1982 Anayasasına Hâkim Olan Vergi İlkeleri: (3) Vergi Yasalarının Geriye Yürümezliği

Kişiler faaliyette bulunurken güncel mevzuatı esas alarak hareket ettiklerinden dolayı…

Kanunilik ilkesi kapsamında kazanılmış hakların zedelenmesi ilkesi açısından örneklendirmek…

Karşılaştırmalı hukukta ve Türk hukukunda vergi kanunlarının geriye yürümesi noktasında…

Vergilendirme dönemi tamamlandıktan sonra, tamamlanan bu vergilendirme dönemi için ödenmesi gereken verginin artırılması veya azaltılması sonucunu doğuran değişiklikler gerçek anlamda geriye yürüme olarak değerlendirilebilir. Gerçek anlamda geriye yürümede sonradan yürürlüğe giren bir norm yürürlük tarihinden daha önceki bir dönemde tüm sonuçlarıyla oluşmuş hukuki bir işlem üzerinde geçmişe yürümek suretiyle tesir üretmektedir

“…Normatif düzenden değişiklik yaratan organ tarafından vergiyi doğuran olaydan sonra ihdas edilecek normlarla, kişilerin geçmiş dönemlere ilişkin vergi yüklerin arttırılması, vergi yükümlülerinin devlete olan inançlarının sarsılmasına; ekonomik ve ticari hayatta bulunması gerekli belirlilik ve istikrarın bozulmasına sebep olur…. Tüm hukuk dallarında aynı amaca hizmet eden bu ilkenin vergi hukuku açısından özel bir önemi bulunmaktadır. Zira vergilendirme, kamu gücünün en sert şekilde tezahür ettiği alanlardan biridir. Hatta denilebilir ki, vergi hukuku, kişilerin temel hak ve özgürlüklerine müdahalenin, ceza hukukundan sonra en çok görüldüğü alandır. …T.C. Anayasası’nın 73. maddesinde ifadesini bulan, verginin yasallığı ilkesi ile vergi normlarının geriye yürümezliği ilkesi arasında bulunan sebep-sonuç ilişkisi incelendiğinde, ilkenin vergi hukukunda, ceza hukukuna yaklaşan bir anlamı olduğu görülür”(207).

Vergiyi doğuran olay vergilendirmenin sebep unsurunu oluşturur. Bu durumda vergiyi…

17. Anayasa Mahkemesi vergi kanunlarının geriye yürüdüğü iddiasıyla yapılan başvurularda öncelikle vergiyi doğuran olay tespitini yapmakta; bu tespiti yaptıktan sonra da geriye yürümeyi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesinden sonra yapılan düzenlemelerin, ilgili döneme etki edecek şekilde uygulanması olarak tanımlamaktadır”(209)…

“… Kanunların geriye yürümezliği ilkesi” uyarınca kanunlar, kamu yararı ve kamu düzeninin gerektirmesi, kazanılmış hakların korunması, mali hakların iyileştirilmesi gibi ayrıksı durumlar dışında ilke olarak yürürlük tarihlerinden sonraki olay, işlem ve eylemlere uygulanmak üzere çıkarılır. Yürürlüğe giren kanunların geçmişe ve kesin nitelik kazanmış hukuksal durumlara etkili olmaması, hukukun genel ilkelerindendir” (211).…

1982 Anayasasına Hâkim Olan Vergi İlkeleri

Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.

(3)Vergi Yasalarının Geriye Yürümezliği