Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
Sayfa 247XIV. KURALLARIN ZAMAN VE MEKAN AÇISINDAN YÜRÜRLÜĞÜ İLE İLGİLİ SORUNLAR VE BU SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN FORMÜLLER
Yasa kurallarının zaman (tarih) açısından yürürlüğü sorunu iki değişik görünümde…
Sorunlardan birincisi, yasa kurallarının ne zaman yürürlüğe girdikleri ve ne zaman…
Yasalar, bu konuyu düzenleyen 22.6.1928 tarihli ve 1322 sayılı eski bir özel yasa…
Eğer yasa, yürürlüğe süreye bağlanmış “süreli” (periyodik) bir yasaysa bu sürenin…
Belirli bir yasa (kuralı) yürürlükteyken aynı konuda yeni bir yasa (kuralı) yürürlüğe…
Yasayı Anayasa Mahkemesi de kaldırabilir yürürlükten. Şöyle ki kuralı uygulayan mahkeme…
Bir yasanın, resmen yürürlükten kaldırılmadığı halde, anlamını ve işlevini yitirdiği…
Bir taşınmaz üzerinde taşınmaz yükü şeklinde kurulmuş bir alacak hakkı yaratan “irat…
Düğünlerde Men’i İsrafat, Pazarlıksız Satış Mecburiyeti, Basılı Kağıtların Kese Kağıdı…
Evvelce (s. 122’de) değinilmiş olan bir oluşumun tam tersine bir oluşumdur bu! Sözü…
Yasa kurallarının zamansal yürürlüğünden söz edilince akla gelen asıl önemli sorun…
Kural olarak yeni yasa, geçmişte oluşmuş hukuksal olgulara, sona ermiş hukuksal etkilere…
Avusturya MK (ABGB) § 5 kuralı bu bakımdan çok açıktır: “Yasalar geçmişe etkili olmazlar, yürürlüğe girdikleri tarihten önce oluşmuş eylemlere ve evvelce edinilmiş haklara ilişmezler.”…
Somutlaştıralım: Eski yasa döneminde bir kez oluşmuş olan olgular, eylemler ve işlemler…
Örneklendirelim: Eski yasa döneminde evlilik ilişkisi kurulmuşsa, tüzel kişilik,…
Dar ve teknik anlamda geçmişse yürümezlik kuralı (retroaktivite yasağı) olarak bilinen…
Şu da var ki ayrık tanımaz katılıkta bir kural değildir bu. Yalnız vergiyi ve cezayı…
Buna karşılık, yeni yasanın eski yasa döneminde sağlanmış olan hukuksal konumun süregelen…
Örneğin evvelce kazanılmış olan mülkiyet hakkının (konumunun) sağladığı olanaklar…
Medeni Kanunu’nun Yürürlüğü Hakkında Kanun madde 10’un 2001 öncesinde kurulmuş evlilikler için 2001’e değin “edinilmiş mallara katılma rejimi” yerine eski “mal ayrılığı rejimini” yürütmesi bu ilkeye ters düşer. Ne yazık ki Anayasa Mahkemesi çeşitli açılardan Anayasaya aykırı olan bu düzenlemeyi iptal etmekten ideolojik nedenlerle ve demagojik bahanelerle kaçınmıştır.…
Uzun yıllar yasaların geniş ve zayıf anlamda (salt görünüşte) geçmişe yürürlüğü ilkesi…
Şunu da eklemeli: Aynı zamanda sürekli hukuksal ilişkilere de anında müdahale anlamına…
Dar anlamda geçmişe etki şeması:…
Yasaların derhal yürürlüğü (geniş anlamda geçmişe etki şeması):…
Yasaların yer (mekan, uzam) açısından (uluslararası) yürürlüğü sorununa gelince:…
Ülke içindeki uyuşmazlığa bir yabancının karışmış olması durumunda, yani yabancılık…
Örnek: Alman turist tatilde tanıştığı Türkle evleniyor; İstanbul’da acentası bulunan…
Dikkat edilsin ki bu uzamsal yasalar çatışması sorunu devlet üstü, uluslararası bir…
Milletlerarası özel hukukun (bu konudaki özel yasanın) bu uzamsal yasalar çatışması…
Yabancıların Türkiye’deki davaları kural olarak Türk yasalarına göre yürütülür (yerellik).…
Evlenme, boşanma, soybağı, velayet gibi birden fazla kişiyi ilgilendiren kişi varlığı…
Miras hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda miras bırakanın ulusal hukuku geçerli olur.…
Sözleşmeden doğan borçlar ilke olarak sözleşenlerin diledikleri hukuka, eğer böyle…
Haksız fiiller hukukunda eylemin gerçekleştiği yer (lex loci delicti) bağlama noktası…
Yabancı bir kuralın Türk yargıcı tarafından uygulanabilmesinin kendisinden vazgeçilmez…
XIII. KURAL ÇOKLUĞUNDA KURALLARIN BİRBİRİYLE YARIŞMALARI VEYA BİRBİRİNİ DIŞLAMALARI
KAVRAM DİZİNİ
EN
TR
