ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ’NE AİHS’e EK 1 NO’LU PROTOKOL UYARINCA MÜLKİYET HAKKI VE MİRAS HAKKI
I. GENEL OLARAK
Çalışmamızın son bölümünde AİHS’e Ek 1 No’lu Protokol m.1 uyarınca mülkiyet ve miras…
İkinci Dünya Savaşı sonrasında insan haklarının uluslararası düzeyde korunması adına…
Anayasa m. 90 f. 5 uyarınca usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası sözleşmeler…
Diğer taraftan bazı durumlarda AİHS ile düzenlenen hakların yetersiz kaldığı görülmüş…
Protokol 1 m. 1 ile ilgili olarak yayınlanan hazırlık çalışmalarına bakıldığında…
II. MÜLKİYET HAKKINA AYKIRILIK HALİNDE AİHM’İN YARGI YETKİSİ
Bu bölümde AİHS ve Protokol 1 uyarınca mülkiyet hakkına dair açıklama yapmadan önce…
III. MÜLKİYET HAKKININ İLİŞKİLENDİRİLDİĞİ TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
Zorlu bir süreçten sonra Protokol 1 m. 1’de düzenlenen mülkiyet hakkı, niteliği itibariyle…
Sözleşmenin 14. maddesinde AİHS’te tanınan hak ve özgürlüklerden yararlanmada, cinsiyet,…
Birincisi, ayırımcılık yasağının sözleşme ile koruma altına alınan temel hak ve özgürlüklerden…
İkinci olarak ise madde hükmünde getirilen sınırlamaya dikkat edilmelidir. Madde…
Gaygusuz – Avusturya davasında bireyin var olan mülkiyet hakkına değil; fakat söz konusu hakka sahip olabilmesi hakkında karar verilmiştir. Dava konusu olayda, on dört yıl süre ile Avusturya’da ikamet eden ve bu sürenin on bir yılında kesintisiz olarak çalışan, gerekli tüm sosyal güvenlik ve vergi ödemelerini yapan Türk vatandaşı davacının Avusturya kanunları uyarınca, Avusturya vatandaşı olmaması nedeniyle işsizler için ödenen acil yardım desteğini alması engellenmiştir.…
Bu başlık altında Türkiye’nin, 2003 yılı öncesinde Türkiye ile karşılıklılık sağlamayan…
AİHS m. 14, yasamanın farklı hukuki statüye tabi gruplar için farklı uygulamalar…
Çalışma konumuz dahilinde mülkiyet hakkı ile birlikte değerlendirilmesi gereken bir…
Bir davada başvuru sahibinin Protokol 1 m. 1 kapsamında korunan bir mülkiyet hakkının…
Mülkiyet hakkı son olarak AİHS m. 8 ile birlikte ele alınmalıdır. Madde 8 uyarınca,…
Kamu mercileri bu hakka ancak m. 8 f. 2’de sayılan hallerde ve yine aynı fıkrada…
IV. PROTOKOL 1 MADDE 1 HÜKMÜ VE MADDEDE YER ALAN ÜÇ KURALIN ANALİZİ
1 No’lu Protokolün “Mülkiyetin korunması” başlıklı 1. maddesi …
“Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Herhangi bir kimse, ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabilir. …
Yukarıdaki hükümler, devletlerin, mülkiyetin kamu yararına uygun olarak kullanılmasını düzenlemek veya vergilerin ya da başka katkıların veya para cezalarının ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda sahip oldukları hakka halel getirmez” hükmünü…
Bu düzenleme ile mülkiyet hakkı ve hakkın kanuna uygun şekilde kullanılması teminat…
AİHM içtihatları ışığında Protokol 1 m. 1’de üç kuralın yer aldığı görülmektedir
Bu sebeple mal ve mülk dokunulmazlığına dair birinci kural AİHM huzuruna gelen somut…
AİHM de çeşitli davalarda madde 1’de yer alan üç kuralın birbiri ile sıkı ilişki…
Madde 1’de yer alan ikinci kural, doktrinde, malikin bir yasanın ya da aynı hukuki…
İkinci kural bakımından asıl önemli olan, resmi olarak olmasa da fiili olarak ilgilinin…
Bu görüş Sporrong ve Lönnroth – İsveç kararında AİHS sistemi ile hakların pratik ve etkin olarak teminat altına alınmasının amaçlandığının ortaya konulması…
Protokol 1 m. 1’de yer alan üçüncü ve son kural ise mülkiyet hakkının kullanımına…
Somut bir müdahalenin üçüncü kural kapsamında değerlendirilebilmesi çeşitli şartların…
İkinci ve üçüncü kural ayrımı çeşitli açılardan ele alınabilir. Öncelikle amaç yönünden…
V. MÜLKİYET HAKKININ SAHİBİ
Bir uyuşmazlıkta Protokol 1 m. 1’e aykırılık iddiası ileri sürüldüğünde, öncelikle…
Kişisel başvurular başlıklı AİHS m. 34’te de Sözleşme veya Protokoller’de tanınan…
Diğer taraftan Protokol 1 m. 1’de vatandaş ve yabancı ayırımı da yapılmamıştır. Böylelikle…
Anılan kişilerden biri olan başvuru sahibinin aynı zamanda ihlalin doğrudan ve gerçek…
Çalışmamızın konusu ile ilgili olarak ise mülkiyet hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle…
AİHM huzurunda yapılan incelemede, başvuru sahibinin iddia ettiği gibi miras bırakanın…
VI. MÜLKİYET HAKKININ KONUSU
Somut olaylarda Protokol 1 m. 1’in uygulama alanı bulup bulamayacağını belirleyecek…
Madde metninde mülkiyetin tanımı verilmemiş olmasına rağmen, AİHM içtihatlarında…
Örneğin Stran Greek Refineries ve Stratis Andreadis - Yunanistan davasında, tahkim mahkemesinde elde edilen kararın tenfizi aşamasında yasama organı tarafından bir kanun çıkartılarak tahkim kararının tenfizinin engellenmesi AİHM tarafından mülkiyet hakkı kapsamında değerlendirilmiştir. Davalı tarafından AİHM huzurunda yapılan savunmada, uyuşmazlığa konu olan tahkim kararı mahkeme kararı ile tanınmış ya da tenfiz edilmiş olsa idi elde edilecek olan hakkın niteliklerinin farklı olacağı, ancak tenfiz edilmemiş tahkim kararının mülkiyet hakkına konu olamayacağı ileri sürülmüştür.…