Türk Hukukunda, bir senedin hukuken karşılıksız çek sayılabilmesi; çek hükmünde olmasına,…
Karşılıksız çek düzenleme suçu da yukarıda belirtilen koşulların mevcut olduğu durumlarda…
5941 sayılı Çek Kanununda, 6728 sayılı “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla…
Hukuken karşılıksız bir çekin söz konusu olduğu durumlarda, karşılıksız çek ile ilgili…
Çek Kanununun 5/1. fıkrasına göre şikâyette bulunabilecek kişi “hamil”dir.…
İşte, Değerli Hocamız ve Meslektaşımız Prof. Dr. Zühtü Aytaç için yayınlanan bu anlamlı Armağanda yer alan bu çalışmayla karşılıksız çek düzenlendiği durumlarda icra mahkemesine hangi hamilin şikâyette bulunabileceği konusundaki görüşlerimizi açıklayacağız.…
Karşılıksız çek düzenlenmesinin hukuki niteliği, yaptırımları ve bu yaptırımların…
İncelememizin odağındaki şikâyet hakkı konusundaki genel hükümler, Türk Ceza Kanununun…
Suç ve karşılığında öngörülen yaptırımların belirlenmesi ile söz konusu yaptırımların…
Suçla korunan hukuki menfaate kimin sahip olduğu suçun kanuni tanımına uygun eylemin gerçekleştiği anda…
Karşılıksız çek düzenleme suçu bakımından kanun koyucunun bu suçu düzenleyerek koruma…
Ayrıca belirtelim ki, ceza muhakemesi hukukunda genel kural suçların resen soruşturulması…
Keza, Anayasal güvenceye sahip olan ve Türk Ceza Kanununda da açıkça düzenlenmiş…
Yukarıda ifade edilen ceza ve ceza muhakemesi hukuku perspektifi, karşılıksız çek…
Bu durumda, icra mahkemesine şikâyette bulunacak hamilin Çek Kanununun 5/1. fıkrası…
-“karşılıksızdır” işlemini yaptıran,…
-çekin karşılıksız çıkması nedeniyle mağdur konumunda bulunan,
-çekin “yetkili hamili” konumundaki kişi…
olması gerekir. Tabiatıyla, hamilin icra mahkemesine vekili vasıtasıyla da şikâyette…
Şikâyet etme hakkı şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hak niteliğinde olduğundan “karşılıksızdır”…
Çeke “karşılıksızdır” işlemini yaptıran kişinin bir başka deyişle şikâyet etme hakkına…
“Karşılıksızdır” işlemi yaptıran yetkili hamilin, çekini sonradan başka bir kişiye…
Aynı gerekçelerle, “karşılıksızdır” işlemini yaptıran yetkili hamilin, çek bedelini…
Yalnız, tahsil cirosu ile bir çeki iktisap eden kişinin “karşılıksızdır” işlemini…
Yargıtay 19. Ceza Dairesi ise Bölge Adliye Mahkemeleri Ceza Daireleri arasındaki…
Kararda belirtildiği gibi, şikâyet hakkının çekini ödenmesi amacıyla bankaya ibraz…
- “karşılıksızdır” işlemini yaptıran hamil dışındaki kişilerin şikâyet hakkına sahip…
- bu kişiler suçun kanuni tanımına uygun eylemin gerçekleştiği anda kendilerine karşı suç işlenmiş kişi…
- şikâyet etme hakkı şahsa sıkı sıkıya bağlı bir hak niteliğinde olarak “karşılıksızdır”…
- hukukun genel ilkelerinin de gereği olarak istisnai esasların yorum yoluyla genişletilmemesi…
“karşılıksızdır” işlemini yaptıran yetkili hamil dışındaki kişiler karşılıksız çek…
Yukarıda belirtilen karardan sonra verilen yargı kararlarında da açıkladığımız gerekçelere…
Bu görüşün söz konusu eğilimle yaygınlık kazanması hâlinde, hamile ödeme yaparak…
Sonuç olarak, Ticaret, Ceza ve Çek Hukukunun yukarıda zikredilen temel ilkeleri ve…
KAYNAKÇA…
Bozer, Ali/Göle, Celal: Kıymetli Evrak Hukuku, 10. Bası, Ankara 2021.
Can, Mertol: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2019.
Coşkun, Mahmut: Hukuki ve Cezai Yönleriyle Kıymetli Evrak Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2021.
Çamoğlu, Ersin: Kıymetli Evrak Hukukunun Temel İlkeleri, İstanbul 2020.
Ertem, Burcu/Ersoy, Uğur: “Karşılıksızdır İşlemi Yapılmasına Sebebiyet Verme Suçunda Faillik Sorunu”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2020, C. 5, S. 1, s. 1499-1518.
Kendigelen, Abuzer: Çek Hukuku, İstanbul 2021.
Kendigelen, Abuzer/ Kırca, İsmail: Kıymetli Evrak Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2020.
Kendigelen, Abuzer/Zengin, İbrahim Çağrı: “Karşılıksız Çek Suçunda Şikâyet Hakkının Sahibi”, Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil’in Anısına Armağan, İstanbul 2019, s. 725-758.
Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Ankara 2020.
Küçükaydın, Halil Doğan: “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümleri Kapsamında Tahsil Cirosu Hamilinin Yetkileri”, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2019, C. 23, S. 1-2, s. 139-179.
Ölmez, Gökhan/Pancaroğlu, Başar: “Mağduru Belli Bir Kişi Olmayan Suçların Soruşturmaları Neticesinde Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararlarının Denetlenmesi Sorunu”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2021, C. 25, S. 3, s. 471-536.