Ekli “İthalat Rejimi Kararı”nın yürürlüğe konulmasına; 1567 sayılı Kanunun 1 inci, 474 sayılı Kanunun 2 nci, 3283 sayılı Kanunun 2 nci, 4458 sayılı Kanunun 16 ncı, 22 nci ve 55 inci maddeleri ile 2976 sayılı Kanun hükümleri gereğince karar verilmiştir.
İthalat Rejimi Kararı
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Yetki
Amaç
(1) Bu Kararın amacı, ithalatın ülke ekonomisi yararına ve uluslararası ticaretin gereklerine uygun olarak düzenlenmesini sağlamaktır.
Kapsam
(1) Bu Karar; ithalata ilişkin genel yetkiyi, ithalatın esaslarını, ithalat işlemlerini yürütme koşullarını, ithal eşyaya uygulanacak gümrük vergisi, ek mali yükümlülük ile eş etkili vergi ve mali yükleri, ithalatta takip edilecek madde politikalarını ve ithalatla ilgili izinleri kapsar.
Yetki
(1) Bu Kararda yer alan hususlara ilişkin tebliğler çıkarmaya, izin ve talimatları vermeye, ithalatın her aşamasında gerekli görülecek değişiklikleri yapmaya ve önlemleri almaya, ithal eşya fiyatlarının gerektiğinde kontrolünü yapmaya veya yaptırmaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya Ticaret Bakanlığı (Bakanlık) yetkilidir.
(2) İthalat izinlerinin verilmesi, ithalat ile ilgili önlem ve kısıtlamaların uygulanması, ithal eşya fiyatlarının gerektiğinde kontrolünün yapılması ile ilgili görev ve yetkiler Bakanlıkça kullanılabileceği gibi, bu Karara istinaden yayımlanacak tebliğ veya verilecek talimatla, diğer kamu kurumları ve/veya ihracatçı birlikleri genel sekreterliklerine de kısmen veya tamamen devredilebilir.
İKİNCİ BÖLÜM
İthalata İlişkin Genel Esaslar
İthalatın yürütülmesi
(1) İthalat; bu Karar ile bu Karara dayanılarak çıkarılacak tebliğler, ilgili kuruluşlara verilecek talimatlar, ikili ve çok taraflı anlaşmalar hükümleri çerçevesinde yürütülür.
(2) Türkiye ile ticari ilişkilerinde ticaret ve ödemeler dengemizi bozacak nitelikte kayıtlar koyan veya uygulama yapan, anlaşmalar ile kararlaştırılan yükümlülüklerini yerine getirmeyen, ithalat rejimimizin genellik ilkesi ile bağdaşmayacak şekilde ayırıcı işlemler uygulayan ülkeler, kuruluşlar ve firmalar hakkında taraf olunan uluslararası anlaşmalar çerçevesinde uygun görülecek gerekli önlemler alınır.
(3) Ticaret politikası önlemleri; ithalatta haksız rekabetin önlenmesi hakkında mevzuat, ithalatta korunma önlemleri hakkında mevzuat, ithalatta kota ve tarife kontenjanı idaresi hakkında mevzuat, ithalatta gözetim uygulanması hakkında mevzuat, belirli tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma önlemleri hakkında mevzuat, ikili anlaşmalar ve protokoller veya diğer düzenlemeler kapsamı dışında belirli ülkeler menşeli tekstil ürünleri ithalatında gözetim ve korunma önlemleri hakkında mevzuat ile Türkiye’nin ticari haklarının korunması hakkında mevzuat hükümleri çerçevesinde yürütülür.
İthalat yasak ve kısıtlamaları
(1) Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği, insan, hayvan ve bitki sağlığının korunması, sınai ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınan önlemlerin kapsamı dışındaki eşyanın ithali serbesttir.
(2) İthalatı kanunlarla belirli kurum ve kuruluşlara bırakılmış eşya ithali ancak, bu kurum ve kuruluşlar tarafından veya bu kurum ve kuruluşlar tarafından yetkilendirilenler tarafından yapılabilir.
(3) Yurda sokulmaları yürürlükteki mevzuat ile kayıt ve şarta bağlanan veya özel izne tabi bulunan eşya hakkındaki hükümler saklıdır.
İthalatta kambiyo işlemleri
(1) İthalat bedellerinin ödenmesi, kambiyo mevzuatı hükümlerine tabidir.
Özel nitelikli eşya
(1) Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) eşyanın ithali izne tabidir.
İthalat işlemlerini yürütme
(1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi kimlik numarası verilen her gerçek ve tüzel kişi ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişi ortaklıkları ithalat işlemlerini yürütebilir.
(2) Ancak;
a) Özel anlaşmalara dayanan ithalatta,
b) Kitap ve diğer yayınların ithalatında,
c) Ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerde Bakanlıkça perakende satışına izin verilen eşyanın ithalatında,
vergi kimlik numarasına sahip olma şartı aranmaz.
(3) İthalatta gözetim uygulamaları ve tarife kontenjanları ve kota uygulamaları kapsamında gerçekleştirilecek ithalat işlemlerini yapmaya hakkı olacak kişilere ilişkin olarak, gerektiğinde ilgili mevzuatında özel şartlar belirlenebilir.
(4) Kambiyo mevzuatı hükümleri saklı kalmak kaydıyla, ithalat yapmak isteyen kişiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde almaları gereken belgeler veya bu belgeler yerine geçen bilgilerle birlikte doğrudan gümrük idarelerine başvururlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İthal Eşyaya Uygulanacak Mali Mükellefiyetler
İthalatta uygulanacak gümrük vergisi oranları ile ek mali yükümlülükler
(1) İthalatta uygulanacak gümrük vergisi oranları ile ödenecek ek mali yükümlülüğü gösterir listeler (ekli I, II, III, IV, V, VI ve VII sayılı listeler) kapsamı eşyaya ait gümrük vergisi ve ek mali yükümlülükler ilgili listelerde gösterildiği şekilde belirlenmiştir. Ancak, II sayılı liste kapsamında yer alan eşyanın aynı zamanda V veya VI sayılı listede yer alması durumunda, II, V ve VI sayılı listelerde belirtilen gümrük vergisi oranlarından daha düşük olanı uygulanır.
(2) VII sayılı listede gümrük tarife istatistik pozisyonu ve tanımları belirtilen eşyanın, “Üretimi Gerçekleştirilecek Nihai Ürün” sütununda ilgili eşyanın karşısında gösterilen ürünlerin imalinde kullanılmak kaydıyla ithal edilmesi halinde karşısında gösterilen oranda gümrük vergisi uygulanır ve bu halde gümrük mevzuatının nihai kullanıma ilişkin hükümlerine tabidir. Bu fıkra kapsamı eşyaya ek mali yükümlülük uygulanmaz.
(3) EK-1’de yer alan gelişme yolundaki ülkeler, özel teşvik düzenlemesinden yararlanacak ülkeler ile en az gelişmiş ülkelere yönelik Türkiye’nin tek taraflı tercihli tarifeleri II sayılı listenin “GTS Ülkeleri” (Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi Ülkeleri) bölümünde yer alan sütunlarda düzenlenmiştir. Genelleştirilmiş tercihler sisteminden yararlanacak ülkelerin “Hariç Sektörler” kapsamında yer alan eşyadan yapılacak ithalatta, bu ülkeler için II sayılı listenin “D.Ü.” (Diğer Ülkeler) sütunu, V ve VI sayılı listede belirtilen gümrük vergisi oranlarından daha düşük olanı uygulanır. GTS Ülkelerinin sektör ve eşya kapsamını gösteren listeleri (EK-2), (EK-3) ve (EK-4)’te yer alır.
(4) III sayılı liste (İşlenmiş Tarım Ürünleri) kapsamı eşyanın karşılarında (T1), (T2) işaretlerinin bulunduğu durumlarda, söz konusu eşya için yapılan tahlil sonuçlarına göre Tablo 1 (Bileşim Tablosu) kullanılarak tespit edilen kod numarasına Tablo 2’de (Tarım Payı Tablosu) tekabül eden ek mali yükümlülük tahsil edilir.
(5) Serbest bölgelere veya antrepoya alınan ya da Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın işlem görmüş ürün olarak Avrupa Birliği’ne ihraç edilmesi halinde, varsa telafi edici verginin hesaplanmasında, ithal ülke ve eşyasına İthalat Rejimi Kapsamında uygulanan ithalat vergisi oranı ile Avrupa Birliği Ortak Gümrük Tarifesinde uygulanan en düşük gümrük vergisi oranı karşılaştırılır ve daha düşük olan vergi oranı tatbik edilir.
Ek mali yükümlülük uygulamasına ilişkin esaslar
(1) Ek mali yükümlülük ödenerek ithal edilecek eşya, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte geçerli miktar ve oranlar kadar ek mali yükümlülüğe tabidir. Ancak, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167 nci maddesi çerçevesinde gümrük vergilerinden muaf olarak gerçekleştirilecek ithalat, ek mali yükümlülüğe tabi değildir.
(2) Ek mali yükümlülük, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihte gümrük idarelerince tahsil edilir. Bu ek mali yükümlülüğün, ilgililerce süresi içinde yatırılmaması durumunda, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
(3) Ek mali yükümlük hakkında, gümrük vergisinin tabi olduğu usul ve hükümler uygulanır.
(4) İthalat işlemlerine ilişkin mevzuatta yer alan toplu konut fonu ve ilave toplu konut fonuna yapılan atıflar, ek mali yükümlülüğe yapılmış sayılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri
(1) Türk müteahhitlik firmalarının yurt dışında inşaat, tesisat, montaj mühendislik, proje, müşavirlik, işletme, bakım ve onarım gibi üstlendikleri işlerle ilgili olarak satın aldıkları makine ve teçhizatın Türkiye’ye kesin ve geçici ithali ile bunlara ilişkin süre uzatımları Bakanlığın iznine bağlıdır.
Fuar ve sergilerde ithalat işlemleri
(1) Ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerin ithalatla ilgili işlemlerinin düzenlenmesine ve yürütülmesine Bakanlık yetkilidir.
Kamu ithalatı
(1) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında yapılacak ithalata ilişkin gümrük beyannamesinin tescilinde Bakanlığın izni aranır.
(2) İlgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülükler ile istisnai hükümler saklı kalmak kaydıyla, birinci fıkra kapsamında verilen izinler, diğer mevzuata göre alınması gereken izin ve belgelerin yerine geçmez.
Muafiyet
(1) Uluslararası anlaşmalara, resmi dış kredi anlaşmalarına veya kanunlara dayalı olarak çıkarılan gümrük muafiyeti veya indirimi içeren düzenlemelerin uygulanmasına devam olunur.
(2) Milli Savunma Bakanlığı veya adına ithalat yapacak olan kamu kurum ve kuruluşları ithalatta alınan gümrük vergisi, ek mali yükümlülük ve harçlardan muaftır.
(3) Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar dâhilinde özel veya kamuya ait müzelerde sergilenmek üzere ithal edilecek her türlü eşya, gümrük vergisi, harç ve ek mali yükümlülüklerden muaftır.
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) kapsamında yapılan ithalat
(1) Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) kapsamında yapılan ithalata ilişkin işlemler, aşağıda belirtilen esaslara ve Bakanlıkça verilen talimatlara göre yürütülür.
a) NATO ithalatı için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylanmış üç nüsha “Müracaat Mektubu” ile gümrük idarelerine başvurulur.
b) NATO ortak alt yapı projelerinin sona ermesinden sonra, ilgili merciin görüşü alınarak her türlü mali yükümlülüklerin ödenmesi kaydıyla mal, eşya, malzeme ve araçların ithalatçılarına bırakılması Bakanlığın iznine tabidir.
Kesin ithalat
(1) Mali mükellefiyetleri teminata bağlanmak suretiyle geçici olarak yurda giren eşyadan (ATA Karnesi kapsamında gelenler dâhil); kesin ithalinin talep edildiği tarihte yeni ve kullanılmamış eşyanın bedelleri ödenmek suretiyle kesin ithali (kısıtlayıcı hükümler saklı kalmak kaydıyla), gümrük idarelerince sonuçlandırılır.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
(1) 20/12/1995 tarihli ve 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararı, eki listeler ve ekleri değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) İlgili mevzuatta 95/7606 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına yapılan atıflar bu Karara yapılmış sayılır.
(1) İthalatın “Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması” hükümlerine uygun şekilde yapılması halinde, bu Kararın uygulanması bakımından Avrupa Birliği’ne uygulanan gümrük vergisi oranları/ek mali yükümlülük Birleşik Krallık’a da uygulanır.
(1) 1/1/2022 tarihi itibarıyla gümrük vergisi yükselen eşya için, 1/1/2022 tarihinden önce Türkiye’ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan eşyanın 28/2/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmesi halinde, bu Kararın yayımından önceki gümrük vergisi oranları uygulanır.
(2) 1/1/2021 tarihinden önce Türkiye’ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan ve Türkiye-AB Arasında Gümrük Birliğim Tesis Eden 1/95 Sayılı Ortaklık Konseyi Kararı kapsamında olup A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde gelen, Türkiye ile AKÇT arasında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu Kuran Anlaşmanın Yetki Alanına Giren Ürünlerin Ticareti ile ilgili Anlaşma ile Türkiye-AB Ortaklık Konseyi’nin 1/98 sayılı Kararı kapsamında olup geçerli bir menşe ispat belgesi eşliğinde gelen Birleşik Krallık çıkışlı eşyaya, 28/2/2021 tarihine kadar (Bu tarih dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmesi halinde 2020 yılına ait İthalat Rejimi Kararı eki listelerde “AB” sütunundaki gümrük vergisi ve toplu konut fonu uygulanır.
(3) 1/1/2021 tarihinden sonra Türkiye’ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış Birleşik Krallık çıkışlı ve menşeli eşya, Türkiye ile Birleşik Krallık arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasına uyum kapsamında yayımlanacak olan düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihe kadar, bu Karar eki listelerde “Diğer ülkeler” sütunundaki gümrük vergisi ve toplu konut fonu doğrultusunda teminat alınarak ithal edilir.
(1) Dahilde İşleme Rejimi kapsamında 1/1/2017-31/12/2020 tarihleri arasında Avrupa Birliği’ne yapılmış olan ihracatta, varsa telafi edici verginin hesaplanmasında, anılan dönemde bu verginin hiç ödenmemiş veya 9 uncu maddenin beşinci fıkrası çerçevesinde ödenmiş olması kaydıyla, anılan fıkra hükümleri tatbik edilir. Gümrük mevzuatının ilgili hükümleri saklıdır.
(1) 4/8/2020 tarihli ve 2818 sayılı İthalat Rejimi Karına Ek Karar ile 24/11/2020 tarihli ve 3202 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Karar kapsamında yer alan eşyanın, ikili anlaşmalar çerçevesinde açılan tarife kontenjanı kararları kapsamında ithalatında ödenen gümrük vergisi ve toplu konut fonu miktarının, tarife kontenjanına ilişkin kararlar eki listelerde belirlenen tavizli oran/miktardan fazla olması halinde, bu fazlalıkla ilgili olarak, 4458 sayılı Kanunun dokuzuncu kısmının beşinci bölümünde yer alan hükümler çerçevesinde işlem tesis edilir.
(1) Geçici 1 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında, 1 Ocak 2021 tarihi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih arasında gerçekleşen ithalat işlemlerinin, “Türkiye Cumhuriyeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Arasında Serbest Ticaret Anlaşması” hükümlerine uygun şekilde yapıldığının ispatı halinde, söz konusu eşyaya Avrupa Birliğine uygulanan gümrük vergisi oranları/toplu konut fonu uygulanır; alınan teminatlar hakkında gümrük mevzuatı hükümleri çerçevesinde işlem yapılır.
(1) Mülga 12/12/2016 tarihli ve 2016/9611 sayılı, 15/8/2017 tarihli ve 2017/10725 sayılı, 11/9/2017 tarihli ve 2017/10796 sayılı, 11/9/2017 tarihli ve 2017/10798 sayılı, 5/3/2018 tarihli ve 2018/11512 sayılı Bakanlar Kurulu kararları ile 9/5/2019 tarihli ve 1049 sayılı, 24/7/2019 tarihli ve 1362 sayılı Cumhurbaşkanı kararları kapsamındaki eşyadan, mezkûr kararların yürürlüğe girdiği tarihten önce gümrüklere sunularak özet beyan verilmiş olanlar da dâhil, anılan kararların yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 45 gün içerisinde gümrüklere sunularak gümrük mevzuatı çerçevesinde özet beyan verilmiş olanların, ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden günden itibaren en geç 30 gün içerisinde tescil edilmesi ve yükümlünün talebi hâlinde, özet beyan kapsamı eşyaya ilişkin ilgili karardan önceki gümrük vergisi oranları uygulanır.
Yürürlük
(1) Bu Karar 1/1/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Karar hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.