Anayasalarda İnsan Hak ve Özgürlüklerinin Tanınması Sorunu

AYM’nin E. No 1996/68 K. No 1999/1 sayılı 06.01.1999 karar tarihli kararında OHAL düzenlemelerinin aşamalı kaldırılması amacıyla çıkarılan 4178 sayılı Kanunun 1., 2., 3., 7. ve 10. maddelerinin 1982 Anayasası md. 2, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 17, 20, 21, 87, 90, 92, 119, 120, 121, 122 ve 128 uyarınca aykırılıkları tartışılmıştır. Bu kararda insan onuru ilkesi de Anayasa md. 20 de yer alan “Özel Hayatın Gizliliği” hakkı(501) Sayfa 173ile beraber söz konusu olmuş, 4178 sayılı Kanunun 10. maddesi(502) bu perspektiften davacılar ve Ahmet Necdet Sezer’in karşı oy yazılarında vurgulanmış, Ahmet Necdet Sezer’in karşı oy yazısında da aramanın koşullarının kanunda belirsiz olmasının insan onuru ilkesini zedeleyeceğini belirtmiştir. Ayrıca davacı tarafından AYM’nin 31.03.1987 karar tarihli ve E. No 1986/24, K. No 1987/8 sayılı kararında vurgulanan özel hayatın gizliliğinin insan onuru ilkesiyle olan bağı hatırlatılmıştır(503):Sayfa 173Özel hayatın korunması herşeyden önce bu hayatın gizliliğinin korunması, başkalarının gözleri önüne serilmemesi demektir. Orada cereyan edenlerin yalnız kendisi veya kendisinin bilmesini istediği kimseler tarafından bilinmesini istemek hakkı, kişinin temel haklarından biridir. Bu niteliği sebebiyledir ki, özel hayatın gizliliğine dokunulmaması, insan haklarına ilişkin beyanname ve sözleşmelerde korunması istenilmiş, ayrıca tüm demokratik ülke mevzuatında açıkça belirlenen istisnalar dışında bu hak devlet organlarına, topluma ve diğer kişilere karşı korunmuştur. İnsanın mutluluğu için büyük önemi olan özel hayata saygı gösterilmesi hakkı onun kişiliği için temel bir hak olup yeteri kadar korunmadığı takdirde kişilerin ve dolayısıyla toplumun kendini huzurlu hissedip güven içinde yaşaması mümkün değildir. Bu nedenlerle söz konusu gizliliği çeşitli biçimde ihlal eylemleri suç sayılarak ceza yaptırımlarına bağlanmıştır(504).

Arama temel haklardan özel hayatın dokunulmazlığı ve gizliliği hakkını ihlal eden…