Ele alınacak olan konu özel hukukun kavranması en zor en teknik konularından biri…
-
Git
: -
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
On İki Levha Yayıncılık
Yayın tarihi:
Ekim 2022
Son Güncelleme:
Ekim 2022
ISBN:
978-625-432-286-0
eISBN:
978-625-432-289-1
Baskı:
9
Sürüm:
1
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
§ 4. Kazandırıcı Hukuki İşlemde Sebep: Sebebe Bağlılık ve Sebepten Soyutluk
Başkasına parasal değer kazandıran kazandırıcı hukuki işlemin yapay biçimde borçlanma…
Her kazandırıcı işlem, ister salt eksik ve dolaylı etkili borçlanma işlemi, ister…
Kazandırıcı işlem sayılmayan işlemlerde, örneğin dernek kurmada, derneğe üye olmada veya yenilik doğuran hakların kullanılmasında “hukuki sebep” (causa) sorgulanmaz.…
Kişi kazandırmasını değişik nedenlerle gerçekleştirmiş olabilir. Başkasını karşılıksız…
Kazandırıcı hukuki işlemle izlenen bu gibi tipik hukuki amaçlara (hukuki sebeplere)…
Alım satım borçlandırıcı (aynı zamanda kazandırıcı) işleminde (sözleşmesinde) taraflarca…
Malı ve parayı teslim alan edilgen kişi herhangi bir kazandırmada bulunmaz ki bir kazandırma causa’sı izlesin!…
Kazandırıcı işlemin hukuki sebebi (causa’sı) hem işleme uygulanacak olan kuralların…
Kazandırıcı işlemle doğrudan doğruya izlenen ve kazandırıcı işleme hukuki kimliğini…
Kazandırıcı işlemle izlenen güdüler (saikler) ancak taraflarca “koşul” düzeyine…
Borçlandırıcı işlem niteliğindeki kazandırıcı hukuki işlemlerde “causa” her zaman…
Borçlanma işleminin hukuki sebepten ayrıksı soyutluğuna, (causa’sızlığına) ancak…
Tasarruf işlemi niteliğindeki kazandırıcı işlemlere gelince: Tasarruf işlemleri…
Şimdi hukuki sebebin (causa’nın) asıl önemli işlevine, onun kazandırmanın geçerliliğini…
Eğer bir kazandırıcı hukuki işlemde hukuki sebep (causa) o işlemin geçerli kalıcılığının…
Evvelce belirtildiği gibi, borçlanma işlemleri, nitelikleri gereği hukuki sebebe…
Borçlanma işlemindeki “iç causa”nın taraflarca özel olarak işlemin dışına çıkarılıp gizlenmesi ve böylece işlemin hukuki sebebinden soyutlanması olasılığı (BK 18) saklıdır. Biraz önce anılan bono örneğini anımsayınız! Tasarruf işlemlerine gelince: “Taşınmaz eşyanın” devrinde (ki taşınır eşyanın devirlerinde…
Taşınır eşyanın devri konusunda yasada kural yoktur; öğretide ve uygulamada yoğun…
Demek ki hukuki sebebe bağlı tasarruf işleminde sebepte hükümsüzlük olduğunda hakkın…
Özetle, ayni tasarruf işleminin hukuki sebebe (borçlanma işlemine) bağlılığı demek,…
Soyutluk ilkesine göre, önce mülkiyet kazandırılır, sonra da kişisel, nispi bir tasfiye…
Borçlanma sözleşmesiyle tasarruf sözleşmesi arasında “hukuki sebep” kıskacıyla kurulan…
a. A B’ye yanlışlıkla düşük bedelle satmış bulunduğu saati sonradan kendisine teslim…
Bu durumda borçlanma sözleşmesi hata nedeniyle iptal edilebilir (BK 31 i.s.). Ama…
Eğer hukuki sebebe bağlılık ilkesi benimsenirse, tasarrufi etki doğmaz; saatin mülkiyeti…
Yok eğer hukuki sebepten soyutluk ilkesi benimsenirse, o zaman teslimle tasarrufi…
b. A B’ye satmış olduğu belirli saatin yerine yanlışlıkla daha pahalı başka bir saati…
Bu durumda borçlandırıcı satımda hata yoktur; satım geçerlidir. Ama ayni tasarruf…
c. B, saat elindeyken bunu iyi niyetli C’ye satıp devretmiştir.…
Birinci olasılıkta (a şıkkında) soyutluk ilkesi benimsendiğinde, C iyi niyetli olmasaydı…
Bu son olasılıkta irade bozukluğu sonucunda bir malı elden çıkarmanın gönülsüz (rızasız) çıkış sayılmayacağı varsayılmıştır.…
Gerçi taşınırlarda baskın görüş, “illilikten” yanadır. Oysa taşınırlara ilişkin…
Açalım: Bir kere, B’nin alacaklarının B’nin A ile yaptığı sözleşme uyarınca mülkiyeti kazandığı konusundaki iyi niyetleri asla korunamaz. Onlar ayni hak iktisabına özgü MK 988 kuralından yararlanamazlar. Bu nedenle de onların B’nin zilyetliğindeki mala el koyabilmeleri için B’yi malik kılan soyutluk ilkesinin varlığına ivedi gereksinimleri vardır.…
Unutulmasın ki alıcının (müktesibin) alacaklılarının, özellikle cebri icra takibinde, iyi niyetlerinden bağımsız olarak sahip …
Dahası var: İyi niyetin varlık koşulları öylesine ağırdır ki (A ile B arasındaki sözleşmenin geçersizliğini “bilmesi gereken” Ü’ nün bile kötü niyetli sayılacağını unutmayalım) alışveriş yaşamının güvenli ve kararlı işlerliğini, ayrıca hukukta sadeliği, açıklığı ve kesinliği sağlamak için iyi niyetin korunması ilkesinin koluna soyutluk ilkesini ayrıca takmak kaçınılmazdır.…
Ü’nün mülkiyet iktisabı, niçin kendisini hiç ilgilendirmeyen A ile B arasındaki sözleşmenin geçerliliğine ve bu konudaki özel bilgilerine bağlı tutulsun? Ü böylesine bir rizikoya niçin katlansın?…
Hangi nedenle, A, sırf B ile kendisi arasındaki öznel, kişisel bir pürüzü Ü’ye ve Ü’nin cebri icra takibine geçmiş alacaklılarına karşı da ileri sürebilsin? Bu kadar ileri giden bir korumayı A hak eder mi?…