İcra Hukukunda Borç Ödemeden Aciz Belgesi ve Bu Nitelikteki Haciz Tutanakları (İİK M. 143, 105)

BEŞİNCİ BÖLÜM

İCRA HUKUKUNDA BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ BELGESİ HÜKMÜNDEKİ HACİZ TUTANAKLARI

§1. GENEL ÇERÇEVE

Aciz belgesi kural olarak, İcra ve İflâs Kanunu m. 143 dahilinde, yukarıda belirtilen…

“İİK’nun 143 üncü maddesinde <alacaklı alacağının tamamını alamamış ise kalan miktar için kendisine bir aciz belgesi verilir. Bu vesika hiçbir harç ve resme tabi değildir. Bu vesika ile 105 inci borcun ikrarını mutazammın senet mahiyetinde olup alacaklıya 277 inci maddede yazılı hakları verir> ve 105 inci maddenin ilk fıkrasında, <haczi kabil mal bulunamazsa haciz zabıt varakası 143 üncü maddedeki aciz vesikası hükmündedir> ve ikinci fıkrasında da <icraca takdir edilen kıymete göre haczi kabil malların kifayetsizliği anlaşıldığı surette dahi zabıt varakası muvakkat aciz vesikası yerine geçerek alacaklıya 277 inci maddede yazılı hakları verir> denilmektedir. Şu hale göre 105 inci maddenin ikinci fıkrasında zikrolunan ahvalde tanzim edilen zabıt varakası, 143 ve 105/1 inci maddelerde olduğu gibi kat’i mahiyette olmayıp muvakkat aciz vesikası hükmündedir. Bu itibarla alacaklıya 277 nci maddede yazılı haklardan başka bir imtiyaz bahşetmez. 143 üncü maddenin sarahatına nazaran icra memurunun talep üzerine vereceği aciz vesikası, yalnız alacaklının alacağının tamamını icraca alamaması halinde münhasır olmak üzere bakiye alacak için verilecektir. 105 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında beyan olunan ahvalde ise esasen mahallinde tanzim edilen zabıt varakası birinci fıkradaki halde kat’i ve ikinci fıkrada yazılı halde muvakkat mahiyette olmak üzere doğrudan doğruya aciz vesikası yerine kaim olduğundan bu gibi ahvalde icra memurluğunca alacaklılara, ayrıca aciz vesikası verilmesinin kanuna uygun olmadığı düşünülmektedir.”…