Kentsel Dönüşüm Hukuku

Kentsel dönüşüm, hem idaresinde hem de mali yapısında süreklilik arz eden bir faaliyet…

Bu çalışmada, ilk olarak kentsel dönüşüm finansmanı açısından “Kamusal Kaynaklar”dan…

Bu hususta, kentsel dönüşüm finansmanına yönelik mevzuatımızda yer alan kanunlar…

I. Kentsel Dönüşümde Kamusal Kaynaklardan Finansman Sağlama Yöntemleri

A. Genel Olarak

Kamusal kaynaklar; vergi, harç, para cezaları, harp tazminatları, para basmak, enflasyon,…

Kentsel dönüşüm faaliyetleri idare açısından çoğu zaman bir kamu hizmeti olarak yürütülmektedir.…

ABD ve Avrupa ülkelerine bakıldığında, kentsel dönüşüm uygulamaları için yasal düzenlemeler…

Ülkemizde de benzer bir durum söz konusudur. Proje maliyetlerini karşılamaya yönelik…

B. Merkezi Bütçede Fon Oluşturma Yöntemi

İdarenin, kamu hizmetlerini yürütmek üzere geleceğe ilişkin gelir ve giderlerini…

Bütçe, genellik, birlik eşitlik, ödenek gibi bir takım ilkeler dikkate alınarak yapılmaktadır.…

Kentsel dönüşüm uygulamalarına yönelik, 2013 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nda…

“Çevre Kanunu gereğince, çevre katkı payı ve idari para cezalarının genel bütçeye…

Ancak ülkemizde, gerçekleştirilmesi neredeyse zorunluluk arz eden kentsel dönüşüm…

Aşağıda, merkezi bütçede yer alan bu ‘özel fon’ hesabının oluşumuna ilişkin, kanun…

1. Vergi, Resim, Harç, Katkı Payı ve İdari Para Cezalarından Fon Oluşturulması

İdarenin kamusal faaliyetleri yürütmek üzere, sosyal devlet ilkesi gereğince, kamu…

Vergi ve benzeri bu yaptırımlardan kentsel dönüşüme kaynak aktarılabilmesi için öncelikle…

Kentsel dönüşüm uygulamalarında -bütçe gelirlerinin büyük bir kısmını oluşturduğundan-…

Ayrıca merkezi bütçenin yanında belediyeler için de kentsel dönüşüme kaynak aktarma…

Ancak belediyelerce gerçekleştirilen projelerin azlığı dikkate alındığında, bu hükümlerin…

Yukarıda sayılan kaynakların yanı sıra, 6306 sayılı Kanun’da “…çevre katkı payı ve idari para cezalarının genel bütçeye kaydedilecek tutarının yüzde ellisi…”nin…

Bununla birlikte, 2863 sayılı Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanun’un

Ayrıca 2863 sayılı Kanun’un 12. maddesinin son fıkrasında(22)…

Merkezi bütçede, kentsel dönüşüm için tertiplenen özel fonda öngörülen rakamların…

Benzer şekilde, çevre kirliliğini önlemek ve çevre ile ilgili yatırımları desteklemek…

2. İdare Taşınmazlarının Değerlendirilmesinin Fona Katkısı

Kamu tüzel kişilerine ait mallar, kamu hukukuna tabi olması itibariyle “kamu malları”,…

İdarenin taşınmazları, kentsel dönüşüm açısından önemli bir konuma sahiptir. Bu taşınmazlardan,…

İdarenin kamusal mallarından “sahipsiz mal” niteliğinde olan ormanlar, devletin hüküm…

Anayasa orman varlığının korunabilmesi için ormanlar üzerinde kamu mülkiyetini temel…

Buna ilişkin 6306 sayılı Kanun’da, orman dışına çıkarılan yerlerin satışından elde…

Nitekim 2013 yılı bütçesinde söz konusu taşınmazların satışından 4.081.631.000 TL…

27.07.2012 tarihinde, 6306 sayılı Kanun’un…

“Kanun Koyucu, takdir yetkisini kullanarak ve belli bir üst sınır belirleyerek, bu sınır dâhilinde orman dışına çıkarılan yerlerin satışından elde edilen gelirden afet riski altındaki alanların dönüştürülmesinde kullanılacak miktarı belirleme yetkisini Bakanlar Kuruluna vermiştir. Belli bir meblağın kullanılması yetkisi verildiğinde, idarenin takdir yetkisinin sınırlandırılması için önemli olan üst sınırın gösterilmiş olmasıdır. Kullanılacak miktarın alt sınırının düzenlenmemiş olması…

Anayasa Mahkemesi her ne kadar, idarenin takdir yetkisini gerekçe göstererek bu yönde irade göstermiş olsa da aşağıda ifade ettiğimiz üzere aynı kanun içerisinde dahi benzer konularda net ifadeler kullanıldığı gözükmektedir. Bu bağlamda mahkemenin bu kararına katılmanın pek olanaklı olmadığını ifade edebiliriz. Ayrıca kentsel dönüşümde sürdürülebilirliğin sağlanması finansman kaynağının belirgin olması ile yakından ilgilidir. Dolayısıyla bu hükmün sadece idarenin takdir yetkisi kapsamında…

6306 sayılı Kanunun, söz konusu satışlardan elde edilecek gelirden pay aktarılmasına…

Kamu taşınmazlarından kentsel dönüşüm uygulamaları için kaynak oluşturmanın bir başka…

3. Kamu Kurumlarının Yapacağı Faaliyetlerin Fona Katkısı

Merkezi yönetim ve yerinden yönetim kuruluşları kamu hizmeti sunmakla beraber iktisadi…

İdare, yukarıda açıklandığı üzere, merkezi yönetim bütçesinde tertip edilen harcama…

“halkın mahalli müşterek hizmetlerine ilişkin projeler geliştirmek, bu idarelere danışmanlık hizmeti vermek ve teknik mahiyetteki kentsel projeler ile alt ve üstyapı işlerinin yapılmasına yardımcı olmak ve her türlü kalkınma ve yatırım bankacılığı işlevlerini yerine getirmek” …

Bu bağlamda Bankanın, her türlü nakdi kredi sağlayabileceği, sigorta acenteliği yapabileceği,…