EN
TR
Diğer taraftan akdî ilişki içerisindeki kişisel verilerin korunması, her zaman kişilik…
ZH-9: Hukuka Uygunluk SebepleriSayfa 154…
§ 10. HUKUKA AYKIRILIK VE HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ
Genel olarak hukuka aykırılık, hukuk kurallarında bulunan emir ve yasakların ihlâl…
Hukuka uygunluk sebepleri, kanunda öngörülmüş olan ve hukuka aykırılığı ortadan kaldıran…
Niteliği itibariyle özel bir kanunda yer alan kişisel verilerin işlenmesi alanına…
Hukuka uygunluk sebepleriyle ilgili değinilmesi gereken bir diğer husus, hukuka uygunluk…
Kişisel verilerin işlenmesi alanında, ihkak-ı hak, meşru müdafaa, zaruret hâli gibi…
6698 sayılı Kanun çerçevesinde hukuka uygunluk sebepleri, genel nitelikli kişisel…
A. GENEL NİTELİKLİ KİŞİSEL VERİLER AÇISINDAN HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ
1. Açık Rıza
6698 sayılı Kanuna göre kişisel verilerin işlenmesi bakımından en temel hukuka uygunluk…
Açık rıza hem genel nitelikli kişisel verilerin (m. 5) hem de özel nitelikli kişisel…
a. Tanımı ve Unsurları
Açık rıza (explicit consent), kişinin belirli bir konuya ilişkin, bilgilendirmeye dayanan ve özgür iradeyle açıklanan rızasını ifade eder (6698 sayılı Kanun, m. 3/a). Söz konusu tanımdan hareketle açık rızanın esas olarak (i) belirli bir konuya ilişkin olma, (ii) bilgilendirmeye dayanma ve (iii) özgür iradeyle açıklanmış olma şeklinde üç unsuru bulunmaktadır. Kanunun gerekçesinde açık rızanın aynı zamanda ‘tereddüde yer vermeyecek açıklıkta olması’ gerektiği…
aa. Belirli Bir Konuya İlişkin Olma
Rızanın belirli bir konuya ilişkin olması (spesific), ‘belirli ve açık amaçlar için işlenme’ ilkesiyle
Kişisel verilerin işlenmesine yönelik rıza beyan formlarında ya da sözleşmelerde
bb. Bilgilendirmeye Dayanma
Bilgilendirmeye dayanma ya da diğer bir ifadeyle aydınlatılmış olma (informed),…
6698 sayılı Kanunun 10. maddesi kapsamında ilgili kişiye doğrudan bir aydınlatma…
Working Party 29’a göre geçerli bir bilgilendirmeden bahsedebilmek için aydınlatma…
Bilgilendirme unsuru, sözleşme hukuku açısından aynı zamanda genel işlem şartlarıyla…
cc. Özgür İradeyle Açıklanmış Olma
Rızanın özgür iradeyle açıklanmış olması (freely given), rıza beyanında bulunup…
Korkutma ya da baskı ortamında açıklanan rıza beyanı geçerli değildir(33).…
Kanun gerekçesinde yer alan rıza beyanının ‘tereddüde yer vermeyecek açıklıkta olması’ (unambiguosly),…
Özgür iradeyle ilgili değinilmesi gereken bir başka husus, hizmetin kullanılmasının…
b. Örtülü Rıza ve Susma ile İlişkisi
Rıza beyanına ilişkin anlam; başka herhangi bir vasıta gerektirmeksizin anlaşılabiliyorsa…
Diğer yandan örtülü rıza içinde yer alan susma durumunda da, 6698 sayılı Kanun kapsamında…
c. Rıza Beyanında Bulunma Ehliyeti
Kişisel verilerin işlenmesine açık rıza gösterme, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hukukî…
Sınırlı ehliyetsiz olarak nitelendirilen, ayırt etme gücüne sahip küçük veya kısıtlıların…
Tam ehliyetsizler açısından rıza beyanının geçerliliği, büyük bir tartışmayı beraberinde…
d. Rıza Beyanının Şekli
Rızanın yazılı şekilde verilmesi şart değildir(44).…
e. Rıza Beyanında Bulunma Zamanı ve Beyanın Geri Alınabilmesi
Açık rıza beyanı, işlemeye başlamadan önce açıklanmalıdır(45).…
Kişi, işlemeye yönelik rıza beyanını her zaman geri alabilir. Bu konuda Kanunda herhangi…
f. Rıza Yorgunluğu
Açık rıza müessesi, kişisel verilerin korunmasına yönelik tüm problemleri çözen sihirli…
Rıza yorgunluğunun önüne geçmek adına, Avrupa Birliği Hukukunda Genel Veri Koruma…
2. İşlemenin Kanunlarda Açıkça Öngörülmesi
İşlemenin kanunlarda açıkça öngörülmesinin genel hukuka uygunluk sebeplerindeki karşılığı,…
Benzer şekilde 5352 sayılı Adli Sicil Kanununa göre Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve…
5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun 9. maddesine göre kredi kartı…
3. Üstün Özel Yarar
6698 sayılı Kanunun 5/II-b. maddesine göre fiili imkânsızlık sebebiyle rızasını açıklayamayacak…
Örneğin kişinin şuurunun yerinde olmaması yahut hürriyetinin tahdit edilmiş olması…
Tabi afetlerde, afet bölgesinde yaşayan vatandaşların ve yakınlarının isim, soyisim,…
4. Üstün Kamusal Yarar
Kanun koyucu, bazı durumlarda toplumun veya devletin menfaatini bireyin menfaati…
6698 sayılı Kanunun 28/1-ç. maddesine göre kişisel verilerin milli savunmayı, milli…
Kanunun 28/1-ç. maddesinde öngörülmüş olan üstün kamusal yararın varlığı durumunda,…
Üstün kamusal yararın veri işlemeyi hukuka uygun hâle getirmesine örnek olarak İsviçre…
5. Sözleşmenin Kurulması veya Sözleşmenin İfasıyla İlgili İşleme
Sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin…
İlk olarak sözleşme öncesi dönemde, sözleşmenin kurulmasıyla doğrudan doğruya ilgili…
Sözleşmenin kurulmasının ardından, sözleşme konusu borcun ifasının gerçekleştirilmesiyle…
6. Veri Sorumlusunun Hukuki Yükümlülüğünü Yerine Getirmesinin Kişisel Veri İşlemeyi Zorunlu Kılması
Veri sorumlusunun hukukî yükümlülüklerini yerine getirmesi, kişisel verilerin işlenmesini…
Burada tartışmalı olan husus, hukukî yükümlülüğün kapsamına kanunî düzenlemelerin…
Veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünün kaynağı, kural olarak Türk Hukuku olmalıdır.…
İşverenlerin işyerindeki çalıştırdığı kişilerin çalışma gün sayıları ve kazançlarını…
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun gereği bankalar, mal varlığının…
7. Kişisel Verinin İlgili Kişinin Kendisi Tarafından Alenileştirilmesi
Kişisel verinin ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması (disclosure of personal data)…
Kanunun 5. maddesinde bir hukuka uygunluk sebebi olarak öngörülmüş alenileştirmeye,…
8. Bir Hakkın Tesisi, Kullanımı veya Korunması için Veri İşlemenin Zorunlu Olması
Kişisel verilerin işlenmesi, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için…
9. Veri Sorumlusunun Meşru Menfaatleri İçin Veri İşlemenin Zorunlu Olması
İlgili kişinin temel hak ve hürriyetlerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun…
Veri işlemeyi zorunlu kılan meşru menfaatin, hukuka uygunluk sebebi olarak dikkate…
Örneğin, yüksek teknoloji üretimi yapan bir ticari şirketin, çalışanlarına ait kişisel…
