A.Güvenlik Tedbirleri
Behcetü’l-fetâva adlı eserde Yenişehirli Abdullah Efendi (ö.1743) bir din görevlisinin…
“Zeyd-i vaiz cevamide (camilerde) kürsülere çıkıp enbiya -aleyhimü’s-selam- hazerâtının ulüvv-i şânlarına (yüce şahsiyetlerine) münasib olmayan tabir ile ehl-i sünnet ve’l-cemaat akaidine muhalif hikayat-i beni İsrail (yahudi hikayeleri) vesair erâcif-i batıle nakletmek ile cemaat-i müslimini ihtilal (bozmak) etmek mutâdı olsa (itiyad haline getirse) hükkam-i şeriat (hakimler) üzerlerine Zeyd’i vech-i muharrer üzere kürsüye çıkmaktan men etmek lazım mıdır?…
el-Cevab: Vacibdir.”1828 tarihli bir mahkeme kaydında, başkent İstanbul’da bazı ayak takımı ve serserilerin…
“Bir müddetden beri ba‘zı cehele-i nâsın (cahil kimselerin) kâr û nef‘ (menfaat) garaz-ı fâsidesiyle Âsitâne ve civârında îcâd ve inşâ ettirmiş oldukları kahvehâneler mecma‘-ı erâzil (ahlaksızların toplantı alanı) ve eşhâs ve menba‘-ı çirkâb-ı erâcîf-i evbâş (serserilerin pis erâcifinin kaynağı) olmuş ve salâh-ı hâl-i âlem (kamu halinin huzuru) için def‘ ve tathîri (temizlenmesi) husûsuna ikdâm-ı tâm (hareket edilmesi) olunması rütbe-i farziyyete varmış iken … bu maddede ısrâr ve inât izhâr edenlerin levâzım-ı tedîb ve terbiyelerinin icrâsı ehem ve bundan böyle yirmi nihâyet otuz güne kadar o makule (mevzubahis) menba‘-ı erâcîf ve ekâzîb (yalanlar) olan kahvehâne ashâbı mesdûd (kapalı) olan dükkânlarını başka sûrete tebdîl etmeyerek yine heyetiyle (olduğu şekilde) ibkā eylediği manzûrumuz (ortaya çıkarsa) olur ise ashâbı, eşedd-i itâb ve ikāba (kınama ve cezanın en ağırına) müstahak olacağından başka, dükkânı temelinden hedm ve ifnâ (yıkmak ve ortadan kaldırmak) kılınacağı musammem (kesin karara bağlanmış) olmağla …”
4 Ekim 1860 tarihli bir vesikada Hanya ahalisinden Haydar Ağazade Hüseyin Bey’in…
21 Ocak 1774 tarihli bir vesikada At Pazarı yakınlarındaki Manisalı Mehmed Paşa,…