İkinci Bölüm
VAKIFLARA AİT İKTİSADİ İŞLETMELERİN VERGİLENDİRİLMESİ
2.1. İktisadi İşletme Kavramı
2.1.1. Genel Olarak
TTK’da ticari işletmeye ilişkin oldukça geniş düzenlemeye yer verilmekle birlikte…
2.1.2. İşletme
İşletme kavramı hukuken tanımlanmış bir kavram olmamakla birlikte ticari işletme…
Bir başka tanımlamayla işletme, insan ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan, mal…
2.1.3. Ticari İşletme
TTK’nın esas aldığı temel kavram ticari işletmedir. Bu nedenle TTK’da yer alan diğer…
Her ticari işletme bir iktisadi işletme olmasına rağmen, her iktisadi işletme bir…
2.1.4. İktisadi İşletme
İktisadi işletme, ticari işletmeye göre daha geniş bir kavram olarak ticari işletmeler…
TTK m.11/1’e göre ticari işletme sayılmanın koşullarını, gelir sağlamayı hedeflemek,…
Her ne kadar TTK m.11/1’de açıkça belirtilmemiş olsa da ticari işletme sayılmanın…
2.1.5. İktisadi İşletmenin Unsurları
2.1.5.1. Gelir Sağlamayı Hedeflemek
İktisadi işletme sayılmak için yürütülen faaliyetin amacının gelir sağlamak olması,…
Gelir sağlamayı hedeflemek iktisadi işletme sayılmak için gerekli olmakla birlikte…
Gelir sağlama unsuru sadece malvarlığında artış meydana getiren faaliyetler olarak…
İşletmeyi işleten girişimcinin niteliği iktisadi işletme sayılmak bakımından önem…
Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu konuya ilişkin kararında, kamuya yararlı dernek…
2.1.5.2. Devamlılık
İktisadi işletmenin diğer bir unsuru yürütülen faaliyetin devamlılık arz etmesidir.…
Buna karşın tek sefere mahsus, tesadüfi nitelikteki faaliyetler ticari işletmeye…
Sonuç olarak devamlılık unsurunun varlığının tespitinde önem arz eden husus, girişimcinin…
2.1.5.3. Bağımsızlık
Bir iktisadi işletmeden söz edebilmek için aranan diğer bir unsur bağımsızlıktır.…
Bu itibarla iktisadi işletmenin varlığından söz edebilmek için faaliyetin bağımsız…
Dolayısıyla idari anlamda bir merkeze bağlı olarak faaliyet gösteren şubelerin, ayrı…
2.1.6. Esnaf İşletmesi Kavramı ve Esnaf İşletmesi Sınırının Aşılması
Bir işletmenin ticari işletme sayılması için sahip olması gereken son unsur esnaf…
Esnaf işletmesi kavramı, TTK’da doğrudan tanımlanmış bir kavram değildir. Ancak TTK…
TTK m.15’te yer alan esnaf tanımlamasındaki ilk ölçüt olan ekonomik faaliyetin sermayeden…
Söz konusu belirsizliği gidermek bakımından TTK m.11/2 hükmü ile Bakanlar Kurulu…
2.2. Vakıflar Bakımından İktisadi İşletmeler
2.2.1. Genel Olarak
Esasen bütün tüzel kişiler belirli bir amaca hizmet etmek üzere kurulurlar ve bu…
Derneklerle vakıfların iktisadi işletmeleri, vergilendirme yönünden aynı hükümlere…
2.2.2. Vakıfların İktisadi İşletme Sahibi Olmalarının Sonuçları
Bilindiği üzere vakıflar esasen iktisadi amaç taşıyamazlar. Vakıflar, mal varlığını…
Vakfın iktisadi işletmeye sahip olması, kendisine mal varlığı olarak bir iktisadi…
Vakıfların iktisadi işletmelerinin bulunmasının en önemli sonucu, söz konusu işletmelerin…
TTK m.16’da belirlenen koşullar çerçevesinde vakıfların, ayrıca bir tüzel kişiliği…
Vakıfların tacir sayılmaları, TTK m.18 kapsamında iflasa tabi olma durumunu, m.39’a…
2.2.3. Kurumlar Vergisi Bakımından Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler
2.2.3.1. Kurumlar Vergisi Mükellefiyeti
“Verginin konusu” başlıklı KVK m.1/1’de, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler…
“Verginin mükellefi” başlığı altında KVK m.2/5’de dernek veya vakıflara ait iktisadi…
Buna göre “dernek veya vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan”…
Yasal düzenleme ile vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefi…
Bu çerçevede, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararında, derneklerin iktisadi…
Ayrıca, KVK m.2/6’da dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin “kazanç amacı…
Öte yandan KVK m.2/5’te KVK’nın uygulanması bakımından cemaatlerin de vakıf sayılacağı…
Bununla birlikte söz konusu düzenlemenin uygulama bakımından bir sonuç doğurması…
2.2.3.2. Kurumlar Vergisi Kanunu Bakımından İktisadi İşletmelerin Özellikleri
KVK m.2/5’te derneklere ve vakıflara ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan…
Gerekçede ticari, sınai ve zirai işletmenin belirlenmesinde KVK m.2/5’te yer alan…
2.2.3.2.1. İktisadi İşletmenin Vakfa Bağlılığı
KVK m.2/5’e göre iktisadi işletmenin öncelikle vakfa bağlı olması gerekir. Nitekim…
Vakfa bağlı olmak esasen iktisadi işletmenin idari bakımdan vakfa bağlı olmasını…
Öte yandan vakfa bağlı olarak aynı iktisadi alanda faaliyette bulunan iktisadi işletmelerin…
Vakfa ait olup, farklı iktisadi alanlarda faaliyette bulunan iktisadi işletmelerin…
2.2.3.2.2. İktisadi İşletme Özelliğini Taşıma
Vakıflara ait iktisadi işletmelerin ticari, sınai veya zirai bir işletme niteliğini…
Bununla birlikte KVK m.2 gerekçesine göre iktisadi işletme özelliğine sahip olmaktan…
Diğer bir ifade ile iktisadi işletme bünyesinde devamlı olarak yürütülen ticari,…
Nitekim 1 seri no’lu KVGT açıklamasına göre, vakıfların eğitim ve sağlık gibi bir…
Gelir İdaresi Başkanlığı bu husustaki bir özelgesinde, vakıf tarafından üyelere vakıf…
Bununla birlikte, Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu bir kararında, vakıf senedinde…
1 seri no’lu KVGT’ye göre vakıfların iktisadi işletmeleri, “kazanç gayesi güdüp gütmediklerine”,…
EN
TR
