Yalnız bu avantajı kullanabilmek için, önce karşı yana uygun (makul) bir “güvence…
Karşılıklı sözleşmede “işlevsel sinallagma”nın bir ayağı “ödemezlik defi” ise, öteki ayağı da “dönme hakkı”dır. Ama güçleri farklıdır bu ayakların. Hafif yumuşak (soft) yetkiyi oluşturan “ödemezlik defi”e oranla “sözleşmeden dönme” yetkisi daha ağırdır, köktencidir. Ödemezlik defi sadece edimden geçici kaçınma hakkı verirken, sözleşmeden dönme edimden temelli kurtarır; üstelik her nasılsa yerine getirilmiş edimi bile geri döndürür. (Ödemezlik defi “kalkan” ise, dönme hakkı “kılıç”tır!) Başka bir anlatımla: Dönme hakkı, defi hakkını içine alır ve olağanüstü bir boyuta kavuşturur.…
Karşılıklı sözleşmede ifa engeli çıkaran borçluya karşı alacaklının sahip olduğu ödemezlik defi ile sözleşmeden dönme arası ortalama bir hak da alacaklının kendi edimini alıkoyup borçludan fark kuramı bağlamında tazminat isteme hakkıdır. (§16 N 12)…
Evvelce belirtildi: BK 98’in öngördüğü sözleşmeden dönme hakkı, son tahlilde, borçlunun güvenilirliğinin kalkmasına bağlı olarak “işlem temelinin çökmesi (clausula rebus sic stantibus) hukuki temeline dayanır(59)…
BK 98’in sözleşmeden dönme hakkının, önceden ifa yükümü altında bulunan kişi kadar,…
Hatta, güvenilirliği kalkmış borçluya karşı sözleşmeden dönme hakkı, kişinin kendi…
Dikkat edilirse, burada, edim elden çıkarılmış olduğu için kaçırılmış olan ödemezlik…
Borçlunun iflası durumunda sözleşmeden dönme hakkına iflas alacaklıları yararına birtakım özel sınırlamalar getirilmiştir: İflas halinde, dönme hakkı ancak iflas masasına (yönetimine) karşı kullanılabilir. Asıl önemlisi, iflasta edimi geri sağlayıp kurtarıcı dönme hakkına ciddi sınırlar konmuştur. (İİK 198/199)…
BK 98’in alacaklının güvensizliğini gidermek üzere öngördüğü defi, ve dönme yetkileri dışında, alacaklıya herhangi bir tazminat isteme olanağı tanınamaz. Borçlunun ne acze düşmesi ne de teminat göstermemesi, onun tazminat borcuna yol açabilecek bir yüküme aykırılık etmesi anlamına gelir.…
Özet: Karşılıklı sözleşmede geçerli “işlevsel sinallagma” (veresin diye veriyorum)…
Doğrudan doğruya ödemezlik definin kendisi olmasa bile, temelinde yatan mantık (ratio…
Ödemezlik definin özel bir uzantısı, ödeme güçsüzlüğüne düşmüş bir alacaklıya karşı,…
Kimin kime nerede ne zaman ifada bulunacağını gördük. Şimdi sıra “neyin” ifa edileceği…