-
Git
: -
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Adem Sözüer
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
Sendika Üyeliği ve Sendikal Faaliyet Nedeniyle Ayrımcılık
Dr. Orhan Ersun CİVAN*…
Arş. Gör. Eylem BAŞ**…
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2015 Ocak ayı istatistiklerine göre, sendikalı…
1. Giriş
Sendika üyeliği ve sendikal faaliyet nedeniyle ayrımcılık, sendika özgürlüğünün ve…
Resmi verilere göre 2015 Ocak ayı itibariyle Türkiye’de toplam işçi sayısı 12.180.945…
Yukarıda yer alan veriler incelendiğinde Avrupa ülkelerine kıyasla ülkemizin, işçiler…
2. Sendika özgürlüğünün güvencesi ve bireysel sendika özgürlüğü kavramı
Sendika özgürlüğü ve örgütlenme hakkı, ulusal ve uluslararası alanda çok sayıda düzenlenmenin…
Usulüne uygun olarak onaylanmış uluslararası sözleşmeler, 1982 Anayasasına göre kanun…
Sendika özgürlüğüne ilişkin iç hukuk hükümlerimize baktığımızda ise öncelikle Anayasamızın…
6356 sayılı kanun md.25/I-III’de “İşçilerin işe alınmaları; belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri, belli bir sendikadaki üyeliği sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları şartına bağlı tutulamaz. İşveren, bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamaz. … İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya farklı işleme tabi tutulamaz” ifadesine yer verilmiştir. 4688 sayılı kanun md.18/I ve III uyarınca da, “Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tâbi tutulamaz ve görevlerine son verilemez. … Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayırım yapamaz”.…
Hukukumuz açısından değindiğimiz üç temel düzenleme sayesinde bireylere sendika kurma,…
a) Olumlu sendika özgürlüğü
Olumlu sendika özgürlüğü, çalışanların ve işverenlerin önceden izin almaksızın sendikalarını…
Bireylerin sendikaların organlarında görev alması, sendika içi çalışmalara katılması,…
b) Olumsuz sendika özgürlüğü
Olumsuz sendika özgürlüğü ise sendikadan uzak kalma, sendikaya üye olmama, üyeliğe…
3. İşverenin eşit işlem borcu açısından sendika üyeliği ve sendikal faaliyet
Eşit işlem borcu gereği işveren farklı işlem yapmasını gerektiren haklı nedenlerin…
Ayrım yasağı gerek Anayasamızın 10. maddesinde gerek İş Kanunumuzun 5. maddesinde…
Sendika üyeliği ve sendikal faaliyet nedeniyle işverenin farklı muamele de bulunmasının…
4. Sendika üyeliği ve sendikal faaliyet nedeniyle ayrımcılık sonucu uygulanacak yaptırımlar
Sendikaya üye olup olmama ve sendikal faaliyette bulunup bulunmama özgürlüğü, yukarıda…
a) Hukuki yaptırımlar
Sendikaya üye olma, olmama, dilediği sendikayı seçme ve istediği zaman üyelikten…
Kamu görevlileri açısından sendika özgürlüğünün güvencesinin ihlali sonucu uygulanacak…
İşçiler bakımından uygulanabilecek hukuki yaptırımlar olarak ise geçersizlik, ayrımcılık…
aa) İş ilişkisinin kurulmasında ayrımcılık
İş ilişkisinin kurulması esnasında işveren sendikalı-sendikasız işçi ayrımına gidemez.…
İş ilişkisinin kurulmasıyla ilgili olarak karşılaşılabilecek diğer bir durum ise…
İş ilişkisinin kurulması esnasında karşılaşılabilecek durumlardan biri de kara liste…
İş ilişkisinin kurulması sırasında karşılaşılabilecek ihlallerle ilgili olarak üzerinde…
bb) İş ilişkisinin devamında ayrımcılık
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu uyarınca, “İşveren, bir sendikaya üye olan…
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu md.25/II hükmü incelendiğinde işveren açısından…
İş ilişkisinin devamı esnasında işçi, sendikal nedenle ayrımcılığa uğrayacak olursa…
cc) İş ilişkisinin sona ermesinde ayrımcılık
İşçinin sendika üyeliği veya sendikal faaliyette bulunması nedeniyle iş sözleşmesinin…
6356 sayılı kanun md.25/V’de bu yönde bir hükme yer verilmesi, iş güvencesi hükümlerinin…
Anayasa Mahkemesinin kararından sonra iş güvencesi hükümlerinin kapsamı dışında kalan…
Yapılan açıklamalar çerçevesinde sendikal nedenle işten çıkarılan işçi, iş güvencesi…
Sendikal tazminat hesaplanırken ise işçinin en son brüt çıplak ücreti dikkate alınır.…
Sendikal tazminatla birlikte istenip istenemeyeceği hususu ile ilgili olarak üzerinde…
dd) Hukuki yaptırımların sağladığı koruma düzeyi
Hukuki yaptırımlar incelendiğinde sendika üyeliği veya sendikal faaliyet nedeniyle…
Hukukumuzda geçmiş yıllarda yaşanan ve davalara da konu olan bir olayda, işyerinde…
Hukuki yaptırımların geliştirilmesi kapsamında örneğin Alman hukukundaki yaklaşım…
b) Ceza yaptırımları
Sendika üyeliği ve sendikal faaliyet nedeniyle ayrımcılık sonucu ceza yaptırımları…
Türk hukuk sisteminde 2008 yılına kadar sendikal nedenle ayrımcılık yapan işverene…
5252 sayılı Türk Ceza Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun md.5 uyarınca…
TCK’dasendika üyeliği ve sendikal faaliyet nedeniyle ayrımcılık açısından çeşitli…
aa) Nefret ve ayrımcılık suçu bakımından
Sendika üyeliği ve sendikal faaliyetler nedeniyle ayrımcılığı da kapsama alan ve…
6529 sayılı Kanun md.15 ile “ayırımcılık” başlığını taşıyan TCK md.122’nin başlığı…