Tebliğde öncelikle kurumun amacı ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki düzenleme ile…
I-Genel Olarak
Adli yardım kurumu, yoksulluğu sebebiyle yargılama harç(1)…
Adli yardım Hukuk Muhakemeleri Kanunu(6) ve Avukatlık Kanunu(7)…
Avukatlık Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre yapılan başvuruların sağlayacağı…
Medeni muhakeme hukukunda kendine özgü bir kurum olarak adli yardım, devletin vatandaşlarının…
Ceza yargılaması alanında adli yardıma ilişkin hükümler Ceza Muhakemeleri Kanunu
II-Mukayeseli Hukukta Adli Yardım
A-Kıta Avrupası Hukukunda
Alman hukukunda adli yardım yargılama gideri yardımı (prozesskostenhilfe) ve hukuki danışma yardımı (beratungshilfe)…
Avusturya hukukuna göre adli yardım talep eden tarafın adli yardımdan yararlanabilmesi,…
İsviçre hukukunda Anayasa’da yer alan usuli temel bir hak olan adli yardım, tahkim…
Fransız hukukunda ücretsiz olma kuralı gereği(43) medeni muhakeme hukukunda bir takım özel yargılama usulleri dışında taraflar yargılama gideri ödemek zorunda değildir. Adli yardım talep eden kimsenin adli yardım hizmetlerinden tam veya kısmi olarak yararlanabilmesi için, kullanılabilir aylık gelirin Adli Yardım Hakkında Kanun’da belirtilen eşikler arasında olması gerekir. İşbu Kanun m.6’ye göre bir kimsenin kullanılabilir aylık geliri, Kanun’da belirtilen tutarların üzerinde olmasına rağmen özellikle adli yardım talebinin konusunu oluşturan asıl davasının konusunun ve muhtemel masraflarının önemli bir menfaati ilgilendirdiği durumlarda istisnai olarak adli yardımdan yararlanabilir(44).…
Avrupa Birliği’nde sınır ötesi uyuşmazlıklar için adli yardıma ilişkin asgari ortak…
B- Anglo-Amerikan Hukukunda
Amerikan hukukunda ekonomik açıdan yetersiz durumda olan kimseler için adli yardımın…
İngiltere medeni muhakeme hukukunda adli yardım, hukuki danışma, hukuki yardım ve…
III-Adli Yardımdan Yararlanacak Kişiler
Anayasa’ya göre; herkes, meşru vasıta ve yollardan yararlanarak yargı makamları önünde…
Adli yardımdan kural olarak gerçek kişiler yararlanabilir. Avukatın müvekkili adına;…
HMK m.334/3’e göre de, yabancıların adli yardımdan yararlanabilmeleri ayrıca karşılıklılık…
IV-Adli Yardımın Şartları
A-Genel Olarak
HMK m.334’e göre, kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin,…
Bazı özel kanunlarda HMK m.334/1’deki koşullar bulunmasa da başvuran kişinin adli…
B-Yoksulluk
Yoksulluk, mutlak anlamda yoksulluk içinde bulunmak olmayıp kendisi ve ailesinin…
Maddede geçen aile ifadesinden ne anlaşılması gerektiği açık değildir. Kanaatimce…
Küçükler adına velileri tarafından adli yardım talep edildiğinde, sadece küçüğün…
Yoksulluk adli yardımın objektif, bir başka deyişle maddi şartıdır(79).…
Yargıtay, başvuran kişinin adli yardıma hakkı olup olmama konusunda çeşitli ölçütler…
Doktrine göre, mukayeseli hukukta olduğu gibi hukukumuzda da yoksulluk şartının yerine…
Hukukumuzda hukuki korunma ihtiyacının bireysel yararlar kadar toplumsal yararlara…
Ülkemizde adli yardım kurumunun pek fazla bilinmemesi nedeniyle yoksul kişiler bu…
C-Haklılık
Adli yardımdan yararlanabilmenin ikinci şartı adli yardım talep eden kimsenin haklı…
Haklılık şartı iddia veya savunmada, yapılacak takipte başarılı olma ümidinin bulunması…
V-Adli Yardımın Kapsamı
HMK m.335’te düzenlenmiştir. Buna göre, adli yardım kararının ilgiliye sağladıkları…
Doktrindeki bir görüşe göre, bu maddede yer alan unsurlardan bazılarına kısıtlama…
Adli yardım başvurusu kabul edilince, kişiye ücreti sonradan kendisince ödenmek üzere…
Adli yardımın uygulandığı alanlara; davalar, çekişmesiz yargı işleri, her türlü geçici…
İflas kararından sonra müflisin adli yardım talebinde bulunması mümkün değildir(106).…
VI-Adli Yardım Talebi
HMK m.336/1’e göre, adli yardım, asıl talep veya işin karara bağlanacağı mahkemeden;…
Kanun yollarına başvuru sırasında adli yardım talebi Bölge Adliye Mahkemesi’ne veya Yargıtay’a yapılır…
VII-Adli Yardım Kararı ve Sonuçları
Mahkeme, adli yardım talebi hakkında duruşma yapmaksızın karar verebilir. Ancak talep…
Alman kanunu, adlî yardım dileğinin reddine veya sonradan refine dair olan kararlara…
Adli yardım kararı sadece lehine karar verilen kişi için geçerlidir; bu kişinin mirasçıları,…
Adli yardımdan yararlanan kişinin mali durumu hakkında kasten veya ağır kusuru sonucu…
Adli yardım talebi üzerine mahkeme, adli yardım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğini…
Adli yardım talebi üzerine mahkemenin yapacağı inceleme, sübjektif hakkın yokluğu…
Adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile Devletçe ödenen…
Adli yardımdan yararlanan kişi için mahkemenin talebi üzerine baro tarafından görevlendirilen…
Adlî yardımdan faydalanan kimse ölürse adlî yardım kendiliğinden kalkar. Mirasçıların…