- Chapters
- Content
- Copy citation
-
Go to
: - Go to page
- Go to paragraph
- Display setting
-
-
ᴀ⇣ Reduce font
On İki Levha Yayıncılık
Publication date:
February 2022
Last Update:
February 2022
ISBN:
978-625-432-097-2
eISBN:
978-625-432-119-1
Edition:
8
Version:
1
You only have rights to document if you have package.
V. EDİMİN TEK YANLI OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ: SEÇİMLİK YETKİ
Nasıl edimin belirlenmesi denince akla çeşit borcuyla seçimlik borç geliyorsa, edimin…
Borçlanılmış edimden başka bir edimin gerçekleştirilmesi (aliud), ifa sayılamaz;…
Evvelce ele alınan seçimlik borçta, mevcut iki edim yükümü arasında seçme şansı ama…
Dikkat edilsin ki yedek edim, bağlılığın ve borcun konusu olmayıp salt özel bir yetkinin…
Seçenekli edimlerin eş değerli mi (eğer böyleyse, sıkı çifte bağlılık rejimiyle seçimlik borç), yoksa kademeli mi (böyleyse ılımlı tek bağlılık rejimiyle seçimlik yetki) sayılacağını saptama, somut olaydaki menfaatler durumuna göre çözümlenecek, oldukça duyarlı bir yorum sorunudur. Seçimlik yetkide, seçimlik borçtan ayrımlı olarak, imkansızlık olayı sorun çıkarmaz.…
Borçlu, yedek edimi seçme yetkisini bilmeden (yanlışlıkla) asıl edimi gerçekleştirirse,…
Seçimlik yetkinin tipik ve yaygın örneği, borçlu alıcının, satın aldığı arabanın…
Yalnız şu var: Üstüne denklik parası ödenerek kullanılmış eski aracın yenisiyle trampa edildiği bu gibi sözleşmelerde, ortaya eski araçla ilgili bir aksilik (ayıp ya da imkansızlık) çıktığında, başat (birincil) edimin dirilmesine yol açabilecek olan “seçimlik yetki”nin varlığı tüketici yanlısı hukukçularca genelde yadsınır; eski aracın teslimi, yedek edimin verilmesi olarak değil de atipik bir trampa sözleşmesi bağlamında, asıl edimin belirleyici bölümünün ifası olarak nitelendirilir ve böylece alıcı, asıl ve yüksek para ödeme ediminin diriltilmeyip karşılıklı edimlerin her iki
Seçimlik yetkiye yasada da rastlanır. Daha çok borçluya tanınır böyle bir yetki.…
Alacaklıya yasa ötesinde (praeter legem) sunulan bir ayrıcalık olarak, ifa imkansızlığında, onun kendi ediminin iadesini veya tazminatı isteyecek yerde, ifası imkansızlaşmış edimin yerine geçen sigorta tazminatı gibi bir “kaim değeri” isteme yetkisi de, alacaklı yararına başka bir seçimlik yetki örneğidir. Yalnız şu var: Kaim değer istemine pekala “dondurulmuş ya da alıkonmuş istem” gözüyle de bakılabilir. (§ 5 N 4)…
Eğer seçimlik yetki borçludaysa, borçlu ancak yedek edimi eylemli olarak (fiilen)…
Oysa, anımsanacağı gibi, seçimlik borçta borçlu edimi tek yanlı bir bildirimle (bir çift sözle) seçebiliyordu. İkincil yedek edimin birincil başat seçimlik edimden farklı olarak, bağlılık ve borç konusu sayılamamasının doğal sonucudur bu.…
Borçlunun eylemli değil de salt sözlü seçim bildirimi (ifa yerine edim önerisi),…
Buna karşılık, seçimlik yetki alacaklı yararına öngörülmüşse, alacaklının bu yetkisi…
Seçimlik borçla seçimlik yetki arasındaki bütün bu “kılı kırk yarmacalar”, aslında daha çok pandektist kavram hukukçuluğunun bir kalıntısıdır; kuşkucu bir yaklaşımla değerlendirilmelidir.…