Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 107. maddesinin ikinci fıkrasında, davacının alacağın miktarı belirli olduğu anda “talebini artırabilir” denilmektedir. İsviçre Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 85. maddesinin ikinci fıkrasında, davacının, alacağın miktarını rakam olarak belirleyebildiği anda, talebini belirlemesi gerektiği ifade edilmiştir. Çünkü belirsiz alacak davasında davacı, yargılama sırasında talep sonucunu değiştirmemekte; sadece talep sonucunu rakamsal olarak belirlemektedir. İsviçre hukukunda da davacının, dava dilekçesinde gösterdiği talep sonucundan fazlasını veya başka bir şeyi talep etmesi, talep sonucunun değiştirilmesi anlamına gelmektedir. Belirsiz alacak davasında ise, davacı talep sonucunu artırmadığı veya dava dilekçesinde gösterdiği talebinden başka bir şey talep etmediği için, yani sadece talep sonucunu rakamsal olarak belirlediği için, bu durumda davanın değiştirilmesinin söz konusu olmadığı kabul edilmektedir. Kanaatimizce de, İsviçre hukukunda ifade edildiği gibi, belirsiz alacak davasında talep sonucunun rakamsal olarak Sayfa 279belirlenmesinde, iddianın genişletilmesinden söz edilemez. Çünkü bu davanın kabul edilme amacına uygun olarak, talep sonucunun miktarı veya değeri belirli hale geldiğinde, alacaklının bunu herhangi bir engelle karşılaşmaksızın belirlemesine izin verilmesi gerekir. Belirsiz alacak davası ile davacı alacağın tümünün hüküm altına alınmasını istemektedir. Davacının talep sonucu da buna uygun olmalıdır. Yargılama sırasında davacı talep sonucunu rakamsal olarak belirlediği için ve bu nedenle talebin içeriğine veya kapsamına ilişkin bir değişiklik yapılmadığından, iddianın genişletilmesi de söz konusu değildir. Çünkü davacı belirsiz alacak davasıyla, dava dilekçesinde talep ettiği talep sonucundan başka bir şeye veya söz konusu talep sonucuna ek yeni talepte bulunmamaktadır. Bu nedenle Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 107. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan“talebin artırılabileceği” ifadesi, hatalıdır. Kanaatimizce bu ifade yerine, “talebin miktarının belirlenebileceği” denilseydi, daha doğru olurdu. Ayrıca söz konusu hükümde, “iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın” ifadesine de ihtiyaç bulunmamaktadır. Çünkü daha önce ifade edildiği üzere belirsiz alacak davası davacıya dava dilekçesinde gösterdiği talep sonucunu artırma ve talep ettiğinden fazlasını isteme imkânı tanımamakta; yargılama sırasında alacağının miktarı kesin olarak belirli hale geldiğinde talep sonucunu buna uygun şekilde rakamsal olarak belirleme imkânı tanınmaktadır. Yani davacı dava konusunun değerini kesin olarak belirlemektedir. Davacı, belirsiz alacak davasında, talebinin geçici değerden fazla olduğuna inandığı için, bu belirleme ekseriyetle geçici değerin artırılması şeklinde gerçekleşmektedir.Sayfa 280
2. Davacının Talep Sonucunu Rakamsal Olarak Belirleme Zamanı (Geçici Miktarın veya Değerin Artırılması Zamanı)
EN
TR
