87137903 Tereddüt Edilen Hususlara İlişkin 28/12/2023 Tarihli ve 87137903 Sayılı Genel Yazı

1- Başka Bir Ülke Sağlık Sigortası Kapsamında Olan Genel Sağlık Sigortalılarının İş ve İşlemleri

5510 sayılı Kanun'un 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi; "Yukarıdaki bentlerin dışında kalan ve başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar, ... genel sağlık sigortalısı sayılır." şeklinde düzenlenmiş olup, anılan Kanun kapsamında 19.08.2017 tarihli ve 2019/17 sayılı Genelge'nin "3.4.1.2.60/1/g Bendi Kapsamındaki Genel Sağlık Sigortalılığının Sona Ermesi" başlıklı kısmında söz konusu kapsamdaki genel sağlık sigortalılıklarının;

-60'ıncı maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayıldıkları tarih,

-Başka ülke kapsamında sağlık yardımlarından yararlanmaya hak kazandıkları tarih,

-İkametlerinin başka bir ülkeye nakledildiği tarih,

-Vefat tarihi

itibariyle sona ereceği düzenlenmiştir.

Buna göre Kanun'un 60'ıncı maddesinin diğer bentleri kapsamında genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmaması ve Adres Kayıt Sistemi'ndeki (AKS) yerleşim yeri adresinin Türkiye olması nedeniyle anılan kapsamda genel sağlık sigortalısı sayılan kişilerin başka bir ülkede sağlık sigortalısı olduklarını belgelemeleri halinde sağlık sigortalısı oldukları tarihleri içerir dönemlere ait genel sağlık sigortası tescil kayıtlarının silinmesi gerekmektedir.

Bu şekilde sağlık güvencesine sahip kişiler bulundukları ülkelerdeki yurt dışı temsilciliklerimize müracaat etmeleri ve sağlık sigortası belgelerini ibraz etmeleri halinde temsilciliklerimiz tarafından yazımız ekinde örneği yer alan barkodlu "sağlık sigortası belgesi" düzenlenmektedir.

Kanun'un 60/1/g bendi kapsamında tescili bulunan ve başka ülkede sağlık sigortası kapsamında olan kişilerden ülkemiz temsilciliklerine başvurarak, söz konusu belgeyi temin eden ve Kurumumuza ibraz edenlerin bu belgede yer alan tarihleri kapsayan dönemlerine ait tescil kayıtları "barkodlu belgenin" üzerinde yer alan elektronik adres üzerinden doğruluğu teyit edilerek silinebilecektir. İlgili belgenin ibrazında belgenin barkodlu olması yeterli sayılacak olup, ayrıca belgede onaylayanın adı soyadı veya imzası olması şartı aranmayacaktır.

Örnek: AKS'deki yerleşim yeri Türkiye olup herhangi bir sosyal güvencesi bulunmayan genel sağlık sigortalısı A, Suudi Arabistan'da sağlık sigortalısı olmuştur. Sigortalı A için Türkiye Riyad Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğince 01.06.2012-07.05.2023 tarihlerini kapsayan barkodlu sağlık sigortası belgesi düzenlenmiştir. Bay A'nın söz konusu barkodlu belge ile bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkezine (SGİM/SGM) müracaat etmesi halinde ilgili belgede yer alan süreleri kapsayan genel sağlık sigortası tescil kaydı, belgenin doğruluğunun teyit edilmesini takiben silinecektir.

2- Talep ile Kanun'un 60/1/c-1 Bendinden 60/1/g Bendi Kapsamına Geçenler

2019/17 sayılı Genelge'nin "3.5.2.60/1/c-1 Alt Bendi Kapsamından Beyan İle 60/1/g Bendi Kapsamına Geçenler" kısmında Kanun'un 60/1/c-1 alt bendi kapsamında tescil işlemi gerçekleştirilen kişilerden SGİM/SGM'ye başvuru dilekçesi ile müracaat ederek 60/1/g bendi kapsamına geçmeyi talep edenlerin gelir durumlarının değiştiği varsayılarak talep tarihi itibariyle tescil işlemlerinin gerçekleştirileceği açıklanmıştır. Yine bu düzenleme doğrultusunda, talepte bulunarak 60/1/g bendi kapsamında tescil edilen kişilerden daha sonra tekrar 60/1/c-1 alt bendi kapsamına geçmek isteyenlerin altı ay geçmediği sürece 60/1/c-1 alt bendi kapsamında tescil işlemi gerçekleştirilmemektedir.

Bununla birlikte, bu sigortalıların Kanun'un 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayıldığı, ikametlerinin başka bir ülkeye nakledildiği, genel sağlık sigortası kapsamı dışına çıktığı (hükümlülük veya tutukluluk hali gibi) tarih itibarıyla 60/1/g bendi kapsamdaki sigortalılıklarının sona erdirileceği düzenlenmiştir.

Söz konusu Genelge'de yer alan düzenlemeye göre, Kanun'un 60/1/c-1 alt bendi kapsamında iken Kurumumuza müracaatta bulunarak 60/1/g bendi kapsamına geçen kişilerin ilk talepleri üzerinden altı aylık süre geçmediği sürece yeniden eski kapsamına dönme talepleri kabul edilmeyecektir. İlgili Genelge'de yer alan altı aylık süre genel sağlık sigortalılarının 60/1/g bendi kapsamına geçme talep tarihi itibariyle başlamakta olup bu süre genel sağlık sigortalılarının Kanun'un 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının diğer bentleri ya da fıkraları kapsamında genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi sayılmaları, ikametlerini başka bir ülkeye nakletmeleri veya genel sağlık sigortası kapsamı dışına çıkmaları halinde kesilmeyerek söz konusu süre işlemeye devam edecektir.