44908788 Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Uygulamalarında Görülen Aksaklıklar Hakkında 29.04.2022 Tarihli ve 44908788 Sayılı Genel Yazı

1- Sosyal Güvenlik Sözleşme Uygulamalarında Bir Yıldan Az Süreler:

Ülkemizin bugüne kadar 34'ü yürürlükte bulunan 35 ülke ile akdedilmiş sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmakta olup bu sözleşmelere göre her iki ülkede de hizmeti bulunan sigortalıların, bu hizmetlerinden aynı süreye rastlamayanları birlikte değerlendirilmekte ve hizmet birleştirilme yoluyla Kurumumuz mevzuatına göre gereken şartların yerine getirilmesi kaydıyla sözleşme uyarınca kısmi malullük, yaşlılık veya ölüm aylığı bağlanmaktadır.

Sözleşme kapsamında hizmet birleştirme işlemlerinin yapılabilmesi için Ülkemizde gerekli olan "asgari sigortalılık süreleri" sözleşmelerle belirlenmiş olup, bu süreler "staj süresi" olarak ifade edilmektedir.

Sözleşmelerin uygulanmasına ilişkin olarak hazırlanan sözleşme genelgelerinin "Bir Yıldan Az Sigortalılık Süreleri" bölümünde söz konusu staj sürelerine haiz olan ve olmayanlarla ilgili olarak yapılacak işlemlere ayrıntılı olarak yer verilmiştir.

Ayrıca, sözleşme hükümlerine göre uzun vadeli sigorta kolları uygulamalarında aylığa iştirak için gerekli olan Ülkemizdeki staj süreleri 12.12.2020 tarihli ve 15679603 sayılı Genel Yazı eki tabloda gösterilmiştir.

Bugün itibarıyla yürürlükte bulunan sosyal güvenlik sözleşmelerinde hizmet birleştirilmek suretiyle Kurumumuz mevzuatına göre kısmi malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlanabilmesi için gerekli olan staj sürelerini gösterir tablo (EK-1) güncellenmiştir.

Diğer taraftan, sözleşmeli ülke genelgelerinin "Bir Yıldan Az Sigortalılık Süreleri" başlıklı bölümünde; akit ülkede staj süresinden daha az olan hizmetlerin, Türkiye'de sözleşme aylığı bağlanırken değerlendirilme usulleri açıklanmıştır. Akit ülke staj süreleri ile ilgili yapılacak iş ve işlemler, ekte yer alan (EK-2) listede tarih ve sayıları belirtilen sözleşme genelgelerinin ilgili maddelerine göre gerçekleştirilecek olup 5510 sayılı Kanunun 4/1-(a) bendi kapsamında olanlar için staj süresinin altındaki sürelerin kontrolü Emektar4A programında yapılmaktadır.

Ülkemiz ile sözleşme akdedilen ve yürürlükte olan sosyal güvenlik sözleşmelerine göre, Ülkemizde geçen sigortalılık süresi;

- Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka (Türk vatandaşları için Türkiye'de 1 gün), Fransa, Hırvatistan, Kanada, Karadağ, Kebek, Kore Cumhuriyeti, Lüksemburg, Macaristan, Polonya Romanya, Sırbistan, ve Slovakya uygulamalarında 1 yıldan,

- Azerbaycan, Bosna-Hersek, Gürcistan, İtalya, K.K.T.C., Kırgızistan, Kuzey Makedonya, Moğolistan, Moldova, Norveç ve Tunus uygulamalarında 12 aydan,

- İsviçre uygulamasında 12 ay veya 360 günden,

- Libya uygulamasında 360 günden,

- İsveç uygulamasında (01.08.2012 tarihinden sonra talepte bulunanlar için) 360 günden,

- İngiltere uygulamasında 6 aydan,

- 01.04.1987 tarihinden önce talepte bulunanlar için Almanya uygulamalarında 180 günden

az olanlar için akit ülke sigorta kurumlarından intikal eden aylık talepleri sözleşmelere göre incelenmeyecek olup bunun yanı sıra tıbbi raporların Türkçeye tercümesi de yaptırılmayacaktır.

Diğer taraftan, Ülkemizde geçen hizmetlerle aylık hakkı olmayıp, sözleşme akdedilmiş ülkelerde geçen ve staj süresinden daha az olan sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi yolu ile yaşlılık, malullük ve ölüm aylığı bağlanmasına hak kazananlara;

- Danimarka, İngiltere, İsviçre, İsveç, K.K.T.C., Kanada, Norveç, Azerbaycan, Polonya, Belçika, Fransa, Arnavutluk, Kebek ve Kore Cumhuriyeti'nde Sözleşme kapsamında kısmi aylık,

- Avusturya, Kuzey Makedonya, Bosna-Hersek, Gürcistan, Sırbistan, İtalya, Karadağ, Tunus, Romanya, Çekya, Lüksemburg, Hırvatistan, Slovakya, Macaristan, Moldova, Kırgızistan ve Moğolistan'da Sözleşme kapsamında müstakil aylık

bağlanacaktır.

2- Almanya İş ve İşlemleri

Almanya irtibat kurumları ile yapılan yazışmalarda tespit edilen aksaklıklar nedeniyle 18.11.2020 tarihli ve 14014692 sayılı "Almanya İş ve İşlemleri" konulu Toplu Talimat yayımlanmıştır.