1.6.2. Gen Üzerinde Patentin Fikri Mülkiyet Hakkı Ekseninde Değerlendirilmesi
1.6.2.1. Tarihi Gelişim ve TRIPS
Fikri mülkiyet hakları temelini İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 27. maddesinde…
1. Herkes toplumun kültürel yaşamına serbestçe katılma, güzel sanatlardan yararlanma, bilimsel gelişmeye katılma ve bundan yararlanma hakkına sahiptir.…
2. Herkesin yaratıcısı olduğu bilim, edebiyat ve sanat ürünlerinden doğan maddi ve manevi çıkarlarının korunmasına hakkı vardır
Fikri Mülkiyet Haklarının Ticari Niteliklerine İlişkin Anlaşma (Agreement on Trade-Related…
(1) Paragraf 2 ve 3 hükümlerine tabi olarak, patentler, yeni olmaları, yaratıcı bir adım, bir buluş basamağı içermeleri ve sanayide uygulanabilmeleri koşuluyla, teknolojinin her alanında, ürünlerle veya usullerle ilgili her türlü buluş için verilebilecektir. 65 inci Maddenin 4 üncü paragrafına, 70 inci Maddenin 8 inci paragrafına ve bu Maddenin 3 üncü paragrafına tabi olarak, buluş yeri, teknoloji alanı ve ürünlerin ithal veya yerli üretim olup olmadığı konusunda herhangi bir ayrım yapılmadan patent verilebilecek ve patent haklarından yararlanabilecektir.…
(2) Üyeler, kamu düzenini veya genel ahlakı korumak, insan, hayvan veya bitki yaşamını veya sağlığını korumak veya çevrenin ciddi biçimde zarar görmesini engellemek için gerekli olan durumlarda kendi ülkelerinde patentten ticari olarak yararlanmanın engellenmesini, patent verilebilir buluşlar dışında bırakabilirler, ancak şu koşulla ki, bu dışta bırakma yalnızca patentten yararlanmanın kendi yasaları ile yasaklanmış olması nedeniyle gerçekleştirilmemelidir.(3) Üyeler ayrıca aşağıdakileri de patent verilebilir buluşlar dışında bırakabilirler;…
(a) insanların veya hayvanların tedavisinde kullanılan teşhis tedavi ve cerrahi usuller;…
(b) Mikro-organizmalar dışında bitki ve hayvanlar ile esas olarak, biyolojik olmayan ve mikrobiyolojik usuller dışında bitki veya hayvanların üretimi ile ilgili biyolojik usuller. Ancak Üyeler patentlerle veya kendilerine özgü etkin bir sistemle veya bunların kombinasyonu ile bitki türlerinin korunmasını sağlayacaklardır. Bu alt-parağrafta yer alan hükümler DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) Anlaşması’nın yürürlüğe girdiği tarihten dört yıl sonra gözden geçirilecektir…
Madde uyarınca bitki ve hayvanlar patent kapsamı dışında bırakılabilirler, lakin…
Fikri Mülkiyet Haklarının Ticari Niteliklerine İlişkin Anlaşma ya da diğer adıyla…
TRIPS’in öngördüğü sistem ile gelişmekte olan ülkelerin (GOÜ) bilimsel çalışmaya…
Biyolojik bilgi ve yaşayan organizma üzerinde patent koruması elde edilmesine izin…
“Madde 7: Fikir mülkiyeti haklarının korunması ve uygulanması, teknolojik yeniliklerin gelişimine ve toplumsal ve ekonomik refaha ve haklar ve yükümlülükler arasında denge kurulmasına yardım edecek ve teknolojik bilginin yapımcılarına ve kullananlara karşılıklı yarar sağlayacak şekilde teknolojinin iletim ve yaygınlaşmasına katkıda bulunacaktır.”…
“Madde 66 (2): Gelişmiş olan Üye ülkeler, en az gelişmiş Üye ülkelerin sağlam ve uygulanabilir bir teknolojik temel oluşturmalarını sağlamak için bu Üyelere teknoloji transferini teşvik etmek ve arttırmak için kendi ülkelerindeki işletmelere ve kurumlara teşvikler sağlayacaklardır.”…
BM İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Alt Komisyonu, TRIPS’e ilişkin eleştirel…
1.6.1. Giriş
1.6.2.2. Biyotıp Etiği Kavramı ve Kapsamı
EN
TR
