TARLABAŞI KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ
Araş. Gör. Yunus Emre GÜNER…
Giriş
Tarlabaşı, bünyesinde barındırdığı tarihi ve kültürel miras dolayısıyla koruma altına…
İlk olarak belirtilmesi gereken, Tarlabaşı’nın tarihsel gelişiminin, Beyoğlu’nun,…
XVI. yüzyıldan itibaren İstanbul da sürekli elçilik bulundurmaya başlayan Avrupa…
XVIII. yüzyılın başından itibaren Galata’daki yerleşim yerleri önce Taksim ve Galatasaray…
1923’de imzalanan Lozan Antlaşması ile ekonomik imtiyazlarını kaybeden yabancı firmalar,…
Buraya kadar anlatılanları ve Tarlabaşı bölgesinde bundan sonra yaşanan gelişme ve…
“Tarlabaşı, 1535’te Fransızlarla başlayan ülkelerarası elçilik bulundurma uygulaması sonucunda Beyoğlu’na yerleşen sefaretlerde çalışan üst düzey yöneticilerin, Beyoğlu’nda yaşayan levantenlerin ve gayrimüslimlerin işyeri ve konutlarında çalışanların konut alanı olarak kuruldu. Alandaki mimari, İstiklal Caddesi üzerinde yer alan konutların küçük birer kopyası gibi. Cephe ve gabari olarak onlarla yarışmayan, alt gelir grubunun küçük, iddiasız yaşama alanları… Tıpkı İstanbul gibi, Tarlabaşı’nı da Cumhuriyet’in ilanı çarpıcı bir şekilde etkiledi. Elçiliklerin Ankara’ya taşınması, burada oturan insanların birçoğunun iş imkânlarını ortadan kaldırdı. Kasım 1942’de yasallaşan Varlık Vergisi sonucunda burada yaşayan çoğu azınlık, ülkeyi terk etti. Ayrıca, 1955’teki 6-7 Eylül Olayları’nda, Rumların malları el değiştirdi. 1960 döneminde tüm ülkeyi saran göç dalgası, büyükşehirlerde kendini 2 farklı şekilde gösterdi. Bunlardan biri hazine arazilerine izinsizce gecekondu yapılması, bir diğeri ise kent merkezlerindeki tarihi konut alanlarının izinsiz kullanımıydı. Tarlabaşı, İstanbul içinde, bundan en büyük payı alan yerleşmelerden biri oldu. Daha önce başından geçen olaylar nedeniyle boşalan tek ailelik konutlar bölünerek, ya fırsatçılar tarafından çok ucuz kiralara bekar odaları olarak verildi ya da izinsiz kullanıldı. 1980’de ise Bedrettin Dalan’ın küçük bir cadde olan Tarlabaşı Caddesi’ndeki 350 tarihi nitelikli yapıyı yıkarak şu andaki Tarlabaşı Bulvarı’nı açması, bölgenin Taksim’den tamamen koparak içine kapalı bir alan haline gelmesine neden oldu.”…
I. Tarlabaşı Kentsel Dönüşüm Proje Alanı’nın Genel Özellikleri
A. Tarlabaşı’nın Konumu ve Proje Alanı
Tarlabaşı, İstanbul Avrupa yakasında, kadim yerleşim bölgelerinden birisi olan Beyoğlu…
Tarlabaşı, Taksim Meydanı ile Cumhuriyet Caddesi’nin kesiştiği yerden başlayıp İngiltere…
Tarlabaşı; Bostan, Bülbül, Çukur, Kamer Hatun, Kalyoncu Kulluk ve Şehit Muhtar olmak…
B. Proje Alanında Sosyal Yapı
Kentsel dönüşüm projesinin uygulanacağı bölgenin sosyal yapısını bilmek; projenin,…
Sosyal yapıya ilişkin verilerinden faydalanacağımız kaynaklardan ilki Beyoğlu Belediyesidir.…
“Alanda çok kültürlü bir yapı mevcut olup, farklı etnik-dini gruplar bir arada yaşamaktadır. Daha çok, Doğu - Güneydoğu Anadolu’dan ve Karadeniz Bölgesi’nden göç edenler ve Azınlıklar (Rum, Ermeni, Süryani). Proje alanında uzun süreli oturanlar vb. Proje alanında yaşayanların büyük bir çoğunluğu Mardin, Siirt, Batman, Erzincan, Diyarbakır, Rize gibi Anadolu’nun çeşitli kentlerinden gelmişlerdir. Bir başka ifadeyle, proje alanında yaşayan mülk sahipleri Anadolu coğrafyasının mozaiğini oluşturmaktadır. Proje alanında yaşayan mülk sahipleri, çoğunlukla katı atık toplayıcısı- seyyar satıcı – midyeci gibi düşük gelirli ve kalifiye olmayan işlerde çalışmaktadır. Ayrıca, mülk sahiplerinin pek çoğu sosyal güvenceden yoksun bulunmaktadır. Bölge halkını, ‘İmalat ve üretime dayalı işyerlerinde çalışanlar’, ‘sosyal güvenceden yoksun tanımlanamayan işlerde çalışanlar’, ‘yurt içi ve yurt dışı göçmenler’ ve ‘Geçici ikamet edenler’ şeklinde sınıflandırılabiliriz. Anket çalışması verilerine göre alanda yaşayanların %66’sı herhangi bir sosyal güvence kapsamında değildir. Eski sosyal güvenlik sistemi bazında ayrıştırılacak olursa, alanda yaşayanların %26’sı SSK, %7’si Bağ-Kur ve %1’i Emekli Sandığı kapsamında çalışmaktadır.” …
Proje alanındaki sosyal yapıya ilişkin ikinci kaynak ise proje alanında yaşayanların…
Tarlabaşı bölgesindeki sosyal yapıya ilişkin diğer kaynak ise Tarlabaşı Toplum Merkezi…
Tarlabaşı’nda yaşayan toplam nüfusa ilişkin bilgiler net olmasa da, semt nüfusunun çoğunluğunu Bursa, Balıkesir, Tekirdağ, Edirne, Manisa’dan göç etmiş ya da İstanbul’da doğup büyümüş olan Romanlar ve özellikle 1990’ların başından itibaren Güneydoğu’daki terör olayları nedeniyle köylerini terk etmek zorunda kalan “Kürtler”in oluşturduğu bilinmektedir. Bunların dışında semtteki toplam nüfusun yaklaşık %20 si Orta ve Doğu Anadolu ile Doğu ve Batı Karadeniz’den göç edenler oluşturmaktadır. Ayrıca bölgede Afrika ve Irak kökenli yasadışı göçmenler de yaşamaktadır…
C. Proje Alanında Yer Alan Yapıların Özellikleri ve Mülkiyetleri
Tarlabaşı 1. Etap Yenileme Alanı Projesi kapsamında 220 tanesi tescilli…