Ekli “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in yürürlüğe konulmasına, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 1608 sayılı Umuru Belediyeye Müteallik Ahkâmı Cezaiye Hakkında 16 Nisan 1340 Tarih ve 486 Numaralı Kanunun Bazı Maddelerini Muaddil Kanun, 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ile 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri gereğince karar verilmiştir.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 3 üncü maddesindeki “24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu,” ibaresinden sonra gelmek üzere “15/5/1930 tarihli ve 1608 sayılı Umuru Belediyeye Müteallik Ahkâmı Cezaiye Hakkında 16 Nisan 1340 Tarih ve 486 Numaralı Kanunun Bazı Maddelerini Muaddil Kanun,” ibaresi eklenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (s) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“t) İş yeri: Ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin ya da girişimin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan, kara ya da su üzerindeki açık veya kapalı alanda bulunan sabit ya da mobil yerleri,
u) Sınıf tespiti: Bu Yönetmelik ile sınıflandırması yapılmamış bir gayrisıhhî müessesenin kendi içinde kaçıncı sınıfta bulunduğunun tespiti amacıyla Sağlık Bakanlığınca yapılan tespiti ve sınıflandırmayı,”
Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Ancak devredilmek istenen iş yerinin fiziki durumu ile ruhsat dosyasındaki bilgi ve belgelerin faaliyet konusuyla ilgili bu Yönetmelik kapsamında karşılanması gereken mevzuat hükümlerine aykırı olması halinde, söz konusu aykırılıkların giderilmesi için en fazla altı aylık süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen aykırılıklar giderilmediği durumlarda devir işlemi yapılamaz.”
Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu Yönetmelik ile sınıf tespiti yapılmamış gayrisıhhî müesseseler için sınıf tespiti; ilgili tesisin neden olabileceği kirleticilerin nitelik ve niceliği ile izalesi konusundaki proje ve açıklama raporu, neden olabileceği çevre sağlığı riskleri, açıklamalı proses akım şeması, eğer kurulu ise kapasite raporu (yoksa kişinin beyanı), toplam motor gücü, toplam personel sayısı ve tesisin diğer özelliklerine ilişkin bilgi ve belgeler dikkate alınarak Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır.”
Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğe ek 1 inci maddesinden sonra gelmek üzere başlıkları ile birlikte aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.
“Mesleki eğitim ve yeterlilik
EK MADDE 2
Bu Yönetmelik kapsamında açılacak iş yerlerinde, iş yeri sahibinin veya iş yerinde her bir meslek dalında çalıştırdıklarının, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında alınan ustalık belgesine ya da mesleki veya teknik okulların ilgili alanlarından mezun olduğunu gösterir diplomaya ya da üniversitelerin ilgili lisans ve ön lisans alan ve dalından mezun olduğunu gösterir diplomaya (transkript ile birlikte ibraz edilecek) ya da 2/8/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa göre faaliyet gösteren kurumlardan alınan kurs bitirme belgesine sahip olması gerekir. Birinci cümledeki belgelerin kapsamına girmeyen faaliyet konulan için bu belgeler aranmaz. İlgili diploma ve belgelerin yurt dışından alınmış olması halinde bunların ilgili mevzuata göre denkliğinin kabul edilmiş olması şarttır. Milli Eğitim Bakanlığının tanıdığı ve önceden alınmış diğer diplomalar ve kurs bitirme belgeleri, müktesep hak kapsamında değerlendirilir.
Bu Yönetmelik kapsamında açılacak tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta bulunan iş yerlerinde, iş yeri sahibinin veya iş yerinde her bir meslek dalında çalıştırdıklarının 13/7/2013 tarihli ve 28706 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik kapsamında mesleki eğitimlerini tamamlamış olmaları zorunludur. Ancak iş yeri sahibinden veya iş yerinde her bir meslek dalında çalıştırdıklarından, birinci fıkrada sayılan belgelerden birisine sahip olanların, mesleki eğitimleri tamamlanmış kabul edilir.
Faaliyetten geçici süreyle men ve idarî para cezası
EK MADDE 3
13 üncü maddenin birinci fıkrası ve 23 üncü maddenin beşinci fıkrası uyarınca yapılacak ilk denetimden sonra yetkili idarelerce yapılacak denetimlerde, işletmecinin kusurlu fiili sebebiyle iş yerinde oluşmuş, mer’i mevzuata aykırılıkların ve noksanlıkların tespiti halinde, bu aykırılıkların ve noksanlıkların giderilmesi için işletmeciye bir defaya mahsus onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen aykırılıkların ve noksanlıkların giderilmemesi halinde 1608 sayılı Kanunun 1 inci maddesi gereğince işletmeciye idari para cezası verilir. Ayrıca gayrisıhhî müesseselerde aykırılık ve noksanlıklar giderilinceye kadar, sıhhi müesseselerde ise yetkili idarenin öngördüğü ve onbeş günden fazla olmayan bir süre kadar faaliyetin menine karar verilir. Aykırılıkların ve noksanlıkların giderildiğinin tespiti halinde iş yeri hakkında verilmiş olan men kararı derhal kaldırılır. Umuma açık istirahat ve eğlence yerleri bakımından 2559 sayılı Kanunun 6 ncı ve 8 inci madde hükümleri saklıdır.”
Aynı Yönetmeliğin eki “ÖRNEK 1”deki “SIHHÎ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI BAŞVURU/BEYAN FORMU”nun 10 uncu maddesinde yer alan “(Ticaret siciline kayıtlı olanlardan istenmez.)” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğin eki “ÖRNEK 2”deki “GAYRİSIHHÎ MÜESSESE AÇMA RUHSATI BAŞVURU/BEYAN FORMU”nun 12 nci maddesinde yer alan “(Ticaret siciline kayıtlı olanlardan istenmez.)” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-1)’de yer alan “SIHHÎ MÜESSESELER İÇİN SINIFLARINA VE ÖZELLİKLERİNE GÖRE ARANACAK NİTELİKLER” kısmının “H- TİYATRO, SİNEMA, DÜĞÜN SALONLARI, SİRK, LUNAPARKLAR VE GÖSTERİ MERKEZLERİ” bölümü başlığı “H- TİYATRO, SİNEMA, DÜĞÜN SALONU, SİRK, LUNAPARK, GÖSTERİ MERKEZİ VE DİĞER PARKLAR” şeklinde değiştirilmiş, aynı bölümdeki “e) Sirkler ve lunaparklar” başlıklı alt bölümünün 1 inci ve 5 inci maddeleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı bölüme aşağıdaki alt bölüm eklenmiştir.
“1- Sirkler ve lunaparklardaki konstrüksiyon, ekipman ve makinelerin düzenli olarak kontrol ve bakımından sorumlu olmak üzere, iş yerinde en az bir makine veya elektrik mühendisi ve en az bir makine veya elektrik teknisyeni bulundurulur. Düzenli kontrol ve bakımlar, bu maddede belirtilenlerin gözetimi altında yetkili teknik servisler tarafından da yapılabilir. Bakımların yetkili teknik servisler tarafından yapılmış olması, bu maddede belirtilen yetkili kişilerin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.”
“5- Yarısı kadınlar, yansı erkekler için olmak üzere her 50 kişi için en az birer adet modem tuvalet ve aynalı lavabo bulunacaktır. Buralar günlük olarak temizlenecektir. Bu yapılarda engellilerin erişiminin sağlanmasına yönelik tedbirler alınarak en az 1 kadın, 1 erkek olmak üzere engellilerin kullanımına ve erişilebilirlik standardına uygun tuvalet ayrılacaktır. Bu işletmelerin alışveriş merkezi, otel ve benzeri kompleks yapıda başka işletmeler bünyesinde faaliyet göstermesi halinde, kompleks yapının bu nitelikleri haiz tuvaletleri yeterlidir.”
“f) Açık ve kapalı alanlarda bulunan oyun, eğlence, su, spor ve macera parkları ile teleferikler
1- Parkurlar ve parklardaki konstrüksiyon, ekipman ve makinelerin düzenli olarak kontrol ve bakımından sorumlu olmak üzere iş yerinde en az bir makine veya elektrik mühendisi ve en az bir makine veya elektrik teknisyeni bulundurulur. Düzenli kontrol ve bakımlar, maddede belirtilenlerin gözetimi altında yetkili teknik servisler tarafından da yapılabilir. Bakımların yetkili teknik servisler tarafından yapılmış olması bu maddede belirtilen yetkili kişilerin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
2- Bilgi artırıcı ve zeka geliştirici, yetenek ve maharete dayanan oyunlar dışında kumar ve benzeri şans oyunları oynatılamaz.
3- Yansı kadınlar, yansı erkekler için olmak üzere her 50 kişi için en az birer adet modem tuvalet ve aynalı lavabo bulunacaktır. Buralar günlük olarak temizlenecektir. Bu yapılarda engellilerin erişiminin sağlanmasına yönelik tedbirler alınarak en az 1 kadın, 1 erkek olmak üzere engellilerin kullanımına ve erişilebilirlik standardına uygun tuvalet ayrılacaktır. Bu işletmelerin alışveriş merkezi, otel ve benzeri kompleks yapıda başka işletmeler bünyesinde faaliyet göstermesi halinde kompleks yapının bu nitelikleri haiz tuvaletleri yeterlidir.
4- Parkur ve parklarda bulunan iş yeri niteliğindeki yerler benzer iş yerlerinde aranan şartları taşıyacaktır.”
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-1)’de yer alan “SIHHÎ MÜESSESELER İÇİN SINIFLARINA VE ÖZELLİKLERİNE GÖRE ARANACAK NİTELİKLER” kısmının “N- TAKSİ DURAĞI VE YAZIHANESİ, KAPALI VE AÇIK OTOPARKLAR VE OTO GALERİLERİ” bölümünün başlığındaki “VE OTO GALERİLERİ” ibaresi başlıktan çıkartılmış, aynı bölümün birinci fıkrasındaki “kapalı ve açık otoparklar ve oto galerilerinde” ibaresi “kapalı ve açık otoparklarda” şeklinde değiştirilmiş, aynı bölümün “d) Oto galerileri” başlıklı alt bölümü yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-1)’de yer alan “SIHHÎ MÜESSESELER İÇİN SINIFLARINA VE ÖZELLİKLERİNE GÖRE ARANACAK NİTELİKLER” kısmına “N- TAKSİ DURAĞI VE YAZIHANESİ, KAPALI VE AÇIK OTOPARKLAR VE OTO GALERİLERİ” bölümünden sonra gelmek üzere aşağıdaki “O- TAŞINMAZ TİCARETİ YAPILAN İŞ YERLERİ” bölümü eklenmiştir.
“O- TAŞINMAZ TİCARETİ YAPILAN İŞ YERLERİ
Taşınmaz ticaretinde ortak hükümlere ilave olarak aşağıdaki şartlar aranır:
1- Faaliyet alanı, ilgili mevzuatı uyarınca bağımsız bölüm niteliğine sahip olacaktır.
2- Faaliyet alanı, en az yirmi metrekare olacaktır. Ancak birden fazla tacir veya esnaf ve sanatkârın faaliyet gösterdiği iş yerinde faaliyet alanı her bir tacir veya esnaf ve sanatkâr için beş metrekare artırılarak hesaplanacaktır.
3- İçinde idari büro ve kabul yeri ile dosyalama işleminin fiziksel olarak yapılması durumunda arşiv bölümü bulunacaktır.
4- İkamet amacıyla kullanılmayacaktır. 1. Taşınmaz ticaretinden başka ticari faaliyette bulunulmayacaktır.
6- Faaliyet sınıfı için aranması gereken genel şartlar ile bu bölümün ilgili maddelerindeki özel şartlar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce yerinde kontrol edilecektir.”
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-2)’de yer alan “GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER LİSTESİ” kısmının “B) İKİNCİ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER” başlıklı bölümünün “9-DİĞERLERİ” başlıklı alt bölümüne aşağıdaki madde eklenmiştir.
“9.29- Açık alanda sergilenen ikinci el motorlu kara taşıtı pazarları,”
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-2)’de yer alan “GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER LİSTESİ” kısmının “C) ÜÇÜNCÜ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER” başlıklı bölümünün “1- ENERJİ SANAYİİ” başlıklı alt bölüm aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“1.1- Akü tamir yerleri,
1.2 Elektrik enerjisi ile çalışan araçların elektrik ihtiyacını temin edebilmeleri için otoparklarda, alışveriş merkezlerinin otopark alanı olarak ayrılmış yerlerinde, akaryakıt istasyonlarında veya yetkili idarece uygun görülecek ve imar planında bu amaca ayrılmış olan diğer yerlerde müstakil olarak kurulacak elektrikli araç şarj istasyonları,
1.2.1 Elektrikli araçların elektrik ihtiyacını temin edebilmeleri için otoparklar, alışveriş merkezleri veya akaryakıt istasyonlarında kurulacak elektrikli araç şarj istasyonları, kurulu bulunduğu iş yerinin ana faaliyet dalı esas alınarak düzenlenen ruhsatta tali faaliyet olarak belirtilir.”
Aynı Yönetmeliğin eki (EK-2)’de yer alan “GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER LİSTESİ” kısmının “C) ÜÇÜNCÜ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER” başlıklı bölümünün “8-DİĞERLERİ” başlıklı alt bölümüne 8.13 üncü maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki maddeler ve alt maddeler eklenmiştir.
“8.14- İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapılan iş yerleri:
8.14.1. Öncelikle faaliyet konusuyla ilgili toplu iş yerlerinde açılması esastır.
8.14.2. Tapu kütüğünde dükkân, mağaza, ofis ve büro gibi iş yeri niteliğini haiz bağımsız bölüm olacaktır.
8.14.3. Ana gayrimenkulün kayıtlı bulunduğu tapu kütüğünde, mesken olarak gösterilen bağımsız bölüm bulunmayacaktır.
8.14.4. Açık ve kapalı faaliyet alanı büyüklüğü, en az altmış metrekaresi teşhir alanı olmak kaydıyla seksen metrekareden az olmayacaktır.
8.14.5. Kapalı teşhir alanında sıvılaştırılmış petrol gazı ve sıvılaştırılmış veya sıkıştırılmış doğalgaz kullanan araç bulundurulmayacaktır.
8.14.6. Giriş ve çıkış kapısı kolay tahliyeye imkan verecek nitelikte olacaktır.
8.14.7. Çevreye, altyapıya ve trafiğe getirdiği yük ile can ve mal güvenliği riskine ilişkin Valilik görüşü alınacaktır.
8.14.8. Aynı iş yerinde en fazla iki tacir veya esnaf ve sanatkâr ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edecektir. Bu durumda, iş yerinin açık ve kapalı faaliyet alanı büyüklüğü, en az yüz yirmi metrekaresi teşhir alanı olmak kaydıyla yüz altmış metrekareden az olmayacaktır.
8.14.9. İş yerinde ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretinden başka ticari faaliyette bulunulmayacaktır. Bu hüküm, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapılan iş yerlerine ilişkin diğer şartların karşılanması kaydıyla, işyeri açma ve çalışma ruhsatındaki ana faaliyet konusu ilk tescil motorlu kara taşıtı ticareti olan işletmelere uygulanmaz.
8.14.10. Mali sorumluluk sigortası yaptırılacaktır.
8.14.11. İdari büro ve kabul yeri ile taşıt teşhir alanı aynı adreste olacak ve iş yerinin bulunduğu ana gayrimenkulün ortak kullanım alanları taşıt teşhir alanı olarak kullanılmayacaktır.
8.14.12. Açık ve kapalı faaliyet alanı dışında yol, kaldırım ve benzeri yerlerde motorlu kara taşıtı teşhir edilmeyecektir.
8.14.13. Faaliyet sınıfı için aranması gereken genel şartlar ile bu alt bölümün ilgili alt maddelerindeki özel şartlar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmeden önce yerinde kontrol edilecektir.
8.15. Her türlü motorlu araç testi ve incelemesi yapan ekspertiz yerleri,
8.16. Motorlu kara taşıtı kiralama işletmeleri:
8.16.1. İdari büro ile taşıtların bekletildiği yerin aynı yerde olması halinde faaliyet konusuyla uyumlu olacak şekilde 8.14.1,8.14.2,8.14.3,8.14.5,8.14.6,8.14.7,8.14.10,8.14.12 ve 8.14.13 alt maddelerindeki hükümlere tabidir. Ancak idari büro ile taşıtların bekletildiği yerin farklı yerlerde olması halinde bu şartlar yalnızca taşıtların bekletildiği yer için aranır.
8.16.2. Taşıtların bekletildiği yer, taşıt başına on metrekareden az olamaz.
8.16.3. İş yerinde taşıt kiralama faaliyetinden başka ticari faaliyette bulunulmayacaktır.”
Aynı Yönetmeliğe geçici 5 inci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6
Bu maddeyi ihdas eden Yönetmelik ile;
Bu Yönetmeliğin eki (EK-1)’de yer alan “SIHHÎ MÜESSESELER İÇİN SINIFLARINA VE ÖZELLİKLERİNE GÖRE ARANACAK NİTELİKLER” kısmının “H- TİYATRO, SİNEMA, DÜĞÜN SALONU, SİRK, LUNAPARK, GÖSTERİ MERKEZİ VE DİĞER PARKLAR” bölümüne eklenen “f) Açık ve kapalı alanlarda bulunan oyun, eğlence, su, spor ve macera parkları ile teleferikler” alt bölümü hükümleri ile aynı kısma eklenen “O- TAŞINMAZ TİCARETİ” bölümü hükümlerine,
Bu Yönetmeliğin eki (EK-2)’de yer alan “GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER LİSTESİ” kısmının “C) ÜÇÜNCÜ SINIF GAYRİSIHHÎ MÜESSESELER” bölümünde değiştirilen “1- ENERJİ SANAYİİ” alt bölümü hükümleri ile aynı bölümün “8- DİĞERLERİ” başlıklı alt bölümüne eklenen madde ve alt madde hükümlerine,
aykırı durumlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde anılan hükümlere uygun hale getirilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi verilmiş toplu iş yerlerindeki ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapılan iş yerleri, bu Yönetmelik hükümleri uyarınca faaliyet konusuyla ilgili aranması gereken metrekare şartından muaftır.
5/6/2018 tarihi itibarıyla gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan ya da meslek odasına kayıtlı olarak taşınmaz ticaretiyle iştigal eden ruhsatlı veya ruhsatlandırılacak işletmeler, söz konusu tarihten sonra iş yeri adreslerini değiştirmedikleri sürece bu Yönetmelik uyarınca faaliyet konusuyla ilgili aranması gereken özel şartlardan muaftır. Devirlerde bu hüküm uygulanmaz.
GEÇİCİ MADDE 7
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ticari amaca yönelik verilen yapı kayıt belgesine sahip yapılarda açılmak istenen iş yerleri, faaliyet konusu itibarıyla ruhsatlandırma için gerekli olan can ve mal güvenliği ile ilgili bu Yönetmeliğin ve ilgili diğer mevzuatın amir hükümlerinde belirtilen şartları taşıması halinde yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın ruhsatlandırılır.”
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.