yapılan uzaktan eğitimin Türkçe olmaması, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olması, eğitim düzeyi ve öğrenim alanının açıkça tespit edilmesi şartları aranarak, bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirildikten sonra kabul edilir veya reddedilir.

Evrak teslimi

(1) Denklik işleminin kabulü ya da reddi halinde evrak asıllarının birer örneği dosyasında saklanmak üzere alındıktan sonra ilgilinin başvuru sırasında belirlediği tercih doğrultusunda elden ya da posta yolu ile teslim edilir. Elden teslim başvuru sahibinin bizzat kendisine ya da noter veya Türk Dış Temsilcilikleri tarafından düzenlenmiş vekâletname ibrazı halinde başvuru sahibinin vekiline yapılır.

(2) Başvuru sırasında Kurula verilen onaylı suret ve onaylı tercüme belgeleri başvuru sahibine iade edilmez ve Kurulca incelemeye esas belge olarak dosyasında saklanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Tereddütlerin Giderilmesi

(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi ile ilgili olarak Genel Kurul yetkilidir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

(1) 11/5/2007 tarihli ve 26519 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.