İKİNCİ BÖLÜM
KANUNİLİK BLOKUNDA YAŞANAN GENİŞLEMELER
İdarenin kanuniliği ilkesinin kanun kavramı, maddi bir kanun kavrayışı üzerine bina…
1. KANUN KAVRAMININ DÖNÜŞÜMÜ
Liberal teorinin devlet tasavvuru halkın güvenliğini temin eden ve kamu düzeni bozulduğunda…
1.1. Şekli Kanun Anlayışı
Maddi kanun anlayışı uzun ömürlü ve geniş kapsamlı kanunların çıkarılmasını ve kanunların…
Devletin sosyal hayata müdahalesinin kanunlaştırma faaliyetinde ortaya çıkardığı…
Parlamentonun kanun yapma usulünü talip etmek kaydıyla ortaya koyduğu her iradenin…
Maddi kanun anlayışı siyasal yapıda yaşanan dönüşüm ve devletin rolünün artmasının…
Şekli kanun anlayışı yalnızca Anayasalarda değil, Anayasa Mahkemesi kararlarında…
Yasama organının her konuda düzenleme yapabilmesi anlamına gelen “yasama yetkisinin…
Kanunların soyutluğu ilkesi uygulamada genel olarak riayet edilen bir ilke olmakla birlikte, istisnaen de olsa kanunkoyucu birel işlem niteliğinde kanunlar kabul etmektedir. Bu kanunlar arasında en sık atıf yapılan olması itibariyle “1948 tarih 5245 sayılı İdil Biret ve Suna Kan’ın Yabancı Memleketlerde Müzik Tahsiline Gönderilmesine Dair Kanun”…
“Bu personelden merkez teşkilatında Müsteşarlık Müşaviri dâhil Daire Başkanı ve üstü…
Madde kanunda sayılan bir grup memurun “bakanlık müşaviri” kadrosuna, diğer bir grup…
Şekli kanun anlayışını maddi kanun anlayışından ayıran diğer bir husus, kanunların…
1.2. Siyasi Kanun Anlayışı
Devletin faaliyet sahasının genişlemesinin ardından yoğun bir kanunlaştırma faaliyetine…
Hukuki kanunun siyasi kanuna evrilmesinde kırılma noktalarından biri devletin faaliyet…
Siyasi partilerin sistemin belirleyici aktörleri olmasının ardından kanunilik ilkesinin…
Parlamentoların da adaletsiz kanunlar yapabileceğinin gözlemlenmesinin ardından kanunun…
Carré de Malberg, “Contribution à la Théorie Générale de l’Etat” adlı eserinde, hukuk devleti – kanun devleti ayrımı yapmış ve idarenin tüm işlem ve eylemlerinin kanuni dayanağının olmasını ve kanuna tabi olmasını kanun devleti olarak niteleyerek bunun politik bir tutum olduğunu ve yürütme organını yasama organının kontrolüne sokma kaygısını taşıdığını ifade etmiş ve bu durumu kanun devleti olarak nitelendirmiştir. Oysa Carré de Malberg’e göre…
Kanun devletinde kanunun artık bir güvence olmadığının ve parlamentoda hâkim çoğunluğun…
Türkiye’de yakın zamanda kabul edilen kanunlardan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki…
1.3. Şekli ve Siyasi Kanun Anlayışının Temel Görünümü: Torba Kanun
Maddi kanun anlayışına göre, kanun genellik, soyutluk ve süreklilik vasıfları yoluyla…
Torba kanun kavramı, belli bir amaçla hazırlanan kanun tasarısı veya teklifine meclis…
Torba kanun uygulaması hükümetin kanunlaştırmak istediği hususları zaman kaybetmeden…
Türkiye’de özellikle son yıllarda en yaygın kanunlaştırma usulü olan torba kanun…
Son yıllarda kabul edilen torba kanunlardan örnek vererek açıklamak gerekirse, 2013…
“Bu Kanunun yayımı tarihinde; 3201 sayılı Kanunun 19 uncu, 27 nci, 68 inci, 69 uncu,…
6637 sayılı “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair…
“Bu Kanunla;…
a) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 207 nci maddesi,…
b) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 176…
c) 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin (c) fıkrasında yer alan “Bu maddenin (ç)…
ç) 6362 sayılı Kanunun 138 inci maddesinin sekizinci fıkrasının ikinci cümlesi,…
d) 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 8 inci maddesinin (d) bendinin…
yürürlükten kaldırılmıştır.”…
Yukarıda örnek olarak gösterilen iki madde torba kanun uygulamasının genel eğilimini…
Torba kanun uygulaması Türkiye açısından bakıldığında esasen bir İçtüzük ihlalidir.…
Torba kanunlar yukarıda da ifade edildiği gibi Fransa’da da hukuki belirlilik açısından…
TBMM İçtüzüğünün 87. maddesinin üçüncü fıkrasıyla aynı içeriğe sahip olan bu ilkenin…
1.4. Kanunun Sorgulanabilirliği – Anayasanın Devreye Girmesi
Kanunun kişi hak ve özgürlüklerinin koruma aracı olma vasfının zayıflaması ve belli…
Kanunların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi düşüncesi esasen idarenin kanuniliği…
Bu karar İngiltere’de anayasallık denetimini yerleştiremese de yaklaşık iki yüzyıl…
“Hukukun ne olduğunu söylemek şüphesiz yargı organının görevi ve yetkisi dâhilindedir.…
Eğer bir kanun Anayasa ile çatışıyorsa ve her ikisi, Anayasa ve kanun, belli bir…
Eğer mahkemeler Anayasayı dikkate alacaksa ve Anayasa herhangi bir kanundan üstün…
Anayasanın mahkemelerde üstün bir kanun kabul edilmesi ilkesine karşı çıkanlar, mahkemelerin…
Amerika’da kanunların Anayasa’ya uygunluğunun denetimi bu karardan itibaren yerleşmiştir
EN
TR
