Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel +
pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
B.Muhafazakar Görüş: Adaletsizliğin Düzensizliğe Tercih Edilmesi
Muhafazakar görüş, sivil itaatsizliğin meşruiyeti ile ilgili tartışmanın temelini…
‘…Sivil itaatsizlik, en geniş anlamıyla bile, hükümeti devirme ya da bir bölgenin ya da bir kısmının kontrolünü zorla ele geçirme ya da şiddet kullanarak hükümeti nüfusunun bir kısmına bir ölçüde özerklik vermeye zorlama çabaları için geçerli değildir. Bunlar devrim programlarıdır...’…
Fortas’ın bu açıklamasından sivili itaatsizliği ‘mevcut hukuk düzenine içkin’…
‘Sivil itaatsizlik, saiki, türü ne olursa olsun, yasa ihlali için dokunulmazlık sağlamaz. Özellikle sivil itaatsizlik şiddet içeriyorsa ya da tüzük veya yönetmelikle yasaklanmış bir kamu düzeni ihlali söz konusuysa, sivil itaatsizliği yapanı tutuklamak devletin görevidir….Bu kişi en yüksek ahlaki ilkeler tarafından motive edilmiş olabilir. Tutkuyla harekete geçmiş olabilir. Gerçekten de tarihin, ahlakın ya da felsefenin gözünde haklı olabilir. Bunlar belirleyici değildir. Kişi güvenliğini ve kamu düzenini korumak üzere tasarlanmış yasaları ihlal edenleri tutuklamak ve cezalandırmak devletin görevidir.’Bu tespitten de anlaşılacağı üzere Fortas’ın sivil itaatsizlik eylemlerinin haklılığına…
Fortas’a göre, hükümet “…Anayasa’nın emrine itaat ettiği ve bireysel ve toplu muhalefetin güçlü bir şekilde ifade edilmesi için imkan ve koruma sağladığı sürece, kendileri protestonun hedefi olmayan yasalara itaatsizlik - yasaların yalnızca bir gösteri tekniği olarak ihlal edilmesi - yalnızca muhalefet değil, aynı zamanda bir isyan eylemi teşkil eder. Sivil itaatsizlik hukukun ihlalidir. Sivil itaatsizlik teorisinin de kabul ettiği gibi, amacı ne olursa olsun her türlü yasa ihlali cezalandırılmalıdır.”
Muhafazakâr düşüncenin bir diğer önde gelen ismi Storing’dir. Düşünür, sivil itaatsizliğin…
‘Sivil itaatsizliğin en çarpıcı özelliği, günümüzün sorunlarıyla ilgisizliğidir….Çok sayıda itaatsizlik var, ancak bu itaatsizlik sivilliği bir kenara itmiş durumda. O halde sivil itaatsizlik konusunu, sivil itaatsizliğin modasının geçtiği ya da önemsiz olduğu konusunda siyasi yelpazenin her tarafından büyük bir mutabakatın olduğu bir dönemde ele alıyoruz…. Sivil itaatsizlik, hukuk öznesinin, yurttaşın hak ve görevlerini üstlenemediği ya da üstlenmeyeceği için başvurduğu -her zaman teorik ve pratik olarak zayıf bir başvurudur- bir yoldur.’…
Sivil itaatsizliği bu cümlelerle eleştiren Storing’e göre sivil itaatsizlik ‘cezayı kabul etme isteğiyle yasaların açık, şiddet içermeyen, hatta sevgi dolu bir şekilde çiğnenmesidir’
‘Sivil itaatsizlik, başka bir yerden gelen inisiyatiflere verilen bir yanıt, bir başkasına bir şey yapması - ya da daha sık olarak bir şeyi yapmayı bırakması - için yapılan bir çağrıdır. Doğası gereği ikincil, duyarlı, bağımlı ve - bir demokrasi mensubu yurttaş için – aşağılayıcıdır’…
Storing, sivil itaatsizlik eylemlerinin süreç içerisinde kaçınılmaz bir şekilde şiddete…
‘İkinci bir mesele de cezayı kabul etme isteğiyle yasanın açık ve sevgi dolu bir şekilde çiğnenmesinin bile yasaya karşı gelme anlamına gelip gelmeyeceği ve önemli ölçüde anarşiye yol açıp açmayacağıdır. Adil olmayan bir yasaya itaat etmeyi açıkça reddetmek yasaya karşı en yüksek saygıyı gösterir, aynı şekilde aşağılanmış bir kadına açıkça hakaret etmek ve bu hakaretten dolayı tokat yemeye razı olmak da kadınlığa karşı en yüksek saygıyı gösterir. Ancak bizim genel görüşümüz, hukuka hukuk olarak, kadınlara da kadın olarak saygı duymamız gerektiği yönündedir; bu saygı duyduğumuz özellikleri aslında sergilemeseler bile. Bu özelliklerin, mevcut olmadıklarında bile var oldukları varsayımıyla hareket etmemizle güçlendiğini düşünüyoruz.’…
Storing’e göre yasanın adil olup olmadığı konusunda bir anlaşmazlık olsa bile yasaların…
Storing sivil itaatsizliğin tanımında yer alan ve ona göre sivil itaatsizliği savunulabilir…
Storing bu pasajında sivil itaatsizliğin neden haklılaştırılamayacağını, eylemin…
‘Özel koşullar altında sınırlı alanlarda elde edilen bazı olağanüstü başarılara rağmen, sivil itaatsizliğin yaygınlaştırılmasının genel sonucunun itaatsizlik olduğunun -başından beri olduğu gibi- artık açık olduğunu düşünüyorum. Bu durumda soru, itaatsizliğin teşvik edilmesinin hukuku ve sivil toplumu tehlikeye atıp atmadığıdır ve bugün bu sorunun cevabının, şüpheye yer bırakmayacak şekilde öyle olduğu yeterince açık biçimde görülmektedir.’…
Storing, sivil itaatsizliğin ahlaki meşruiyetine karşı argümanını, sivil itaatsizlik…
‘Eğer sivil itaatsizlikten alınacak ders hiçbir şekilde adaletsizliğin aracı olmamaksa, sonuç bu hükümete karşı devrimdir; hem Thoreau’nun zamanında hem de bizim zamanımızda ve şimdiye kadar okuduğum ya da duyduğum tüm hükümetlere karşı….Öte yandan, sivil itaatsizliği savunanların söylemek istedikleri, kişinin adaletsizliğe asla katkıda bulunmaması gerektiği değil de, belirli bir siyasi sistemle yaptığı işbirliği ya da uzlaşma yoluyla, işbirliğinin sağladığı iyiliğe kıyasla çok fazla adaletsizliğin aracı olup olmadığını düşünmesi gerektiği şeklinde anlaşılacaksa, o zaman kişi siyasi olarak, yani sivil itaatsizliğin ötesinde düşünmeye ve hareket etmeye başlamış demektir.’…
A.Genel Teorik Çerçeve
C.Liberal Görüş: Adaletin Koşullu Sahiplenilmesi
EN
TR
