EN
TR
2/6/2005 tarihli ve 25833 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Serbest Mimarlık Hizmetlerini Uygulama, Tescil ve Mesleki Denetim Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ücretli çalışan mimar” tanımı ile “serbest mimar” tanımı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki tanımlar eklenmiştir.
“Ücretli çalışan mimar: Hizmet sözleşmesi ile çalışan ve sicilleri Mimarlar Odası tarafından tutulan mimarları,”
“Serbest mimar: 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu, yürürlükteki kanunlar ve yönetmelik hükümlerinin verdiği yetki ile mimarlık hizmet alanlarından birini ya da bir kaçını kendi hesabına ya da ortak olarak yapan, durumunu Mimarlar Odasına onaylatmış ve sicilleri Mimarlar Odası tarafından tutulan, serbest mimarlar listesine kayıtlı mimarı,”
“Mimari fenni mesul: Yapıların yürürlükteki kanun, imar planı, ilgili yönetmelik hükümleri, Türk Standartları, bilimsel kurallar, teknik şartnameler, fen, sanat ve sağlık kurallarına ve tüm mevzuat hükümlerine uygun olarak düzenlenen yapı ruhsatı eki projelerine göre gerçekleştirilmesinin denetlenmesini üstlenmiş ve ilgili idareler ile Mimarlar Odasına karşı sorumlu, “Serbest Mimarlık Hizmetleri Büro Tescil Belgesi” olan ve sicilleri Mimarlar Odası tarafından tutulan mimarları,”
“Şantiye şefi mimar: Yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan ve sicilleri Mimarlar Odası tarafından tutulan mimarları,”
“Şantiye şefi sicil durum belgesi: Mimarın şantiye şefliği üstleneceği yapıya ilişkin kurum ve kuruluşlara vermeden önce ilgili Mimarlar Odası biriminden aldığı belgeyi,”
Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “mimari fenni mesuliyet” ibaresinden sonra gelmek üzere “mimari proje ve uygulama denetimi, yardımcı kontrollük, işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri,” ibaresi, (c) bendinde yer alan “bilirkişilik” ibaresinden sonra gelmek üzere “gayrimenkul değerleme,” ibaresi ve ikinci fıkrasında yer alan “Mimar” ibaresinden sonra gelmek üzere “bununla birlikte” ibaresi eklenmiş; aynı fıkrada yer alan “tanımlanacak” ibaresi “tanımlanan” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (f) bendi yürürlükten kaldırılmış, (g) bendindeki “harcı” ibaresi “bedeli” olarak değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki (j) ve (k) bentleri eklenmiş ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Ücretli olarak çalıştıracağı mimarlarla imzalayacağı iş düzeni, telif hakları, özlük hakları ve çalışma koşullarını düzenleyen sözleşmeyi vermiş olması, mimara ödenecek ücretin, Mimarlar Odasınca belirlenen öneri bedelden az olmaması,”
“j) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla bunların iştiraki olan tüzel kuruluşlarda kadrolu ya da tam zamanlı hizmet sözleşmesiyle çalışmıyor olması,”
“k) Yapı Denetim Kuruluşu ortağı olmaması veya yapı denetim şirketlerinde proje ve uygulama denetçisi ve kontrol elemanı olarak çalışmıyor olması,”
“(2) Tescilin yenilenmesi için ise, bu maddenin birinci fıkrasının (h) bendi hariç diğer bentlerinde yer alan koşullara ilave olarak; tescil yenileme bedelini ve üyelik aidatını ödemiş olması gerekir.”
Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “(a) ve (b) bentleri” ibaresi “(b) ve (c) bentleri” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “mimar ortağın payı” ibaresi “mimar ya da mimarların payı” ibaresi olarak değiştirilmiş; beşinci fıkrasının (a) bendinin başına “27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca verilen” ibaresi eklenmiş; (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; (f) bendi yürürlükten kaldırılmış; (j) bendindeki “harcı” ibaresi “bedeli” olarak değiştirilmiş; aynı fıkraya aşağıdaki (k), (l), (m) bentleri eklenmiş ve altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“e) Sermaye şirketinde ücretli çalışan mimar ya da mimarlarla imzalayacağı iş düzeni, telif hakları, özlük hakları ve çalışma koşullarını düzenleyen sözleşmeyi vermiş olması; Mimara ödenecek ücretin, Mimarlar Odasınca belirlenen öneri bedelden az olmaması,”
“k) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla bunların iştiraki olan tüzel kuruluşlarda kadrolu ya da tam zamanlı hizmet sözleşmesiyle çalışmıyor olması,”
“l) Yapı Denetim Kuruluşu ortağı olmaması veya proje ve uygulama denetçisi ve kontrol elemanı olarak çalışmıyor olması,”
“m) Serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesini elden alması, kendisi elden alamıyorsa dilekçe ile başvurusu,”
“(6) Tescilin yenilenmesi için ise bu maddenin beşinci fıkrasında belirtilen koşullara ilave olarak;
a) Şirket ortağı olduğunun ve hisse oranının bu Yönetmelikte belirlenen asgari ortaklık payının altına düşmediğinin sicil memurluğundan belgelemesi,
b) Tescil yenileme bedelini ve üyelik aidatını ödemiş olması,
gerekir.”
Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin başına “27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca verilen” ibaresi eklenmiş; (e) ve (g) bentleri yürürlükten kaldırılmış ve (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“d) Şirketin ücretli olarak çalıştıracağı mimarlarla imzalayacağı iş düzeni, telif hakları, özlük hakları ve çalışma koşullarını düzenleyen sözleşmeyi vermiş olması; Mimarlar Odasınca belirlenen öneri bedelden az olmaması,”
Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin ve 12 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin başına “27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca verilen” ibaresi eklenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yaptıracakları binalarda” ibaresinden sonra gelmek üzere “bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesi kapsamındaki” ibaresi eklenmiş; “ve fatura aranmaksızın asgari ücret üzerinden mesleki denetim bedeli” ibaresi “maktu mesleki denetim bedelini” ibaresi olarak değiştirilmiş ve (a) bendinin başına “27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca verilen” ibaresi eklenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yapan” ibaresi “yaptıran” ibaresi olarak değiştirilmiş; ikinci fıkrasında yer alan “mimarlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde tanımlanan” ibaresi eklenmiş; ikinci fıkrasında yer alan “hizmeti” ibaresi “hizmetlerini” olarak değiştirilmiş; üçüncü fıkrasının (c) bendine “bağlı olduğu” ibaresinden sonra gelmek üzere “Mimarlar Odası” ibaresi eklenmiş; (d) bendinin sonuna “Düzenlenen serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesi mimara bağlı olduğu birimince elden verilir.” cümlesi eklenmiş; (e) bendi yürürlükten kaldırılmış; (f) ve (g) bentlerindeki “harcı” ibareleri “bedeli” olarak, (h) bendindeki “harçları” ibaresi “bedelleri” olarak ve (i) bendindeki “harcının” ibaresi “bedelinin” olarak değiştirilmiş; (j) bendinin sonuna “Bu işlem için ayrıca bir bedel alınmaz.” cümlesi eklenmiş; (k) bendindeki “numara” ibaresi “büro tescil belgesi numarası” olarak değiştirilmiş; (k) bendinin sonuna “ve tescil yenileme işlemi bu maddenin (g) bendine göre gerçekleştirilir.” ibaresi, (l) bendinde yer alan “hizmetleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “büro” ibaresi eklenmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki (n) bendi eklenmiştir.
“n) Tescile esas bilgi ve belgelerin Mimarlar Odasına verilmesi aşamasında gerçeğe aykırı bildirimde bulundukları saptanan, serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesi üzerinde herhangi bir değişiklik yapan ve bu Yönetmeliğe göre mesleği uygulama koşullarında değişiklik olan serbest mimarın büro tescil belgesi geçersiz kılınır, mührü geri alınır.”
Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin birinci cümlesinde yer alan “önce iş sahibi” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve hizmet alacağı kişiler” ibaresi eklenmiş, ikinci cümlesi “Bu sözleşmeler; işin kapsamı, süresi, aşamaları, bedeli, ödeme koşulları, telif ve karşılıklı haklar ile yaptırım konularında Mimarlar Odasınca belirlenen asgari koşulları kapsar.” şeklinde değiştirilmiş; (d) bendinin (2) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bende aşağıdaki (8) numaralı alt bent eklenmiş; (e) ve (g) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“2) Mimarlar Odası Mesleki Davranış Kuralları Yönetmeliğine,”
“8) Ulusal ve kabul edilmiş uluslar arası meslek standartlarına ve mesleki etik kurallara,”
“e) Mimar, tescile esas bilgi ve belgelerinde olan değişiklikleri en geç otuz gün içerisinde bağlı olduğu Mimarlar Odası birimine bildirmek zorundadır.”
“g) Mimar, eser sahibi mimarın oluru olmadan tadilat yapamaz, projesini kullanamaz, değişiklik ya da ilaveler yapamaz.”
Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b), (d) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; aynı fıkraya aşağıdaki (f) ve (g) bentleri eklenmiştir.
“b) Mimarlar Odası, mimarların hizmetlerini denetlemeye ve sicillerini tutmaya yetkilidir.”
“d) Mimarlar Odası, mimarların mesleklerini uygularken toplumla, meslektaşlarıyla ve işvereni ile arasındaki ilişkileri hakkaniyet çerçevesinde düzenleyecek tedbirler alır, çalışmalar yapar. Bu anlamda işveren ile mimar arasında doğabilecek uyuşmazlıklarda arabuluculuk görevini üstlenir.”
“e) Mimarlar Odası 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca, mimarların fikir ve sanat eseri niteliğindeki her türlü üretimlerinin korunması için gerekli düzenlemeleri, Kanuna uygun olarak yapar. Gerekli hallerde eser sahibi mimarın bulunabilmesi için, iş sahibinin yasal tebligat ve ilanıyla eş zamanlı olarak, Oda yayın ve iletişim organları yoluyla duyuru yapar.”
“f) Mimarlar Odası, mimarlık hizmetleri karşılığında hak edilecek ücretlere ilişkin asgari ücret tarifesini yayımlayarak, her yıl bu tarifeyi günceller, iletişim organlarıyla duyurur.”
“g) Mimarlar Odası, mesleki denetim hizmeti karşılığında alınacak maktu mesleki denetim bedellerini her yıl yayımlayarak, iletişim organlarıyla duyurur”.
Aynı Yönetmeliğin 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 18
Mimarlar Odasının mesleki denetim yapmaya yetkili birimleri, mesleki denetimi bir kamu kurumu niteliğinde olan Mimarlar Odasının tüzel kişiliği adına yaparlar.
Mimar, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde tanımlanan serbest mimarlık hizmetlerinin ilgili şartnamelerinde belirlenen zorunlu iş aşamalarını mesleki denetime sunmakla yükümlüdür. Ancak bunların dışında kalan mimarlık hizmetlerinin bütün alanları ve iş aşamaları için mimarın talep etmesi durumunda ilgili şartnamesi hükümlerine uygun olarak mesleki denetim yapılır.
Mesleki denetim ve onay hizmeti için Mimarlar Odası tarafından yayımlanan Mesleki Denetim Bedeli tablosunda yer alan maktu bedel ödenir.
Mesleki denetim işlemi, mimarlık hizmetinin yapıldığı bölgenin bağlı olduğu Mimarlar Odası birimi tarafından gerçekleştirilir.
Mimarlar Odasının mesleki denetim yapan birimi aşağıdaki koşulları sağlayan mimara, en geç 15 gün içinde proje mesleki denetimini yapar ve mimari proje sicil durum belgesi düzenler;
a) Mimarın serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesinin ilgili yıl için tescil yenilemesinin yapılmış olması.
b) Mimar ve iş sahibi arasında imzalanmış, Mimarlar Odasınca belirlenmiş asgari koşulları kapsayan sözleşmesi.
c) Mimarın mührü ve imzasını taşıyan, mimari proje çizim ve sunuş standartları, ilgili yönetmelik, standart ve normlara uygun olarak düzenlenmiş uygulama projeleri ve ekleri.
ç) Tapu, çap, röperli kroki, imar durumu, kot krokisi ve gerekli diğer dokümanlar.
d) Serbest mimarlık hizmetlerine ilişkin, en az bedel tarifesine göre hesaplanmış ücret tutarında düzenlenmiş serbest meslek makbuzu ya da fatura, bu Yönetmeliğin 10, 11 ve 12 nci maddelerinde belirtilen mimarlardan ise, serbest meslek makbuzu ya da fatura yerine ücret bordrosu aranır.
e) Korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı olarak tescil edilmiş yapılarda, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararlarına uygun hazırlanmış rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri, fotoğraf ve gerekli belgeleri.
f) Tadilat projelerinde eser sahibi mimarın kendisi değilse, eser sahibinin noter ya da Oda onaylı oluru; eser sahibinin bulunamaması durumunda ise, tebligat ve ilan belgeleri ile mimar ve mal sahibinden ileride doğabilecek tüm sorumluluğun kendilerine ait olduğuna dair taahhütname.
Mimarlar Odası, fenni mesuliyet üstlenen üyelerinin bu hizmetlerinin denetimini; 3194 sayılı İmar Kanunu ile ilgili yönetmelikler, bu Yönetmelik ve TMMOB Mimarlar Odası Mimari Fenni Mesuliyet Hizmetleri Şartnamesi ile belirlenen esaslar doğrultusunda gerçekleştirir.
Mimarlar Odasının mesleki denetim yapan birimi mimari fenni mesul sicil durum belgesi almak için yapılan başvurularda aşağıdaki koşulları sağlayan mimara mimari fenni mesul sicil durum belgesi düzenler;
a) Mimarın, fenni mesuliyet üstleneceği yapının bulunduğu yerin şubesine kayıtlı olması.
b) Mimarın serbest mimarlık hizmetleri büro tescil belgesinin ilgili yıl için tescil yenilemesinin yapılmış olması.
c) Mimarın ilgili kanun ve yönetmelikler ile belirlenen sınır, mesafe, yapı alanı, adet ve kontenjanı doldurmamış olması.
ç) Aynı parsele ilişkin düzenlenen mimari proje müellifi sicil durum belgesi örneğinin sunulması.
d) Mimar ve iş sahibi arasında imzalanmış, Mimarlar Odasınca belirlenmiş asgari koşulları kapsayan sözleşmesinin sunulması.
Mimarlar Odası, şantiye şefliği üstlenen üyelerinin bu hizmetlerinin denetimini; yürürlükteki kanunlar, yönetmelikler, şartname ve standartlar ile bu Yönetmelik ve TMMOB Mimarlar Odası Mimarlık Hizmetleri Şartnamesi ve En Az Bedel Tarifesi ile belirlenen esaslar doğrultusunda gerçekleştirir.
Mimarlar Odasının mesleki denetim yapan birimi şantiye şefi sicil durum belgesi almak için yapılan başvurularda ilgili şartnamelerinde belirtilen koşulları sağlayan mimara şantiye şefi sicil durum belgesi düzenler.
Mesleki kontrollük, fenni mesuliyet ve şantiye şefliği görevlerini üstlenen mimarın talebi halinde, yapı kullanma izni başvurusundan önce iş bitim belgesi düzenlenir. Bu belge, Mimarlar Odası tarafından onaylanır ve mimarın siciline işlenir. İş bitim belgesi düzenlenirken aşağıdaki belgeler istenir;
a) Şantiye talimat defteri,
b) Mimarın kabul tutanağı,
c) Mimar ile iş sahibi arasında düzenlenmiş teslim tutanağı.
Fenni mesuliyet ve şantiye şefliğine ilişkin sorumlulukların tamamlandığına dair bilgilerin mimarın siciline işlenilebilmesi için, söz konusu işe ait yapı kullanma izin belgesi ya da idarece onaylı istifa belgesi ve seviye tespit tutanağı aranır.
Mimarlar Odasının mesleki denetim yapan birimi, mimari proje hizmetinin telif haklarının korunması amacıyla, kayda alınması için yapılan başvurularda, aşağıdaki koşulları sağlayan mimara, mesleki denetimi yaparak söz konusu mimari proje hizmetinin sicil kaydını düzenler ve onaylanan projeler ile birlikte her belgenin bir kopyasını arşivler.
Bu başvurularda mimarın;
a) Üyelik aidatını ödemiş olması,
b) 27/1/1954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanununun 26 ncı maddesi uyarınca verilen Disiplin cezası nedeniyle mesleki faaliyetini yapmaya engel bir kısıtlılığının bulunmaması,
c) Mimarın imzasını taşıyan, mimari proje ve/veya diğer tasarım çalışmaları,
ç) Mimar ve iş sahibi arasında imzalanmış, Mimarlar Odasınca belirlenmiş asgari koşulları kapsayan sözleşmesinin sunulması; sözleşme sunulamaması halinde, mimarın dilekçesi ile birlikte yasal sorumluluğu üstlendiğine dair taahhütnamesi,
d) Mimar tarafından sunulacak diğer belgeler (imar durumu, çap, kroki vb.),
aranır.
Aynı Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Yönetim Kurulu yürütür.
