29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinin 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 3
(1) Bu Yönetmelik, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununa ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci, 310 uncu, 326 ncı ve 508 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.”
Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “öğretici gibi görevlileri” ibaresi “öğreticileri” şeklinde, (l), (o), (ö), (y) ve (z) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (r) bendinde yer alan “8/2/2007 tarihli ve” ibaresi ile (t) bendinde yer alan “18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, (f) bendinde yer alan “çift debriyaj sistemli” ibaresinden sonra gelmek üzere “çekici veya” ibaresi, (n) bendinde yer alan “sınıfına uygun” ibaresinden sonra gelmek üzere “çift fren sistemli” ibaresi eklenmiş, aynı fıkrada yer alan “ab)” ibaresi “bb)” olarak, “ac)” ibaresi “cc)” olarak değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“l) Eğitim ve sınav aracı (“B1” sınıfı sertifika için): Net motor gücü 15 kilovatı, net ağırlığı 400 kilogramı, yük taşımacılığında kullanılanlar için ise net ağırlığı 550 kilogramı geçmeyen (Elektrik ile çalışan araçların net ağırlıklarının hesaplanmasında batarya ağırlıkları dikkate alınmaz) dört tekerlekli motosikleti,”
“o) Eğitim ve sınav aracı (Römork): Motorlu araçla çekilen, insan veya yük taşımak için imal edilmiş ve 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinde özellikleri belirtilen motorsuz aracı,
ö) Eğitim ve sınav aracı (Yarı römork): Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde özellikleri belirtilen aracı,”
“y) Döner sermaye işletmesi: 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 318 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükümlerine göre kurulan işletmeyi,
z) Güzergâh: Direksiyon eğitimleri ve yapılacak sınavlarda, Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Değerlendirme Formlarında (EK-3 ve EK-4) yer alan araç bilgisi sorgusunu yapmaya uygun başlangıç alanı, mümkün olması durumunda bir arada oluşturulmuş uygulama alanları ile kursiyerlerin akan trafikte sürüş becerilerini ve trafik algısını ölçmeye elverişli, sertifika sınıfına uygun, sinyalize edilmiş dönel kavşak/akıllı kavşak, üç veya daha fazla kollu kontrollü ve kontrolsüz kavşak, tali yol, virajlı yol, çizgi ve levha ile yatay ve düşey işaretleme yapılmış yaya ve/veya okul geçitlerinin yer aldığı, il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce ilgili mevzuatı doğrultusunda gerekli izinleri alınmış şehir içi ve/veya şehirler arası, asfalt, stabilize veya toprak yol ve alanlardan oluşan alternatifli olarak kullanılabilecek rotaların birbiri ile kesişen noktalarının da olabileceği en az iki farklı rotayı,”
“çç) Eğitim ve sınav aracı (Elektrikli araç): Hareket etmesinde tek başına elektrikli motor kullanılan ve elektrik enerjisiyle haricen şarj edilebilen çift fren (manuel vitesli olması durumunda çift fren çift debriyaj) sistemli motorlu aracı,
dd) e-Trafik Modülü: Direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev alanların görev ve sorumluluklarını bu Yönetmeliğe uygun olarak yerine getirip getirmediğini, sınav araçları, sınav başlangıç alanı, sınav uygulama alanları ile güzergâhların gerekli şartları taşıyıp taşımadığını ve sınavın uygulanışına dair her türlü hususun mevzuata uygunluğunu kontrol etmek ve denetlemek amacıyla görevlendirilenler tarafından kontrol ve denetim sonuçlarının işlendiği bilgisayar yazılımını,
ee) Sınav İşlemleri Modülü: Direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev alan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri ile sınavda görev alan diğer görevlilerin bilgilerinin elektronik ortamda tutulduğu, görevlendirmelerin bu sistem üzerinden yapılan başvurular dikkate alınarak otomatik olarak yapıldığı ve görevlendirmelere ilişkin diğer iş ve işlemlerin yürütüldüğü Bakanlıkça yönetilen bilgisayar yazılımını,”
Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“İş Makinesi Kullanma Yetki Belgesi (Operatörlük Belgesi)’ne sahip olup sürücü belgesi bulunmayanlardan “G” sınıfı sertifika almak için sürücü kursuna kayıt yaptıran kursiyerlere, teorik derslerin eğitimini alıp girecekleri teorik sınavda (e-Sınav) başarılı olmaları durumunda lastik tekerlekli iş makinesi kullanmak için “G” sınıfı sertifika verilir.”
Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasına ikinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş, aynı fıkranın mevcut üçüncü cümlesinde yer alan “Bu düzeye gelen” ibaresi “Simülatör eğitimleri tamamlanan” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddenin beşinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiş ve yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ancak farklı bir sınıf sertifika alacakların direksiyon eğitim alanında veya simülatör üzerinde almaları gereken eğitimler de akan trafikte yapılabilir.”
“Ancak engelli kursiyerler istemeleri durumunda kendilerinin temin edecekleri, ilgili mevzuatında yer alan ve engel grubuna uygun şartlar ile bu Yönetmelikte belirtilen diğer şartları taşıyan araçlarla da eğitim alarak sınavlara katılabilirler. Bu durumda kursiyerler, eğitim alacağı sertifika sınıfı için o yıl ilan edilen direksiyon eğitimi dersi ücretinin yarısı kadar ödeme yaparlar. Bu araçlar eğitim başlamadan önce Özel MTSK Modülüne tanımlanır.”
“(7) Kursiyerlere verilen direksiyon eğitimleri sonunda yapılacak değerlendirmede sınava girebilecek düzeye ulaştığına direksiyon usta öğreticisi tarafından karar verilen kursiyerlerin durumu yazıyla kurs müdürlüğüne bildirilir. Bu yazı kurs müdürlüğü tarafından taratılarak Özel MTSK Modülüne yüklenir. Bu işlem Özel MTSK Modülü üzerinden direksiyon usta öğreticisi tarafından verilecek onayla da yapılabilir. Sınava girebilecek düzeye ulaşmadığına karar verilen kursiyerlere sınava girebilecek düzeye ulaşıncaya kadar direksiyon eğitimi vermeye devam edilir. Verilen eğitimler Özel MTSK Modülüne işlenir. Bu eğitimler 15 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süreleri geçemez. Sınava girebilecek düzeye ulaşan kursiyerlerin yazı ile kurs müdürlüğüne bildirilmemesi halinde usta öğretici hakkında işlem yapılır. Sınava girebilecek düzeye ulaşmasına rağmen 15 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde yazılı bildirimi yapılmamış kursiyerlerin de en geç ikinci farklı kod ile tanımlanan direksiyon eğitimi dersi sınavına girebilmesi için kurs tarafından Özel MTSK Modülü üzerinden onay verilir. Yazılı bildirimleri yapılan kursiyerlerin ise en geç ikinci farklı kod ile tanımlanan direksiyon eğitimi dersi sınavına girebilmesi için kurs tarafından Özel MTSK Modülü üzerinden onay verilir. İkinci farklı kod ile tanımlanan sınava girmeyen kursiyerlerin bir sınav hakkı kullandırılmış sayılır.”
Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “üniversitelerin makine, motor, otomotiv, mekatronik, otobüs kaptanlığı, ulaştırma ve trafik bölümü ve benzeri lisans veya ön lisans programlarından mezun olan veya yükseköğrenim mezunu olmak kaydıyla herhangi bir motorlu taşıt sürücü kursunda en az üç yıl eğitim personeli olarak çalışan” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkrada yer alan “Bakanlıkça” ibaresi “valilikçe” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddeye altıncı fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve mevcut fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(7) Genel Müdürlükçe Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ilk defa kurs açılabileceği tespit edilen ilçelerde, direksiyon eğitim ve sınav güzergâhı oluşturulabileceğine ilişkin valiliklerce inceleme yapılarak hazırlanan rapor sonucu ilçelerde açılacak kurs sayıları belirlenerek internet sayfasında ilan edilir. İlan süresi içerisinde ilçelerde açılabilecek kurs sayılarında değişiklik olması durumunda Genel Müdürlük internet sayfasında ilana ilişkin güncelleme yapılabilir. Kurs açmak isteyenler aynı ilçeye o yıl için sadece bir başvuru yapabilir.
(8) Kurucu veya kurucu temsilcisi tarafından kamu kurum/kuruluşlarından alınması gereken belgelerin bu kurum/kuruluşlardan kaynaklanan gecikmeler sebebiyle zamanında teslim edilmediğinin millî eğitim müdürlüğünce yapılacak inceleme neticesinde rapor ile tespiti halinde belgelerin tamamlanması veya inceleme raporunda belirtilen eksiklerin giderilmesi için en fazla bir aylık süre daha verilir. Bu süre içerisinde belgelerin tamamlanamaması durumunda belgeler iade edilir ve sırasıyla sonraki müracaat edenler için de aynı işlem uygulanır. Altıncı fıkra hükümlerine göre evrakın eksiksiz ve mevzuatına uygun olarak teslim edildiğinin belirlenmesi halinde ise kurum açılacak binanın ve müracaatta teslim edilen belgelerde yer alan bilgilerin uygun olup olmadığını incelemek üzere il millî eğitim müdürlüğünce üç iş günü içinde Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinin 6 ncı maddesine göre görevlendirme yapılır. Görevlendirilenler, görevlendirme onayının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren en geç on beş iş günü içinde inceleme raporunu düzenleyerek teslim eder. Yapılan inceleme neticesinde raporda belirtilen eksikliklerin giderilmesi için yirmi gün ek süre verilir. Bu süre içerisinde eksikliklerin giderilmediğinin tespiti halinde başvuru işleminin sonlandırıldığı yazı ile ilgiliye bildirilerek belgeleri iade edilir.”
Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (4) numaralı alt bentleri ile (b) bendinin (2) ve (4) numaralı alt bentleri aşağıdaki şekilde, (a) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan “yazılı beyanı” ibaresi “barkotlu belge” şeklinde, “olmadığına dair yazılı beyanları” ibaresi “olmadığı” şeklinde, “geçersiz sayılır.” ibaresi “geçersiz sayılır ve Özel MTSK Modülünden kaydı silinir.” şeklinde, (d) bendinde yer alan “51 inci ve 67 nci maddeleri gereği sürücü belgeleri” ibaresi “ilgili maddeleri gereği sürücü belgeleri geçici veya daimi olarak” şeklinde değiştirilmiş, (ç) bendinin birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle ile (d) bendinin sonuna aşağıdaki cümle sırasıyla eklenmiştir.
“1) Kayıt esnasında görülüp iade edilmek üzere fotoğraflı T.C. Kimlik Kartı,”
“4) 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik hükümlerine göre alınmış sürücü olur raporu,”
“2) Kursa kayıt yaptıracağı tarih itibarıyla Türkiye’de en az altı ay kalacağını gösteren ikametgâh izni/öğrenim vizesi/çalışma izin belgesi,”
“4) Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik hükümlerine göre alınmış sürücü olur raporu,”
“Psikoteknik değerlendirme merkezi ile psikiyatri uzman rapor sonucunun farklı olması halinde psikiyatri uzmanı kararı geçerlidir.”
“Psikoteknik değerlendirme merkezi ile psikiyatri uzman rapor sonucunun farklı olması halinde psikiyatri uzmanı kararı geçerlidir.”
Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(1) Kursiyerler, Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursuna Kayıt Formunu (EK-1) kurs müdürünün gözetiminde doldurup 11 inci maddede belirtilen belgelerle birlikte kurs müdürlüğüne müracaat ederler. Kurs tarafından kursiyerin yüzü net olarak görülecek şekilde fotoğrafı çekilir. Kayıt formu ve ekinde yer alan belgelerin aslı veya onaylı örneği incelendikten sonra kursiyerin hangi sertifika sınıfına kaydının yapılacağı belirlenir. Kursiyerin biyometrik fotoğrafı ile belgeleri taranarak, çekilen fotoğraf ise elektronik ortam üzerinden Özel MTSK Modülüne aktarılarak kaydı yapılır. Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminden (MERNİS) Özel MTSK Modülüne kursiyerin fotoğrafı ayrıca aktarılır. Kayıt işlemi tamamlanan kursiyerlerin onay işlemi yapılmadan önce kayıt bilgilerine ilişkin sistemden alınan belge, kursiyer tarafından fotoğraf ve/veya diğer bilgilerin kendisine ait olduğuna dair teyidi ve imzası alınarak sisteme tekrar aktarılır. Fotoğraf ve/veya bilgileri hatalı girilen kursiyerlere o eğitim döneminde düzeltme işlemi yapılmaz. Kursiyerlere verilecek faturanın ilgili mevzuatına uygun düzenlenip taranarak modüle girilmesi gerekir.”
“(4) Kursiyerlerin teorik eğitim derslerinin gün ve saatlerinin yer aldığı çalışma planı eğitim dönemi başlamadan önce, teorik eğitimler sonunda yapılacak e-Sınavda başarılı olan kursiyerlerin direksiyon eğitimi dersi planlaması ise sınav sonuçlarının ilanından itibaren 23 üncü madde hükümlerine uygun olarak Özel MTSK Modülüne girilir.”
“(5) Teorik eğitimler tamamlanarak yapılacak e-Sınavda başarılı olan kursiyerlerin yazılı olarak başvurması durumunda direksiyon eğitimi dersi planlaması yapılmadan önce kayıt yapılan sertifika sınıfının manuel ya da otomatik seçeneğine geçmesine ilişkin işlemler millî eğitim müdürlüğünce yapılır.”
Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(2) 15 inci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan hüküm doğrultusunda teorik derslerin sınavlarında başarılı olup direksiyon eğitimi dersinin ilk dört sınav hakkından biri, birkaçı veya tamamı sonunda başarısız olanlardan isteyenlerin, kalan sınav haklarından vazgeçerek o sertifika sınıfı için belirlenen direksiyon eğitimi ders saati kadar eğitimleri almak ve ikinci dört sınav hakkını kullanmak üzere sertifika sınıfına uygun direksiyon ve sınav aracı bulunan başka bir kursa nakli yapılabilir. Bu kursiyerlere, kayıtlı bulunduğu dönemden sonraki döneme kaydolmak üzere naklini istediği kurumun kontenjanına dâhil edilerek ikinci dört sınav hakkı kullandırılır. Bu işlemler nakil yapılacak il millî eğitim müdürlüğünce yürütülür.”
Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmış, dördüncü fıkrasında yer alan “aynı kursta” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya altıncı fıkra hükümlerine göre nakil yapılacak kursta” ibaresi eklenmiş, aynı fıkrada yer alan “bir hafta önce” ibaresi “dört iş günü önce” şeklinde değiştirilmiş, beşinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve aynı maddenin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Teorik derslerin eğitimini tamamlayan, sürücü belgesi almasına engel bir sabıka kaydının olmadığı Adalet Bakanlığından teyit edilen ve Özel MTSK Modülü üzerinden ilçe onay işlemi tamamlanan kursiyerler, teorik eğitim sınavına girerler. Kursiyerin kursa kayıt olduğu dönemin grup başlama tarihinden itibaren teorik eğitim ve sınav haklarını kullanmak üzere son sınav hakkı için randevu alma süresi 90 günü, teorik sınavdan başarılı olunan tarihten itibaren direksiyon eğitim derslerinin tamamlanma süresi de 90 günü geçmeyecek şekilde planlanarak kursiyer ilk uygulama sınavına hazır hale getirilir. Direksiyon eğitimi dersini tamamladıktan sonra kurs tarafından sınava girmesi uygun görülen ve sınavdan en az dört iş günü önce Özel MTSK Modülü üzerinden onay verilen kursiyerler, direksiyon eğitimi dersi sınavına girerler. Teorik sınavda başarısız olanlar, teorik eğitimler için yeniden kursa devam etmeksizin ve kurs ücreti ödemeden sadece sınav ücretini ödeyerek aralıksız üç kere daha teorik sınavlara girebilirler. Belirlenen süre içerisinde teorik sınavlara mazeretsiz olarak katılmayan ya da sınavlara katıldığı halde başarısız olarak sınav haklarını tamamlayanlar kursa yeniden kayıt yaptırabilir. Direksiyon eğitimi dersi sınavına girip başarısız olan kursiyerler ise başarısız oldukları her sınavdan sonra kayıtlı oldukları kurstan, ilan edilen ders ücretini ödemeleri ve en az iki saat direksiyon eğitimi almaları şartıyla aralıksız üç sınav dönemi daha sınavlara girerler.”
“(3) Birinci fıkra hükümlerine göre sınava giremeyenler hakkında mazeretlerine göre aşağıdaki işlemler yapılır:
a) Hastalık sebebi ile sınav günü sınava girecek durumda olmadığını resmî veya özel sağlık kurum veya kuruluşlarından alacağı rapor ile belgelendirenler, en geç 2 iş günü içinde; yangın, deprem ve benzeri tabiî afetler veya kendisinin ya da eşinin birinci derece yakınlarından birinin ağır hastalığı veya ölümü yahut spor, müzik, folklor ve benzeri ulusal veya uluslararası düzeyde ülkemizi temsil etme gibi nedenlerle sınavlara giremeyeceklerini gösterir resmî bir makamdan alacakları belgeyi 10 gün içinde kurs müdürlüğüne teslim edenler, dört dönem sınav hakkını tamamladıktan sonra başarılı olamazlar ise bir defaya mahsus olmak üzere mazeret sınavına girebilirler. Mazereti olan kursiyerlerin durumu belge tesliminden itibaren beş iş günü içerisinde il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince Özel MTSK Modülüne işlenir.
b) Muvazzaf askerlik görevi sebebiyle sınavlara katılamayacağını kayıtlı bulundukları kurs müdürlüğüne belgeleriyle birlikte yazılı olarak beyan eden kursiyerler, terhis oldukları tarihten itibaren 10 gün içinde terhis belgeleriyle birlikte kayıtlı oldukları kurs müdürlüğüne yazılı olarak başvurmaları halinde, kalan sınav hakları ilçede yapılan ilk sınavdan başlanmak üzere kullandırılır.
c) Hamilelik veya doğum sebebiyle sınava katılamayacaklarını kayıtlı bulundukları kurs müdürlüğüne doktor raporu ile birlikte 10 gün içinde yazılı olarak bildirenlere kalan sınav hakları rapor süresinin bitiminden itibaren ilçede yapılan ilk sınavdan başlanmak üzere kullandırılır.
ç) Tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunu sağlık kurulu raporuyla belgelendirenlere, tedavi süreci bittikten sonra 10 gün içerisinde kayıtlı oldukları kurs müdürlüğüne yazılı olarak başvurmaları durumunda, kalan sınav hakları rapor süresinin bitiminden itibaren ilçede yapılan ilk sınavdan başlanmak üzere kullandırılır.
d) Bu fıkranın (b), (c) ve (ç) bentleri gereğince mazeretleri uygun görülenlerin kayıtları millî eğitim müdürlüklerince dondurulur.”
“Teorik sınavlar sonucunda başarılı olan kursiyerlerden kendi isteğiyle kaydını sildirenler ile direksiyon eğitimi dersi sınavlarında başarısız duruma düşenler, son girdiği sınav tarihinden itibaren üç yıl içerisinde yeniden kursa kayıt yaptırdıklarında teorik eğitim ve sınavlarından muaf sayılırlar.”
“(6) İlk dört sınav hakkından birini, birkaçını veya tamamını manuel vitesli sertifika sınıfı aracında kullanan kursiyer, istemesi halinde kalan sınav haklarından vazgeçerek aynı sınıfın otomatik şanzımanlı sertifikasını almak üzere direksiyon eğitiminde ve ikinci dört sınav hakkında otomatik şanzımanlı araç kullanabilir. İlk dört sınav hakkından birini, birkaçını veya tamamını otomatik şanzımanlı araçta kullanan kursiyer de istemesi halinde kalan sınav haklarından vazgeçerek aynı sınıfın manuel vitesli araç sertifikasını almak üzere direksiyon eğitiminde ve ikinci dört sınav hakkında manuel vitesli araç kullanabilir. Yapılan bu değişiklik Özel MTSK Modülüne işlenir. Bu durumda olan kursiyerler istemeleri halinde 13 üncü maddenin ikinci fıkrası hükümlerine göre başka bir kursa nakil isteğinde de bulunabilirler.”
Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi, ikinci fıkrası, altıncı fıkrası ile yedinci fıkrasının dördüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve yedinci fıkrasının üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
“Teorik derslerin sınavında başarılı olan kursiyerlerin direksiyon eğitimi dersine başlanır.”
“(2) Üniversite ve yüksekokullar ile lise ve dengi okullarda zorunlu trafik ve çevre, ilk yardım ve araç tekniği derslerinden başarılı olduklarını belgeleyenler, belgelendirdikleri derslerden; 29/7/2015 tarihli ve 29429 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İlk Yardım Yönetmeliği gereğince geçerliliği devam eden ilk yardımcı sertifikasına sahip kişiler ilk yardım dersinden istemeleri hâlinde eğitime tabi tutulmazlar, sadece sınavlara girerler.”
“(6) Yabancı uyruklular ve öğrenimini yurt dışında tamamlayanlardan Türkçe bilmeyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kursiyerlere eğitim verecek kurslara, yükseköğrenim görmüş ve kursiyerlerin dilini bilen yeminli bir tercüman veya yükseköğrenim görmüş ve yabancı dil bilgisi yönünden millî eğitim müdürlüğünce yeterli bulunan bir kişi valilik izni ile görevlendirilir. Tercüman, teorik ve direksiyon eğitimi derslerine eğitim personeliyle birlikte girer. Eğitim personelinin anlattığı konular tercüman tarafından kursiyere tercüme edilir. Kursiyerin istemesi halinde direksiyon eğitimi dersi sınavlarında da tercüman görevlendirilir.”
“Ayın onuncu gününün hafta sonu veya resmî tatil olması durumunda takip eden ilk iş günü bitimine kadar, yeni grup açılmaz ancak açılmış olan gruplara kursiyer kaydı yapılmasına izin verilir.”
Aynı Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin üçüncü cümlesi, dördüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan “(en az bir tanesi manuel şanzımanlı olmak üzere, manuel veya otomatik şanzımanlı)” ibaresi ve (b) bendinde yer alan “(en az bir tanesi manuel şanzımanlı olmak üzere manuel veya otomatik şanzımanlı)” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, ikinci fıkrasının (c) bendi, (d) bendinin son cümlesi ve (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“c) “M”, “A1”, “A2”, “A”, “B1” ve “F” sertifika sınıfı dışındaki eğitim ve sınav araçlarında; usta öğreticinin eğitim esnasında, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkanının ise sınav sırasında akan trafiği kontrol etmesi ve kursiyerin akan trafiği kontrol edip etmediğini tespit etmek amacı ile sağ ve sol ayna çerçevesinin üst kısmı ile iç aynanın yanına yedek ayna konulur. “C1”, “C1E”, “C”, “CE”, “D1”, “D1E”, “D”, “DE” sınıfı sertifika eğitim ve sınav araçlarında ise yedek aynalar sağ ve sol ayna çerçevesinin üstüne veya altına konulur. Direksiyon eğitim ve sınav aracının sağ ve sol yanlarına ve uygun olan araçların arkasına sabit şekilde en az 400 punto büyüklüğünde, ait olduğu kursun adı, telefonu, internet adresleri yazılır; bulunması halinde kursun logosu konulur. Bunun dışında başka bir yazı ya da resim bulunmaz.”
“Araçların yaşı, fabrikada imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılında bir yaşında kabul edilerek hesaplanır.”
“e) Sınavda kullanılmak üzere Sınav Yürütme Komisyonuna bildirilen aracın sınav günü sınav başlamadan önce ya da sınav sırasında arıza veya kaza yapması, direksiyon eğitimi dersi sınavı araç kontrol formunda (EK-12) belirtilen şartları sağlamaması veya millî eğitim müdürlüğünce geçerli sayılabilecek bir nedenle sınavda kullanılamaması hâlinde şartları haiz aynı kursa ait başka bir araçla ya da o ilçede veya il sınav sorumlusunun uygun gördüğü diğer ilçelerdeki başka bir kursa ait araçla o günkü sınav yapılabilir. Ancak arızalanan aracın yerine yeni aracın kullanılabilmesi için o gün ve saatte kullanılacak araca tanımlı eğitim veya sınav olmaması, sınav araçlarında bulunması gereken diğer şartların sağlanması gerekir. Sınava başlamadan veya sınav sırasında aracın arıza yapması ve yeni sınav aracı temin edilememesi hâlinde kursiyerlerin sınav hakkı saklı kalır. Bu kursiyerlerin bir sonraki sınav ücreti kurs tarafından karşılanır.”
Aynı Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Kurslarca kursiyerlerin teorik eğitim derslerinin gün ve saatlerinin yer aldığı çalışma planı eğitim dönemi başlamadan önce, teorik sınavda başarılı olanların direksiyon eğitimi derslerine ilişkin planlama ise 15 inci ve 16 ncı maddelerin birinci fıkralarında belirtilen sürelere uygun şekilde yapılır. Yapılacak direksiyon eğitim dersleri, en az beş gün önceden Özel MTSK Modülüne işlenir ve planda belirtilen saatlerde yapılır.”
Aynı Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) 2918 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihlaller neticesi sürücü belgesi geçici veya daimi olarak geri alınanlara eğitim personeli olarak beş yıl süreyle kurslarda görev verilmez, görevli iken sürücü belgesi geri alınanların da görevine son verilir ve bu kişilere eğitim personeli olarak beş yıl süreyle kurslarda görev verilmez. Bu süre, sürücü belgesinin ilgiliye iadesi tarihinden itibaren başlar. Direksiyon usta öğreticilerinin kurslarda yeniden görev alabilmeleri için Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Usta Öğreticileri Hizmet içi Eğitim Tamamlama Programına katılıp sınavda başarılı olmaları gerekir.”
Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(1) Eğitim personelinin görevlendirilmesinde direksiyon eğitimi dersi için en az ortaöğretim, diğer dersler için en az yüksekokul mezunu olmak üzere aşağıdaki şartlar aranır:
a) İlk yardım dersi için İlk Yardım Yönetmeliği kapsamında alınmış geçerliliği devam eden ilk yardım eğitmeni sertifikası veya ilkyardımcı/ilk yardım kurs bitirme belgesi ile birlikte eğiticilerin eğitimi kurs bitirme belgesi sahibi olmak.
b) Trafik ve çevre dersi ile trafik adabı dersi için en az üç yıllık sürücü belgesi sahibi olmak şartıyla; üniversitelerin trafik ve çevre bilgisi ile ilgili alanlarından mezun olmak ya da Bakanlık veya millî eğitim müdürlüklerince verilmiş Trafik ve Çevre Öğreticiliği Belgesi sahibi olmak.
c) Araç tekniği dersi için üniversitelerin otomotivle ilgili bölümlerinden lisans veya ön lisans mezunu olmak ya da Bakanlık veya millî eğitim müdürlüklerince verilmiş Araç Tekniği Öğreticiliği Belgesi veya Direksiyon Eğitimi Öğreticiliği Belgesi sahibi olmak.
ç) Direksiyon eğitimi dersleri için üniversitelerin direksiyon eğitimi ile ilgili alanlarından ön lisans veya lisans mezunu olup öğreticilik yapacağı sınıftan sürücü belgesi sahibi olmak ya da en az ortaöğretim mezunu, öğreticilik yapacağı sınıftan en az üç yıllık sürücü belgesi sahibi olup Bakanlık veya millî eğitim müdürlüklerince verilmiş Direksiyon Eğitimi Öğreticiliği Belgesi sahibi olmak.
d) Herhangi bir sınıftan Direksiyon Eğitimi Öğreticiliği Belgesi bulunanlardan daha sonra başka bir sınıf sürücü belgesi alanlar, o sınıfa ait hizmet içi eğitim tamamlama kursuna katılarak başarılı olmaları halinde yeni sertifika grubunda da eğitim verebilirler. Bu belgeler (“B”, “D1”, “D” ve “F”) sınıfı sertifika, (“M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1”) sınıfı sertifika ve (“BE”, “C1”, “C”, “C1E”, “CE”, “D1E” ve “DE”) sınıfı sertifika için ayrı ayrı düzenlenir.”
Aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “merkezî sistemle veya elektronik sınav” ibaresi “e-Sınav” şeklinde; ikinci, üçüncü, yedinci ve dokuzuncu fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, onuncu fıkrasının sonuna aşağıdaki cümleler eklenmiş; dördüncü, beşinci ve sekizinci fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.
“(2) Teorik derslerin sınavında başarılı olup direksiyon eğitimi derslerini tamamlayan kursiyerlerin direksiyon eğitimi dersi sınavlarının tarihleri merkez ilçe veya diğer ilçe milli eğitim müdürlüklerince belirlenir. Sınava girmesi uygun görülenlere kurs tarafından Özel MTSK Modülü üzerinden onay verilir. Direksiyon eğitimi dersi sınavları akan trafikte uygulamalı olarak yapılır ve Millî Eğitim Bakanlığı Direksiyon Uygulama Sınav Sistemi (MEBDUS)’nde yüklü bulunan ve ilgisine göre bir örneği EK-3 ve EK-4’te yer alan direksiyon eğitimi dersi sınav değerlendirme formlarına göre değerlendirilir. Sınavlarda başarı gösterenler, elektronik ortamda düzenlenen ve bir örneği EK-6’da verilen Motorlu Taşıt Sürücü Kursu Sertifikasını e-Devlet Sistemi üzerinden alır.
(3) Direksiyon eğitimi dersi sınavı, ilgili mevzuatına göre izin alınmış güzergâhta yapılır. Direksiyon eğitimi dersi sınavları hafta sonları 07:00 ile 21:00 saatleri arasında, ilgisine göre EK-3 ve EK-4’teki formlarda yer alan ve 34 üncü, 35 inci ve 36 ncı maddelerde istenen davranışları ölçmek amacıyla yapılır. Sınav süresi her kursiyer için 40 dakikadan az olamaz. Her kursiyerin direksiyon eğitimi dersi sınavından sonra 5 dakika ara verilir. Sabah ve öğleden sonra verilen aralardan birisi en az 15 dakika olarak düzenlenebilir. Araç bilgisi sorgulama, uygulama alanlarındaki davranışlar ve akan trafikte sürüş becerilerinin değerlendirme sürecinin belirlenen süreden erken tamamlanması halinde bu süre kursiyere güzergâhta akan trafikte sürüş yaptırılarak tamamlatılır. Bu sınavlarda;
a) Güzergâhın başlangıç alanında ilk 5 dakikalık süre içerisinde kursiyere EK-4’ün birinci bölümünde yer alan Araç Bilgisi Sorgulama soruları sorulur. “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sınıfı sertifika sınavına ise, EK-7 krokiye göre düzenlenmiş alanda başlanarak ilk 5 dakikalık süre içerisinde kursiyere EK-3’ün Araç Bilgisi Sorgulama Bölümündeki sorular sorulur.
b) Güzergâhta yer alan uygulama alanlarında, ilgisine göre EK-4’ün ikinci bölümünde yer alan Sürüşe Hazırlık, Aracı Çalıştırma, Harekete Geçirme ve Uygulama Alanlarındaki Davranışlar ve EK-3’ün ikinci bölümünde yer alan Sürüşe Hazırlık, Aracı Çalıştırma, Harekete Geçirme ve (EK-7) Krokiye Göre Düzenlenen Alanda Değerlendirilecek Davranışlar değerlendirilir. Sınav uygulama alanlarının bir arada oluşturulması esastır. Bunun mümkün olmaması halinde ise bu alanlar güzergâh üzerinde birbirine yakın mesafede düzenlenebilir.
c) Sınav yürütme komisyonunca sınav günü sabahı yapılan toplantıda çekilen kura ile belirlenmiş güzergâhtaki rotada, ilgisine göre EK-3 ve EK-4’ün üçüncü bölümlerinde yer alan Akan Trafikte Sürüş Becerileri ve Trafik Algısına Yönelik Davranışlar değerlendirilir. “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sınıfı sertifika sınavının güzergâhta akan trafikte devam eden bölümünde direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkanı, kursiyerle cep telefonu haricindeki uygun bir iletişim aracı ile iletişim kurar.
ç) Kursiyer, ilgisine göre EK-3 ve EK-4’ün birinci bölümlerinde yer alan mavi renkli sorulardan beşini hatalı cevaplaması veya cevaplayamaması hâlinde başarısız sayılır. Kursiyer, ilgisine göre EK-3 ve EK-4’ün ikinci ve üçüncü bölümlerindeki kırmızı renkle gösterilen davranışlardan birini ya da aynı veya farklı maddelerde sarı renkle gösterilen davranışlardan ikisini yapması hâlinde başarısız sayılır.
d) İhtiyaç duyulması hâlinde sınav yürütme komisyonu, sınav uygulama alanlarında oluşabilecek yoğunluğun giderilmesi amacıyla başlangıç alanında direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonlarını, sınav uygulama alanları ile akan trafikte sürüş becerilerinin değerlendirildiği alanlara dengeli şekilde yönlendirebilir. Bu durumda güzergâhtaki komisyonlar, EK-4’ün üçüncü bölümünde yer alan Akan Trafikte Sürüş Becerileri ve Trafik Algısına Yönelik Davranışları gözlemledikten sonra EK-4’ün ikinci bölümünde yer alan uygulama alanlarındaki davranışları tamamlatır.”
“(7) Sınavlarda komisyonların veya diğer görevlilerin çalışmasını tehdit, hakaret veya zor kullanarak engelleyen ya da engellettirenler ile başkasının yerine sınava girenler veya girmeye teşebbüs edenler ya da kendi yerine başkasını sınava girdiren veya girdirmeye teşebbüs edenler hakkında sınav yürütme komisyonu veya direksiyon eğitimi dersi uygulama ve değerlendirme komisyonu tarafından tutanak tutulur ve ilgililer hakkında sınav yürütme komisyonunca Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Ayrıca bu kursiyerlerin kayıtları, Özel MTSK Modülü üzerinden beş yıl süre ile dondurulur ve süre bitiminde silinir. Tespit tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe bu kişilerin kurslara tekrar kaydı yapılmaz. Bu kişiler belirtilen süre tamamlandıktan sonra istemeleri halinde eğitimleri almak, eğitim ve sınav ücretlerini ödemek kaydıyla kurslara tekrar kayıt yaptırabilir. Bu fiilleri işlediği tespit edilen kişiler hakkında 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 5 inci maddesi hükümleri uygulanır. Başkasının yerine sınava giren veya başkasını kendi yerine sınava girdiren kişiler, 5580 sayılı Kanun kapsamında Genel Müdürlükçe yapılan sınavlara beş yıl süre ile katılamaz. Başkasının yerine sınavlara girenler veya girmeye teşebbüs edenlerin kurslarda görevli olmaları hâlinde görevlerine son verilir ve bu kişilere kurslarda bir daha görev verilmez. Bu işlemde kusuru ve ihmali bulunan yetkililer hakkında da idari ve adli işlem yapılır.”
“(9) İl millî eğitim müdürlüğünce, il millî eğitim müdür yardımcısı/eğitim müfettişi/il millî eğitim şube müdürü/eğitim müfettiş yardımcıları arasından en az üç yıllık sürücü belgesine sahip olanlar, sınav sürecini kontrol etmek ve denetlemek üzere görevlendirilir. Gerekli görülmesi halinde il sınav sorumlusu tarafından, sınav yapılacak ilçe dışındaki diğer ilçelerde görevli şube müdürlerinden de sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecek personel görevlendirmesi yapılabilir. Sınav sürecini kontrol edecekler ve denetleyecekler ile bu görevlilerin sınavdaki görev yerleri sınav yapılacak ilçe milli eğitim müdürlüğü ile koordineli olarak il millî eğitim müdürlüğünce belirlenerek ilgililere tebliğ edilir ve ilgili sınav yürütme komisyonunun bulunduğu millî eğitim müdürlüğüne resmi yazıyla bildirilir. Sınav yürütme komisyonu üyeleri ise sınav yürütme komisyonu başkanı tarafından sınav sürecini kontrol etmek ve denetlemek üzere görevlendirilir. Bu görevliler güzergâh üzerinde sinyalize edilmiş dönel kavşak/akıllı kavşak, üç veya daha fazla kollu kontrollü ve kontrolsüz kavşaklar ile akan trafikte sürüş becerilerinin değerlendirildiği diğer alanlarda görevlendirilir. Geri park etme alanı, geri giderken sağa (L) dönüş alanı, “BE”, “C1E”, “CE”, “D1E” ve “DE” geri park etme alanı, geri düz gitme alanı (25 metre), “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sertifika sınıfı araçlar için EK-7’de yer alan krokiye göre düzenlenen alan ile dar alanda geri dönüş alanlarına da dengeli olarak görevlendirme yapılır.”
“Bakanlık temsilcisi tarafından sınav sürecine yönelik yapılan tespitler Genel Müdürlükçe değerlendirilmek üzere e-Trafik Modülüne girilerek raporlaştırılır. Rapor, belirlenen eksikliklerin giderilmesi için ilgili il millî eğitim müdürlüğüne gönderilir.”
Aynı Yönetmeliğin 28/A maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
a) Aynı maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “12” ibareleri “10” şeklinde, aynı fıkranın (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (ç) bendi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“e) Sınav İşlemleri Modülünde sıra takibi gözetilerek otomatik olarak yapılan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyelerinin görevlendirme listesini modülden alır. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev almak isteyenler mobil cihazlara kurulacak Bakanlıkça belirlenen program üzerinden kendisine görev verilip verilmediğini kontrol ederler. Görevlendirilenler MEBBİS’e girerek onaylama işlemini gerçekleştirirler. Modülde görevlendirmesi yapılan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyelerinden çeşitli nedenlerle görevi reddedenlerin yerine ilçe millî eğitim müdürlüğü tarafından resen yapılan görevlendirmelerde komisyon üyelerinin sıra takibi dikkate alınmaz. Ancak, “B”, “D1” ve “F” sınıfı sertifika sınavlarında resen yapılan görevlendirmelerde aynı kişilere bir yılda 20’den fazla görev verilmez. Bakanlıkça, direksiyon eğitimi dersi sınavlarına yönelik yapılan değerlendirme neticesinde ihtiyaç duyulması halinde, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyon başkan ve üyesi olarak Genel Müdürlükte görevli personel arasından veya diğer il/ilçelerden görevlendirme yapılabilir. Sınav görev onayı tamamlandıktan sonra sınav günü, 15 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen mazeretler olmaksızın göreve gelmeyenlere üç sınav dönemi görev verilmez.”
“g) İlçede, sınav yapılacak sertifika sınıflarında yeteri kadar direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyesinin olmaması ya da Sınav İşlemleri Modülüne o sertifika sınıfında yeterli başvurunun olmaması durumunda bu sertifika sınıfı için başka ilçelerde bulunan komisyon üyeleri arasından isteğe bağlı olarak il milli eğitim müdürlüğünün onayı ile görevlendirme yapılabilir. Bu durumda olan komisyon üyeleri tarafından Sınav İşlemleri Modülünde o ilin diğer ilçelerinde de görev alabileceğinin belirtilmesi gerekir.
ğ) İl milli eğitim müdürlüğü, ihtiyaç duyulması halinde il sınırları içerisindeki iki ya da daha fazla ilçedeki görevli direksiyon eğitim dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyelerini ortak komisyon havuzunda toplayarak bu ilçelerde görevlendirme yapabilir. Bu kapsamda yapılan görevlendirmelere ilişkin işlemler il milli eğitim müdürlüğü tarafından yürütülür.”
b) Aynı maddenin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) 2918 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihlaller neticesi sürücü belgesi geçici veya daimi olarak geri alınanlara direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda beş yıl süreyle görev verilmez. Bu süre, sürücü belgesinin ilgiliye iadesi tarihinden itibaren başlar. Bu sürenin sonunda bu kişilerin komisyonda görev alabilmeleri için Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Uygulama Sınav Sorumlusu Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Programına katılıp sınavda başarılı olmaları gerekir.”
c) Aynı maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Direksiyon eğitimi dersi sınavında görev alanlara müdahale ederek çalışmalarını engelleyici veya kursiyerin sınav sürecini etkileyici davranışlarda bulunmaları nedeniyle ilgili mevzuatında belirlenmiş usul ve esaslara aykırı fiillerde bulundukları sınav yürütme komisyonu üyeleri, sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecekler veya direksiyon eğitimi dersi uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri tarafından tutanakla tespit edilen direksiyon usta öğreticilerine, 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası hükmü kapsamında 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125 inci maddesinin (C) fıkrasına göre, diğer fiiller için ise aynı Kanunun 125 inci maddesinin ilgili fıkralarına göre işlem yapılır. Yapılan inceleme sonucunda ceza alan usta öğreticilerden bu Yönetmeliğin 31/A maddesinin beşinci fıkrası hükümleri kapsamında soruşturma sonucunun ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde başvuranlar hizmet içi eğitime alınırlar. Hizmet içi eğitimi tamamlayarak başarılı olanlara sınavlarda tekrar görev verilir.
(4) Özel MTSK Modülünde gerçekleştirilen ilgili millî eğitim müdürlüğü onay işlemleri başta olmak üzere, yapılması gereken işlemleri zamanında yapmayan millî eğitim müdürlüğünde bu işlemlerden sorumlu şube müdürü, şef ve memurlara, yapılacak inceleme veya soruşturma sonucuna göre dört sınav döneminde görev verilmez. Ayrıca bu kişiler hakkında idari işlem yapılır. Bu fıkrada belirtilen fiilleri işleyen görevlilerin altıncı fıkra kapsamında devam eden görev verilmeme cezası olması halinde bu fıkra kapsamında ayrıca görev verilmeme işlemi yapılmaz.”
ç) Aynı maddenin beşinci fıkrasında yer alan “üç sınavda” ibaresi “üç sınav döneminde” şeklinde, “altı sınavda” ibaresi “altı sınav döneminde” şeklinde, “bir yıl” ibaresi “dokuz sınav döneminde” şeklinde değiştirilmiştir.
d) Aynı maddenin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(6) Sınav yürütme komisyonu başkanı tarafından sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri, sınavda görevli diğer personel ve direksiyon usta öğreticilerinden görevine gelmeyen veya geç gelenlere, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya ilgili mevzuata aykırı hareket edenlere ilgili millî eğitim müdürlüğünce gerekli inceleme ve soruşturma sonucuna göre art arda üç sınav döneminde görev verilmez. Bu kişilere, aynı fiillerin ikinci kez tekrarlanması hâlinde art arda altı sınav döneminde, üçüncü kez tekrarlanması hâlinde ise dokuz sınav döneminde görev verilmez. Ayrıca bu kişiler hakkında gerekli idari işlem yapılır. Görev verilmeme işlemi, inceleme ve soruşturma sonucuna göre alınacak onay tarihinden itibaren ilk uygulama sınavında uygulanır. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyelerine bu süreçte verilmeyen sınav görevleri katılabileceği toplam sınav sayısından düşülür.”
e) Aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(9) Sınav yürütme komisyonu, sınavdan bir gün önce direksiyon eğitimi dersi sınavının yapılacağı güzergâhta gerekli incelemeleri yaparak uygulama alanlarında kursiyerin araç kullanmasını kolaylaştırıcı işaretlerin bulunup bulunmadığını, güzergâhlarda sınavın gerçekleştirilmesine engel teşkil edecek durumların olup olmadığını kontrol eder. Kolaylaştırıcı işaretlerin sınav sonucuna etki edeceğine karar verilmesi hâlinde sınav tarihini erteleyebilir. Kursiyerin araç kullanmasını kolaylaştırıcı işaretleri yapanların tespit edilmesi durumunda ilgililer hakkında gerekli idari işlem yapılır.
(10) Bakanlık temsilcisi tarafından tespit edilerek ilgili valiliğe bildirilen eksikliklerin verilen süre içerisinde giderilmemesi veya güzergâhın uygun olmaması durumunda, o ilçede yapılacak sınavların başka bir ilçede yapılmasına Bakanlıkça karar verilebilir.
(11) Bakanlık temsilcisi tarafından sınav yürütme komisyonu başkanı ve üyelerinin görevlerine gelmediğinin, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevlerin yapılmadığının veya ilgili mevzuata aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi durumunda; o ilçenin bir sonraki sınavında görev alacak olan sınav yürütme komisyonu başkan ve üyelerinin il millî eğitim müdür yardımcısı ve/veya il millî eğitim şube müdürleri arasından görevlendirilmesi il millî eğitim müdürlüğünce yapılabilir. Ayrıca bu kişiler ile sınav sürecini kontrol etmek ve denetlemek üzere görevlendirilenlerin ilgili mevzuat hükümlerine uygun hareket etmediğini veya güzergâhta görevlendirildiği yerde bulunmadığının Bakanlık temsilcisi tarafından tespit edilmesi durumunda, haklarında altıncı fıkra hükümleri doğrultusunda işlem yapılır.”
Aynı Yönetmeliğin 28/B maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İl sınav sorumlusu ve il sınav sorumlusu yardımcısı
MADDE 28/B
(1) İl millî eğitim müdürü, il genelinde yapılan direksiyon eğitimi dersi sınavlarında her sınav günü için il sınav sorumlusu olarak görev yapar veya il millî eğitim müdür yardımcılarından birini il sınav sorumlusu olarak görevlendirir. Ayrıca kursların iş ve işlemlerini yürütmekle görevli il millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürlerinden birisini il sınav sorumlusu yardımcısı olarak görevlendirir. İl sınav sorumlusu;
a) Sınavların bu Yönetmeliğe uygun olarak yapılmasını sağlar. Sınav yürütme komisyonu başkanları ile gerekli koordinasyonu ve iletişimi kurar. İlde Bakanlık temsilcisi görevlendirilmesi halinde, Bakanlık temsilcisinin rehberlik ve yönlendirmesi doğrultusunda sınavlarla ilgili gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlar.
b) Sınav yürütme komisyonlarına, sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyeceklere, direksiyon eğitimi dersi sınav uygulama ve değerlendirme komisyonlarına rehberlik eder, sınavları ve sınavda görevlendirilenleri denetler.
c) Sınav yürütme komisyonu başkanı ve üyelerinin görevlerine gelmediğini, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmadığını veya ilgili mevzuata aykırı hareket ettiğini tespit etmesi durumunda; o ilçenin bir sonraki sınavında görev alacak olan sınav yürütme komisyonu başkan ve üyelerini, diğer il millî eğitim müdür yardımcısı ve/veya şube müdürleri arasından görevlendirir. Ayrıca bu kişiler ile sınav sürecini kontrol etmek ve denetlemek üzere görevlendirilenlerin ilgili mevzuat hükümlerine uygun hareket etmediğini veya güzergâhta görevlendirildiği yerde bulunmadığını tespit etmesi durumunda, haklarında 28/A maddesi hükümleri doğrultusunda işlem yapılmasını sağlar. Sınavlar, il sınav sorumlusunun gözetim ve denetimi altında yapılır. İhtiyaç duyulması hâlinde Bakanlıkça da gerekli tedbirler alınır.
(2) İl sınav sorumlusu yardımcısı aşağıdaki görevleri yapar:
a) Görevlendirildiği ilçe/ilçelerde sınavların bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılmasını sağlar.
b) Sınavların uygulanmasında; sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyeceklere, direksiyon eğitimi dersi sınav yürütme komisyonları ile direksiyon eğitimi dersi sınav uygulama ve değerlendirme komisyonlarına rehberlik eder ve bunları denetler.
c) Sınav yürütme komisyonu başkanı ve üyelerinin görevlerine gelmediğini, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmadığını veya ilgili mevzuata aykırı hareket ettiğini tespit etmesi durumunda; o ilçenin bir sonraki sınavında görev alacak olan sınav yürütme komisyonu başkan ve üyelerini, diğer il millî eğitim müdür yardımcısı ve/veya şube müdürleri arasından görevlendirilmesini il sınav sorumlusuna teklif eder.
ç) Güzergâhı mevzuat hükümlerine uygun olmayan ilçelerin sınavlarının güzergâhı uygun olan başka bir ilçede yapılmasını il sınav sorumlusuna teklif eder.
d) Sınav sürecini kontrol etmek ve denetlemek amacıyla sınav yapılacak ilçelerde görev yapmak üzere millî eğitim müdür yardımcısı/eğitim müfettişi/şube müdürü/eğitim müfettişi yardımcıları arasından görevlendirilecekleri il sınav sorumlusuna teklif eder. Görevlendirileceklerin sınav güzergâhında bulunacakları yerleri sınav yapılacak ilçe millî eğitim müdürlüğü ile koordineli olarak belirler.
e) EK-3 ve EK-4’teki formlarda yer alan ve sınavın sonlandırılmasını gerektiren davranışları yapan kursiyerin sınavını sonlandırmayan komisyonları işlem yapılmak üzere sınav yürütme komisyonu başkanına bildirir.
f) Görev aldığı ilçelerdeki sınavın iş ve işleyişi hakkındaki bilgileri ve varsa eksiklikleri il sınav sorumlusuna elektronik ortamda rapor eder.”
Aynı Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “okul” ibaresi “okul/kurum” şeklinde değiştirilmiş, aynı bendin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, üçüncü fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “Güzergâhta” ibaresi “Güzergâhlarda” şeklinde, aynı bendin (2), (3) ve (4) numaralı alt bentleri ile (b) bendinin (1), (2), (3) ve (7) numaralı alt bentleri aşağıdaki şekilde, (c) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “Modülüne girer” ibaresi “Modülünde onaylar” şeklinde, (4) numaralı alt bendinde yer alan “işletmesi harcama yetkilisine” ibaresi “işletmesine” şeklinde, dördüncü fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu şekilde görevlendirilen okul/kurum müdürleri için 28/A maddesinin yedinci fıkra hükmü uygulanmaz.”
“2) Sınav başlamadan önce, direksiyon eğitimi sınav takip ve sonuç listelerine komisyon başkan ve üyelerinin ad ve soyadlarını yazarak sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyeceklere teslim eder.
3) Sınavda görev alan tüm personel için Sınav İşlemleri Modülünden alınan listenin sınav sabahı geliş saatleri belirtilerek imzalanmasını sağlar.
4) Sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyeceklere, Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Araç Kontrol Formu EK-12 elektronik ortamda düzenlenmemiş ise denetleme yapacağı araç sayısı kadar mühürlü formu teslim eder. Sınav sırasında ihtiyaç olması hâlinde bu form, direksiyon eğitimi dersi sınav yürütme komisyonu tarafından verilir. Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Araç Kontrol Formunun zamanında düzenlenememesi hâlinde bu formu, kursiyerlerin mağduriyetine sebebiyet vermemek için düzenler. Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Araç Kontrol Formu düzenlenmeden o sınav aracı ile sınavı başlatmaz.”
“1) Sınavların bu Yönetmelikte belirlenen esaslara göre yürütülmesinden sorumludur. Direksiyon eğitimi dersi sınavlarını denetler, gerekli rehberliği veya kursiyerin başarısının değerlendirilmesi dışındaki hususlarda müdahaleyi yapar.
2) Sınavın başlangıç saatinden en az bir saat önce direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu ve diğer görevlilerle toplantı yaparak sınavla ilgili açıklama ve gerekli uyarıları yapar. Sınav İşlemleri Modülünden alınan listeye göre direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyelerinin hangi kursiyerlerin sınavını yapacaklarını ve yedek üyeleri açıklar.
3) Komisyonlara numara vererek bu numaraların, sınavda kullanılan eğitim ve sınav aracı ile “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sertifika sınıflarında takip aracının ön ve arkasına dışarıdan görülecek şekilde (en az 400 punto) konulmasını sağlar.”
“7) Sınav günü arızalanan direksiyon eğitim ve sınav araçları hakkında 17 nci maddenin ikinci fıkrasının (e) bendi doğrultusunda Sınav Aracı Değişiklik Formu (EK-10) düzenler.”
“a) Sınav süresince güzergâhta bulunur. Kontrol ve denetim yapmak üzere sınav yürütme komisyonu üyelerinin başlangıç ve uygulama alanları ile güzergâhların ihtiyaç duyulan alanlarında sınav bitimine kadar görev yapacakları yerleri belirler. Sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecekler ile sınav yürütme komisyonu üyelerine yardımcı olmak üzere; direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu yedek üyesi, şef ve memurların, güzergâhların ihtiyaç duyulan alanlarında görev yapacakları yerleri belirler.”
Aynı Yönetmeliğin 29/A maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş ve (ç) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Araç Kontrol Formu (EK-12) elektronik ortamda düzenlenmiş ise elektronik ortamda değerlendirerek onaylar.”
“ç) Kursiyer ilgisine göre EK-3 ve EK-4’te yer alan direksiyon eğitimi dersi sınav değerlendirme formlarında belirtilen davranışları yaptığı hâlde sınavı sonlandırmayan direksiyon eğitimi dersi sınav uygulama ve değerlendirme komisyonuna müdahale etmeden ad ve soyadları ile komisyon numarasını EK-11’de yer alan Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Denetim Formuna işleyerek, elektronik ortamda düzenlenmiş ise çıktısını alıp imzalayarak haklarında gerekli inceleme ve soruşturma yapılmak üzere millî eğitim müdürlüğüne verir.”
Aynı Yönetmeliğin 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Kurs müdürlüklerince sınavdan en geç dört iş günü önce, kendilerine Özel MTSK Modülünde belirlenen sınav tarihi ve kontenjanına göre direksiyon eğitim ve sınav aracının ve her bir direksiyon eğitim ve sınav aracı için en çok 10 kursiyer ile araçta görevlendirilen direksiyon usta öğreticisinin bilgileri Özel MTSK Modülüne girilir. Sınav başlamadan ya da sınav esnasında tablet ya da sistem arızası durumunda değerlendirme yapılabilmesi için yeterli sayıda sertifika sınıfına göre düzenlenmiş EK-3 ve EK-4 form temin edilerek sınav yürütme komisyonuna teslim edilir ve sınavlar direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonları tarafından bu formlar kullanılarak yapılır.”
Aynı Yönetmeliğin 31 inci maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
a) Aynı maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “sınav sorumlusu belgesi” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile motorlu taşıt sürücüleri kurs uygulama sınav sorumlusu hizmet içi eğitim tamamlama belgesi” ibaresi eklenmiş, aynı fıkranın üçüncü cümlesi ile (c), (d) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görevlendirilecekler arasında kursiyerin alacağı sürücü sertifikası sınıfından sürücü belgesi bulunmaması hâlinde il millî eğitim müdürlüğünce diğer ilçelerden şartları taşıyanlar direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonuna görevlendirilebilir.”
“c) Sınava girecek kursiyerin kimliğini tespit etmek üzere; MEBBİS’ten alınan ve kayıt esnasında kurs tarafından çekilen fotoğrafın bulunduğu sınav giriş belgesi ile fotoğraflı Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı/pasaport/geçici koruma kimlik belgesi/daha önceden alınmış sürücü belgesi ve kayıt esnasında sisteme yüklenmiş biyometrik fotoğrafın olduğu direksiyon eğitimi sınav takip ve sonuç listesini karşılaştırıp kontrol ederek sınavı başlatır. Ancak asker olan kişilerin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartları birlikleri tarafından alınmış ise bunların askeri kimlik belgeleriyle sınava alınmalarını sağlar.”
“d) “B”, “BE”, “D1”, “D”, “D1E” ve “DE” sınıfı sertifika sınavlarında görev alan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkanı, ilk beş kursiyerin sınavını yaptıktan sonra üye ile araçtaki yerlerini değiştirir. İlk beş kursiyerin sınavının komisyon üyesi, son beş kursiyerin sınavında komisyon başkanı olarak aracın ön koltuğunda oturarak görev yapar. “C1”, “C”, “C1E”, “CE” sınıfı sertifika sınavlarında görev alan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkanı ilk beş kursiyerin sınavını yaptıktan sonra sınav aracından takip aracına geçer ve takip aracında bulunan üye komisyon başkanı olarak sonraki beş kursiyerin sınavını tamamlar. “F”, “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sınıfı sertifika sınavlarında görev alan direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkanı ilk beş kursiyerin sınavını yaptıktan sonra üye ile takip aracındaki yerlerini değiştirir.
e) Direksiyon eğitimi dersi sınavında, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyesi; geri park etme, 25 metre geri gitme, geri giderken sağa (L) dönüş alanı ve dar alanda dönüş alanlarında araçtan inerek bu alanlarda yapılması gereken davranışların 34 üncü maddenin ikinci fıkrasının (c), (ç), (d) ve (e) bentlerine uygunluğunu değerlendirir, bu alanlardaki davranışlar tamamlanınca araca biner. Aynı davranışlar uygulanırken direksiyon usta öğreticisi de araçtan inerek kursiyere herhangi bir yönlendirmede bulunmaksızın süreci izler, bu alanlardaki davranış tamamlanınca araca biner.”
b) Aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Özel MTSK” ibareleri “Sınav İşlemleri” şeklinde, “bir yıl süreyle” ibaresi “dokuz sınav döneminde” şeklinde değiştirilmiştir.
c) Aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(3) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri mevcut sürücü belgelerine bir başka sürücü belgesi eklemeleri durumunda eklenen sürücü belgesi sınıfında da direksiyon uygulama sınavlarında görev alabilirler. Ancak yeni belgeyle görev alabilmeleri için aldıkları sürücü belgesi ile ilgili motorlu taşıt sürücüleri kurs uygulama sınav sorumlusu hizmet içi eğitim tamamlama eğitimine katılmaları ve sınavda başarılı olarak EK-15’te yer alan belgeyi almaları gerekir.”
Aynı Yönetmeliğin 31/A maddesinin madde başlığı “Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonlarında görev alacaklar ile direksiyon usta öğreticilerinin hizmet içi eğitim faaliyetleri” şeklinde değiştirilmiş, birinci fıkrasında yer alan “Genel Müdürlükçe” ibaresinden sonra gelmek üzere ““M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sınıfı sertifika; “B”, “D1”, “D” ve “F” sınıfı sertifika; “BE”, “C1”, “C”, “C1E”, “CE”, “D1E” ve “DE” sınıfı sertifika için ayrı ayrı” ibaresi eklenmiş, ikinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “maarif müfettişleri” ibaresi “eğitim müfettişleri, eğitim müfettiş yardımcıları” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(4) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri, hizmet içi eğitimi tamamladıktan sonraki her on yılda bir Bakanlıkça belirlenecek öğretim programına göre Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurs Uygulama Sınav Sorumlusu Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Belgesini yenilemek zorundadırlar. Yenileme eğitimine katılmayan veya katıldığı halde yapılan sınavda başarılı olamayanlar bu sınavlarda görev alamazlar.
(5) Direksiyon Eğitimi Öğreticiliği Belgesi bulunan direksiyon usta öğreticileri, hizmet içi eğitimi tamamlamaları ve eğitim sonunda yapılacak sınavda başarılı olmaları durumunda kendilerine EK-21’de yer alan Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Usta Öğreticileri Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Belgesi verilir. Sonraki her on yılda bir Bakanlıkça belirlenecek öğretim programına göre Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Belgelerini yenilemek zorundadırlar. Yenileme eğitimine katılmayan veya katıldığı halde yapılan sınavda başarılı olamayan direksiyon usta öğreticilerinin çalışma izin süreleri uzatılmaz.”
Aynı Yönetmeliğin 33 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
““C1”, “C”, “C1E” ve “CE” sınıfı sertifika eğitim ve sınav araçlarının direksiyon eğitim dersi uygulama ve değerlendirme komisyonu üyesi ile usta öğreticinin de oturabilecekleri şekilde çift kabinli olması veya eğitim ve sınav aracında bulunacak sınav görevlilerinin oturabilecekleri şekilde tadilat yapılarak araç tescil belgesine işlenmiş olması hâlinde ayrıca takip aracı istenmez.”
Aynı Yönetmeliğin 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 34
(1) “B”, “BE”, “D1”, “D”, “D1E”, “DE”, “C1”, “C1E”, “C”, “CE” ve “F” sınıfı sertifika sınavları, güzergâhta yer alan başlangıç alanında başlatılır.
(2) Sınavda kursiyer;
a) Araç bilgisini ölçmeye yönelik sorulara cevap verir.
b) Aracı çalıştırır ve hareket ettirir.
c) “B”, “C1”, “C”, “D1”, “D” ve “F” sertifika sınıfı araçlarda yüksekliği en az 100 cm olan konilerin arasına Geri Park Etme Şeması (EK-13)’te belirtildiği şekilde geriye doğru başlayarak tek hamlede koniler arasına girer. Kursiyere, koniler arasına tek hamlede girememesi durumunda aynı hamleyi yeniden yapması için bir giriş hakkı daha verilir. Koniler arasına giren aracı en fazla iki hamle yaparak kaldırım veya konilere dokunmadan/çarpmadan ve ön tekeri düz konuma getirerek kaldırıma paralel olacak şekilde park eder. Park işlemi tamamlandığında kursiyerin “Park işlemini tamamladım.” ifadesini kullanmasından sonra komisyon tarafından değerlendirme yapılır. Park alanının boyu, park edecek aracın bir buçuk katı uzunluğunda, eninin ise aracın genişliğinden 50 cm fazla olması gerekir. Bu alan, kaldırımdan 50 cm açıkta yatay çizgi ile belirlenir ve bu çizgi 50 cm’lik alanın içinde yer alır. Konilerin konulduğu yerler dikey çizgilerle belirlenir. Farklı uzunluklardaki HB/SEDAN gibi araçlar için ayrı ayrı park alanları düzenlenir. “BE”, “C1E”, “CE”, “DE” ve “D1E” sınıfı araçlarda geri park etme işlemleri ise araca römork takılı olarak EK-14’te yer alan şemada belirtildiği şekilde sol şeritten geriye doğru giderek tek hamlede kaldırım veya konilere çarpmadan/dokunmadan gerçekleştirilir. Kursiyere, koniler arasına tek hamlede girememesi durumunda aynı hamleyi yeniden yapması için bir giriş hakkı daha verilir. Kursiyer koniler arasına giren aracı orta şeridin bir metre içerisinde ve sağda bulunan koniyi geçmeyecek şekilde en fazla iki hamlede konilere dokunmadan/çarpmadan kaldırıma paralel olacak şekilde park eder. Park işlemini tamamlayan kursiyer park yerinden konilere çarpmadan kurallara uygun olarak çıkar.
ç) Aracı, içten içe en fazla 3,5 metre genişliğindeki şerit içinde, lastikleri şerit çizgisine/kaldırıma temas ettirmeden ve trafik kurallarına uyarak 25 metre geri götürür.
d) “BE”, “D1E”, “DE”, “C1E”, “CE” sertifika sınıfı araçlar hariç olmak üzere geri giderken sağa (L) dönüş, EK-19’da yer alan şemada belirtildiği şekilde tek hamlede çizgi, kaldırım veya konilere çarpmadan/dokunmadan yapılır. Park işlemi tamamlandığında kursiyerin “Dönüş işlemini tamamladım.” ifadesini kullanmasından sonra değerlendirme yapılır.
e) “B” sertifika sınıfı araçlar için dar alanda geri dönüş EK-20’de yer alan şemada belirtildiği şekilde belirlenmiş alanın dışına çıkmadan en fazla üç hamlede çizgi, kaldırım veya konilere çarpmadan/dokunmadan yapılır. Önce dönüş yapılacak yöne doğru birinci hamle gerçekleştirilir. Araç geri vitese takılarak hareket eder ve geriye doğru ikinci hamlesini tamamlar. Araç, ileri vitese takılarak gideceği yöne uygun konumda yoluna devam edecek şekilde üçüncü hamlesini yapar.
f) Sınavın yapıldığı güzergâhta aracın cinsi ve yol için belirlenen azami hız sınırına ulaşılır.
g) Güzergâhın uygun bir yerinde 30 km hızla giderken komisyon başkanı tarafından aynalar ile trafik kontrolü yapıldıktan sonra verilecek komut ile ani fren yapılarak araç durdurulur. “BE”, “C1E”, “CE”, “D1E” ve “DE” sınıfı sertifika sınavlarında ise 20 metre mesafe içinde aracın fren yaparak durdurulması istenir.
ğ) Hava ve yol şartlarına uygun olarak gerektiğinde aracın silecek ve havalandırma gibi kumanda düğmelerini kullanır.
h) Dönel/akıllı/üç veya daha fazla kollu kontrollü ve kontrolsüz kavşaklara kuralına uygun olarak yaklaşır, kavşağı geçer veya dönüş yapar.
ı) Sinyalize edilmiş dönel/akıllı kavşakta sağa veya sola dönüşler yapar.
i) Trafik kurallarına uyar ve sürüş esnasında aynaları kontrol eder.
j) Olası tehlikeleri algılar, araç kullanırken refleksleriyle tehlikeyi bertaraf eder.
k) En az %7 çıkış eğimli yolda aracı durdurup trafik kurallarına uyarak aracı 50 cm’den fazla geri kaçırmadan tekrar ileri hareket ettirir.
l) Güzergâhta bulunması durumunda tali yola girmeden önce kurallarına uygun bir şekilde doğru şeride geçer, dönüşünü yapar ve yol kurallarına uyarak sürüşe devam eder.
m) Araç seyir halindeyken varsa çukur veya kasise uygun hızda girer.
n) Gün ışığı olmayan saatlerde yapılan sınavlarda yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstlerine yaklaşırken, yakın ve uzağı gösteren ışıkları art arda ve sıra ile yakarak gelişini haber verir.
o) EK-4’te yer alan formda belirtilen davranışlara ilişkin diğer uygulamaları yapar.”
Aynı Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları ile beşinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, beşinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
“(1) “M”, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sınıfı sertifika sınavları EK-7’de yer alan krokide belirlenen sınav alanında başlatılır. Bu alanda başarılı olan kursiyerin sınavına güzergâhta devam edilir.
(2) EK-7’de yer alan krokide belirtilen alanda kursiyer;
a) Araç bilgisini ölçmeye yönelik sorulara cevap verir.
b) Krokide belirtilen alanda motoru çalıştırır ve hareket ettirir.
c) Sağdan başlayarak dokuz koni arasında slalom yapar.
ç) Konilerin bitiminde yedi metre çapındaki iki çember içerisinde sekiz çizer (“B1” sertifika sınıfı araçlar hariç).
d) 20 metre uzunluğunda ve 20 cm genişliğindeki denge çizgisi üzerinden geçiş hareketini yapar (“B1” sertifika sınıfı hariç).
e) “B1” sertifika sınıfı araçlar hariç, dar alanda (U) dönüş uygulamasını 6 metre genişliğinde 8 metre uzunluğunda çizgi ve konilerle belirlenmiş alanda yapar. Aracın tekerlerinden herhangi birisi veya ikisi belirlenmiş alanın dışına çıkmadan ve konilere çarpmadan/dokunmadan davranışı tamamlar.
f) Belirlenen 30 metre mesafede “M” sertifika sınıfı araçlar için azami 25 km, “A1”, “A2”, “A” ve “B1” sertifika sınıfı araçlar için azami 40 km hıza ulaşır. İkinci 30 metre mesafede ise yavaşlayarak durur.
g) 20 km hıza ulaştıktan sonra önüne konulan 1 metre genişliğindeki engele en fazla 3 metre kala, takip ettiği yol şeridinden ayrılarak engelin sağında veya solunda bulunan 100 cm’lik bölümden engele çarpmadan/dokunmadan geçer. Engeli en fazla 3 metre geçtikten sonra tekrar yol şeridine girer (“B1” sertifika sınıfı araçlar hariç).
ğ) 20 km hıza ulaştıktan sonra ani fren yapar.
h) Olası tehlikeleri algılar, araç kullanırken refleksleriyle tehlikeyi bertaraf eder.”
“Sınavın güzergâhta akan trafikte yapılan bölümü, EK-3’teki değerlendirme formunun Akan Trafikte Sürüş Becerileri ve Trafik Algısına Yönelik Davranışlar bölümüne göre değerlendirilir.”
“e) Araç seyir halindeyken varsa çukur veya kasise uygun hızda girer.
f) Gün ışığı olmayan saatlerde yapılan sınavlarda yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstlerine yaklaşırken, yakın ve uzağı gösteren ışıkları art arda ve sıra ile yakarak gelişini haber verir.”
Aynı Yönetmeliğin 37 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 37
(1) Sertifika düzenlenirken;
a) Sertifikalara, sertifika almaya hak kazanılan son sınav tarihi yazılır.
b) Sertifikalar elektronik ortamda EK-6’ya uygun olarak Özel MTSK Modülünde düzenlenir ve e-Devlet üzerinden erişimine imkân sağlanır.”
Aynı Yönetmeliğin 38 inci maddesinde yer alan “(EK-6) verilir” ibaresi “EK-6’ya e-Devlet üzerinden erişim imkânı sağlanır” şeklinde değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin ikinci fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş, beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ancak “D1”, “D”, “C1”, “C” sertifikasını manuel vitesli olarak alanlar “M”, “A1”, “A2”, “A” hariç diğer manuel şanzımanlı araçları kullanabilir.”
“(5) Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 85 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki şartları taşıyanlardan “A1” sınıfı sertifika alacaklar için bu Yönetmelikte belirlenen direksiyon eğitimi dersi saatinin yarısı kadar eğitim alarak direksiyon eğitimi dersi uygulama sınavında başarılı olanlara “A1” sınıfı sertifika verilir. Bu kursiyerler, direksiyon eğitimi ve sınav aracı kontenjanına dâhil edilir. “A1” sınıfı sertifika alacaklara 7 nci maddede belirtilen direksiyon eğitim saatinin yarısı kadar eğitim verilir. Bu kursiyerlerin eğitimlerinde kullanılacak araçlara 24 kursiyere kadar kayıt yapılabilir. Bu eğitimler Özel MTSK Modülüne işlenir.”
Aynı Yönetmeliğin 40 ıncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğin 42 nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “16/5/1988 tarihli ve 19816” ibaresi “18/10/2019 tarihli ve 30922” şeklinde değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 43 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “eğitim maliyetlerine göre her yıl Kasım ayında bir sonraki yıl için” ibaresi “1 Şubat tarihinden itibaren bir yıl süreyle uygulanmak üzere her yıl Ocak ayında” şeklinde, yedinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “12” ibaresi “10” şeklinde değiştirilmiş, ikinci fıkrasında yer alan “araçların yakıt” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve personel” ibaresi, yedinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “il sınav sorumlusu,” ibaresinden sonra gelmek üzere “il sınav sorumlusu yardımcısı” ibaresi eklenmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 45 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(3) Sertifikalar sürücü belgesiyle değiştirilmedikçe karayolunda araç kullanma yetkisi vermez.”
Aynı Yönetmeliğin geçici 2 nci, geçici 3 üncü, geçici 4 üncü, geçici 5 inci, geçici 6 ncı, geçici 7 nci, geçici 8 inci, geçici 9 uncu, geçici 10 uncu, geçici 12 nci, geçici 13 üncü ve geçici 14 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“Hizmet içi eğitim
GEÇİCİ MADDE 16
(1) Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu üyeleri bu fıkra hükümlerinin yürürlüğe girmesinden sonra 31 inci maddenin ikinci fıkrası gereğince hizmet içi eğitime alınırlar. Bu eğitimler en geç iki yıl içerisinde tamamlanır. Hizmet içi eğitime katılmayan veya katıldığı halde yapılan sınavda başarılı olamayanlar bu sınavlarda görev alamazlar.
(2) Kurslarda görevli direksiyon usta öğreticileri bu fıkra hükümlerinin yürürlüğe girmesinden sonra resmi yaygın eğitim kurumlarında hizmet içi eğitime alınırlar. Bu eğitimler en geç iki yıl içerisinde tamamlanır. Hizmet içi eğitime katılmayan veya katıldığı halde yapılan sınavda başarılı olamayanların çalışma izin süreleri uzatılmaz. Ancak bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihte çalışma izinleri devam edenlerin çalışma izinlerinin uzatılması işlemlerinde en fazla bu fıkrada belirtilen süre kadar hizmet içi eğitim tamamlama belgesi aranmaz.
Sınav uygulama alanlarının düzenlenmesi
GEÇİCİ MADDE 17
(1) İl/ilçe millî eğitim müdürlükleri bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde yeni uygulama alanları ile güzergâhlara ilişkin işlemleri tamamlar.”
Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında ve 46 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Bakanlık maarif müfettişleri/Bakanlık maarif müfettiş yardımcıları” ibareleri “müfettiş/müfettiş yardımcısı/eğitim müfettişi/eğitim müfettişi yardımcısı” olarak değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Değerlendirme Formu (EK-3), Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Değerlendirme Formu (EK-4) ekteki şekilde değiştirilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Motorlu Taşıt Sürücü Sertifikası (EK-6), Motorlu Bisiklet ve Motosiklet Direksiyon Eğitim ve Sınav Yeri Krokisi (EK-7), Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitim ve Sınav Aracı İzin Formu (EK-8), Kursiyer Sayısına Göre Sınavlarda Görev Alacaklar (EK-9), Görevlendirme Formu (EK-10), Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Denetim Formu (EK-11), Direksiyon Eğitimi Dersi Sınavı Araç Kontrol Formu (EK-12), Geri Park Etme Şeması (EK-13), Römorklu Araçlar Geri Park Şeması (EK-14), Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurs Uygulama Sınav Sorumlusu Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Belgesi (EK-15), Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kurslarında Verilen Teorik Eğitimleri İnceleme ve Kontrol Formu (EK-16) ekteki şekilde değiştirilmiş, aynı Yönetmeliğe Geri Giderken Sağa (L) Dönüş Alanı (EK-19), Dar Alanda Geri Dönüş Şeması (EK-20), Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Usta Öğreticileri Hizmet İçi Eğitim Tamamlama Belgesi (EK-21) ekteki şekilde eklenmiştir.
Bu Yönetmeliğin;
a) 2 nci maddesiyle değiştirilen 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (z) bendi,
b) 6 ncı maddesiyle değiştirilen 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi,
c) 7 nci maddesiyle değiştirilen 12 nci maddenin birinci ve dördüncü fıkraları,
ç) 9 uncu maddesiyle değiştirilen 15 inci maddenin birinci fıkrası,
d) 12 nci maddesiyle değiştirilen 23 üncü maddenin birinci fıkrası,
e) 15 inci maddesiyle değiştirilen 28 inci maddenin üçüncü fıkrası,
f) 16 ncı maddesinin (a) bendiyle değiştirilen 28/A maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yapılan değişiklik ve aynı fıkraya eklenen (g) ve (ğ) bentleri,
g) 20 nci maddesiyle değiştirilen 30 uncu maddenin ikinci fıkrası,
ğ) 21 inci maddesiyle 31 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesine eklenen ibare, değiştirilen üçüncü cümlesi ve değiştirilen (c) ve (d) bentleri,
h) 24 üncü maddesiyle değiştirilen 34 üncü madde,
ı) 25 inci maddesiyle 35 inci maddede yapılan düzenlemeler,
i) 31 inci maddesiyle 43 üncü maddenin yedinci fıkrasının (b) bendinde yapılan değişiklik,
j) 36 ncı maddesiyle değiştirilen EK-3 ve EK-4,
bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten altı ay sonra,
k) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.