Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
T.C. TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü
Sayı: E-44377004-010.06-00094618073
Konu: Nakit Kontrolleri
GENELGE
(2024/01)
Bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde ülkemize getirilen veya ülkemizden çıkarılan nakit Türk Parası, yabancı paralar ve bunlarla ödemeyi sağlayan bono, poliçe ve çekler ile seyahat çekleri, posta çekleri, yurt içinde veya yurt dışında yerleşik kuruluşlarca verilen ödeme emri vb. belgelerin giriş ve çıkışına ilişkin usul ve esaslar 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve sair mevzuatta düzenlenmiştir. Buna göre yolcu beraberinde ülkemize getirilen veya ülkemizden çıkarılan nakdin takibi ve kontrolü ile nakitlerin yasa dışı yollarla transferinin önlenmesi gümrük idaresinin sorumluluğundadır.
Bu genelgenin amacı, nakit kontrolleri ile ilgili gümrük giriş-çıkış noktalarında uyulması gereken usul ve esasları düzenlemektir.
1. YOLCU BERABERİNDE YURDA GETİRİLEBİLECEK VEYA YURTTAN ÇIKARILABİLECEK NAKİT
1.1 Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 14’üncü maddesi kapsamında kişisel sermaye hareketleri niteliğinde sayılan kişisel borçlar, armağan, hediye, bağış, çeyiz, gelin veya güveyin karşı tarafa verdiği para, miras, veraset veya kalan mal, göçmen işçilerin kendi ülkesindeki borçlarının tasfiyesine yönelik ödemeler ve göçmenlerin varlıkları; 17’nci maddesi çerçevesinde yurt dışından temin edilen krediler ile Ham Elmas Dış Ticaretinin Düzenlemesine ve Denetlenmesine Dair Kararın 6’ncı maddesi gereğince ham elmas ihraç bedelleri ancak bankacılık sistemi vasıtasıyla yurda getirilebilir. Bunun dışında kalan nakdin yolcu beraberinde yurda getirilebilmesi mümkündür.
1.2 32 sayılı Karar ile bu Karara istinaden çıkarılan sair mevzuat kapsamında yurt dışına çıkarılacak yerli sermaye, kişisel sermaye niteliğindeki kişisel borçlar, armağan, hediye, bağış, çeyiz, gelin ve güveyin karşı tarafa verdiği para, miras, veraset veya kalan mal ve göçmen işçilerin kendi ülkesindeki borçlarını tasfiyesine yönelik ödemeler ve göçmenlerin varlıkları gibi nakit, dışarıda yerleşik kişilerin satın alacakları, satacakları her türlü menkul kıymetler ile diğer sermaye piyasası araçları ve bu kıymetler ve araçlara ait gelirler ile bunların satış bedelleri, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışındaki mali piyasalarda işlem gören menkul kıymetleri ve diğer sermaye piyasası araçlarının alış bedelleri, dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye'de satın aldıkları veya sahip oldukları gayrimenkul ve gayrimenkule bağlı ayni hakların gelirleri ve satış bedelleri, Türkiye'de yerleşik kişilerce yurt dışında gayrimenkul ve gayrimenkule bağlı ayni hakların alış bedelleri, ithalat ve transit ticaret işlemlerine ilişkin transfer bedelleri, uluslararası nakliyat, bankacılık, sigortacılık, dışarıya yaptırılan hizmetler ve diğer görünmeyen işlemlerle ilgili transfer bedelleri, yabancı yatırımcıların Türkiye’deki faaliyet ve işlemlerinden doğan net kar, temettü, satış, tasfiye ve tazminat bedelleri, lisans, yönetim ve benzeri anlaşmalar karşılığında ödenecek meblağlar, yurt dışından temin edilen kredilere ait anapara geri ödemeleri ile faiz ve diğer ödemelerin transfer bedelleri, ham elmas ithal bedelleri ile Türkiye’de yerleşik kişilerce yurt dışında pay sahibi olduğu ortaklıklara, yurt dışındaki ana şirkete ve grup şirketlerine verilecek döviz veya Türk Lirası kredileri yolcuların üzerlerinde, bagajlarında veya taşıtlarında gümrük çıkış noktalarından çıkarılamaz. Bu kapsamdaki nakit ancak bankacılık sistemi vasıtasıyla çıkarılabilir. Bunun dışında kalan Türk parası ve Türk parası ile ödemeyi sağlayan belgelerde 25.000 Türk Lirası, dövizde ise 10.000 Avro ve eşiti efektif üzeri yolcu beraberi nakdin yurt dışına çıkışta gümrük idaresine beyan edilmesi zorunludur.
2. YOLCU BERABERİNDEKİ NAKDİN RESEN VEYA GÜMRÜK İDARESİNCE AÇIKLAMA İSTENMESİ ÜZERİNE BEYAN EDİLMESİ
2.1 Yolcu beraberindeki nakdin yolcu tarafından resen beyan edilmek istenmesi durumunda veya 5549 sayılı Kanun uyarınca gümrük idaresi tarafından yolcudan beraberindeki nakdin miktarını açıklamasının istenmesi durumunda gümrük idaresine Ek-1’de yer alan form ile ön beyan yapılır.
2.2 Beyanda bulunulan veya açıklanan nakdin cins ve miktarının fiziki tespiti kamera önünde sayılarak yapılır.
2.3 Resen beyan edilen nakitle ilgili olarak Ek-2’de yer alan “Nakit Beyan Formu”, gümrük idaresi tarafından açıklama yapılması istenen nakitle ilgili olarak ise Ek-3’te yer alan “Nakit Açıklama Tutanağı” düzenlenir. Açıklama istenen durumlarda Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin gümrük idaresine yapılacak açıklamaya ilişkin hükümlerine riayet edilir.