EN
TR
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
Amaç
Bu Yönetmeliğin amacı, eser ve hak sahiplerinin haklarının takip edilmesini sağlamak ve mali haklara tecavüzü önlemek amacıyla musiki ve sinema eseri nüshaları ile süreli olmayan yayınlarda zorunlu, kolay kopyalanmaya müsait diğer eser gruplarında ise isteğe bağlı olarak kullanılacak bandrolün temini, kullanımı, uygulamanın denetlenmesi ve bandrol gelirlerinin kullanılması hakkında usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
Bu Yönetmelik, zorunlu ve isteğe bağlı bandrol uygulamasında bandrol temini ve kullanımı, bu uygulamayı denetleyecek Komisyonun kurulması ve işleyişi ve bandrol satışından elde edilecek gelirlerin harcama usul ve esasları ile ilgili hükümleri kapsar.
Hukuki dayanak
Bu Yönetmelik, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun değişik 81 ve 41 inci maddeleri gereğince ve 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanununun değişik 5 ve 9 uncu maddeleri çerçevesinde hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan :
a) Bandrol: Fikir ve sanat eserlerinin izinsiz çoğaltılmalarının ve taklit edilmelerinin önlenmesi amacıyla, fikir ve sanat eserlerinin çoğaltılmış nüshaları ile süreli olmayan yayınların üzerine yapıştırılan, sökülmesi halinde parçalanan ve yapıştırıldığı malzemenin özelliğini kaybettiren nitelikte güvenlik şeridi içeren holografik özellikli bir güvenlik etiketini,
b) Fonogram: Sinema eseri gibi görsel-işitsel eserler içindeki ses tespitleri hariç olmak üzere, bir icrada yer alan seslerin veya diğer seslerin veya ses temsillerinin tespit edildiği ses taşıyıcısı fiziki ortamı,
c) Süreli Olmayan Yayın: Fikir ve sanat eserlerini içeren, belirli sürelere tabi olmaksızın yayımlanan ve gazete, dergi, ünite dergisi, yıllık, almanak ve benzeri dışında kalan her tür yayını,
d) Meslek Birliği: Eser sahibi ve eser sahibinin haklarıyla bağlantılı hak sahiplerinin haklarının takibi, ürünlerin kullanımından doğan gelirlerin tahsili ve bu gelirlerin hak sahiplerine dağıtımını sağlayan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun değişik 42 nci maddesi gereğince kurulan tüzel kişiliği haiz kuruluşları,
e) Komisyon: Bandrol uygulamasına ilişkin denetimi yürütmek üzere Mülki İdare Amirleri tarafından illerde oluşturulacak Komisyonu,
f) Kanun: 1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu,
g) Bakanlık: Kültür Bakanlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bandrol Kullanımı, Temini ve Gelirlerin Kullanımı
Bandrol kullanımı
Kanunun öngördüğü koruma sürelerine tabi fikir ve sanat eserlerini içeren süreli olmayan yayınlar ile kayıt ve tescili yapılan sinema ve müzik eseri nüshalarına, ticari dolaşıma girmeden önce bandrol yapıştırılması zorunludur.
Aşağıda sayılan hallerde bandrol kullanılması eser veya hak sahiplerinin isteğine bağlıdır:
a) Kanunun öngördüğü koruma süreleri sona eren fikir ve sanat eserlerini içeren süreli olmayan yayınlar,
b) Kanunun 31 ve 32 nci maddelerinde bahsi geçen ve resmen yayınlanan veya ilan olunan, kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge, kazai kararlar ile söz ve nutuklardan ibaret yayınlar,
c) Eğitim ve öğretim kurumlarında eğitim ve öğretim amacıyla kullanılacak yayınlardan, ön ve arka kapaklar ile belirli sayfalarda 14 puntodan küçük olmamak üzere, "Tanıtım nüshasıdır, para ile satılamaz." ibaresi taşıyan tanıtım nüshaları,
d) Merkezi yurt dışında bulunan yayınevleri tarafından yine yurt dışında satışı yapılmak üzere ve ülke içinde ticari dolaşıma sunulmamak kaydıyla sadece basımı ülke içinde yaptırılan yayınlar,
e) Tanıtım veya eğitim amaçlı katalog, broşür, kullanım kılavuzu ve tarifeler,
f) Bandrollenmiş sinema ve müzik eseri nüshaları ile süreli olmayan yayınların ekinde verilen içerik tamamlayıcı niteliği bulunan materyaller,
g) Kanunun 48 inci maddesi çerçevesinde mali hakların yayınevlerince devralındığına dair bir taahhütname ibraz edilmesi kaydıyla kapak hariç 16 sayfayı geçmeyen, okul öncesi ve ilköğretime yönelik eğitim amaçlı süreli olmayan yayınlar,
h) Gümrük ve posta işlemleri sırasında ticari dolaşıma girme amacı taşımaksızın ilgili birimlere taahhüt verilmesi kaydıyla incelenmek üzere yurtdışından gönderilen örnek kitaplar.
Bu maddenin ikinci fıkrası hükümleri çerçevesinde bandrolsüz piyasaya sürülen yayınların birinci sayfasında veya arka kapağında 14 puntodan küçük olmamak kaydıyla "Bandrol Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde bandrol taşıması zorunlu değildir" ibaresinin bulundurulması zorunludur. Söz konusu fıkranın (d) ve (f) bentlerinde tanımlanan hallerde bu ibarenin kullanılması zorunlu değildir.
Gazete, dergi ve bunun benzeri süreli yayınlar ekinde veya herhangi bir biçimde promosyon amacıyla ücretsiz olarak dağıtılan bandrollenmesi zorunlu eser nüshaları ile süreli olmayan yayınlara dağıtımın promosyon amacıyla yapıldığını gösterir bir bandrol yapıştırılır.
Ayrıca, Kanun kapsamında korunan ve kolay kopyalanmaya müsait diğer eser nüshalarına da eser veya hak sahibinin talebi üzerine bandrol yapıştırılması zorunludur.
Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen şekilde temin edilecek bandroller eserlerin taşıyıcı materyallerinin şekli özelliğine göre denetim sırasında kolayca görülebilecek şekilde yapıştırılır.
Bandrol temini
Bandroller Bakanlık tarafından bastırılır. Sinema ve müzik eseri nüshalarında kullanılan bandroller İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğünden temin edilir. Süreli olmayan yayınlar için kullanılan bandroller ise İstanbul’da İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğünden diğer illerde ise il kültür müdürlüklerinden temin edilir. Bakanlık meslek birlikleri aracılığıyla veya uygun gördüğü takdirde tespit edeceği başka yerlerde de bandrol satışı yapabilir.
Bandrol verilebilmesi için hak sahiplerince bir taahhütnamenin Bakanlığa ibrazı zorunludur. Bu taahhütnamenin;
a) Eser veya fonogram veya süreli olmayan yayın, (adı, dili, yapım yılı ve benzeri)
b) Çoğaltım yapan tüzel kişi ve/veya ithalat yapılıyorsa ithalatçı firma,
c) Çoğaltım sayısı,
d) Talep edilen bandrol sayısı,
e) Devralınan haklar, kapsamı ve süreleri,
ile ilgili bilgileri ve gerekli görülen diğer bilgileri içermesi ve beyan edilen bu bilgilerin eksik veya yanlış olması halinde her türlü hukuki ve cezai sorumluluğun üstlenildiğinin belirtilmesi zorunludur. Ayrıca uygulamada ortaya çıkabilecek sorunların giderilmesi bakımından Bakanlık; vergi numarası, ticaret sicil kaydı, sözleşme, bandrol talebinde bulunanların yapımcılık, yayıncılık gibi alanlarda faaliyette bulunduklarını gösterir ve ilgili meslek birliklerince veya Bakanlıkça uygun görülecek kuruluşlarca tanzim edilebilecek belgeleri de isteyebilir. Bandrol teminine ilişkin tüm belgelerin ibrazından itibaren en geç on iş günü içinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bandrol verilir.
5846 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi çerçevesinde yayma hakkının devralınması ile yurt dışından ithal edilen veya 5846 sayılı Kanunun 48 inci maddesi çerçevesinde yayınevlerince mali hakları devralınmış eğitim amaçlı süreli olmayan yayınlar ile bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce basılmış süreli olmayan yayınlar için toplu olarak bandrol alınabilir. Toplu olarak bandrol alan yayınevleri bu bandrolleri süreli olmayan yayınlara sevkiyat veya satış sırasında yapıştırmak ve hangi yayınlarda veya dizilerde kullandıklarını bir sonraki başvuru sırasında Bakanlığa bildirmek zorundadırlar.
Süreli olmayan yayınlarda kullanılacak bandroller bandrol talebinde bulunanların faaliyet merkezlerinin bulunduğu illerden veya hak sahibi gerçek veya tüzelkişinin yazılı olarak Bakanlığa bildireceği illerden alınır.
Umumi mahallerde kullanım bandrolü uygulaması
Fikir ve sanat eserlerinin kaydedildiği işaret, ses ve/veya görüntü taşıyıcılarının girişi ücretli, ücretsiz ve ticari amaçlı umuma açık yerlerde kullanılabilmesi için bandrollenmesi zorunludur. Otel, bar, restoran, kafe, disko ve benzeri umumi mahallin özelliğine göre şekil veya renkleri ile fiyatları farklılık arz edecek bu bandroller, Bakanlıkça bastırılır ve satılır. Bakanlık ilgili alan meslek birlikleri aracılığı ile de bandrol satışı yapabilir.
Umumi mahallerde kullanıma ilişkin bandrolleri taşıyan materyallerin fiyatlandırılması, söz konusu mahallerin özelliğine göre eser ve hak sahipleri ve/veya üye oldukları meslek birlikleri arasında yapılacak bir Protokol ile müştereken belirlenir. Bakanlığa bildirilmesi zorunlu olan bu Protokolde, elde edilecek gelirlerin hak sahipleri arasında paylaşım usul ve esasları da yer alır. Bu taşıyıcı materyallerin ekinde, eser ve taşıyıcı materyaller üzerinde hak sahibi olanlarca düzenlenmiş ve bu materyallerin umumi mahallerde kullanılabileceğine ilişkin bir izin belgesi de bulunur. Bu belge, Kanunun değişik 41 inci maddesinde bahsi geçen sözleşme niteliğini taşır.
Umumi mahallerde kullanılmakta olan mevcut taşıyıcı materyallerin bandrollenmesi işlemleri, bu materyallerin hangi tür bandrolleri taşıyacağı, bandrol temini ile bu materyallerin fiyatlandırılması, farklı türlerdeki bu bandroller bastırılıncaya kadar izlenecek prosedür gibi uygulamanın şekline ait hususlar ilgili alan meslek birliklerinin görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça belirlenir.
Umumi mahallerde bandrol uygulamasının denetimi Kanunun değişik 81 inci maddesinde belirtilen ihlallerin olup olmadığını denetlemekle görevli Komisyon aracılığıyla gerçekleştirilir.
Bandrol gelirleri ve kullanımı
Bandrol gelirleri Bakanlık adına ulusal bir bankada açılacak özel bir hesaba yatırılır. Özel hesaba yatırılan tutarlar her ayın sonunda Kültür Bakanlığı Merkez Saymanlık Hesabına aktarılır.
Aktarılan tutarlar, bandrol bastırılması ve dağıtılması, sinema sanayi ve müzik sanatının gelişmesine katkıda bulunmak, sinema ve müzik sanatını desteklemek, tarihi ve kültürel zenginliklerin tanıtılması, fikri mülkiyet sisteminin güçlendirilmesi, yurt içindeki ve yurt dışındaki kültür varlıklarının korunması ve devam ettirilmesi ile fikri haklara tecavüzün önlenmesi amacı için kullanılmak üzere bir yandan bütçeye özel gelir, diğer yandan Kültür Bakanlığı Bütçesinde açılacak özel tertiplere ödenek kaydolunur. Özel ödeneklerden yapılacak harcamaların usul ve esasları Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Kültür Bakanlığınca belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Denetim
Denetim
Bandrol kullanımına ilişkin olarak; Kanunun değişik 81 inci maddesinde belirtilen ihlal hallerinin olup olmadığı Mülki idare amirleri tarafından illerde oluşturulacak bir komisyon tarafından gerçekleştirilir.
Komisyon, İçişleri, Maliye ve Kültür Bakanlıkları ile eser sahipleri ve/veya eser sahipleri ile bağlantılı hak sahipleri meslek birlikleri temsilcilerinden oluşur. Meslek birliğinin olmadığı yerlerde birlikçe yetkili kılınan kişi veya kişiler komisyonda görev yaparlar. Denetim Komisyonu bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 2 ay içinde kurulur.
5846 sayılı Kanunun değişik 81 inci maddesinde belirlenen bandrol kullanımına ilişkin ihlal hallerinde, eser sahiplerinin bağlantılı hak sahiplerinin veya diğer hak sahiplerinin komisyona başvurması üzerine ve komisyonun resen talebi ile zabıta harekete geçerek bu nüshaları, yayınları ve çoğaltmaya yarayan her türlü aracı ve diğer delilleri toplayarak taşınmaz olanlarını emanet altına aldıktan sonra toplanan delilleri Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusu ile birlikte sevk eder.
Komisyonun çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak bir Tebliğ ile düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Bandrollenmemiş eser nüshaları ile yayınlar hakkında yapılacak işlemler
Bu Yönetmeliğin hükümleri uyarınca bandrollenmesi gereken eser nüshaları ile yayınları bandrolsüz olarak dağıtan, satan veya her ne surette olursa olsun başkalarının istifadesine sunanlar hakkında 3257 sayılı Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan hükümler
16/11/1997 tarihli ve 23172 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Fikir ve Sanat Eserlerinin İşaretlenmesine İlişkin Yönetmelik" in 5 inci maddesinin (ı) bendi, 9 uncu maddesi ve değişik 12 nci maddesi ile 30/6/1998 tarihli ve 23388 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Süreli Olmayan Yayınlarda Güvenlik Hologramı Uygulamasına İlişkin Tebliğ" yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce basılmış ve stokta bulunan kitaplar için toptan veya satışa çıkarılacak miktar kadar bandrol alınır. Bandroller süreli olmayan yayınlar satışa sunulduğu zaman yapıştırılır. Bu bandroller, yurt dışından ithal edilen süreli olmayan yayınlar dışında kalan tüm yayınlar için kitapçılar, kitap toptancıları, marketler gibi satış noktaları tarafından temin edilebilir. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bahsi geçen bandrollerin temini satış noktalarının hukuki sorumluluğundadır. İthal yayınlar için alınacak bandroller ise yalnızca hak sahibi yayınevleri tarafından temin edilebilir.
Bandrol talebinde bulunacakların:
a) Süreli olmayan yayın,
b) Stoklarda bulunan ve satışa sunulacak nüsha sayısı ile ilgili bilgilerin belirtildiği ve söz konusu bilgilerin eksik veya yanlış olması halinde her türlü hukuki ve cezai sorumluluğun üstlenildiğinin beyan edildiği bir taahhütnameyi vermeleri zorunludur.
Birinci fıkrada bahsi geçen süreli olmayan yayınların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde bandrollenmesi zorunludur.
1/1/2002 tarihine kadar bandrol gelirleri, Bakanlık adına ulusal bir bankada açılacak özel bir hesaba yatırılır.
Bu hesapta toplanan gelirler; bandrol bastırılması ve dağıtılmasına, fikri mülkiyet sisteminin güçlendirilmesine, yurt içindeki ve yurt dışındaki kültür varlıklarının korunmasına ve devam ettirilmesine yönelik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi amacıyla kullanılır. Bu gelirlerin harcama usul ve esasları Bakan onayı ile belirlenir.
Yürürlük
Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesi 1/1/2002 tarihinde, diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür Bakanı yürütür.
