136 Olağanüstü Hal Kapsamında Sanayi İşyerlerine İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Amaç

(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin amacı, 8/2/2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla ilan edilen olağanüstü hal kapsamında sanayi işyerlerine ilişkin bazı düzenlemelerin yapılmasıdır.

Sanayicilerin afet zararlarının giderilmesi için alınan tedbirler

(1) 6/2/2023 tarihinde yaşanan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, üç ay süreyle, afetten etkilenen sanayiciler için sanayi alanı olabilecek yerler, fay hattına mesafesi, zeminin elverişliliği ve yerleşim merkezine yakınlığı gibi kriterler gözetilerek, alanın durumuna göre ilgili kuramların görüşü alınarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca birlikte tespit edilir. Tespit edilen yerler Cumhurbaşkanı kararıyla sanayi alanı olarak belirlenir.

(2) Birinci fıkra kapsamında görüş sorulan alanlar için, ilgili mevzuatta kurul, komisyon ve benzerlerine verilen yetkiler ilgili bakanlar tarafından kullanılır. İlgili bakanlar bu yetkilerini devredebilir. İlgili kurumlarca verilmesi gereken görüşler üç gün içinde verilmediği takdirde olumlu görüş verilmiş sayılır.

(3) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlarda ilgili kurumlarca izinlendirme ve vasıf değişikliği üç gün içinde yapılır. İmar ve parselasyon planları ile değişiklikleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından imar şartnamesine göre hazırlanır veya hazırlattırılır ve onaylanır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanacak imar planlarına ilişkin ilgili kuramlardan talep edilen görüşler üç gün içinde bildirilmek zorundadır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca onaylanan plan ve parselasyon planlarında 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun plan ve parselasyon ile ilgili işlemlerindeki askı, ilan, itirazlara ilişkin hükümleri uygulanmaz.

(4) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlar ile sekizinci fıkra kapsamındaki sanayi işyerlerinin altyapı ve üst yapı ile ilgili etüt, harita, plan ve projeleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanır veya hazırlattırılır ve onaylanır.

(5) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlarda, dava süreci devam edenler ile kesinleşen ancak henüz tapuya tescil edilmemiş olanlar hariç olmak üzere, tespit dışı bırakılan yerlerin 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 22 nci maddesi kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının talebine istinaden ilgili kuramların görüşleri alınmaksızın bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin amacı doğrultusunda Hazine adına idari yoldan tescili yapılır.

(6) Birinci fıkraya göre tespit yapılırken 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında düzenlenen ara ve uç ürün üretme şartlı ihalelere ilişkin ruhsatlar hariç tutulur. Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlara denk gelen maden ruhsat sahalarının girişimdi kısmı maden ruhsat sahasından Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca taksir edilir. Sanayi alanının ruhsatın tamamını kapsaması halinde ise maden ruhsatı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca iptal edilir. Bu fıkra kapsamında tesis edilen taksir veya iptal işlemlerine ilişkin, 3213 sayılı Kanunun ilgili maddeleri doğrultusunda Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hesaplanan yatırım giderleri, taksir veya iptal işleminin tesis edildiği tarihten itibaren altı ay içinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili ruhsat sahibine ödenir.

(7) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlarda kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlardan uygulamaya dâhil edilecek olanlar ile özel mülkiyete tabi diğer bütün taşınmazlar için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgisine göre devir veya acele kamulaştırma kararı alınabilir. Kamulaştırma işlemleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülür. Kamulaştırılan taşınmazlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının talebine istinaden Hazine adına tescil olunur. Tescil ve terkin işlemi sırasında mal sahiplerinin bu taşınmaz mal nedeniyle vergi ilişkisi aranmaz. Ancak, tapu dairesi durumu ilgili vergi dairesine bildirir. Tescilden sonra bu alanlarda inşai faaliyetlere başlanabilir. Hazine adına tescil edilen taşınmazlar için kıymet takdiri, tescil tarihinden itibaren en geç bir ay içinde 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca yetkilendirilmiş lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşları tarafından yapılır. Belirlenen değer, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından asliye hukuk mahkemesine sunulur ve bu bedel, tescilinden önceki tapuda kayıtlı taşınmaz maliklerine ödenmek üzere mahkemece belirlenen bankaya yatırılır. Yatırılan bedel, üçer aylık vadeli hesaba dönüştürülerek nemalandırılır ve hak sahibine varsa nemalarıyla birlikte ödenir. Bedelin yatırıldığına ilişkin karar mahkemece taşınmaz maliklerine tebliğ edilir. Taşınmazın tescilinden önceki tapu kaydında yer alan tedbir, kamulaştırma, ipotek, ihtiyati haciz, haciz ve intifa hakkı gibi haklar ile yasaklayıcı ve kısıtlayıcı tüm şerhler taşınmazın bedeli üzerinde devam eder; tapu kaydındaki haklar ve şerhler Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının talebi üzerine tapu müdürlüğünce resen terkin edilir ve durum hak sahibine tebliğ edilir. Bedelin yatırılmasından sonra, bu bedel üzerinden yapılacak uzlaşma görüşmelerinde anlaşma sağlanamaması halinde 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun bedel tespiti ve tescili davalarına yönelik hükümlerinden bedel belirlenmesine ve ödenmesine ilişkin hükümleri uygulanır. Bu fıkra kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşınmazlardan devir alınacak olanlar resen Hazine adına tescil edilir. Taşınmazın bedeli tescil işleminden itibaren altmış gün içinde 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi hükümlerine göre belirlenir. Bu fıkrada hüküm bulunmayan hallerde 2942 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

(8) 6/2/2023 tarihinde yaşanan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, deprem sebebiyle yıkılan veya kullanılamayacak kadar hasarlı sanayi işyerlerinin maliklerinin talebi üzerine, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görüşü alınarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yerinde yeni sanayi işyerleri yapılabilir veya yaptırılabilir. Yerinde yeniden inşa edilecek sanayi işyerlerinin üzerine yapılacağı parsellerin Hazineye mülkiyet devri aranmayabilir. İnşaatı devam eden sanayi işyerlerinin de maliklerinin talebi üzerine, bu fıkra kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca inşaatları tamamlanabilir.

(9) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlar ile sekizinci fıkra kapsamındaki sanayi işyerlerinin altyapı ve üst yapı projelerinin kontrolü, arazi kontrolü ve bunlara ilişkin altyapı ve üst yapı inşaatlarının yapım kontrolü ve işletme aşamasındaki kontroller Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılır veya yaptırılır. Bu alanlarda yapı ve tesislerinin inşası ve kullanımıyla ilgili ruhsat ve izinler Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca verilir ve denetlenir. Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlarda yapılan inşaatların yapı denetimi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yapılır veya yaptırılır.

(10) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlar ile sekizinci fıkra kapsamındaki sanayi işyerleri için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, altyapı ve üst yapı dâhil her türlü inşaatı yapmaya veya yaptırmaya, arsa paylarını belirlemeye, cins değişikliği yapmaya, kat irtifakı, kat mülkiyeti kurmaya yetkilidir. Bu uygulamalar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bağlı, ilgili ve ilişkili kurum, kuruluş ve bunların iştirakleriyle ve 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi idareler ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile işbirliği içinde yapılabilir. Bu kapsamda yapılacak iş ve işlemler hakkında 4734 sayılı Kanunun yaklaşık maliyet tespitine ilişkin usulleri ile avan proje yapılmak kaydıyla 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi hükümleri uygulanmaz. Yapım işleri ve altyapı ile ilgili her türlü işlemden katılma payı ve teknik altyapı bedeli alınmaz. Bu alanlarda doğalgaz, elektrik, su, atık su ve arıtma tesisleri ile atık işleme tesisleri, iletişim ve diğer her türlü altyapı yatırımları, üst yapı imalatları tamamlanıncaya kadar ilgili kurum, kuruluş ve dağıtım şirketlerince öncelikle tamamlanır.

(11) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca, bu madde kapsamında yapılan veya yaptırılan sanayi işyerleri hak sahiplerine borçlandırılarak verilir. Hak sahipliği, borçlandırma ve benzeri hususlar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının görüşleri alınarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca hazırlanan usul ve esaslara göre belirlenir.

(12) Yerli veya yabancı kişiler, kurumlar ve kuruluşlar, deprem bölgesindeki sanayicilerin ihtiyacını karşılamak ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına hibe edilmek üzere, birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlardan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca gösterilecek yerlerde ve belirlenecek tip projelere uygun sanayi işyerleri yapabilir veya yaptırabilir.

(13) 6/2/2023 tarihinde yaşanan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde afetten etkilenen sanayi işyerlerinin zararlarının giderilmesi amacıyla yapılan ve Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu afet hesabında toplanan bağışlar, bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin amacı doğrultusunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı koordinasyonunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından kullanılır. Organize sanayi bölgeleri tarafından bu fıkra çerçevesinde yapılacak bağışlar, genel kurul kararı alınmaksızın yönetim kurulu karan ile yapılabilir.

(14) Birinci fıkra kapsamında belirlenen alanlar, alanın büyüklüğü veya sanayi işyerlerinin niteliğine göre 12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu veya 9/1/2002 tarihli ve 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu kapsamına Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca alınabilir.

(15) Bu madde kapsamında, plan, parselasyon, yapı ruhsatı, taşınmaz mülkiyeti veya imar haklarının aktarılması, takas ve trampa işlemleri ve bu işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar damga vergisi, resim, harç ve harcamalara katılma paylarından müstesnadır. Bu işlemler nedeniyle ücret, döner sermaye ücreti ve herhangi bir ad altında bedel alınmaz.

(16) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca düzenlenen hasar tespit raporuna göre kullanılabilir olduğu tespit edilen boş sanayi işyerleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kiralanabilir. Kiralanan yerlerde, işyerleri yıkılan veya ağır hasarlı olan sanayi işletmelerine alt kiralama yapılabilir. Bakanlıkça ödenecek kira bedelleri ve faydalananlardan tahsiline ilişkin usul ve esaslar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenir.

Sanayi sitelerine verilecek destekler

(1) 6/2/2023 tarihinde yaşanan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde depremden etkilenen sanayi sitelerinin altyapı ve üst yapı tesislerinin tamamı ile ihtiyaç duyulan mühendislik ve mimarlık hizmetleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kredilendirilebilir.

Sanayi çalışanlarının geçici barınmasına verilecek destekler

(1) 6/2/2023 tarihinde yaşanan depremler dolayısıyla genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde bulunan organize sanayi bölgelerine, organize sanayi bölgeleri içerisindeki sanayi işletmelerinde çalışanların geçici barınması amacıyla kurulacak konteyner ve prefabrik yapıların temini, kurulumu ve altyapı işleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca teminat aranmaksızın ve yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmeksizin kredilendirilebilir veya geri ödemesiz desteklenebilir. Bu kapsamda konteyner ve prefabrik yapılara yerleştirilenler valiliklere bildirilir.

Usul ve esaslar

(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamında yürütülecek iş ve işlemler ile ilgili usul ve esaslar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenir.

Yürürlük

(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.