You only have rights to document if you have package.
II. ALACAKLI TEMERRÜDÜNÜN HUKUKİ SONUÇLARI
XII.6
Aslında, alacaklı temerrüdünün doğurmadığı sonuçlar, onun doğurduğu sonuçlardan daha…
Alacaklı temerrüdünün doğurduğu sonuçlara gelince: Bu sonuçlar, borçlunun bağlılığının…
Alacaklı temerrüdünün borçluya en başta sağladığı kolaylık, onu ödemezlik defiyle…
XII.7
Alacaklının temerrüdünden sonra borçlunun sorumluluğu da hafifler. Değil mi ki bundan…
Örnekler: Satıcı, alıcı tarafından zamanında devralınmayan arabayı kilitlemediği…
XII.8
Borçlunun alacaklı temerrüdünden sonra kavuştuğu asıl büyük avantaj ise şudur: Edimi…
Alacaklı temerrüdünde hasarın alacaklıya intikal edeceği yolundaki genel ilke sadece taşınır satımında (BK 208 II’de) ve eser sözleşmesinde (BK 483 I’de) öngörülmüştür. Oysa bu kural alacaklı temerrüdüne ilişkin genel kuralda yer almalıydı. Tıpkı alacaklının yol açtığı imkansızlıkta hasarın alacaklıya intikal edeceği yolundaki ilkenin de böyle bir genel kuralda yer almasının gerekliliği gibi.…
Alacaklının temerrüdüne bağlı hasar intikali, daha çok, çeşidin ayırt edilmesinin…
Kendine özgü bir çeşit borcu sayılan para borcunda alacaklı temerrüdü oluştuğunda hasarın alacaklıya geçip geçmeyeceği çok tartışmalı bir sorun oluşturur. Kimilerine göre, olağan çeşit borcunda, zor da olsa, çeşidin alacaklı için ayrılıp rezerve edilmiş olduğu kanıtlanabilirken, para borcunda borçlunun paranın ala
Buna karşı çıkanlarsa, hakkaniyet gereği, paranın kaybolması riskini (hasarı), edim…
Örnek: Kararlaştırılan ödeme saatinde alacaklısının kapısını boşuna çalan borçlu, dönüş yolunda borçlu olduğu parayı kusursuzca bir yankesiciye kaptırıyor. Borçlu yanlısı görüşe göre borçlu, alacaklı temerrüdünden sonra gerçekleşen bu kaza üzerine para borcundan kurtulmuş sayılmalı ve karşılıklı sözleşmede karşı edimi de isteyebilmelidir. Alacaklı yanlısı görüşe göreyse, borçlu ne yapıp edecek, parayı bulup buluşturacak ve ödemeyi gerçekleştirecektir…
XII.9
Ediminin başına kolay kolay bir aksilik (bir kaza) gelmeyecek ve sırf bu rastlantı…
Eğer üçüncü kişiye tevdi aşırı gidere yol açacaksa ya da tevdi edilecek nesne çabuk…
Borçluyu mahkeme koridorlarına, artırma salonlarına ve ambarlara yollayan bu karmaşık tevdi yolu doğrusu çok yıpratıcıdır. Durum haklı gösteriyorsa, borçlu temerrüdü ve sözleşmenin müspet ihlali kavramları zorlanarak (forse edilerek), daha iyisi ve tutarlısı, biraz ileride ele alınacak olan BK 110 kuralı örnek alınarak, borçluya kestirme yoldan sözleşmeden dönme hakkı tanımak yerinde olur. Hele tevdiye elverişli olmayan taşınmazlarda sözleşmeden dönme hakkını borçluya tanımak adeta kaçınılmaz olur…
Üçüncü kişi yararına sözleşme bağlamında, alacaklı için (onun lehine) tevdide bulunarak…
Eşyayı veya parasını “tevdi” etmenin düşünülemeyeceği yapma (eser üretme ve iş görme)…
Yalnız şu var: Aslında yapma edimi alacaklısının direnişi genelde alacaklı temerrüdüne yol açmaz; düpedüz alacaklının yarattığı ifa imkansızlığına yol açar. Örneğin, vaktinde dersini almaya gelmeyen öğrenci ifayı imkansızlaştırmış sayılır. Yoksa salt alacaklı temerrüdüne düşmüş sayılmaz. O zaman da borçlunun borcu zaten kendiliğinden düşmüş olur; alacaklı da karşılıklı sözleşmede karşı edim hasarını yüklenir; borçluya karşı edimi (bedeli) ödemek zorunda kalır. (Bk. ileride § 13 N 2-6)…
Yapma edimlerindeki alacaklı temerrüdünde borçlu temerrüdü hükümlerine yollamada…
İşverenin alacaklı sıfatıyla temerrüdünde (genellikle ifa imkansızlığı yaratmasında) işçinin çıkarlarını gözeten sosyal boyutlu BK 408 kuralına göre, işçi, ücret alacağını zaten tam olarak…
XII.11
Sözleşmeden dönme hakkının yapma edimi borçlularına inhisar ettirilip verme edimi…
Çok daha önemli bir eksiklik de şudur: Son yıllarda işçiyi özel olarak koruma sosyal…
Kanunda işçi yararına kurallaştırılmamış bir başka işçi ayrıcalığı da işçinin tehlikeli (riskli) işlerdeki (gefahrengeneigte Arbeit) sorumsuzluk ayrıcalığıdır. (Bk. § 21 N 1)…
XII.12
Alacaklı temerrüdünün borçlu yararına ve alacaklı zararına yol açtığı bir başka sonuç…
Yapma edimlerinin alacaklı tarafından engellenmesinde, her halde, “alacaklı temerrüdü” çerçevesinde, borçluya dönme hakkının yanı sıra, en azından, “masraflarının karşılanması alacağı” sağlanmalı; ama menfaatler durumu haklı kıldığında, “mutlak kesin vadeli işlem” ve dolayısıyla ifayı telafi olanaksızlığı varsayılarak, “alacaklının yol açtığı ifa imkansızlığı” çerçevesinde, borçluya (olsa olsa bu sayede tasarruf ettiği ve elde ettiği değerler düşülerek) “karşı edimin tümü” sunulmalıdır.…
Örnek: Öğrenciler yabancı dil dersine vaktinde gelemeseler bile, dernek üyeleri de özel konsere saatinde yetişemeseler bile, edimlerin bedelini ödemelidirler.…
I. ALACAKLI TEMERRÜDÜNÜN ÖZELLİKLERİ VE ÖĞELERİ
III. GENİŞ ANLAMDA (ATİPİK) ALACAKLI TEMERRÜDÜ
TR
EN
