UYGULAMA ÖRNEKLERİ: SULUKULE KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ
Araş. Gör. Fethiye Nur AKKAYA…
Giriş
Şehircilik problemlerinin çözümüne katkı sunmak üzere çıkartılmış olan 5366 sayılı…
Çalışmamızda öncelikle bölgenin genel özellikleri ve bölgede dönüşümü gerektiren/gerektirdiği…
Çalışmanın ikinci bölümünde ise kentsel dönüşümün amaç ve ilkeleri bağlamında Sulukule…
Son olarak, ilk derece mahkemesince verilen iptal kararı ve Danıştay’ın onama kararı…
I. Sulukule Bölgesinin Genel Özellikleri ve Bölgede Dönüşüm Gerekliliği
A. Dönüşüm Öncesi Bölgenin Fiziki ve Sosyal Yapısı
İstanbul’da kentsel dönüşüm uygulamalarının ilklerinden olan Neslişah ve Hatice Sultan…
Sulukule’nin de yer aldığı Tarihi Yarımada’nın yenilenme ihtiyacını ortaya çıkaran…
Sulukule Tarihi Yarımada’nın tamamını kaplayan Fatih ilçesi sınırları içerisinde,…
“Fevzi Paşa Caddesi’nin güneybatısında kalan Hatice Sultan ve Neslişah Mahallelerinden oluşmaktadır. Yerleşmeyi güneybatıda Vatan Caddesi, kuzeydoğuda Fevzi Paşa Caddesi, kuzeybatıda 10. Yıl Caddesi, güneydoğuda ise Sofalı Çeşme Caddesi sınırlamaktadır. Yerleşmenin komşuları kuzeydoğuda Kariye, güneybatıda Fatma Sultan, kuzeybatıda Topçular güneydoğuda ise Karagümrük’tür. Yerleşmenin kuzeybatısında diğer bir önemli sınır elemanı ise kara surlarıdır”…
Bir başka eserde ise, Sulukule, Topkapı Edirnekapı arasındaki surların hemen önünde…
Bölgenin arz ettiği önem, coğrafi konumunun yanı sıra; tarihi ve sosyal geçmişiyle…
Bu doğrultuda, Sulukule’nin Tarihi Yarımada’da bulunuyor ve önemli eserlere ev sahipliği…
Tarihi Yarımada‘nın özgün dokusu ile uyuşmayan yapılaşmaların, Tarihi Yarımada’nın kimliğine ve karakterine uyumlu hale getirilmesi,…
Planlama alanı bütünü için Fatih İlçesi’nin tarihten gelen özelliklerine uygun işlevlerin tanımlanması,…
Sulukule Bölgesi’nin kültürel ve mimari öz değerlerinin korunması, tarihi ve kültürel kimliği ile özdeşleşen kayıp anıtsal eserler ve önemli sivil mimarlık örneklerinin de özgün kontur ve gabarisi ile birlikte ihya edilerek tarihi dokuya kazandırılması,…
Tarihi Yarımada’nın görsel bütünlüğü ile uyumlu bir yapılaşma düzeninin tariflenmesi …
Tarihi surların planlama ve tasarımda etkin öğe olarak değerlendirilmesi …
Alanın tarihsel ve özgün kimliğine bağlı kalarak surların, anıt eserlerin, tescilli yapıların ve sivil mimarlık örneklerinin tasarımda korumacı bir anlayış çerçevesinde etkin öğe olarak…
Yaya-taşıt ulaşım kurgusunun tarihi mekanlara özgü çözülmesi …
Tarihten bugüne ulaşan mevcut yol dokusu ve geçkilerinin kentsel tasarımı yönlendirici…
Görüldüğü üzere, Sulukule Projesi’nde belirlenen hedeflerin odağında, ‘Tarihi Yarımada’…
Aynı doğrultuda söz konusu bölgenin sahip olduğu mimari yapılar da tarihsel geçmişinin…
Osmanlı zamanında ve daha önceki tarihsel dönemde sur dışında yaşayan roman vatandaşlarımız, Osmanlının Yeni Çeri Ocağını (1826) kaldırmasıyla (İstanbul Surları ikametgâh ve talim alanları olarak yeniçerilerin kullanımında idi) sur içlerine doğru gelmeye başlamışlardır. Ancak esas yerleşimleri 1918 yangınından sonra oluşmuştur. Yerleşim alanları Edirne kapı ile Topkapı arasında ki Yenibahçe denilen ve şu anda Vatan Caddesinin bulunduğu dere yatağının sağı ve solu idi. Bu alan 1960 yılında Vatan Caddesinin açılması esnasında tamamen yıkılarak ortadan kaldırılmıştır. Burada yaşayan Romanların bir kısmı hemen komşuları olan Neslişah ve Hatice sultan Mahallelerine doğru kayarak buraları ikamet olarak kullanmaya başlamışlardır. Bu alandaki tarihi türbeler, camiiler -hazireler (Neslişah Sultan Camii ve Haziresi, Mihrimah Sultan Camii ve Haziresi), alanın tarihi süreç itibarı ile bir gruba ait eğlence merkezi olarak kullanıldığını değil, tam tersi Osmanlının üst ve orta tabakasını oluşturanlar tarafından kullanıldığını gösteren belgeler bulunmaktadır…
Dolayısıyla bir yönüyle Roman kültürüne ev sahipliği yapmış olan Sulukule bölgesinin,…
Fatih Belediyesi’nin yukarıda yer verdiğimiz tespitleri doğrultusunda dikkat çeken…
Diğer yandan İstanbul’un ve özelde Fatih bölgesinin önemli bir deprem kuşağında yer…
Sulukule’de kentsel dönüşümün fiziksel açıdan gerekliliği, “Sur Koruma Bandı içinde yer alan, ancak bakımsız ve müdahale gerektiren yapılarıyla çöküntü bölgesi özelliği taşıyan…
“ (s)osyo ekonomik ve sosyo kültürel problemlerin de büyük ölçüde iç içe yaşandığı alanların oluşmasına sebebiyet vermiştir. Bu alanlar, kente dışarıdan göç etmiş olan ve…
Fatih Belediyesi’nce bölgenin sosyo-ekonomik ve sosyo- kültürel durumunu tespit amaçlı…
Yaşayan nüfusun yaklaşık %17’si Roman vatandaşlarımızdan oluşmaktadır. Geriye kalan nüfus ise ülkemizin muhtelif yerlerinden İstanbul’a göç etmiş, genellikle alt hizmet sektöründe çalışan alt ve dar gelir düzeyindeki insanlardan meydana gelmektedir. Bu durum, bölgede homojen bir kültür grubunun olmadığını göstermektedir. …
EN
TR
