KAYNAKÇA
Arşiv Kaynakları (Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi):
İrade – Meclis-i Mahsus (İ.MMS.): 37-1519.
İrade – Dahiliye (İ.DH.): 905-71945; 1085-85151.
Sadaret – Mukaveleler (A.DVN.MKL.): 10-22; 8-16.
Süreli Yayınlar
Ceride-i Mehâkim: No:5, 22 Rebiülevvel 1290; No:6, 29 Rebiülevvel 1290; No:8, 14 Rebiülahir 1290; No:6, 17 Şaban 1296; No:31, 29 Safer 1297; No:11, 23 Ramazan 1296; No:15, 28 Şevval 1296.
Takvim-i Vekayi: No: 773, 7 Cemaziyelahir sene 1281.
Düstur: Düstur-ı Atik; I. Tertib, C. I; I. Tertip, C.4.
Salname: SALNÂME-İ DEVLET-İ ALİYYE-İ OSMANİYE: def‘a 30, Matbaa-yı Amire, 1297.
Basılı ve Diğer Kaynaklar
ABDURRAHMAN ÂDİL: “1340 Adliye Teşkilatı ve Mazi”, Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye, No:17, Haziran 1340.
“Müddeiumumilik”, Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye, II. Tertip, No:20, Şubat 1341.
ABDURRAHMAN ŞEREF: Tarih Musâhabeleri, İstanbul, Matbaa-yı Amire, 1339.
“Müddeiumumiler”, Hadisat-ı Hukukiye ve Tarihiye, II. Tertip, No:7, 1339.
AKMAN, Mehmet: Osmanlı Devleti’nde Ceza Yargılaması, Eren Yay., İstanbul, 2004.
BİNGÖL, Sedat: Tanzimat Devrinde Osmanlı’da Yargı Reformu (Nizâmiyye Mahkemeleri’nin Kuruluşu ve İşleyişi 1840-1876), Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yay., 2004.
BOZKURT, Gülnihal: Batı Hukukunun Türkiye’de Benimsenmesi, 2. Bs., Ankara, TTK Yay., 2010.
“Review of the Ottoman Legal System”, OTAM, Sa. 3, 1993.
CAFEROĞLU, A.: Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, İstanbul, TDK Yay., 1968.
DEMİR, Abdullah: Medeni Yargılama Hukuku Osmanlı Mahkemesi, İstanbul, Yitik Hazine Yay., 2010.
DEMİREL, Fatmagül: Adliye Nezareti Kuluşu ve Faaliyetleri (1876-1914), 2.bs., İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2010.
EKİNCİ, Ekrem Buğra: Osmanlı Mahkemeleri (Tanzimat ve Sonrası), İstanbul, Arı Sanat Yay., 2004.
Sayfa 332
HÜSEYİN GALİB: Müdde‘î Umûmî ve Mu‘âvinleri, Artin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası, İstanbul, 1307.
İBNÜSSALİH AHMED REFİK: “Devlet-i Osmaniye ile Akvâm-ı Kadîme ve Hükûmât-ı Mehtelifede Müdde‘î Umûmîliğin Sûret-i Zuhûr ve Tekemmülü ve Hukuk-ı Umûmiye Da‘vâsının İkâmesindeki Suver-i Erba‘a”, Ceride-i Adliye, No:105, 22 Cemaziyelahir 1332.
İLGÜREL, Mücteba: “XVII. Yüzyıl Balıkesir Şer‘iyye Sicillerine Göre Subaşılık Müessesesi”, VIII. Türk Tarih Kongresi, C. II, Ankara, 11-15 Ekim 1976.
KÖKSAL, Osman: “Adliye Örgütünün Problemleri ve Yapılması Gerekli Düzenlemelere Dair II. Abdülhamit’e Sunulan Bir Layiha”, OTAM, Sa. 9, 1998.
KRAMERS, J.H.: “Sü-başı”, MEB İslam Ansiklopedisi, 2. Bs., C. 11, 1979.
MUSTAFA REŞİD: Mufassal Ameli ve Nazari Usul-i Muhakeme-i Hukukiye, Kader Matbaası, İstanbul, 1338.
OSMAN NURİ: Abdülhamid-i Sâni ve Devr-i Saltanatı: Hayât-ı Husûsiye ve Siyasiyesi, Kütübhane-i İslam ve Askeri, İstanbul, 1328.
ORKUN, Hüseyin Namık: Eski Türk Yazıtları, Ankara, TDK Yay., 1994.
ORTAYLI, İlber: “Osmanlı Kadısının Taşra Yönetimindeki Rolü Üzerine”, Amme İdaresi Dergisi, C. IX, Sa.1, 1976.
ÖZCAN, Abdülkadir: “Asesbaşı”, DİA, C. 3, 1991.
ÖZKORKUT, Nevin Ünal: Osmanlı Hukukunda Müdde-i Umumilik (Savcılık Kurumunun Türk Hukukuna Girişi ve Uygulanma Süreci), Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
PAKALIN, Mehmet Zeki: Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. 1, 3. Bs., İstabul, MEB Yay., 1983.
REŞİD: “Umûr-ı Adliyede Müddeiumumilerin Vezaifi”, Darülfünun Hukuk Fakültesi Mecmuası, Sene 2, Sa:14, Mayıs 1340.
SONEL, Hikmet: “Türkiye’de Savcılığın Kuruluşu”, Adalet Dergisi, Yıl:40, Sa. 2, 1949.
TURAN, Ali: “Divân-ı Ahkâm-ı Adliye: Kuruluşu, Teşkilat ve İşleyişi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020.
“1815 Numaralı Trabzon Şer‘iye Sicili’nin Transkripsiyonu ve Hukuki Değerlendirmesi”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İÜSBE, 2014.
ÜÇOK, Coşkun: “Osmanlı Kanunnamelerinde İslâm Ceza Hukukuna Aykırı Hükümler”, AÜHFD, C. 3, Sa. 1, 1946.
Sayfa 333
“Savcılıkların Avrupa Hukukunda Gelişmesi ve Türkiye’de Kuruluşu”, Ord. Prof. Sabri Şakir Ansay’ın Hatırasına Armağan, AÜHF Yay., Ankara, 1964.
YAVUZ, Cevdet: “Dâva”, DİA, C. 9, 1994.
EK: Dersaadet Hukuk-ı Adiye ve Cezaiye Mehâkim-i Nizamiyesinin Teşkilât ve Vezâifine Dair Nizamnâme…
Bâb-ı Evvel…
Mehâkim-i İbtidâiye Beyânındadır…
Fasl-ı Evvel…
Mehâkim-i İbtidâiyenin Teşkilât ve Aksâmı Beyânındadır…
Birinci Madde: İstanbul ve Begoğlu ve Üsküdar merkezlerinde birer mehâkim-i…
İkinci Madde: Mehâkim-i ibtidâiyenin münkasım olduğu daireler birer reis ile…
Üçüncü Madde: Daire-i cezaiyede hükûmet nâmına mücrimin aleyhine ikâme-i da‘vâ…
Dördüncü Madde: Reis ile iki a‘zâ mevcûd olmadıkça muhâkeme icrâ olunamaz…
Beşinci Madde: Mümeyyizler a‘zânın gaybubetinde reisin emriyle anların makamına…
EN
TR
