Fizikçi ve kimyacı formüllerle, matematikçi sayılarla, iktisatçı istatistiklerle,…
-
Git
: -
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
On İki Levha Yayıncılık
Yayın tarihi:
Şubat 2024
Son Güncelleme:
Şubat 2024
ISBN:
978-625-432-752-0
eISBN:
978-625-432-755-1
Baskı:
3
Sürüm:
1
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
§2. ÖZEL BÖLÜM: ÖZEL YÖNTEM KONULARI
I. HUKUK KURALLARININ YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE DEĞİŞİK TÜRLERİ
Değil mi ki hukukta yöntemin başlıca konusu “hukuk kurallarını” doğru dürüst uygulamaktır,…
Hukuk devletsiz düşünülemeyeceği gibi, kuralsız da düşünülemez. Gerçekten de hukuk…
* * *…
Bir kuralı “hukuk kuralı” yapan yapısal özellikler nelerdir acaba?…
Tipik bir hukuk kuralının yapısına bakalım: “Eğer bir kimse bir başkasına mal satıp…
Bu tipik koşullu hukuk kuralının anatomisini bir formülde özetleyelim: a) Olgular (gerekler, ön koşullar) bütünü (Tatbestand / abstract of fact / état de…
Bu tipik kuralda, (a) bölümü kuralın öznel ve nesnel gereklerden oluşan “olgular…
Kuralın (b) bölümünde bir davranış yükümü yer almaktadır. Olgunun gerçekleşmesine…
Hukuki sonucun bu iki bileşeni yani yüküm (b) ve yaptırım (c) bu örnekteki gibi (aynı…
* * *…
Olgular bütününü (yasal tipi) oluşturan olgular (facts, faits), zamanın geçmesi ve…
Olgular bütününde yer alan kavramlar da ya çocuk ve konut kavramları gibi “deskriptif”…
Bu olgular bütününe bağlanan hukuki sonuç (yaptırım) ise genelde bir ödeve ve yüküme…
* * *…
Hukuk kurallarının tipik bir özelliği vardır. Bu özellik, birey üstülük (genellik)…
Hukuk kuralının genellik ve soyutluk özelliğinin sonucu şudur: İyilikbilmez çocuk…
Hukuk kurallarının genellik ve soyutluk özelliği, olsa olsa, “hakkaniyet” gereği,…
Hukuk kurallarının genellik ve soyutluk özelliği dışında başka bir özelliği de onların…
Yasa koyucunun buyurmak, yasaklamak veya mezuniyet (izin veya yetki) vermek için…
Tipik hukuk kuralı, belirli bir davranışı yaptırım tehdidiyle emreder (emperatif…
Eksiksiz (komple) tipik kuralın modeli özel hukukta “talep temeli” oluşturan kuraldır;…
Özel hukukta “talep temelleri”, idare hukukunda “yetki temelleri” ve ceza hukukunda…
* * *…
Hukuk kuralının başkaca toplumsal davranış kurallarından ayırt edici belirgin özelliği,…
Aslında bu gibi yaptırımsız yükümlere dava edilemez “eksik borçlar” da eklenebilir (BK 524, 604, MK 23 III 2).…
Sert kurallarla yumuşak kurallar arasında ortalama bir yer tutan zayıf kurallara (düzen kurallarına, lex minus quam perfecta, Soll- Vorschriften) gelince: Bunların yaptırımı salt disiplin cezasından ibarettir; disiplin cezasına katlanma göze alındıktan sonra, bu kurallara da pekâlâ uyulmayabilir (MK 537: Noter için vasiyetnameyi saklama yükümü!).…
Kuralların yaptırım öğesi açısından gözetilen bu ayrım ileride yeniden ele alınacaktır.…
* * *…
Kimi hukuk kuralları, “yaptırım” şöyle dursun, herhangi bir yüküm bile içermezler.…
Kişisel durum sicillerine (MK 36 i.s.), tüzel kişiliğe (MK 47 i.s.), işlem ehliyetine…
Bu gibi bağımlı, eksik, “refakatçi” (yardımcı) kuralların örnekleriyle, “tanımlayıcı…
Tanımlayıcı kurallara ayrıca yerleşim yerini tanımlayan MK 19, derneği tanımlayan MK 56, vakfı tanımlayan MK 101 kuralları da örnek olarak gösterilebilir.…
Eksik kurallara “salt amaç belirtmekle yetinen koşulsuz amaç kurallarını” da katmak…
Ana kuralı sınırlayarak bu kurala “ayrık (istisna) getiren kurallar” ve bu arada…
* * *…
Eksik kuralların ilginç bir bölümü de “atıf” (gönderme) kurallarıdır (Renvoi/ Verweisung).…
* * *…
Atfın ileride özel olarak ele alacağımız kıyastan farkı şuradadır: İleride göreceğimiz…
Atfın ve örneksemenin yalınkat bir kopyalama olmayıp, karmaşık bir uygulama olduğu,…
Şimdi, tek başına bir anlam taşımayan bağımlı, eksik kuralların en önemlilerine,…
* * *…
Hukuk kurallarının gereklerden (olgulardan) ve sonuçtan (yükümden ve yaptırımdan)…
Değişik bir anlatımla: Atıfta (göndermede) bulunan aktif ama eksik kuralın uygulanabilmesi…
Kural tasarrufuna yarayan bu ilginç yasama tekniğinde, sonuç olarak, atıfta bulunan…
* * *…
“Atıf” (gönderme, referans), belirli bir kuralın hukuksal gereklerine veya hukuksal…
Hukuki gereklere yapılan atfın tipik bir örneği BK 603 kuralında yer alır: Teminat…
Sadece hukuki sonuçlara yollayan yasal atıf kuralına örnekler: Tüzel kişinin malvarlığı…
Hem hukuki gereklere hem hukuki sonuçlara yollayan yasal atıf kuralına örnekler:…
Atfın, başka bir kuralın salt hukuki sonuçlarına mı yoksa aynı zamanda gereklerine…
Hukukumuzun belki en önemli ve aynı zamanda en kapsamlı genel (global) atıf kuralı…
Bir başka önemli ve kapsamlı atıf kuralı da BK 114 II kuralında yer alır: “Haksız…