T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/583
Karar No : 2023/1463
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı –
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Seyahat Nakliye Turizm Taşımacılık Oto Kiralama İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, bir kısım emtia ve hizmet alımlarını gerçeği yansıtmayan faturalarla belgelendirdiği yolundaki saptamaları içeren vergi tekniği raporuna istinaden sevk edildiği takdir komisyonunca sözü edilen faturalara dayalı katma değer vergisi indirimleri reddedilmek suretiyle 2009 yılının Kasım ve Aralık dönemleri için re'sen salınan katma değer vergileri ve verginin bir katı tutarında kesilen vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
Cezalı tarhiyatın zamanaşımına uğradığı yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararının Danıştay Dördüncü Dairesince, takdir komisyonuna sevk ile zamanaşımı süresinin durduğu dolayısıyla cezalı tarhiyatın zamanaşımına uğramadığı bu nedenle uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine bozma kararına uyduğunu belirten ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Davacıya fatura düzenleyen … Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda şu tespitlere yer verilmiştir:
i. Mükellef, araç kiralama ve geziler için karayolu ile yolcu taşımacılığı faaliyeti ile iştigal etmek üzere 2007 yılında mükellefiyet tesis ettirmiştir.
ii. Şirketin kanuni temsilcisi nezdinde yapılan 23/10/2007 tarihli işe başlama yoklamasında, iş yerinin 30 m² olduğu, çalışanı bulunmadığı, iş yerinde demirbaş olarak bir masa, dört sandalye, oturma grubu, bilgisayar, televizyon bulunduğu tespit edilmiştir. 04/04/2009 ve 12/07/2011 tarihlerinde yapılan yoklamalarda şirketin kiraladığı bir kısım araçlara ilişkin fatura düzenlemediği tespit edilmiştir.
iii. Şirket 2014 yılı hariç olmak üzere diğer yıllarda bir çalışanının bulunduğunu beyan etmiştir.
iv. 2008 ila 2012 yıllarında şirket adına 6 ila 8 arasında değişen sayıda kayıtlı aracın bulunduğu, bu araçlardan yalnızca bir tanesinin C plakalı, diğerlerinin binek araç olduğu, 2013 ve 2014 yıllarında şirket adına kayıtlı aracın bulunmadığı tespit edilmiştir.
v. Şirketin ödenmesi gereken vergi borcunun 1.036.310,31 TL olduğu, 18.841,22 TL tutarındaki vergiyi ödediği tespit edilmiştir.
vi. 2008 ila 2012 yıllarına ait alacaklarını cüzi oranlarda tahsil ettiği, 2013 yılına ait alacaklarının tamamını ise tahsil ettiği görülmüştür.
vii. Yüksek ciro ile çalışan bir şirketin alacaklarını uzun süre ertelemesinin ticari teamüllere aykırı olduğu, şirket tarafından düzenlenen faturaların içeriğinin araç kiralama bedeli, personel taşıma bedeli, servis taşıma bedeli olmasına rağmen faturalarda kiralama süresinin, birim fiyatının, araç plakalarının yer almadığı saptanmıştır.
viii. Şirketin 2008 ila 2013 yıllarında alış yaptığı firmalar (bu firmaların ortak ve yöneticileri aynı kişilerdir) hakkında yapılan olumsuz tespitler nedeniyle vergi tekniği raporu düzenlendiği; bazı firmalar hakkında da vergi incelemesinin devam ettiği, kanuni temsilcinin ortağı olduğu şirket hakkında da olumsuz tespitlerin yapıldığı görülmüştür.
ix. Şirket temsilcisi ifadesinde, başka firmalardan temin edilen araçların kiraya verildiğini, zaman zaman kiralanan araçlarda değişiklik yapılma gereği duyulduğundan sözleşme imzalanmadığını, faturalarda araç plakalarına ve kiralama sürelerine yer verilmediğini, araçlar toplu olarak kiraya verildiğinden birim fiyata da yer verilmediğini, tahsilatların nakit olarak yapıldığını, alış yapılan şirketlerin de araçları başka firmalardan temin ettiğini beyan etmiştir.
x. Şirketin 5 firmadan yaptığı alışlar gerçek olmadığından aktifinde bulunan araçlar dışındaki faaliyetinin gerçek olmadığı sonucuna ulaşıldığı ve aynı faaliyeti yürüten başka firmalara sorulmak suretiyle her bir dönem için aktifinde olan araçlarla yapılabilecek en yüksek hasılat belirlendikten sonra bu tutarların üzerinde düzenlenen faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığı kanaatine varılmıştır.
Olayda, şirket hakkında bir takım olumsuz tespitler yapılmış ise de şirket hakkında yapılan şu tespitler de uyuşmazlığın çözümünde önem arz etmektedir:
i. Şirket, 2008 ila 2014 yıllarına ilişkin beyannamelerini vermiştir.
ii. 2008 ve 2009 yıllarında şirket adına kayıtlı yedi araç bulunmaktadır. Bu araçlar arasında faaliyet konusu olan servis taşımacılığı faaliyetine uygun bir adet servis aracı (C Plakalı) bulunmaktadır.
iii. Çalışanı bulunan şirketin adına 2009 yılına ilişkin gerçek bir faaliyeti olmadığına dair somut veriler içeren herhangi bir yoklama yapılmamıştır.
iv. Şirketin halihazırda aynı iştigal konusu ile faaliyetini sürdürmekte olduğu anılan vergi tekniği raporunda kabul edilmiştir.
Yukarıda yer verilen değerlendirmeler ışığında şirketin faturalarını gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmaksızın düzenlediği hususu hukuken geçerli ve somut tespite dayanmadığından, davacı adına yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Nitekim, anılan şirket hakkındaki tespitlere dayalı olarak adına yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davalarda cezalı tarhiyatlar ... Vergi Mahkemesinin E:…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …; K:…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … sayılı kararıyla kaldırılmıştır.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Davalının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesinin 11/10/2021 tarih ve E:2021/6124, K:2021/4997 sayılı kararı:
Davacıya fatura düzenleyen … Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda yer alan ve mahkeme kararında özetlenen tespitlerin değerlendirilmesinden, şirketin alış yaptığı ve fatura düzenlediği firmalarla ortaklık ilişkisinin bulunması ve bu firmalar hakkında olumsuz tespitlerin bulunması, yüksek tutarlı vergi borcu bulunmasına rağmen ödeme yapmaması, alış yapılan firmaların da yüksek tutarlı vergi borcunun bulunması, yüksek ciroyla çalışmasına rağmen alacaklarını uzun süre ertelemesi, aktifinde yer alan araçların faaliyet konusuna uygun olmaması ve beyan edilen matrahlara ulaşılması için gereken sayının çok altında olması, işlem hacmine sahip bir firmanın kiraladığı araçlara ilişkin sözleşme imzalamaması ve hukuken kabul edilebilir bilgi ve belgenin mevcut olmaması, kiralanan araçların plakalarının ve kiralama sürelerinin faturalarda yer almaması, birim fiyatın belirlenmemesi hususları birlikte dikkate alındığında anılan mükellef tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayalı olmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle söz konusu mükelleften temin edilen faturada yer alan katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle davacı adına yapılan cezalı tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
Daire, bu gerekçeyle kararı bozmuştur.
... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı ısrar kararı:
… Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlere dayalı olarak adına yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davalarda verilen cezalı tarhiyatların kaldırılması yolundaki kararların Danıştay Dördüncü Dairesince bozulması üzerine cezalı tarhiyatın kaldırılması yolunda ısrar kararı verilmiştir.
Vergi mahkemesi son kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçeye ek olarak bu gerekçeyle ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Faturaların düzenleyicisi firma hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan saptamaların, anılan firmanın düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olduğu dolayısıyla davacı adına tarh edilen vergi ve kesilen cezalarda hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Israr kararında atıf yapılan kararlarda hukuki uyuşmazlık, davacıya fatura düzenleyen şirket adına tarh edilen vergilerin dayanağı matrahın hukuka uygunluğu hususu ile sınırlı kalmış ve kararlar bu hususa yönelik olarak verilmiştir. Dolayısıyla atıf yapılan kararların (bu davalarda davacı konumundaki) … Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığına ilişkin ulaşılan yargı yönünden kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda, anılan şirketin düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığı hususu yargısal belirleme ile kesinleştiğinden aksi yöndeki gerekçeyle verilen ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan ısrar kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin REDDİNE,
2- ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/12/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
X -
KARŞI OY
Davacıya fatura düzenleyen … Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığı yolunda yapılan tespitlere dayalı olarak muhtelif yıllara ilişkin anılan şirket adına cezalı tarhiyatlar yapılmıştır. Anılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davalarda yargılama süreci şu şekilde gerçekleşmiştir:
i. Tarhiyatların dayanağı takdir komisyonu kararlarında atıfta bulunulan vergi tekniği raporunun ihbarnameler ekinde tebliğ edilmemesinin esasa etkili bir şekil hatası olduğu gerekçesiyle cezalı tarhiyatların kaldırılması yolunda verilen Vergi Mahkemesi kararları, Danıştay Dördüncü Dairesince, vergi tekniği raporunun tebliğ edilmemesinin hakkaniyete uygun yargılanma hakkını ihlâl etmediği ve olayda esasa etkili bir şekil hatası bulunmadığı dolayısıyla uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur.
ii. İlgili bozma kararlarına uyarak işin esasını inceleyen Vergi Mahkemesi, vergi tekniği raporundaki (anılan vergi tekniği raporu ile işbu dosyada incelenen vergi tekniği raporu aynıdır) tespitler ışığında davacının (… Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) aktifinde bulunan araçlar ile elde ettiği hasılata ilişkin faaliyeti dışında gerçek faaliyetinin bulunmadığı, bu nedenle anılan araçlarla yürütülen faaliyete ilişkin olarak düzenlenen faturalar dışındaki faturaların komisyon karşılığı düzenlenen faturalar olduğu sonucuna ulaşmış ancak varsayım ve kanaate dayalı olarak belirlenen dönem matrahları esas alınarak yapılan cezalı tarhiyatlarda bu yönden hukuka isabet bulunmadığı gerekçesiyle cezalı tarhiyatları kaldırmıştır.
iii. Danıştay Dördüncü Dairesince, davacı (… Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) hakkında düzenlenen vergi tekniği raporundaki tespitlerin ve dosyadaki bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, davacı tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir emtia teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığı sonuç ve kanaatine varılmış, takdir komisyonu tarafından, sözü edilen vergi tekniği raporu ve müstakar hale gelen Danıştay içtihatları dikkate alınarak davacının gerçek bir teslim ya da ifa olmadan düzenlediği saptanan faturalar üzerinden %2 oranında komisyon geliri elde ettiği kabul edilerek belirlenen matraha göre yapılan vergi ziyaı cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle Vergi Mahkemesi kararları bozulmuştur.
iv. Vergi Mahkemesi, son kararında yer alan gerekçelerle ısrar etmiş, ısrar kararlarına yöneltilen temyiz istemleri Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca reddedilmiştir.
Anılan yargılama süreci incelendiğinde, ısrar kararında atıf yapılan kararlarda hukuki uyuşmazlığın, anılan şirket adına tarh edilen vergilerin dayanağı matrahın hukuka uygunluğu hususu ile sınırlı kaldığı ve kararların matrahın hukuka uygunluğunun değerlendirilmesine yönelik olarak verildiği anlaşılmaktadır. Anılan şirket adına tarh edilen vergilerin dayanağı matrahın hukuka uygun olmadığı gerekçesiyle verilen kararlar bu şirket yönünden hukuki sonuç doğuracağından, ilgili kararlarda ulaşılan bu sonucun işbu dosyada yapılacak hukuki değerlendirmede esas alınması mümkün değildir.
Diğer taraftan, Mahkemece, … Turizm Nakliyat Emlak Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığına ilişkin ulaşılan yargının temyizen incelenerek kesinleştiği görülmektedir.
Bu durumda, anılan şirketin düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayanmadığı yolundaki yargısal belirleme kesinleştiğinden davacı adına düzenlenen faturaların gerçek bir emtia teslimine veya hizmet ifasına dayalı olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle ısrar kararının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.