Profesyonel Sualtı Adamları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

2/9/1997 tarihli ve 23098 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Profesyonel Sualtıadamları Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin (1), (4), (5), (6), (10) ve (13) numaralı bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"1) İdare; Denizcilik Müsteşarlığını ifade eder."

"4) Bölge müdürlükleri; aday dalgıç sınavlarının tarih ve yerini liman başkanlıkları ile profesyonel sualtı teşekküllerine bildiren, gemi sörvey kurulu başkanları veya görevlendireceği bir uzman başkanlığında sınavların yapılmasını sağlayan yeterlik belgelerini İdareye düzenlenmek üzere gönderen ve düzenlenen belgeleri sahiplerine dağıtılmak üzere tekrar liman başkanlarına gönderen mercidir."

"5) Liman başkanlıkları; sorumlu oldukları liman sınırları içerisinde yapılacak olan profesyonel sualtı çalışmalarında ve kendi limanlarına kayıtlı profesyonel sualtı adamları ile diğer ilgili kuruluşlarla koordineli olarak çalışan ve aşağıda sayılan görevleri icra eden mercidir.

a) Aday müracaatlarını kabul etmek ve sağlık kontrollerine sevk etmek.

b) Aday sınavlarını programlamak.

c) Takım muayenelerini koordine etmek ve belgelerini süresi içerisinde muhafaza etmek.

d) Profesyonel sualtıadamlarının periyodik sağlık muayenelerini yaptırmak.

e) Yeterlik belgesi almak isteyenlerin sınavlarını koordine etmek.

f) Sorumluluğu altında bulunan yerlerde yapılacak sualtı çalışmalarında görev yapacak sualtıadamlarına çalışma izni vermek.

Dalış şartlarında bir değişiklik olmadığı sürece su ürünleri çiftliklerinde çalışan veya su ürünleri istihsali yapanlara liman başkanlığı tarafından en fazla 6 ay süreli dalış müsaadesi verilir. Su ürünleri istihsalinde diğer mevzuat ile getirilen hükümler saklıdır. Diğer sualtı çalışmalarında dalış süresi, yapılacak işin süresi kadardır."

"6) Sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp ana bilim dalı başkanlıkları; profesyonel sualtıadamlarının sağlık konularında teşhis ve tedavilerinde sualtı hekimliği konusunda sorumlu sağlık kuruluşlarıdır.

"10) Dalış amiri (supervisor);

a) Kırk metreye kadar dalışlar için dalış amiri: Yapılacak görevin dalış özelliğine göre yeterlik belgesine sahip olup en az on yıl dalış tecrübesi veya bin saat dalışı olan en az lise veya dengi okul mezunu olan kişidir."

b) Kırk metreden daha derine yapılan dalışlar için dalış amiri: Yapılan görevin dalış özelliğine göre yeterlik belgesine sahip olup en az on yıl dalış tecrübesi veya beş yüz saat dalışı olan (yüz saat tazyik odası, yüz saat kırk metreden derinde, üç yüz saati ise on-otuz metrede olmak şartıyla) en az lise veya dengi okul mezunu olan kişidir."

"13) Sualtı hekimi; deniz ve sualtı hekimliği ile sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı hekimleridir."

Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 4

Bu Yönetmeliğe göre verilecek yeterlik belgeleri yeterlik seviyesine göre aşağıda belirtilmiştir.

1) Birinci sınıf dalgıç (first class diver)

2) Balıkadam gaz karışım (mix gas diver with scuba)

3) İkinci sınıf dalgıç (air diver)

4) Balıkadam (scuba diver)"

Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 5

Türkiye Cumhuriyeti karasuları ile göller ve nehirlerde profesyonel sualtı adamı olarak mesleğini icra edebilmek için;

a) Türk vatandaşı ve en az ilkokul veya ilköğretim okulu mezunu olmak,

b) Sağlık bakımından sualtıadamlığı hizmetine elverişli bulunduğunu bu Yönetmelikte belirtilen sağlık hükümlerine göre belgelendirmek,

c) Aşağıda sayılan suçların herhangi birinden mahkûm olmamak.

1) Taksirli suçlar dışında ve tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere bir yıl yahut daha fazla hapis cezasıyla mahkûm olmamak.

2) Tecil edilmiş veya affa uğramış olsa bile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinde sayılan suçların herhangi birinden mahkûm olmamak.

3) Tecil edilmiş veya affa uğramış olsa bile 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ikinci kitabının birinci kısmında düzenlenen suçlar ile dördüncü kısmının dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci ve sekizinci bölümlerinde sayılan suçların herhangi birinden mahkûm olmamak.

d) 18 yaşını bitirmiş ve mesleğe yeni başlayacaklar için 40 yaşından gün almamış olmak,

e) Bu Yönetmelikte belirtilen şartları sağlayarak profesyonel sualtı adamı yeterlik belgesine sahip olmak,

gerekir."

Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 6

Sualtı adamı yeterlik belgesi almak isteyenler dilekçeyle ilgili liman başkanlıklarına başvuruda bulunurlar. Bu dilekçeye;

a) Nüfus cüzdanının aslı veya T.C. kimlik numarası bulunması kaydıyla muhtar veya liman başkanlığınca onaylı örneği,

b) 5 inci maddenin (c) bendi hükmü çerçevesinde sualtıadamı olarak çalışmalarına engel mahkûmiyetlerinin bulunmadığını gösterir adlî sicil kaydı,

c) 4 adet vesikalık renkli fotoğraf,

eklenir.

Sualtı adamı olmak için müracaatta bulunan adaylar, ilgili liman başkanlıkları tarafından, sağlık raporu düzenlenmesi amacıyla bünyesinde tazyik odası ve sualtı hekimi bulunduran resmî kuruluşlara veya Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilen bünyesinde tazyik odası ile sualtı hekimi bulunduran özel sağlık kuruluşlarına sevk olunarak bu Yönetmelikte yazılı sağlık hükümlerine göre muayene ettirilir.

5 inci maddede yer alan nitelikleri haiz olup liman başkanlıklarına müracaat edenler, liman başkanlıklarınca tutulan Sualtıadamları Kütüğüne aday olarak kaydedilir ve kendilerine iki yıl süreli aday dalgıç/balıkadam belgesi verilir.

Aday dalgıçlar profesyonel sualtı adamlarınca kurulmuş sualtı teşekküllerinde geçirecekleri bir yıllık stajlarında aşağıdaki eğitimler ile elli saat dalış (otuz saati yirmi metrede, on beş saati otuz metrede ve beş saati kırk metrede olmak kaydıyla) yaptıklarını tasdikli dalış defteri ile ispat etmeleri hâlinde balıkadam sınavına girmeye hak kazanırlar.

a) Dalış teorileri,

b) Hava dekompresyon usulleri ve dekompresyon cetvellerinin kullanılması,

c) Sualtı hastalıkları ve ilk yardım,

d) Dalış takımlarının kullanılması,

e) Gemicilik,

f) Sualtı emercensileri (serbest çıkış, maske tahliyesi).

Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından verilen iki yıldız dalıcı belgesine sahip olup yirmi beş saat dalış (on beş saati yirmi metrede, yedi saati otuz metrede ve üç saati kırk metrede olmak kaydıyla) yaptıklarını tasdikli dalış defteri ile ispat edenler altı ay, üç yıldız dalıcı belgesine sahip olup on beş saat dalış (yedi saati yirmi metrede, beş saati otuz metrede ve üç saati kırk metrede olmak kaydıyla) yaptıklarını tasdikli dalış defteri ile ispat edenler dört ay staj yapmaları hâlinde balıkadam sınavına girmeye hak kazanırlar.

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş profesyonel sualtıadamı yetiştiren kurslarda, 11 inci maddede belirtilen müfredata uygun eğitim gördüğünü ve yirmi beş saat dalış yaptığını belgeleyenler balıkadam sınavına alınırlar.

Sınavı kazananların sağlık raporları ve sınav kazanma belgeleri ile iki adet fotoğrafı bölge müdürlüklerince İdareye gönderilir. İdare tarafından düzenlenen yeterlik belgeleri bölge müdürlükleri kanalıyla liman başkanlıklarına gönderilir. Belgeler liman başkanlıklarınca Sualtıadamları Kütüğüne işlendikten sonra imza karşılığında sahiplerine verilir. Altyapısı uygun olan bölge müdürlüklerine belge düzenleme yetkisi devredilebilir.

İlk kez profesyonel sualtıadamı olanlara "balıkadam" yeterlik belgesi verilir."

Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (1), (3) ve (6) numaralı bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"1) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan dalgıç, balıkadam subay ve astsubayların, emniyet hizmetleri sınıfından ayrılan balıkadamlar ile Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından verilen eğitmen balıkadam yeterliğine sahip personelin profesyonel sualtıadamı yeterlik belgesi almak için liman başkanlıklarına başvurmaları hâlinde, 5 inci maddede belirtilen diğer nitelikleri haiz olmaları şartıyla, yaşlarına bakılmaksızın ve staj veya sınava lüzum görülmeden hak kazandıkları yeterlik belgesi, 6 ncı maddenin yedinci fıkrasına göre hak sahiplerine verilir. Ancak, bu kişilerin görev yaptıkları süre içinde yapmış oldukları dalışların toplam saatini belirten onaylı belgeyi ilgili liman başkanlığına ibraz etmeleri şarttır."

"3) Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığından ayrılan birinci sınıf dalgıçlara birinci sınıf dalgıç yeterlik belgesi, sualtı taarruz (SAT) ve sualtı savunma (SAS) personeline balıkadam gaz karışım yeterlik belgesi, Emniyet Genel Müdürlüğü polis sualtı ekiplerinden ayrılan balıkadam personeli ve Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından verilen "Eğitmen Balıkadam" belgesine sahip olanlara balıkadam yeterlik belgesi ile 3 üncü maddenin (10), (11) ve (12) numaralı bentlerinde belirtilen ihtisastan birine sahip olanlara dalış öğretmenliği, dalış amirliği, rehberlik yeterlik belgesi, uzmanlık dalı kısmında belirtilerek verilir."

"6) Sahip olunan yeterlik derecesinden bir üst yeterliğe terfi edebilmek için bulunulan yeterlikte en az bir yıl dalış yaptığını çalıştığı kurum/kuruluştan alacağı bonservis ve sosyal sigorta bildirgesi ile belgelemek ve öngörülen yeterlik belgesinin verilmesinde esas olan müfredat programından sınava tabi tutulmak gerekir."

Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 8

Profesyonel sualtıadamı yeterlik belgesi alan kişilerin Türkiye Cumhuriyeti karasuları içerisinde ticari alanda faaliyet göstermek istemeleri hâlinde ilgili liman başkanlıklarından dalış müsaadesi alabilmeleri için, aşağıda belirtilen belgeleri ibraz etmeleri şarttır.

a) Yeterlik belgesi,

b) Şirket şartı (Ferdi olarak su ürünleri istihsali yapanlardan bu belge istenmez.),

c) Sualtı işi dalış planı (EK-4’te olduğu gibidir.),

d) Onaylı dalış defteri (EK-6’da olduğu gibidir.).

Profesyonel sualtıadamı olarak Türkiye Cumhuriyeti karasularında yapılacak dalışlarda EK-2’de açıklanan personel miktarına göre dalış operasyonları planlaması zorunludur.

Profesyonel dalış operasyonlarına katılan profesyonel sualtıadamlarının, EK-5’te belirtilen hususları yerine getirmeleri zorunlu olup, bu hususlar Sahil Güvenlik Komutanlığı birimlerince kontrol edilir.

Profesyonel sualtıadamlarınca kullanılacak dalış takımları ile yapabilecekleri dalış derinlik limitleri EK-1’de gösterilmiştir. Bu derinliklere uyulması sorumluluğu, dalış operasyonundan sorumlu kişiye aittir.

Türkiye Cumhuriyeti karasuları ile göller ve nehirlerde profesyonel sualtıadamı olarak, sünger kabuk gibi su ürünleri toplamak maksadıyla dalış yapacaklar ile su ürünleri çiftliklerinde çalışacakların en az balıkadam veya ikinci sınıf dalgıç yeterlik belgesine sahip olmaları gerekir."

Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 9

Profesyonel sualtıadamları yeterlik sınavları, her yılın mayıs ve eylül aylarında, ayrıca İdarenin uygun gördüğü tarihlerde yapılır.

Profesyonel sualtıadamları yeterlik sınavları, sınav yapılacak yere göre İstanbul, İzmir, Mersin ve Samsun bölge müdürlükleri gemi sörvey kurulu başkanlarının veya görevlendireceği bir gemi sörvey kurulu uzmanının başkanlığında, Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı temsilcisi, üniversite, fakülte veya yüksekokulların ana bilim dalı başkanlıklarından ve sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp ana bilim dalı başkanlıkları ile ilgili diğer kuruluşlardan dönüşümlü birer yetkili uzmandan oluşacak komisyon tarafından, İzmir bölgesindeki aday dalgıçlar için Bodrum’da; Antalya ve Mersin bölgesindeki aday dalgıçlar için Mersin’de; İstanbul ve Çanakkale bölgesindeki aday dalgıçlar için İstanbul’da; Samsun ve Trabzon bölgesindeki aday dalgıçlar için Samsun’da yapılır. Ancak, sınav merkezinde sınava girecek aday sayısı 10 kişiden az olduğu takdirde sınavlar İdarece belirlenecek en yakın sınav merkezinde yapılır.

Sınavın hangi tarihte yapılacağı en az bir ay önce ilgili bölge müdürlüğü tarafından profesyonel sualtı teşekkülleri ile liman başkanlıklarına bildirilir.

Stajını tamamlayıp sınava girmeye hak kazanan adayların üç kez sınava girme hakkı vardır. Üçüncü defa da sınavda başarısız olan adaylar yaş sınırı hariç yeniden bu Yönetmelik gereklerini sağlayarak staj yapmak zorundadır.

Sınavlar yazılı ve uygulamalı olmak üzere iki bölümde gerçekleştirilir. Yazılı sınav soruları sınav komisyonu tarafından hazırlanır. Uygulamalı sınav, sözlü ve sualtı eğitim standartları çerçevesinde yapılır. Her iki sınavda da başarılı olma notu yüz üzerinden altmıştır. Yazılı sınavı geçip uygulama sınavında kalanlar, bir defaya mahsus olmak üzere yeniden uygulama sınavına alınırlar.

İdare tarafından sınavları yapma yetkisi, protokol ile profesyonel sualtıadamları ile ilgili kurum/kuruluşlara devredilebilir."

Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 10

Sualtıyla ilgili dalış takım ve teçhizatın yeterliliği aşağıda açıklandığı şekilde ve belirlenen komisyonca her iki yılda bir muayene yapılarak denetlenir. İdare dalış takım muayenelerini yapma yetkisini protokol ile profesyonel sualtıadamları ile ilgili kurum/kuruluşlara devredebilir.

a) Profesyonel sualtı teşekkülleri ile bu mesleklerle iştigal edenler, her yıl şubat ve temmuz aylarının ilk yarısında ilgili liman başkanlıklarına bu denetlemeyi yaptırmak üzere dilekçeyle müracaat etmek zorundadır.

b) Yeni olduğu faturayla belgelenen araç gereçlerin takım muayeneleri, fatura tarihinden iki yıl sonra yapılır.

c) Dalış takım muayeneleri sınavlar bölümünde açıklanan merkezlerde, sınavları müteakip sınav komisyonu tarafından yapılır. Ayrıca, dalış takımı bulunduran şirketlerin talebi hâlinde sınavlardan bağımsız olarak dalış takım muayeneleri yerinde yapılabilir.

d) Dalış takım muayeneleri, profesyonel sualtıadamları tarafından kurulan sualtı şirketleri ile dalış birimlerine sahip inşaat şirketlerinin bünyesindeki dalış takımı teçhizatı varsa basınç odaları EK-3’te belirtilen dalış takımları muayene formlarındaki hükümler doğrultusunda yapılır. Bahse konu formlarda belirtilen teçhizatın tam ve standartlara uygun olması sorumluluğu dalış takımı bulunduran şirketlere aittir.

e) Muayene sonunda yeterlilik belgesi verilmeyen takım ve teçhizatın kullanılmasına müsaade olunmaz. Bu belgelerin mahalli liman başkanlıklarına ibrazı mecburidir.

f) Kompresör çıkışından alınan hava numunesi, aşağıdaki standartlara uygun olmalıdır. Kompresörlerden alınacak hava numunelerinin bu standartlara uygunluğu takım muayeneleri esnasında yapılacak analizle tespit edilebileceği gibi son iki ay içinde resmî kuruluşlardan alınmış hava analiz raporu ile de belgelenebilir.

Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin (5) numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (8) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

"5) Sualtı hekimi yeterlik belgesi alabilmek için, üniversitelerin deniz ve sualtı hekimliği veya sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp anabilim dalı başkanlıklarında uzmanlık eğitimini tamamladığını ispat etmek gerekir."

Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 12

Her ne suretle olursa olsun, profesyonel sualtı adamlığı yeterlik belgesi almak isteyenlerle bu meslekte çalışanların bu bölümde yazılı niteliklere sahip olmaları şarttır. Sağlık yoklamaları, bu bölüm hükümleri dâhilinde bünyesinde tazyik odası ile sualtı hekimi bulunan sağlık kuruluşlarında yapılır. Sağlık durumları uygun olmayanlara profesyonel sualtıadamlığı yeterlik belgesi verilmeyeceği gibi bu meslekte çalışmalarına da izin verilmez."

Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesine aşağıdaki (8) numaralı bent eklenmiştir.

"8) Sağlık durumları liman başkanlıklarından temin edilecek bir formla belgelenir. Sağlık durumları, sualtıadamlığına uygun olmayanlar sınava alınmaz."

Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 17

Profesyonel sualtı adamlığına aday olmak için on sekiz yaşını bitirmiş ve kırk yaşından gün almamış olmak gerekir. Kontrol muayenelerinde tıbbi bir engel olmadıkça çalışma yaşı üst sınırı yoktur."

Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 23

Yabancı ülkelerden alınmış profesyonel sualtıadamı yeterlik belgelerinin bu Yönetmelikte belirtilen yeterlik derecelerinden hangilerine denk olduğu, gerekli hâllerde sağlıkla ilgili uzmanlık dallarında Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak İdare tarafından belirlenir.

Türkiye Cumhuriyeti karasuları dışında yabancı bir ülkede yapılan dalışlar, Türkiye Cumhuriyeti konsoloslukları tarafından onaylanması hâlinde geçerli sayılır.

Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 1

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu tarafından verilmiş iki yıldız ve üzeri bröveye sahip olup, daha önce bu belge ile en az altı ay balık üretme çiftliklerinde çalıştıklarını veya su ürünleri istihsali yaptıklarını belgeleyen kişilere, 6 ncı maddesinde belirtilen diğer şartları sağlamaları kaydıyla ve bir yıl içinde başvurmaları hâlinde yaş sınırı aranmaksızın sınavsız "Sadece su ürünleri dalgıcı olarak çalışabilir." ibareli balıkadam yeterlik belgesi düzenlenir. Bu belge sahipleri, su ürünleri dalgıçlığının dışında ticari amaçlı dalgıçlık yapamazlar."

Aynı Yönetmeliğin EK-2’si, ekteki şekilde değiştirilmiştir.

Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Bu Yönetmelik hükümlerini Denizcilik Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

Ek-2