Bir zamanlar irade beyansız, icapsız, kabulsüz oluştuğu ileri sürülen “fiili sözleşme ilişkileri” kavramına ve kuramına günümüzde artık yer ve gerek kalmamıştır. Bununla, evvelce, eylemli olarak yararlanılan sosyal edimlerin (örneğin kamu taşıtlarını kullanmanın) bedelini ödetmenin ve uzun süre ifa edilmiş olan sürekli sözleşme ilişkilerini geçmişe etkili tasfiyenin sakıncalarından kurtarmanın yolları aranırdı. Fiili sözleşme ilişkisi kavramının ve kuramının sözde çözümüne katkı sağladığı bu sorunların pekala örtülü irade beyanı, çelişik davranış yasağı ve butlan yaptırımının amaca uygun daraltımı (teleolojik redüksiyonu) ile de çözüme bağlanabilecek sorunlar olduğu algılanalıberi, beyansız (fiili) sözleşme ilişkisi kavramı da tarihe karışmıştır.(188)…
-
Git
: -
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
On İki Levha Yayıncılık
Yayın tarihi:
Ekim 2022
Son Güncelleme:
Ekim 2022
ISBN:
978-625-432-286-0
eISBN:
978-625-432-289-1
Baskı:
9
Sürüm:
1
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
§ 2. Hukuki İşlemin Kurucu Öğesi: İrade Beyanı
Hukuki işlemin olmazsa olmaz kurucu öğesi irade beyanıdır. İrade beyanı olmaksızın…
İrade beyanı hukuki sonuca yönelik bir iradenin bu sonucu doğurma amacına yorulabilecek…
İrade beyanının klasik tanımında irade öğesine ağırlık verilir. Son zamanlarda irade öğesi yerine güven öğesine ağırlık veren yeni yaklaşımda kişiye normatif açıdan yüklenebilecek (isnat edilebilecek) beyan tanımı yeğ tutulmaktadır.…
Tanımlarındaki benzerliğe karşın, hukuki işlemle irade beyanı aynı kaba atılamaz.…
İrade beyanını öğelerine ayrıştırdığımızda karşımıza şu öğeler çıkar: a) Beyan…
El kaldırıp taksi çağırmada el kaldırma beyan eylemidir; bu eylemde bulunma isteği…
Ortada beyan eylemi bulunmadıkça irade beyanından söz edilemeyeceği açıktır.…
Ama beyan eylemi iradesinin ve genel beyan (bağlanma) bilincinin eksikliğinde de…
Beyan eylemi iradesinin eksikliğine örnek: Biri size kaba güç kullanarak (vis absoluta…
Öte yandan, hatır için iş gören, tebrik kartı imzalıyor sanısıyla borç senedi imzalayan…
Yalnız şu var: Eğer beyanın varlığına güvenen beyan alıcısının (muhatabın) bu güveni…
Evvelce Özel Hukukun büyük ilkeleri arasında ve MK 2 I kuralı bağlamında ele aldığımız…
Örnek: Yollanmasından vazgeçilen mektubu dikkatsizce ortada bırakan ve bu mektubun…
Bir başka örnek: Kahvede oturan müşteri bir kahve ısmarlar. Bu arada kendisini okuduğu…
Beyan sahibinin yalan beyanında ve şaka beyanında (bile bile güven yaratmada) beyan sahibinin beyan (bağlanma) bilincinin eksikliğine karşın, güveni korunmayı hak eden muhatabına karşı irade beyanıyla haydi haydi bağlı sayılacağı doğaldır.…
Üstelik şaka beyanında hata nedeniyle iptal hakkı saklı tutulurken, yalan beyanda…
Yalnız belirli “hukuki sonuç (işlem) iradesinin eksikliğinde” irade beyanının bağlayıcı…
Nitekim BK 31 i. s. kurallar işlem (hukuki sonuç) iradesinin eksikliği tarzında ortaya…
İlginçtir, Alman hukukunda hukuki sonuç iradesinin eksikliğinde kusur gereğinden bağımsız (kusursuz) bir tazminat sorumluluğu bile öngörülmüştür (§ 122 BGB).…
Görülüyor ki beyan eylemi iradesinin ve beyan bilincinin eksikliğinde beyan muhatabının…
Yasaca benimsenmiş olan bu ayrımcı çözümün mantığı şudur: İrade beyanını taşıyan…
Güven ilkesinin (son aşamada MK 2 I kuralının) izlediği “riskleri hakça dengeleyip…
İlginçtir ki bu ayrımcı çözüm hukuki görünüşe güvenin (iyi niyetin) korunmasının…
Eklemeli ki temsil yetkisinin varlığına ilişkin güveni koruyan BK 41 II, 42 III, 44 I, 45 ve 47 I 2 kuralları da aynı yaklaşımla benzer çözümler öngörmüşlerdir.…
Hiç kuşku yoktur ki eğer beyanı alanın güveni korunmayı hak etmiyorsa, açıkçası,…
Son bir ekleme: Öğeleri eksik irade beyanına güven beyan sahibinin eylem ehliyetsizi…
İrade beyanının yokluğundan söz açılmışken, irade özerkliğini gölgeleyen olguları…
Maddi cebirde: Yokluk…
İşlem ehliyetsizliğinde: Kesin hükümsüzlük…
Tehditte (manevi cebirde), hilede ve hatada: İptal…
Haksız etkilemede (undue influence’da): Kural yok! İlke kıyası yoluyla iptal veya…
İrade beyanları, varması gerekli olan ve olmayan irade beyanları diye ayırt edilirler.…
İrade beyanlarının kural olarak muhataba varması gerekir. Muhatabına iletilip ona…
İnternette varma sorunsalı ilginçtir: E-mail daha provider’e (mail server’e) girdiğinde (elektronik-) posta kutusuna girmiş sayılmalıdır. Bu durumda e-mail adresini veren e-mailini düzenli denetleme ödevini üstlenmelidir.…
Öte yandan, iletinin provider’de kaybolma riskini yollayan taşımalıdır. Çünkü provider aynen posta gibi iletiyi yollayanın beyan temsilcisi (habercisi) sayılır.…
Varması gerekli irade beyanları kendi içlerinde ikiye ayrılır: Belirli bir kişiye…
Ender de olsa, varması gerekli olmayan irade beyanlarına da rastlanır. Vasiyetname…