Ekli “2023-2024 Yıllarında Yapılacak Çiğ Süt Desteği ve Süt Piyasasının Düzenlenmesine İlişkin Karar”ın yürürlüğe konulmasına, 5488 sayılı Tarım Kanununun 19 uncu maddesi gereğince karar verilmiştir.
2023-2024 Yıllarında Yapılacak Çığ Süt Desteği ve Süt Piyasasının Düzenlenmesine İlişkin Karar
Amaç ve kapsam
(1) Bu Karar, çiğ süt üretimi ve kalitesi İle uygulanan hayvancılık politikalarının etkinliğini artırmak suretiyle çiğ süt üretiminde sürdürülebilirliği ve üretici fiyatlarında istikrarı sağlamak amacıyla hazırlanmış olup, 2023-2024 yıllarında uygulanacak olan çiğ süt desteği ve süt piyasasının düzenlenmesine ilişkin hususları kapsar.
Çiğ süt desteği
(1) Üretmiş olduğu çiğ sütü 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik kapsamındaki süt işleme tesislerine satan ve 4 üncü maddede tanımlanan bir üretici örgütüne üye olan yetiştiricilere; manda, koyun, keçi ve niteliğine ve pazarlama şekline göre inek sütü ve 25/1/2020 tarihli ve 31019 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çiğ İnek Sütünün Sınıflandırılmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2019/64) kapsamında sınıflandırılan inek sütünün sınıfına göre, Tarım ve Orman Bakanlığının (Bakanlık) belirleyeceği dönemler, kriterler ve birim fiyatlar üzerinden destekleme ödemesi yapılır.
(2) Üretmiş olduğu çiğ sütü, süt piyasasının düzenlenmesi uygulaması kapsamında, üretici örgütleri aracılığı ile süt ürününe çevirterek Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğüne (ESK) satan üreticiler çiğ süt desteklemesinden yararlandırılır.
(3) 27/4/2017 tarihli ve 30050 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2017/20) kapsamında hastalıktan ari işletme belgeli süt üreten işletmeler, ürettikleri çiğ sütü, faaliyet alanında sütün arzı/satışı bulunan işletme kayıt belgesine sahip ve Bakanlık Süt Kayıt Sistemine (BSKS) kayıtlı yerel perakendecilere, işletme kayıt belgesine sahip BSKS’ye kayıtlı süt dolum tesislerine fatura/müstahsil makbuzu karşılığında satmaları şartıyla çiğ süt desteklemesinden yararlandırılır.
Çiğ süt piyasasının düzenlenmesi
(1) Çiğ süt piyasasının düzenlenmesi uygulamasında, ESK tarafından yapılan alım ve satım arasında oluşacak fark, hayvancılık destekleme bütçesinden karşılanır.
Kesinti oranı
(1) Merkez birliğini kurmuş olan, 11/6/2010 tarihli ve 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa göre kurulmuş ıslah amaçlı yetiştirici birlikleri ve/veya 29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanununa göre kurulmuş üretici birlikleri ve/veya 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulmuş, kuruluşuna Bakanlıkça izin verilen hayvancılık faaliyeti yürüten tarımsal amaçlı kooperatif üyeleri ile Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) ve bağlı kooperatiflerinin ortaklarının hak ettikleri desteklerden aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda, çiftçi örgütlerini güçlendirme adı altında veri girişi yapanlara sistem üzerinden kesinti yapılır. Kalan miktar yetiştiricilerin/üreticilerin hesabına ödenir.
Birlik/Kooperatif | Oran (%) |
Üretici ve yetiştirici birlikleri üzerinden yapılan desteklemelerde | %3’ü il/ilçe üretici birliklerine, İl yetiştirici birliklerine, bu bedelin içinden %5’i merkez birliklerine |
Kooperatifler üzerinden yapılan desteklemelerde | %3’ü kooperatif üst birliği veya bölge birliğine, bu bedelin içinden %25’i merkez birliğine |
Pancar ekicileri kooperatifleri üzerinden yapılan desteklemelerde | %3’ü kooperatife, bu bedelin içinden %25’i kooperatif üst birliğine |
(2) Birden fazla merkez birliğine üyeliği bulunan kooperatif üst/bölge birlikleri destekleme yılı için çiftçi örgütlerini güçlendirme bedelinin ödeneceği merkez birliğine taahhütname verir. Pancar ekicileri kooperatifleri üzerinden yapılan desteklemelerde ise pancar ekicileri kooperatifleri, pancar ekicileri kooperatifi üst birliğine taahhütname verir. Bu taahhütnameler, merkez birlikleri/pancar ekicileri kooperatifleri birliği üst birliğince destekleme yılı başında Bakanlığa gönderilir. Çiftçi örgütlerini güçlendirme bedeli, merkez birlikleri/pancar ekicileri kooperatifleri birliği üst birliğinden gelen liste ve taahhütnamelere göre ödenir.
Finansman ve ödemeler
(1) Bu Karar kapsamında yapılacak yılı ödemeleri için gerekli kaynak Bakanlığın 2023-2024 yılları bütçesinde hayvancılık desteklemeleri için ayrılan ödenekten sağlanır. 2024 yılından kalan ödemeler takip eden yıl bütçesinden hayvancılık desteklemeleri için ayrılacak ödenekten sağlanır.
(2) Bakanlık, ödemelerde ihtiyaç duyulacak belgeleri belirlemeye ve değiştirmeye, ödemeye esas bu Kararın yürütülmesine ilişkin diğer düzenlemeleri yapmaya, uygulama esaslarını belirlemeye, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü (Banka) ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile birlik ve kooperatiflerle hizmetlerinden yararlanmak üzere protokol yapmaya yetkilidir.
(3) Destekleme ödemeleri, tebliğ ile belirlenen iş ve işlemlerin yapılmasının ardından, ödemeye esas icmallerin elektronik ortamda Bankaya iletilmesi ve gerekli kaynağın Bakanlık tarafından Bankaya aktarılmasından sonra yapılır.
(4) Destekleme ödemeleri için gerekli finansman, bütçenin ilgili harcama kaleminden tahsis edilerek karşılanır. Bu Kararın uygulanmasıyla ilgili olarak, Bankaya hizmetlerinden dolayı, ödenen destekleme tutarının % 0,2’si komisyon olarak ayrıca ödenir.
(5) Bu Karar kapsamında yapılan destekleme ödemeleri kamu kaynağı olduğundan, hak sahibinin hesabına aktarılmadan önce haciz/icra, temlik ve benzeri işlemler yapılmaz.
(6) 3 üncü maddenin birinci fıkrası uyarınca yapılacak ödeme, ESK tarafından oluşturulacak icmal karşılığında, destekleme bütçesinin hayvancılık desteklemeleri ödeneğinden ESK’ya aktarılır.
Desteklerden yararlanamayacak olanlar
(1) Aşağıda belirtilen kişi ve kuruluşlar bu Karar kapsamındaki desteklemelerden yararlandırılmaz:
a) Bu Kararda belirlenen hükümlere uymayanlar.
b) Gerçeğe aykırı beyanda bulunan ve/veya belge ibraz edenler.
c) Kamu kurum ve kuruluşları.
Denetim, haksız ödemelerin geri alınması ve hak mahrumiyeti
(1) Destekleme ödemelerinin denetimini sağlayacak tedbirleri almaya Bakanlık yetkilidir. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kooperatifler ve birliklerin hizmetlerinden yararlanılır.
(2) Uygulama tebliğinde belirlenen ilgili birimler, kendilerine ibraz edilen belgelerin kontrolünden ve kendi hazırladıkları belgelerden sorumludur. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye neden olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla gerçek dışı belge düzenleyen ve kullananlar hakkında gerekli cezai, hukuki ve idari işlemler yapılır.
(3) Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranları dikkate alınarak hesaplanan kanunî faizi ile birlikte anılan Kanun hükümlerine göre geri alınır. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulurlar.
(4) Bu Kararla belirlenen destekleme ödemelerinden, idari hata sonucu düzenlenen belgelerle yapılan ödemeler hariç olmak üzere haksız yere yararlandığı tespit edilenler, beş yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmaz.
Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar
(1) Bu Kararın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.
Yürürlük
(1) Bu Karar 1/1/2023 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Karar hükümlerini Tarım ve Orman Bakanı yürütür.