EN
TR
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29.04.2021 tarihli toplantısında; ekteki “Teminat Usul ve Esaslarında Değişiklik Yapılmasına Dair Karar”ın kabul edilerek Resmi Gazetede yayımlanmasına,
karar verilmiştir.
Teminat Usul ve Esaslarında Değişiklik Yapılmasına Dair Karar
28/5/2016 tarihli ve 29725 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Teminat Usul ve Esaslarının 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Prosedürü” ibaresi “Yöntemi” olarak, “dengeleme” ibaresi ise “piyasası” olarak, (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) Ek teminat: Bir piyasa katılımcısının fatura son ödeme tarihi geçmemiş fatura dönemleri için, ilgili risk tespit faaliyetleri neticesinde, katılımcının uzlaştırma hesabına yansıması öngörülen faaliyetlerden kaynaklanan toplam riskinin arttığının tespit edilmesi halinde hesaplanan teminat tutarı ile aylık uzlaştırma bildirimleri sonucunda ortaya çıkan dengesizlik miktarlarına ilişkin olarak hesaplanan teminat tutarının toplamını,”
Aynı Usul ve Esasların 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “bankası” ifadesi “kuruluşu” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Usul ve Esasların 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ç) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“ç) Gün öncesi piyasası ve/veya gün içi piyasası kapsamında tarihsel alışkanlıklarına göre daha yüksek miktarda alım yapması,”
“e) Bir piyasa katılımcısının, fatura son ödeme tarihi geçmemiş fatura dönemleri için, ilgili piyasa izleme faaliyetleri neticesinde, katılımcının uzlaştırma hesabına yansıması öngörülen toplam maliyetlerin sürekli bir şekilde artmakta olduğunun tespit edilmesi sonucunda, katılımcı riskinin mevcut teminat tutarı ile karşılanamayacağının öngörülmesi.”
Aynı Usul ve Esasların 7 nci maddesinde yer alan “bankasını” ibaresi “kuruluşunu” olarak, “bankası” ibareleri “kuruluşu” olarak, “bankasına” ibareleri “kuruluşuna” olarak, “Prosedürüne” ibareleri “Yöntemine” olarak, “dengeleme” ibaresi “piyasası” olarak ve aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “10:50’ye” ibaresi “11:00’a”, “16:50’ye” ibaresi ise “17:00’a” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Usul ve Esasların 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiş, ikinci, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“d) Hamiline olmak kaydıyla T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri,
e) T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Eurobond’lar.”
“(2) Teminatların TL karşılıklarının hesaplanması sürecinde; döviz nakit teminatlar ve döviz teminat mektupları için TCMB döviz alış kuru, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri için TCMB tarafından Resmî Gazete’de yayınlanan gösterge niteliğindeki fiyatlar, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Eurobond'lar için merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından belirlenen fiyat baz alınır”.
“(4) Piyasa katılımcıları, sağlamaları gereken teminatları, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen teminat olarak kabul edilebilecek kıymetlerden sadece biri ya da birden fazlası ile sağlayabilirler.
(5) Nakit TL ve TL cinsinden teminat mektubu dışında teminat olarak kabul edilen kıymetlere değerleme katsayısı uygulanır. Bu Usul ve Esaslar kapsamında uygulanacak olan değerleme katsayısı; benzer piyasalarda uygulanan değerleme katsayıları dikkate alınarak merkezi uzlaştırma kuruluşunun görüşü doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenerek, PYS aracılığıyla piyasa katılımcılarına duyurulur.”
“(7) Piyasa katılımcıları, birinci fıkranın (c) ve (ç) bentleri kapsamında sunacakları teminat mektuplarını, Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenen formata uygun olarak sunmakla yükümlüdür.”
Aynı Usul ve Esasların 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “(TL)” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, “Prosedürü” ibaresi “Yöntemi” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Usul ve Esasların 10 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Gün öncesi piyasasında ve gün içi piyasasında teminat kontrolüne ilişkin genel esaslar
MADDE 10
(1) Gün öncesi piyasasına ve/veya gün içi piyasasına katılan bir piyasa katılımcısının bu faaliyetlerine ilişkin olarak sunmuş olduğu tekliflerin Piyasa İşletmecisi tarafından kabul edilebilmesi için o güne ilişkin olarak sunmuş olduğu teminat tutarının sunması gereken toplam teminat tutarından büyük ya da eşit olması esastır.”
Aynı Usul ve Esasların 11 inci maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendi yürürlükten kaldırılmış, ikinci fıkrası, dördüncü fıkrasının (ç) bendi ve altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkraya (g) bendi olarak aşağıdaki bent eklenmiştir.
“(2) Bir piyasa katılımcısının fatura son ödeme tarihi geçmemiş fatura dönemleri için, ilgili risk tespit faaliyetleri neticesinde, katılımcının faaliyetlerinden kaynaklanan ve uzlaştırma hesabına yansıması öngörülen toplam riskinin değiştiğinin tespit edilmesi halinde, katılımcıya Teminat Hesaplama Yöntemi gereğince PYS aracılığıyla bilgilendirme yapılır. Bilgilendirmesi yapılan teminat tutarı, bilgilendirmenin yapıldığı iş günü yapılacak olan toplam teminat hesaplarında kullanılır.”
“ç) Piyasa katılımcısının bir dengeden sorumlu grubun dengeden sorumlu tarafı olması durumunda, dengeden sorumlu grup, katılımcının teminat seviyesinin 11:00 itibarıyla sunması gereken ek teminat tutarını karşılamadığı ilk iş gününe ilişkin toplam teminat tutarı hesabının yapıldığı fatura döneminden itibaren geçerli olacak şekilde dağıtılır. Dağıtılan dengeden sorumlu grupta yer alan piyasa katılımcıları ve dengeden sorumlu taraf için yeni duruma göre ek teminat tutarı hesaplanır ve bu tutar hesaplamayı müteakip yapılacak olan ilk toplam teminat hesabında kullanılır. İlgili dengeden sorumlu taraf için, yeni duruma göre hesaplanmaya başlanan ek teminat tutarı ile dengeden sorumlu grubun dağıtıldığı gün saat 11:00’da bulundurması gereken ek teminat tutarı karşılaştırılarak yüksek olan tutar toplam teminat hesabında kullanılır. Ek teminat tutarlarının karşılaştırılması yayınlanacak ilk faturaya esas uzlaştırma bildirimine ait fatura son ödeme tarihinden bir sonraki iş gününe kadar devam eder.”
“g) Vadeli elektrik piyasasında net pozisyon arttırıcı işlem yapmasına izin verilmez.”
“(6) Teminat Hesaplama Yönteminde yer alan risk katsayısı değerinde değişiklik olması durumunda, Piyasa İşletmecisi, yeni risk katsayısını, bu katsayının geçerlilik tarihinden en geç bir ay önce PYS aracılığıyla yayımlar.”
Aynı Usul ve Esasların 12 nci maddesinde yer alan “dengeleme” ibaresi “piyasası” olarak, “Prosedüründe” ibareleri “Yönteminde” olarak değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(5) 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca verilen tüm lisanslarının sona ermesi veya iptal edilmesi durumunda ya da kendi talepleri üzerine veya ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmemesi nedeni ile piyasa faaliyetleri durdurulan piyasa katılımcıları için, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin 133 üncü maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen itiraz süresinin sonuna kadar, Piyasa İşletmecisi tarafından bulundurulması gereken toplam teminat tutarı hesaplanmaya devam edilir.”
Aynı Usul ve Esasların 13 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Teminatların iadesi
MADDE 13
(1) Piyasa katılımcısının, sunmuş olduğu teminatların toplam tutarının, piyasa katılımcısının sunması gereken toplam teminat tutarından büyük olması durumunda fazla teminat tutarı, söz konusu teminatın kısmen iadeye uygun olması durumunda ve piyasa katılımcısının talebi üzerine merkezi uzlaştırma kuruluşu ve/veya Piyasa İşletmecisi tarafından piyasa katılımcısına iade edilir.
(2) Piyasa katılımcısı tarafından gerçekleştirilecek olan nakit teminat çekme işlemleri herhangi bir iş gününde saat 15:05 ile 15:40 arasında, nakit dışı teminatların çekme işlemleri 15:05 ile 17:00 arasında gerçekleştirilebilir. Piyasa İşletmecisi tarafından bulundurması gereken teminat bilgilerinin arıza halleri nedeniyle merkezi uzlaştırma kuruluşuna 15:05’ten sonra bildirilmesi halinde bildirimi müteakip 15:40’a kadar nakit, 17:00’a kadar nakit dışı teminat çekme işlemleri gerçekleştirilebilir.”
Bu Usul ve Esaslar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Bu Usul ve Esaslar hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
