Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
II. YABANCI PARA BORCU
VIII.5
Evvelce de belirtildi: Para borcu ulusal parayla ödenir. Gelgelelim, nominalizm ilkesinin…
Ancak Karar’ın lafzındaki belirsizlikler ve derhal yürürlük ilkesi (yasağın mevcut…
Özellikle istisnalara bakıldığı zaman, Türkiye’de mukim olmasına rağmen bir tarafın…
Yalnız kefalette, taksitle satımda ve tüketici kredisinde bu gibi dövizle ödeme kayıtlarının…
Bizde dövizle borçlanmalara ivme kazandıran bir buluş da, yeni MK 851 kuralıyla, ‘’taşınmaz rehninde geçerli belirlilik…
Yabancı para borcunun ancak taraf iradesiyle öngörülebileceğini, buna karşılık nafaka, haksız zenginleşme ve haksız fiil tazminatı gibi yasal borçlarda ödemenin yargıç kararıyla dövize bağlanamayacağını bir kez daha vurgulayalım…
Ulusal paranın değer yitirmesi riskine karşı önlem olarak, sadece “yabancı parayla…
Ancak 85 sayılı Karar, sadece doğrudan döviz ile ödeme kayıtlarını değil aynı zamanda…
Şimdi bu kısıtlar çerçevesinde BK 99 hükmünün öngördüğü hukuki rejimi ele alalım.…
VIII.6
Eğer genelde olduğu gibi, böylesine açık (sarih) bir efektif döviz kaydı öngörülmüş…
Bizde dövizin ulusal paraya çevrileceği “tahvil günü” olarak muacceliyet (vade) günü seçildiği halde, Almanya’da bu bitik gün borçlunun fiilen ödemede bulunduğu gündür. (§ 244 II BGB) Alman çözümü borçluya muacceliyetten önce de ödeme şansı verdiği ve aynı zamanda onun spekülatif amaçlarla ödemeyi geciktirmesine de daha baştan set çektiği için yeğ tutulur.…
Yalnız borçlu ödeme gününü kaçırırsa, bu durum bir anda değişir; alacaklı borçlunun…
BK 99 II kuralında geçen “vade günü”nün, alacaklı yararına, vadesi saptanmamış borçları da kapsayacak biçimde “muacceliyet günü” diye yorumlandığını saptadık. Ama acaba BK 99 III kuralında geçen “vade günü” (ki borçlu tarafından kaçırılması seçimlik yetkiyi alacaklıya aktarır) borçlu temerrüdüne düşme günüyle eş anlamlı mıdır? Vadede ödememenin kayıtsız koşulsuz borçlu temerrüdü ile eş değerde sayılacağı yine alacaklıdan yana yaygın kanıdır. Aslında, döviz borcunda vade zaten hemen hemen her zaman belirli bir gün olarak saptanacağına ve böylesi vadeli bir işlemde de “kararlaştırılan gün alacaklı yerine kendiliğinden temerrüt ihtarında bulunmuş” (dies interpellat pro homine) sayılacağına göre, vadenin kaçırılmasıyla borçlu temerrüdü de zaten kendiliğinden oluşmuş olacaktır.BK 99 III sayesinde, döviz alacaklısı, temerrüt zararının tazmini için BK 118/122’nin…
Gerçi bir an için bu eşitsizliği döviz borçlusunun kendi iradesiyle göze aldığı düşünülebilir.…
Yeni BK 99 kuralında döviz alacaklısı yararına bu gereksiz ve haksız ayrıcalığa bir…
Yeni Borçlar Kanunu döviz borçlarının ödenmesinde alacaklı yararına evvelce tanınmış olup haksız bir ayrımcılığa (döviz alacaklısını kayırmaya) yol açan ayrıcalığı hiçbir ülkede rastlanmayan bir biçimde geliştirirken, sözün özü, iki seçenekli yetkiyi üç seçenekli yetkiye çıkarırken, yalnız döviz borçlusunun çıkarlarını değil, ama aynı zamanda tarihsel kökeni Ortaçağa kadar uzanan ve İcra ve İflas Hukukuna da yansıyan bir temel ilkeyi hiçe saymaktadır.…
Yalnız şu noktayı da eklemeli: 85 sayılı Kararın öngördüğü hukuki rejim ile birlikte, döviz alacaklısına tanınan ayrıcalığın pratik açıdan pek bir önemi de kalmamıştır.…
İlginç nokta şudur ki BK 99 ‘un gerekçesinde eski yasaya göre herhangi bir hüküm değişikliğinin yapılmadığı belirtilmektedir.…
Aslında Komisyondan beklenen değişiklik (eğer haksız sistemde ısrar edilecekse), bu kuralın yanlış algılanıp uygulanmasını, kuralın amacından saptırılıp yozlaştırılmasını önleyecek bir ekleme yapmasıydı. Bu eklemede kuralın yasal borçlarda, yani nafaka, haksız fiil tazminatı ve haksız zenginleşme tasfiyesi borçlarında yargıca asla davalıyı dövizle ödemede bulunmaya mahkum etme yetkisi vermediği vurgulanmalıydı. Ne yazık ki öğretide eski BK 83 kuralı kanıt gösterilerek, euro veya dolar üzerinden nafakaya, haksız fiil tazminatlarına ve haksız zenginleşme kökenli iade borçlarına hükmedilebileceği savunulmakta, uygulamada da aynı yönde yargı kararlarına rastlanmaktadır
Dövizin Türk lirasına cebri icra sürecinin hangi aşamasında çevrileceği konusundaki…
Konuyu bir örnek olayda toparlayalım:…
Vade gününü oluşturan 10 Kasım’da dolar bir buçuk lira iken ödenmesi gerekli 1000…
Tersine, eğer dolar arada değer yitirmiş olsaydı, alacaklı 10 Kasım tarihli daha…
Yalnız dikkat edilsin ki alacaklı bu iki gün dışında (arada) kalan daha elverişli…
Görülüyor ki temerrütten sonra borçlu adeta alacaklıya teslim olmakta, alacaklı kendisi…
I. PARA BORCUNUN ÖZELLİKLERİ
III. PARA BORCUNUN EKLENTİSİ: FAİZ
EN
TR
