V. BÖLÜM-MAĞDUR STATÜSÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ KONUSUNDA AİHM KARARLARININ ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARINA ETKİSİ
Genel olarak, bireysel başvuru yolu hakkındaki anayasal düzenlemelerin kaynağının…
A. Teorideki Uyum
AYM’nin, çok kısa bir çalışma dönemi içinde, insan haklarına kaynaklık eden bir uluslararası…
1. Mağdur Konulu AİHM İçtihadındaki İlke ve Kuralların Kayıtsız Şartsız Teorik Kabulü
AİHM’in, kişi yönünden yetki şartını mağdur bağlamında ele alırken koyduğu ilke ve…
AYM, AİHM içtihadına uygun biçimde, bireysel başvuruda “mağdur” kavramını, davada…
Yine bir başka başvuruda “halk davası” (actio popularis)…
AİHM’in mağdur sıfatı hakkındaki genel sözleşmesel değerlendirmelerinin iç hukuka…
AYM mağdur statüsünün kabulünü dört ön koşula bağlamaktadır: Başvuruya konu edilen…
2. Örnekler
Teoride iki mahkeme arasında mevcut olan uyumu gösteren birçok örnek tespit edilebilir.…
2.1. Kamu gücünü kullanan kişi ve kurumların bireysel başvuru müracaatçısı olamayacağı kuralı
6216 sayılı Kanun’un 46. maddesinin (2) numaralı fıkrasında kamu tüzel kişilerinin…
Gerçekten de, Anayasa Mahkemesi’nin, iç hukuk düzenlemesi doğrultusunda, merkezi…
2.1.1. Belediyeler ve yerel yönetimler konusunda
“Belediyeler”in kamu tüzel kişisi olarak bireysel başvuru yolunu kullanamayacakları…
AYM’nin bu kararları, AİHM içtihadı ile uyum içinde gözükmektedir. La Section de commune d’Antilly başvurusu…
2.1.2. Meslek Odaları
Meslek Odalarının başvurucu sıfatına sahip olup olamayacakları sorusunun tartışıldığı,…
Oysaki, AİHM içtihadına göre, bir tüzel kişinin hükümet ya da Devlet kuruluşu kategorisine…
Meslek odaları konusu, teorik planda, içtihat birliği içinde olan konulardan biri…
AİHM, AYM’nin bu kararından çok önce, amaçları ve faaliyetleri gerçek ve tüzel kişi…
Benzer şekilde, AİHM, Ordre des Avocats Defenseurs et Avocats Pres La Cour D’appel De Monaco /Monako başvurusunda,…
2.1.3. Dernekler
AİHM, Noack ve diğerleri başvurusunda açık bir biçimde, derneklerin, ancak derneği ilgilendiren konularda şikayetçi olabileceğini, üyelerini etkileyen tedbirlerle ilgili ise mağdur statüsüne sahip olmadıklarını belirtmiştir.…
Türk Pediatrik Onkoloji Grubu Derneği, AYM önündeki bireysel başvurusu kapsamında,…
2.1.4. Vakıf Üniversiteleri
Başvurucu olan İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, İhsan Doğramacı Eğitim Vakfı,…
Karardan anlaşılmaktadır ki, başvurucu AYM önünde mağdur statüsünün sorun oluşturabileceği…
2.2. Doğrudan doğruya kişisel etkilenme konusunda
Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yolu ile giden Liberal Demokrat Parti’nin yapmış…
Sözü geçen başvuru, sonuç olarak, Anayasa Mahkemesi tarafından, kanımızca yerinde…
Yüksek Seçim Kurulunun, Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin söz konusu kararlarının…
B. Yorumlama Yöntem ve İlkelerinde Farklılıklar
AİHM kararlarının ulusal düzeyde, özellikle, anayasal yargılamaya etkisi büyük bir…
1. Ulusal örnekler
Her iki yüksek mahkeme organının konu ile ilgili kararlarının karşılaştırmalı incelemesi…
Gerek AİHM’in gerek AYM’nin actio popularis yasağını açıklayan içtihadı, bireysel…
TCK 301. Maddesinin konu edildiği AİHM önündeki Altuğ Taner Akçam başvurusu
Anayasa Mahkemesi’ne 21 Ağustos ve 25 Ağustos 2014 tarihlerinde başvuruda bulunan…
AYM, bu iddiaları incelemeye başlamadan önce, ilk aşamada, AİHM’in mağdur statüsü…
Öyle gözükmektedir ki, AYM için ihlal iddiasını oluşturan fiil veya durumun son bulması…
Zira AYM, başvuru anında başvurucunun kişisel olarak etkilenmiş durumda olduğu,…
AYM’nin bu kararda seçtiği yorum şekli, başvuru sonrasındaki durum değişikliklerinin…
AYM’nin, son bulmuş ihlal durumu ile ilgili “mağdur statüsü” değerlendirme ölçütleri…
Bir başka karar, yine benzer bir nokta üzerinden sorun yaratır gözükmektedir.…
Karar, bu haliyle, basmakalıp bir gerekçelendirmeyle yazıldığı izlenimi vermektedir.…
AYM önündeki Tezcan Karakuş Candan ve diğerleri bireysel başvurusunda…
AYM önünde başvurucular, “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 21/5/2010 tarihli, Ankara…
Mahkeme gerekçesinde şu ifadeler bulunmaktadır: “Görüldüğü üzere başvurucular tarafından…
AYM’nin bu kararı ile ilgili olarak, iki hukuksal hatanın üst üste yapılmış olduğunu…
AYM’nin AİHM’in STK’lar konusundaki içtihadı ile temelde uyumlu gözüken Türk Pediatrik…
2. Diğer Avrupa örnekleri içinde BBY ve mağdur statüsü
Bireysel başvuru yolu ile temel hakları ihlal edilmiş olan kişilere açık olan anayasal…
Bu konuyu en açık biçimde ortaya koyan, yargı makamlarını uzun yıllardan beri meşgul…
Daha ileri bir tarihte de, Alman Federal Anayasa Mahkemesi benzer bir gerekçeyle,…
AİHM önünde ise, eşinin, kendi evinde biyolojik hayatına son verme isteğini gerçekleştirememesine…
Bir yasal mirasçının, insan onuruna yakışır biçimde ölme hakkını murisi adına talep…
Ötanazinin konu olduğu bir başka başvuru, İtalya’ya karşı yapılmış olan Ada Rossi ve diğerleri/ İtalya…
Üst düzey ulusal yargı makamları tarafından (Temyiz Mahkemesi) başvurucunun dava…
EN
TR
